O znaczeniu i problematyczności teologii politycznej

• Autorzy: Paweł Armada

Warianty tytułu

On the Ambiguous Meaning of Political Theology

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł zawiera próbę definiowania teologii politycznej. Okazuje się, iż choć nie można podać ścisłej definicji, we właściwym tego słowa znaczeniu, to warto wskazać i w miarę możliwości rozjaśnić kilka kwestii. Po pierwsze, jest to kwestia aktualności debaty teologiczno-politycznej i tę aktualność należy potwierdzić, skoro dotyczy ona spraw powszechnie dostrzeganych. Po drugie, mamy do czynienia z wątpliwościami, gdy idzie o sam przedmiot teologii politycznej, opisywany wszak bardzo ogólnie, co niesie ze sobą wymóg dokonania paru istotnych zastrzeżeń. Dalej musimy zmierzyć się z filozoficznym pytaniem o racjonalne znaczenie dyskursu rozwijanego przez teologów politycznych, to zaś prowadzi nas do tłumaczenia tak zwanego problemu teologiczno-politycznego. Ostatnim z kolei zagadnieniem, jakie należy tutaj rozważyć, jest zasadnicza swoistość wyrażonego w toku dziejów stosunku chrześcijan do problemu teologii politycznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article seeks to provide a definition of political theology. While it seems that a precise definition, in the strict sense of the term, cannot be given, several issues are raised and possibly clarified. First, there is the question of the urgency of the debate on political theology which is answered positively on the basis of common observation. Second, there appear to be some doubts about the very subject of political theology, which can be described only in a very general way, and accepted with a handful of reservations. Then we must face a philosophical question of the rational meaning of the discourse developed by political theologians, and this leads us to an explanation of the so-called theologico-political problem. Finally, what must be taken into consideration is the peculiarity of the historically prevalent Christian approach towards the problem of political theology. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teologia; Polityka; Religia; Racjonalność

EN

Theology; Politics; Religion; Rationality

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2012
• Tom: 3
• Numer: nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki
• Strony: 21--45

Twórcy

autor

Paweł Armada

• Akademia Ignatianum w Krakowie

Bibliografia

• D. Easton, Analiza systemów politycznych, [w:] Elementy teorii socjologicznych, red. W. Derczyński, J. Szacki, A. Jasińska-Kania, PWN, Warszawa 1975, s. 562.
• M. Lilia, Bezsilny Bóg. Religia, polityka i nowoczesny Zachód, przekł. J. Mikos, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009
• P. Valadier, Nędza polityki i moc religii, przekł. T. Żeleźnik, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2010
• M. Scattola, Teologia polityczna, przekł. P. Borkowski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2011
• M. Burleigh, Ziemska władza. Polityka jako religia, przekł. J. Korpanty, Świat Książki, Warszawa 2011.
• Teologia polityczna świętego Pawła, przekł. M. Kurkowska, Fundacja Świętego Mikołaja - PWN, Warszawa 2010
• Problem ładu politycznego. Eseje o myśli Erica Voegelina, red. A. Miętek, M.J. Czarnecki, przekł. M. Bizoń, M.J. Czarnecki et al., Fundacja Świętego Mikołaja / Teologia Polityczna, Warszawa 2010
• M.J. Czarnecki, Eric Voegelin oczami krytyków i komentatorów, [w:] Problem ładu politycznego. Eseje o myśli Erica Voegelina, red. A. Miętek, M.J. Czarnecki, przekł. M. Bizoń, M.J. Czarnecki et al., Fundacja Świętego Mikołaja / Teologia Polityczna, Warszawa 2010, s. 25
• D. Janssens, Between Athens and Jerusalem: Philosophy, Prophecy, and Politics in Leo Strauss's Early Thought, State University of New York Press, Albany 2008
• D. Janssens, Violent Grace: The Theologico-Political Problem in Ancient Poetry and Philosophy, [w:] The Problem of Political Theology, ed. P. Armada, A. Górnisiewicz, К. Matuszek, przyjęto do druku
• P. Kłodkowski, Polityczna misja isla¬mu, "Teologia Polityczna" 2/2004-2005, zwłaszcza s. 40-42.
• W.T. Cavanaugh, P. Scott, Introduction, [w:] The Blackwell Companion to Political Theology, ed. tychże, Blackwell Publishing Ltd., Maiden, MA - Oxford - Carlton 2007, s. 3.
• C. Schmitt, Teologia polityczna i inne pisma, przekł. M.A. Cichocki, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak - Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków - Warszawa 2000, s. 60-61
• H. Meier, Der Streit um die politische Theologie. Ein Rückblick, [w:] tegoż, Die Lehre Carl Schmitts. Vier Kapitel zur Unterscheidung Politischer Theologie und Politischer Philosophie (3. Auflage), Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 2009, s. 269-300.
• J.B. Metz, Teologia polityczna, przekł. A. Mosurek, WAM, Kraków 2000
• A. Gniadowski, Mistyka otwartych oczu Johanna Baptisty Metza, "Teologia Polityczna" 1/2003-2004, s. 214-221
• J.M. Ahley, Johann Baptist Metz, [w:] The Blackwell Companion to Political Theology, ed. tychże, Blackwell Publishing Ltd., Maiden, MA - Oxford - Carlton 2007, s. 241-253.
• B. Douglass, Okrojona ewangelia. Krytyka Voegelinowskiej interpretacji chrześcijaństwa, [w:] Problem ładu politycznego. Eseje o myśli Erica Voegelina, red. A. Miętek, M.J. Czarnecki, przekł. M. Bizoń, M.J. Czarnecki et al., Fundacja Świętego Mikołaja / Teologia Polityczna, Warszawa 2010, s. 240
• R. Legutko, Eric Voegelin o Platonie, [w:] E. Voegelin, Platon, przekł. A. Legutko-Dybowska, Fundacja Świętego Mikołaja / Teologia Polityczna, Warszawa 2009, s. 8-9
• Święty Augustyn, Państwo Boże, przekł. ks. Wł. Kubicki, Hachette, Warszawa 2010,1.1, ks. VI, zwłaszcza s. 343n.
• A. De Tocqueville, O demokracji w Ameryce, przekł. B. Janicka, M. Król, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996,1.1, zwłaszcza s. 295,407-408.
• R. Brague, The Law of God: The Philosophical History of an Idea, przekł. L.G. Cochrane, The University of Chicago Press, Chicago - London 2007, s. 6-7.
• Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, red. Ch. Mouffe, przekł. T. Leśniak et al., Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.
• C. Schmitt: Epoka neutralizacji i apolityzacji , [w:] Rewolucja konserwatywna w Niemczech 1918-1933, red. W Kunicki, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1999, s. 442
• A. Wielomski, Apokalipsa polityczna. Rozwiania wokół pewnego scholium Nicolasa Gómeza Dâvili (<URL = http://archiwum.konserwatyzm.pl/publicysty- ka.php/Artykul/2789/> (dostęp: 09.04.2012).
• H. Meier, Czym jest teologia polityczna? Wstępne uwagi na temat kontrowersyjnego pojęcia, przekł. M. Kurkowska, "Teologia Polityczna" 1/2003-2004, s. 180-181.
• H. Meier, Dlaczego Leo Strauss? Cztery odpowiedzi i jedno rozważanie na temat pożytków i szkodliwości szkoły dla życia filozoficznego, przekł. P. Armada, "Kronos" 2/2010, s. 215-225.
• P. Armada, Prawo Boże i ludzki potencjał: w stronę rozważań problemu teologiczno-politycznego, "Horyzonty Polityki" 2(2)/2011, s. 161-177.
• L. Strauss, Hobbes' politische Wissenschaft und zugehörige Schriften - Briefe, red. H. Meier, W. Meier, Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 2008, s. 7-8
• E.L. Fortin, Classical Christianity and the Political Order: Reflections on the Theologico-Political Problem, Rowman & Littlefield Pub., Lanham - Boulder - New York - London 1996
• M. Lilla, Koniec polityki, "Teologia Polityczna" 4/2006-2007, s. 61
• M. Weber, Nauka jako zawód i powołanie, przekł. P. Dybiel, [w:] Z. Krasno- dębski, M. Weber, Wiedza Powszechna, Warszawa 1999, s. 215.
• L. Strauss, Thoughts on Machiavelli, Chicago University Press, Chicago - London 1958.
• L. Strauss, Czym jest filozofia polityki?, [w:] tegoż, Sokratejskie pytania. Eseje wybrane, przekł. P. Maciejko, Fundacja ALETHEIA, Warszawa 1998, s. 95-96.
• G. Tamer, Islamische Philosophie und die Krise der Moderne. Das Verhältnis von Leo Strauss zu Alfarabi, Avicenna und Averroes, Koninklijke Brill NV, Leiden - Boston - Köln 2001, s. 58-86
• D. Tanguay, Leo Strauss: An Intellectual Biography, przekł. Ch. Nadon, Yale University Press, New Haven - London 2007, s. 49-98.
• M. Bahyrycz, Leo Strauss. Przełom ezoteryczny, "Horyzonty Polityki" 2(3)/2011, s. 111-131.
• L. Strauss, Philosophie und Gesetz. Beiträge zum Verständnis Maimunis und seiner Vorläufer, [w:] L. Strauss, Philosophie und Gesetz - Frühe Schriften, red. H. Meier, W. Meier, Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 1997, s. 64.
• L. Strauss, Some Remarks on Political Science of Maimonides and Farabi, przekł. R. Bartlett, "Interpretation" vol. 18, no. 1(1990), s. 4.
• L. Strauss, Quelques remarques sur la science politique de Maïmonid et de Fârâbî, [w:] [w:] L. Strauss, Philosophie und Gesetz - Frühe Schriften, red. H. Meier, W. Meier, Verlag J.B. Metzler, Stuttgart - Weimar 1997, s. 125.
• L. Strauss, Introduction, [w:] L. Strauss, Persecution and the Art of Writing, Chicago University Press, Chicago - London 1952, s. 19.
• R. Brague, The Meaning and the Value of Philosophy in the Three Medieval Cultures, [w:] R. Brague, The Legend of the Middle Ages: Philosophical Explorations of Medieval Christianity, Judaism and Islam, przekł. L.G. Cochrane, Chicago University Press, Chicago - London 2009, s. 41-55.
• E. More, The Religion of Plato, Princeton University Press - Humphrey Milford - Oxford University Press, Princeton - London - Oxford 1921.
• E. Gilson, Chrystianizm a filozofia, przekł. A. Więckowski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1988, s. 92
• J.M. Reynolds, When Athens Met Jerusalem: An Introduction to Classical and Christian Thought, Downers Grove, IL, 2009, s. 251.
• J. Chmielniak, Katechon w strukturach nowoczesności, [w:] W murach Wiecznego Miasta - między państwem a Kościołem, red. M. Łukasik, D. Mickiewicz, Koło Studentów Stosunków Międzynarodowych UJ, Kraków 2011, s. 109-119.
• R. Brague, Wtórność Europy (rozmowa z Remi Brague'm), przekł. Instytut Francuski w Warszawie, "Teologia Polityczna" 2/2004-2005, s. 68-69.