Polacy w świecie technopolu - między społecznym dziedzictwem erozji etosu pracy a innowacją organizacyjną Fredericka Winslowa Taylora

• Autorzy: Wojciech Pawnik

Warianty tytułu

Poles in the World of Technopol - Between Social Heritage of Erosion of Ethos of Work and Frederick Winslow Taylor's Organizational Innovation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem przeprowadzonej analizy jest próba identyfikacji znaczenia wymiaru życia religijnego współtworzącego w Polsce kulturowy kontekst otoczenia organizacji, a tym samym - potencjalnie kształtującego postawy wobec środowiska pracy i pracy jako takiej. Autor stawia tezę, iż obserwowana współcześnie w Polsce jego całkowita nieobecność w wymiarze aktywności zawodowej jest efektem dwóch czynników: 1. społecznego dziedzictwa erozji etosu pracy, 2. żywiołowej adaptacji przypadkowej innowacji organizacyjnej Fredericka Winslowa Taylora o globalnych konsekwencjach kulturowych. Przedstawiona hipoteza nie jest konsekwencją teorii akcentujących prostą zależność między modernizacją a sekularyzacją. Obserwowana we współczesnej Polsce „nieobecność" religijnego wymiaru egzystencji człowieka w organizacjach utylitarnych jest konsekwencją społecznego dziedzictwa erozji etosu pracy oraz żywiołowo rosnącego uprzedmiotowienia aktorów życia organizacyjnego w wymiarze globalnym. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the conducted analysis is an attempt to identify the significance of the religious dimension of life which co-creates the cultural context of the organization's environment in Poland and at the same time it potentially shapes the attitudes towards the workplace and the work itself. The author puts forward the thesis that its complete absence in the dimension of professional activity, which has been observed in Poland at present, results from two factors: 1. socially inherited erosion of the work ethos, 2. incidental adaptation of accidental organizational innovation by Frederick Winslow Taylor with global cultural consequences. The presented hypothesis is not a consequence of the theories emphasizing the simple interdependency between modernization and secularization. „Absence" of the religious dimension of human existence observed in contemporary Poland in utilitarian organizations is a consequence of socially inherited erosion of work ethos and increasing objectification of actors of organizational life on a global scale. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Technopolia; Etos pracy; Socjologia pracy; Postawy pracowników; Uwarunkowania społeczno-kulturowe; Sekularyzacja

EN

Technopole; Work ethos; Sociology of work; Employee conducts; Social and cultural condition; Secularization

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2010
• Numer: z. nr 17
• Strony: 110--125

Twórcy

autor

Wojciech Pawnik

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Barber В, 1997, Dzihad kontra Mc Świat, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
• Beck U., 2002, Beck-Gernsheim E., Individualization, Sage, London.
• Beck U., 2002, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Beckford J.A., 2008, Globalizacja i religia [w:] Socjologia codzienności, red. P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Borowik L, 1996, Religia we współczesnych społeczeństwach. Instytucjonalizacja a prywatność [w:] Od Kościoła ludu do Kościoła wyboru. Religia a przemiany społeczne w Polsce, red. I. Borowik, W. Zdaniewicz, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Bourdieu P., 2005, Przemoc symboliczna [w:] Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M, Kucia, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Brewster Ch., 2003, Międzynarodowe i porównawcze zarządzanie zasobami ludzkimi, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi", IPiSS, nr 6.
• BnerleyS.,2002, The Church of England-Is That Still Going Then?, „Marketing Week", 24 stycznia.
• Burrell G., Morgan G., 1979, Sociological Paradigms and Organisational Analysis, Heinemann, London.
• CBOS, 1999, Kościół w HI Rzeczypospolitej, Komunikat z badań, maj.
• CBOS, 2004, Zaufanie w sferze publicznej i prywatnej, Komunikat z badań, luty.
• CBOS, 2006, Znaczenie religii w życiu Polaków, Komunikat z badań, maj.
• CBOS, 2007, Przejawy dystansu społecznego wobec innych narodów i religii, Komunikat z badań, styczeń.
• CBOS, 2008, Polacy o swojej aktywności społecznej, Komunikat z badań, luty.
• CBOS, 2009, Codzienna aktywność Polaków. Autoportret i obraz środowiska społecznego w latach 1988, 1998, 2008, Komunikat z badań, marzec.
• Chłopecki J., 1989, Czas. Świadomość. Historia, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa.
• Cichocki M.A., 1998, Chciwi z rozpaczy. Problem tożsamości młodych kapitalistów w Polsce [w:] O naprawę III Rzeczypospolitej, red. A. Nelicki, Wydawnictwo Platan, Kraków.
• Davidson W.H., de la Tore J., 1989, Managing the Global Corporation. Case Studies in Strategy Management, McGraw-Hill, New York.
• Dobrowolska D., 1980, Praca w życiu człowieka, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa.
• Durkheim E., 1999, O podziale pracy społecznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Etzioni A., 1961,^4 Comparative Analysis of Complex Organizations, Free Press, New York.
• Etzioni A., 1964, Modern Organizations, Englewood Cliffs, Prentice-Hall, New York.
• Giddens A., 2003, Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Hampden-Turner Ch., Trompenaars A., 1998, Siedem Kultur Kapitalizmu. USA, Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Szwecja, Holandia, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
• Idealny pracodawca, http://www.idealnypracodawca.pl/ (stan na dzień 30.10.2009).
• Jacyno M., 2007, Kultura indywidualizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Januszek H., 2008, Praca" jako wieloznaczna kategoria społeczna [w:] Praca w perspektywie humanistycznej, red. J. Sikora, D. Walczak-Duraj, Oficyna Wydawnicza Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku, Wydawnictwo Naukowe NOVUM sp. z o.o., Płock.
• Kolarska-Bobińska L., 1991, Opiekuńcze państwo i przedsiębiorstwo w okresie przemian [w:] Społeczeństwo polskie u progu przemian, red. J. Mucha, G. Skąpska, J. Szmatka, I. Uhl, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław.
• Koralewicz J., 1987, Obraz społeczeństwa a poczucie dyskomfortu psychicznego [w:] Nierówności i upośledzenia w świadomości społecznej. Raport z badań, red. E. Wnuk-Lipiński, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Kotarbiński T., 1958, Traktat o dobrej robocie, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław-Warszawa.
• Kożusznik B., 2002, Zachowania człowieka w organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWE, Warszawa.
• Kuligowski W., 2006, Gdzie coca-cola ożywia zmarłych, „Niezbędnik inteligenta", „Polityka", nr 39.
• Marciniak J., 2006, Standaryzacja procesów zarządzania personelem, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Mariański J., 2006, Sekularyzacja i desekularyzacja w nowoczesnym świecie, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Marody M., 1991, Mieć aby być [w:] Społeczeństwo polskie u progu przemian, red. J. Mucha, G. Skąpska, J. Szmatka, I. Uhl, Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław.
• Mazur B., 1994, Wiara w socjalizm, „Wprost" z 7 sierpnia.
• Mikuła B., Pietruszka-Ortyl A., Potocki A., 2000, Zarządzanie przedsiębiorstwem XXI wieku. Wybrane koncepcje i metody, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Mole J., 2000, W tyglu Europy. Wzorce i bariery kulturowe w przedsiębiorstwach, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Morawski W., 2001, Socjologia ekonomiczna. Problemy. Teoria. Empiria, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Nakonieczna J., 2008, Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw międzynarodowych, Wydawnictwo Difin sp. z o.o., Warszawa.
• Novak M., 1993, Liberalizm -sprzymierzeniec czy wróg Kościoła. Nauczanie społeczne Kościoła a instytucje liberalne, Wydawnictwo ,,W drodze", Poznań.
• Pawnik W., 2002, Pytania o stan podmiotowości obywatelskiej [w:] Problemy polityki społecznej. Studia i dyskusje, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa , nr 4.
• Pawnik W., 2004, Agresywne systemy wynagrodzeń w Polsce - niekonsekwencje wyboru porządku rynkowego [w:] Metody wynagradzania za pracę - Polska i inne kraje, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania i Finansów we Wrocławiu, Zeszyty Naukowe, nr 17, Wrocław.
• Pawnik W., 2006, Podmiotowość w organizacji -fakt społeczny, czy postmodernistyczny postulat? [w:] Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. Problemy globalizacji i regionalizacji, cz. 2, red. M.G. Woźniak, Wydawnictwo Mitel, Rzeszów.
• Pawnik W., 2008, Kapitalizm w Europie, czyli raz jeszcze o sile sprawczej religii, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Piwowarski W., 1996, Od ,,Kościoła ludu" do ,,Kościoła wyboru" [w:] Od Kościoła ludu do Kościoła wyboru. Religia a przemiany społeczne w Polsce, red. I. Borowik, W. Zdaniewicz, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Pocztowski A., 2004, W kierunku transnarodowego zarządzania zasobami ludzkimi [w:] Sukces w zarządzaniu kadrami. Perspektywa globalna i lokalna, red. T. Listwan, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Prace naukowe Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, 2004, nr 1032.
• Postman N., 1995, Technopol. Triumf techniki nad kulturą, Wydawnictwo Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Potocki A. (red.), 2005, Zachowania organizacyjne. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• Pszczołowski T., 1966, Praca człowieka, Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Ricardo D., 1957, Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Ritzer G., Makdonaldyzacja społeczeństwa, 2005, Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
• Robbins S.P., 2004, Zachowania w organizacji, Wydawnictwo PWE, Warszawa.
• Roberston R., 1992, Globality, global culture, and images of world order [w:] Social Change and Modernity, red. H. Haferkamp, N.J. Smelser, University of California Press, Berkeley.
• Segal H.P., 1985, Technological Utopianizm in American Culture, The University of Chicago Press, Chicago.
• Sharot S., 1992, Religious Fundamentalism: Neo-Traditionalism in Modern Societes [w:] Religion: Contemporary Issues, red. B.R. Wilson, Bellew, London.
• Sikorski Cz., 1999, Zachowania ludzi w organizacji, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Skiba M., 2008, Znaczenie pracy w życiu człowieka w ujęciu retrospektywnym [w:] Praca w perspektywie humanistycznej, red. J. Sikora, D. Walczak-Duraj, Oficyna Wydawnicza Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku, Wydawnictwo naukowe NOVUM sp. z o. o., Płock.
• Smith A., 1954, Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, tom II, PWN, Warszawa.
• Sorman G., 2005, Made in USA. Spojrzenie na cywilizację amerykańską, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Szałkowski A., 1997, Kształtowanie funkcjonalnych stosunków pracy, Wydawnictwo Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Szawiel T., 1996, Postawy i orientacje społeczne polskich katolików w trzy lata po rozpoczęciu reform politycznych i ekonomicznych [w:] Od Kościoła ludu do Kościoła wyboru. Religia a przemiany społeczne w Polsce, red. I. Borowik, W. Zdaniewicz, Wydawnictwo Nomos, Kraków.
• Szczepański J., 1961, Uwagi o przedmiocie i zadaniach socjologii pracy [w:] Jak pracuje człowiek. Z badań polskich psychologów, socjologów i ekonomistów, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Szpakowska M., 1983, O kulturze i znachorach, Wydawnictwo Literackie, Kraków-Wrocław.
• Świątkowski A., 1992, Praca towarem?, „Polityka Społeczna", Wydawnictwo IPiS, Warszawa, nr 4.
• Tatarkiewicz W., 1958, Historia filozofii, tom I, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
• Weber M., 1994, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, Wydawnictwo „Test", Lublin.
• Wiara, praktyki religijne i cenione wartości Polaków w latach 199П 1999 [w:] International Social Survey Programme 1991, 1999 i Polski Generalny Sondaż Społeczny 1999.
• Wiernek B., 2000, Kultura organizacyjna przedsiębiorstwa, Oficyna Wydawnicza TEXT, Kraków.
• Zadrożyńska A., 1983, Homo faber i homo ludens. Etnologiczny szkic o pracy w kulturach tradycyjnej i współczesnej, PWN, Warszawa.
• Ziółkowski M., 1995, Pragmatyzacja świadomości społeczeństwa polskiego [w:] Ludzie i instytucje. Stawanie się ładu społecznego, Pamiętnik IX Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, red. A. Sułek, J. Styk, J. Machaj, Lublin 27-30.06.1994, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Zaorska A., 1998, Ku globalizacji? Przemiany w korporacjach transnarodowych i w gospodarce światowej, PWN, Warszawa.