Współczesne problemy demograficzne w aspekcie społeczno-gospodarczym

• Autorzy: Michał Kubiak

Warianty tytułu

Contemporary Demographic Problems in Terms of Socio-Economic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Większość państw wysoko rozwiniętych stoi obecnie wobec realnego kryzysu demograficznego związanego ze spadkiem liczby ludności. Niskie wskaźniki dzietności oraz wydłużanie się trwania życia przesądzają o szybkim tempie starzenia się społeczeństw, a proces ten z kolei niesie za sobą szereg wyzwań i problemów mnożąc jednocześnie dylematy w polityce społecznej i gospodarczej. Struktura wiekowa społeczeństwa może wywierać wpływ na rozwój gospodarczy państwa. W wyniku procesu starzenia zmieniają się relacje pomiędzy ludnością w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym, wzrastają tzw. współczynniki obciążenia, co sprzyja zwiększaniu skali obciążenia finansów publicznych i generuje problemy w funkcjonowaniu systemów zabezpieczenia społecznego oraz opieki zdrowotnej. Poszczególne rządy coraz bardziej koncentrują się na pozyskiwaniu dodatkowych środków umożliwiających prowadzenie polityki społecznej, starając się jednocześnie mieć na uwadze konieczność i wymogi funkcjonowania w warunkach wzrostu globalnej konkurencyjności. Coraz częściej zatem rozwiązania koncentrują się wokół dostępu społeczeństwa do kształcenia ustawicznego oraz podnoszenia wieku emerytalnego i wzrostu zatrudnienia także osób starszych. (abstrakt oryginalny)

EN

Most developed countries stand out against the real demographic crisis associated with a decrease in population. Low fertility rates and increasing life expectancy prejudge the rapid pace of population aging, a process which, in turn, entails a number of challenges and problems at the same time multiplying dilemmas in social and economic policy. The age structure of society can influence the economic development of the country. As a result of aging are changing the relationship between the population aged non-productive and productive, so is increasing load factor, which contributes to increasing the scale of the burden of public finances and generates problems in the functioning of social security systems and health care. Governments are increasingly focusing on obtaining additional resources to carry out social policy, while trying to keep in mind the needs and operational requirements in terms of global economic competitiveness. Increasingly, therefore, solutions revolve around access to lifelong learning, raising the retirement age and employment growth, also of the elderly. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Demografia; Procesy demograficzne; Polityka rodzinna; Starzenie się społeczeństw

EN

Demography; Demographic process; Family policy; Ageing of the population

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2010
• Numer: z. nr 16
• Strony: 182--195

Twórcy

autor

Michał Kubiak

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Bijak J., Kupiszewska D., Kupiszewski M., Saczuk K., 2005, Współzależność między migracjami międzynarodowymi a dynamiką ludności i zasobami siły roboczej w Europie, 2002-2052, Środkowoeuropejskie Forum Badań Migracyjnych, Kazimierz Dolny.
• Bloom D. E., Canning D., 2001, Sevilla J., Economic Growth and the Demographic Transition, National Bureau of Economic Research, Cambridge.
• Eberstadt N., 2004, Four surprises in Global Demography, D.C. Washington.
• Gabryszak R., 2007, Tendencje demograficzne w starzejącym się świecie i ich konsekwencje [w:] Czynnik demograficzny w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski: przeszłość-teraźniejszość-przyszłość, red. I. Sobczak, Wyd. „Marpress", Gdańsk.
• Gauthier A.H., 2005, Trends in policies for family-friendly societies [w:] The new demographic regime. Population challenges and policy responses, red. M. Macura, A.L. Mac-Donald, W. Haug, New York - Geneva.
• Góra M., 2008, Dezaktywizacja zawodowa osób ubezpieczonych w ZUS w nowym systemie [w:] Dezaktywizacja osób w wieku około emerytalnym. Raport z badań, Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Górny G., 2004, Rodzina źródłem dobrobytu, „Rzeczpospolita” 2004, nr 294.
• Grzędzińska E., Procesy demograficzne a rozwój gospodarczy. Wpływ starzenia się społeczeństwa na gospodarkę Polski, http://ekonom.univ.gda.pl/mikro/konferen-cja/pdf/Grzedzmska_Procesy_demograficzne_a_rozwoj_gospodarczy.pdf
• Gwiazda A., 2007, Zmiany demograficzne w krajach Unii Europejskiej - wyzwania dla polityki [w:] Czynnik demograficzny w rozwoju społeczno-gospodarczym Polski: przeszłość - teraźniejszość - przyszłość, red. I. Sobczak, Wyd. „Marpress", Gdańsk.
• Kluza S., 2007, Makroekonomiczne konsekwencje procesów demograficznych [w:] Procesy demograficzne a kapitał społeczny, red. S. Kluza, K. Plotzke, Z. Sirojć, Uczelnia Warszawska im. Marii Skłodowskiej-Curie, Stowarzyszenie Społeczno-Gospodarcze „Mazowsze", Warszawa.
• Konarzewska A., 2007, Migracyjne problemy Unii Europejskiej, „Bezpieczeństwo Narodowe" 2007, nr 3/4.
• Koziński A., Rychter M., 2008, Apetyt na dzieci, „Wprost" 13.01.
• Krzyszkowski J., 2006, Usługi opiekuńcze dla ludzi starych w miejscu zamieszkania w Polsce i innych krajach UE [w:] Starość i starzenie się jako doświadczenie jednostek i zbiorowości ludzkich, red. J.T. Kowaleski, P. Szukalski, Zakład Demografii UL, Łódź.
• Kwartalnik Statystyki Międzynarodowej 2009, nr l, GUS, Warszawa.
• Makowiec-Dąbrowska T., 2002, Wiek jako determinant zdolności do pracy ze szczególnym uwzględnieniem wysiłku fizycznego [w:] Proces starzenia się ludności. Potrzeby i wyzwania, red. J.T. Kowaleski, P. Szukalski, I Kongres Demograficzny, T II B, Zakład Demografii UL, Wyd. Biblioteka, Łódź.
• Peterson P. G., 2005, Kształt przyszłości: starzenie się populacji świata w XXI wieku, „Międzynarodowy Przegląd Polityczny" 2005, nr 10.
• Program Solidarność pokoleń. Działania dla zwiększenia aktywności zawodowej osób w wieku 50+, 2008, Warszawa.
• Replacement Migration: Is it a Solution to Declining and Ageing Populations? 2001, United Nations, Departament of Economic and Social Affairs.
• Robbins R. H., 2006, Globalne problemy a kultura kapitalizmu, Wyd. Pro Publico, Poznań.
• Rocznik Demograficzny 2003, GUS, Warszawa.
• Rocznik Demograficzny 2008, GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyczny RP 2008, GUS, Warszawa.
• Rocznik Statystyki Międzynarodowej 2006, GUS, Warszawa.
• Sztanderska U., 2008, Przyczyny wczesnej dezaktywizacji zawodowej i emerytalnej osób ubezpieczonych w ZUS [w:] Dezaktywizacja osób w wieku około emerytalnym. Raport z badań, Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Szukalski P., 2003, Ludzie bardzo starzy w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. Stan obecny i perspektywy [w:] Procesy demograficzne w krajach Unii Europejskiej - porównania z Polską, red. I. Sobczak, PTD, GWSH, „Marpress", Gdańsk.
• Szukalski P., 2008, Aktywność zawodowa i plany związane z wiekiem przejścia na emeryturą [w:] To idzie starość. Postawy osób w wieku przedemerytalnym. Raport z badań, red. P. Szukalski, ISP, Warszawa.
• World Economic Outlook 2004. The Global Demographic Transition, 2004, IMF, Washington.
• World Population Prospects. The 2000 Revision, 2002, UN, New York 2002.
• World Population Prospects. The 2004 Revision, 2005, UN, New York 2005.
• Zielona Księga. Wobec zmian demograficznych: nowa solidarność między pokoleniami, Komisja Europejska, Bruksela 2005, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/Lex UriServ.do?uri=CELEX:52005DC0094:PL:HTML