Operacje (procesy) jednostkowe w przetwórstwie spożywczym

• Autorzy: Andrzej Heim

Warianty tytułu

Unit Operations (Processes) in Food Production

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przedstawiono historię powstania i rozwoju dyscypliny inżynieria procesowa, jako nauki o operacjach jednostkowych. Są one stosowane w technologiach przemysłu chemicznego, przetwórstwa kopalin, czy technologiach inżynierii środowiska. W szczególności uwzględniono wykorzystanie tej koncepcji w technologiach przetwórstwa spożywczego. Szerzej omówiono dwie operacje mechaniczne: rozdrabnianie i granulację. (abstrakt oryginalny)

EN

The brief history of process engineering as a science discipline on unit operations was presented in the paper. Unit operations are usually applied in technology of chemical industry, mineral processing or technology of environmental engineering. In particular, this concept was applied in a food processing industry technology. Furthermore, two unit operations: disintegration and granulation were reviewed in more details.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przetwórstwo rolno-spożywcze; Proces produkcji; Przemysł przetwórczy

EN

Agricultural and food processing; Production process; Processing industry

• Czasopismo: Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego
• Rocznik: 2016
• Tom: 1(17)
• Strony: 5--11

Twórcy

autor

Andrzej Heim

• Politechnika Łódzka

Bibliografia

• Andrejko, D., Grochowicz, J. (2008). Wpływ wilgotności nasion łubinu na energię rozdrabniania. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 6, 53-55.
• Bakoniuk, J.R., Miastkowski, K., Leszczuk, T. (2013). Wpływ lepiszcza na charakterystykę granulometryczną błonnika spożywczego granulowanego bezciśnieniowo. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 13-18.
• Baran, J., Kobiałka, R. (1997). Grudkowania materiałów drobnoziarnistych w rynnowym grudkowniku wibracyjnym. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 22, 21-30.
• Bembenek, M., Hryniewicz, M. (2010). Badania i opracowanie metody doboru układu zagęszczania prasy walcowej. Wyd. AGH Kraków, ISBN 8374643455.
• Blichniarz-Kania, A., Andrejko, D., Ślaska-Grzywna, B., Starek, A., Szejgiec, P., Krzaczek, P. (2015). Wpływ wilgotności ziarna jęczmienia na proces płatkowania. Inżynieria Rolnicza, 153, 5-14.
• Borowik, M., Schab, S., Biskupski, A., Rusek, P., Bogusz, P., Kowalski Z. (2015). Badania granulacji wapna nawozowego węglanowego metodą talerzową. Materiały X ogólnopolskiego - Sympozjum GRANULACJA 2015.
• Cacek-Pietrzak, G., Ceglińska, A., Gondek, E., Jakubczyk, E. (2009). Wpływ struktury ziarna pszenicy na proces rozdrabniania. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2, 53-56.
• Domaradzki, M., Korpal, W., Weiner, W. (2006). Porównanie właściwości nasion otoczkowanych uzyskiwanych przy pomocy 10% roztworu dekstryny i 2,5% roztworu alkoholu poliwinylowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 29, 13-21.
• Domaradzki, M., Kaniewska, J., Weiner, W. (2012). The application of agglomerative granulation for seeds. Chemik, 66(5), 473-478.
• Domaradzki, M., Szymura, J., Lamkiewicz, J., Sadowski, Cz. (2014). Warzywa ekologiczne - przygotowanie nasion do siewu. Inokulacja nasion zarodnikami grzybów. Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego, 4(4), 11-14.
• Dowgiałło, A. (2002). Siły cięcia w obróbce ryb. Wyd. Morski Instytut Rybacki, Gdynia.
• Dowgiałło, A. (2006). Modelowanie operacji cięcia materiałów rolno-spożywczych. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 47-50.
• Drzymała, Z., Hryniewicz, M. (1997). Wyniki badań nad zastosowaniem brykietowania w procesie przygotowania do utylizacji drobnoziarnistych odpadów przemysłowych. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 21, 25-32.
• Dutkiewicz, D., Dowgiałło, A. (2014). Systemowa struktura związku właściwości surowców ze sposobami działania maszyn i aparatów przetwórstwa spożywczego w procesie ich tworzenia. Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego, 4(4), 5-10.
• Dutkiewicz, D., Słowiński, B. (2015). Maszyny i aparatura przetwórstwa spożywczego w ujęciu systemowym. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2, 138-144.
• Dziki, D., Przypek-Ochab, D. (2009). Ocena energochłonności rozdrabniania ziarna pszenicy zróżnicowanego pod względem twardości. Inżynieria Rolnicza, 5, 61-67.
• Dziki, D., Laskowski, J., Biernacka, B. (2010). Energochłonność udarowego rozdrabniania ziarna zbóż. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 2, 64-67.
• Feliks, J. (2009). Badania symulacyjne ruchu grudek w rynnowym grudkowniku wibracyjnym dla różnych średnic rynny. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 4, 38-39.
• Feliks, J. (2013). Nowy model rynnowego grudkownika wibracyjnego. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 3, 171-173.
• Flizikowski, J. (2005). Konstrukcja rozdrabniaczy żywności. Wyd. ATR Bydgoszcz. ISBN 8389334429.
• Flizikowski J., Kamyk, W. (2008). Teoria rozdrabniania ziaren w ruchu. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 6, 84-86.
• Frączek, J., Mudryk, K., Wróbel, M. (2009). Zapotrzebowanie mocy jednostkowej do rozdrabniania pędów wierzby na rąbarce toporowej. Inżynieria Rolnicza, 6, 69-77.
• Gambuś, H., Matusz-Mirlak, A., Duliński, R., Ziobro, R., Golachowski, A. (2012). The influence of extrusion proces on myoinositol phosphate content and profile in snacks containing rye bran. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 1, 41-44.
• Gluba, T. (2012). Granulacja bębnowa surowców drobnoziarnistych o różnych składach ziarnowych. Wyd. Politechniki Łódzkiej, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 423.
• Grochowicz, J. (1996). Technologia produkcji mieszanek paszowych. PWRiL Warszawa. ISBN 83-09-01656-5.
• Grochowicz, J., Zawislak, K. (2000). Badania porównawcze energochłonności rozdrabniania nasion w wlewniku walcowym i rozdrabniaczu bijakowym. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 5-6.
• Heim, A., Gluba, T. (1996). Granulacja dodatków paszowych w układzie ciągłym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych PAN, 430, 79-84.
• Heim, A., Kochański, A., Kochański, B. (1998). Aglomeracyjna granulacja środków spożywczych. Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej, Budowa i Eksploatacja Maszyn, 120(5), 155-164.
• Heim, A., Solecki, M., Obraniak, A. (1999). Ocena procesu mielenia organicznych frakcji odpadów komunalnych w młynie bębnowym. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 26, 221-228.
• Heim, A., Solecki, M. (2000). Dezintegracja bakterii mlekowych w młynie perełkowym. Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, Mechanika, 254(60), 77-84.
• Heim, A., Solecki, M. (2011). Kinetyka dezintegracji komórek drożdży w młynie perełkowym. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 1, 9-10.
• Heim, A., Tomalczyk, M. (2000). Konstrukcja pionowej suszarki cukru z mieszadłami w warstwie fluidalnej. Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, Mechanika, 254(60), 85-89.
• Heim, A., Kamionowska, U., Kochanek, M., Solecki, M. (2003). Wpływ stężenia zawiesiny mikroorganizmów na uwalnia-nie białka podczas dezintegracji. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 3, 52-53.
• Heim, A., Kamionowska, U., Solecki, M. (2005)Uwalnianie białka z komórek drożdży Saccharomyces cerevisiae. Inżynieria Rolnicza, 9, 133-142.
• Heim, A., Tomalczyk, M., Bartczak, Z. (2010). Construction and investigation of a wet air deduster. Environmental Engineering III, Taylor and Francis Group, London, 25-29. ISBN 978-0-415-54882-3.
• Heim, A., Tomalczyk, M. (2011). Konstrukcja przeponowej chłodziarki cukru. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 1, 11-12.
• Hejft, R., Czaban, J. (1997). Ciśnieniowa aglomeracja materia-łów pochodzenia roślinnego. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 21, 117-124.
• Hejft, R., Demaniuk, L. (2000). Wytwarzanie brykietów opałowych z odpadowych surowców pochodzenia roślinnego. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, Inżynieria Chemiczna i Procesowa, 27, 123-130.
• Hejft, R. (2011). Granulowanie i brykietowanie słomy. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 1, 13-14.
• Hejft, R., Leszczuk, T. (2011). Dobór parametrów procesu bezciśnieniowej aglomeracji. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 1, 15-16.
• Hejft, R. (2014). Granulowanie i brykietowanie materiałów pochodzenia roślinnego. Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego, 4(4), 15-18.
• Jakubczyk, E., Lewicki, P.P. (2003). Własności mechaniczne tkanki jabłka w odniesieniu do jej tekstury. Acta Agrophysica, 2, 549-557.
• Jakubczyk, E., Yeh An, I. (2009). Wpływ parametrów rozdrabniania na wielkość cząstek celulozy. Inżynieria Rolnicza, 2, 49-55.
• Komsta, H. (2000). Analiza procesów homogenizacji ciśnieniowej emulsji i zawiesin w przemyśle spożywczym. Rozprawy Naukowe, 234, Wyd. Akademii Rolniczej w Lublinie.
• Korpysz, K., Roszkowski, H., Wojdalski, J. (2007). Energetyczne aspekty procesu gniecenia ziarna jęczmienia. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 39-42.
• Kulig, R., Laskowski, J. (2006). Wpływ wybranych właściwości surowców na cechy wytrzymałościowe granulatu. Inżynieria Rolnicza, 13, 251-260.
• Kulig, R., Skonecki, S., Laskowski, J. (2011). Wpływ składu surowcowego mieszanek DKA-S i DKA-G na efektywność procesu granulowania. Inżynieria Rolnicza, 1, 123-128.
• Kusińska E., Starek A. (2014). Ocena zmienności maksymalnej siły tnącej w zależności od budowy miąższu korzenia buraka ćwikłowego. Inżynieria Rolnicza, 1, 91-100.
• Laskowski, J., Łojewska, H., Łysiak, G. (2001). Zastosowanie równania Walkera do oceny energochłonności rozdrabniania ziarna zbóż w rozdrabniaczu bijakowym. Inżynieria Rolnicza, 2, 179-185.
• Lewicki, P.P. (2005). Inżynieria procesowa i aparatura przemysłu spożywczego. WNT Warszawa. ISBN 83-204-3227-8.
• Lisowski, A., Klonowski, J., Chlebowski, J., Sypuła, M., Kostyra, K., Nowakowski, T., Strużyk, A., Kamiński, J., Powałka, M. (2012). Jednostkowa moc efektywna potrzebna do rozdrabniania roślin energetycznych przeznaczonych na biogaz. Inżynieria Rolnicza, 2, 179-188.
• Łysiak, G., Laskowski, J., Melcion, J.P. (1995). Test jednoosiowego ściskania jako próba określenia przydatności od-mian kukurydzy do procesu produkcji płatków. Zeszyty Problemowe Postępu Nauk Rolniczych, 424, 285-290.
• Marks, W. (2010). Wpływ wilgotności na zużycie energii bezpośredniej w procesie rozdrabniania żyta i pszenżyta. Inżynieria Rolnicza, 7, 125-130.
• Mieszkalski, L. (2002). Metoda wyznaczania strefy rozdrabniania rozdrabniacza z rowkowanymi walcami. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 10-12.
• Molendowski, F. (2005). Energochłonność procesu rozdrabniania surowców roślinnych na przykładzie rdzeni kolb kukurydzy. Zeszyty naukowe, 512, Wyd. Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
• Mościcki, L., Mitrus, M., Wójtowicz, A. (2007). Technika ekstruzji w przemyśle rolno-spożywczym. PWRiL Warszawa. ISBN 9788309010272.
• Nadulski, R. (2005). Metodyczne aspekty badań mechanicznych właściwości tekstury jabłek. Rozprawy naukowe 297, Wyd. Akademii Rolniczej w Lublinie.
• Niedziółka, I., Szymanek, M., Zuchniarz, A. (2009). Zapotrzebowanie mocy podczas rozdrabniania biomasy roślinnej do produkcji brykietów. Inżynieria Rolnicza, 1, 213-217.
• Niedziółka, I., Zuchniarz, A. (2009). Wpływ parametrów zagęszczania biomasy roślinnej na właściwości mechaniczne brykietów. Inżynieria Rolnicza, 8, 155-160.
• Niemiec, A., Romański, L. (2001). Energochłonność gniecenia wybranych odmian pszenicy przy różnym poziomie wilgotności ziarna. Inżynieria Rolnicza, 12, 223-228.
• Obidziński, S., Hejft, R. (2000). Wpływ wilgotności ziarna na energochłonność procesu rozdrabniania. Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, 60, 195-202.
• Obidziński, S. (2011). Badania procesu zagęszczania odpadów tytoniowych. Inżyniera i Aparatura Chemiczna, 1, 29-30.
• Obidziński, S., Kobyliński, M., Dec, D., Piekut, J. (2015). Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 126-130.
• Opielak, M. (1997). Wybrane zagadnienia rozdrabniania materiałów w przemyśle rolno-spożywczym. Rozprawy Naukowe Wyd. Akademii Rolniczej w Lublinie.
• Opielak, M., Komsta, H. (2000). Kierunki badań procesu rozdrabniania sypkich materiałów rolno-spożywczych. Zeszyty Naukowe Politechniki Opolskiej, 60, 209-216.
• Panasiewicz, M., Zawiślak, K., Sobczak, P. (2009). Wpływ nawilżania parą wodną ziarniaków jęczmienia na energochłonność procesu ich płatkowania. Inżynieria i Aparatura Chemiczna, 1, 54-55.
• Peroń, S., Surma, M., Pasłowska, M. (2008). Granulacja talerzowa otrębów pszennych z wykorzystaniem gęstwy drożdżowej jako cieczy wiążącej. Inżynieria Rolnicza, 5, 175-180.
• Pijanowski, E., Dłużewski, M., Dłużewska, A., Jarczyk, A. (2009). Ogólna Technologia Żywności. WNT Warszawa. ISBN 978-83-204-3610-5.
• Poćwiardowski, W., Kaniewska, J., Domaradzka, O. (2015). Granulacja aglomeracyjna wieloskładnikowa. Granulki wielonasienne i wielozarodnikowe. Materiały X Ogólnopolskiego Sympozjum GRANULACJA 2015.
• Solecki, M. (2012). Mechaniczna dezintegracja komórek mikroorganizmów. Rozprawy Naukowe, 421, Wyd. Politechniki Łódzkiej.
• Strumiłło, Cz. (red.) (2007). Inżynieria Chemiczna i Procesowa w Polsce. Wyd. Polska Akademia Nauk Oddział w Łodzi. ISBN 978-83-86492-41-1.
• Szymanek, M., Dreszer, K.A. (2011). Energochłonność rozdrabniania rdzeni kolb kukurydzy cukrowej. Inżynieria Rolnicza, 9, 263-268.
• Tomaszewska-Ciosk, E., Golachowski, A., Drożdż W., Boruczkowski, T., Boruczkowska, H., Zdybel, E. (2012). Selected properties of single and double extruded potato starch. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, 3, 171-177.
• Warechowska, M. (2014). Wybrane właściwości fizyczne ziarna zbóż a energochłonność rozdrabniania. Inżynieria Rolnicza, 1, 239-249.
• Warechowski, J. (2000). Wpływ warunków procesu aglomeracji na fizyczne i użytkowe właściwości wybranych proszków spożywczych. Praca doktorska. Wydział Nauk o Żywności Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Wiercioch, M., Niemiec, A., Romański, M. (2008). Wpływ wielkości ziarniaków pszenicy na energochłonność ich rozdrabniania. Inżynieria Rolnicza, 5, 367-372.
• Zawiślak, K. (2006). Przetwarzanie ziarna kukurydzy na cele paszowe. Rozprawy Naukowe, 304, Wyd. Akademii Rolniczej w Lublinie.
• Zawiślak, K., Sobczak, P. (2007). Zmiany wybranych właściwości fizycznych granulatu uzyskanego z dodatkiem różnych substancji wiążących. Inżynieria Rolnicza, 5, 437-444.
• Żeleziński, T. (2010). Badania procesu ekstruzji mieszanek z udziałem gryki i kukurydzy. Zeszyty Problemowe Postępu Nauk Rolniczych, 546, 375-381.
• Żeleziński, T., Ekielski, A. (2012). Badania sensoryczne ekstrudatów kukurydziano-gryczanych. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego, 1, 50-54.