Kiedy car był bogiem, a uczony - rymopisem

• Autorzy: Krystyna Chojnicka

Warianty tytułu

When the Tsar Was a God and the Scientist Was a Poet

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy zjawiska sakralizacji monarchy w literaturze rosyjskiej w XVII w. Było ono obecne w twórczości Michała Łomonosowa. Ten wybitny uczony, organizator nauki, pionier przemysłu, wśród współczesnych znany był przede wszystkim jako poeta. W jego twórczości przeważają panegiryki skierowane do panujących monarchów. Poeta dokonuje w nich porównań cara do Boga lub wprost przypisuje mu cechy boskie. W barokowej poezji Łomonosowa łączyły się one często z obrazem władcy jako mitologicznego bóstwa. Autorka skoncentrowała się na przedstawieniu sytuacji społecznej, w której powstawała taka literatura, jej funkcjach, a także na motywach, którymi Łomonosow kierował się jako twórca tej literatury. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is about the phenomena of sacralization of the ruler in Russian literature of the 17^th century. This phenomenon can be traced in the work of Michael Lomonosov. This exceptional polymath, scientific entrepreneur and pioneer of industry, among his contemporaries was primarily recognized as a poet. Among his literary works panegyric singing the praises of the ruling monarch was dominant. He compares the Tsar to God or directly gifts him with God-like characteristics. In his baroque poetry, he uses the picture of the ruler as a mythological god. This article grounds this literary heritage in the social context in which it was created and describes the functions that such literature plays. Finally, the article discusses the motives that Lomonosov had to pursue this type of poetry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo; Literatura; Filozofia

EN

Society; Literature; Philosophy

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2019
• Tom: 66
• Numer: nr 1 Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi Dubelowi
• Strony: 53--66

Twórcy

autor

Krystyna Chojnicka

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Chojnicka K., Cerkiew i car. Prawosławie rosyjskie w reformach Piotra Wielkiego, Kraków 2011.
• Dobrolubow M., Sobranije soczinienij, t. 2, Moskwa-Leningrad 1961.
• Florowski G., Puti russkogo prawoslawia, Paryż 1988.
• Idee w Rosji. Leksykon rosyjsko-polsko-angielski, red. A. de Lazari, t. 1, Warszawa 1999.
• Kara-Murza A.A., Poliakov L.V., Rieformator. Russkije o Pietre I. Opyt analiticzeskoj antologii, Iwanowo 1994.
• Łomonosow M., Pisma filozoficzne, t. 2, Warszawa 1956.
• Łomonosow M., Połnoe sobranie socznieni, t. 8, Moskwa-Leningrad 1959.
• Łomonosow M., Połnoe sobranie socznieni, t. 10, Moskwa-Leningrad 1957.
• Mioduszewski J., Cztery szkice z przeszłości matematyki, Kraków 2013.
• Pierwyje russkije litieraturnyje biografii kak socjalnyje jawlienije: Triediakowskij, Łomonosow, Sumarokow, "Litieraturnoje obozrienije" 1997, № 25.
• Polnoe sobranije zakonow Rossijskoj Imperii, t. 6, Sankt Petersburg 1830.
• Uspienski B., Historia sub specie semioticae, [w:] Semiotyka dziejów Rosji, red. B. Żyłko, Łódź 1993.
• Uspienski B.A., Żywow W.M., Car i Bóg. Semiotyczne aspekty sakralizacji monarchy w Rosji, Warszawa 1992.
• Zienkowskij W.W., Istoria russkoj fiłosofii, Leningrad 1990.

Identyfikatory

DOI

10.17951/g.2019.66.1.53-66