Włoski model przywództwa politycznego - "il caso Berlusconi"

• Autorzy: Beata Nuzzo

Warianty tytułu

The Italian Model of Political Leadership - "il caso Berlusconi"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jeden z najbardziej zamożnych i wpływowych ludzi we Włoszech, właściciel potężnego imperium medialnego, niezwykle barwna postać, Silvio Berlusconi, przez długi okres był dla Włochów bardziej wiarygodny niż jego konkurenci, przywódcy lewicowej koalicji. Pomimo rozmaitych skandali politycznych z jego udziałem, w kraju doświadczonym autorytarnymi rządami Benito Mussoliniego, Berlusconi był prawdopodobnie najpopularniejszym od końca wojny politykiem. Analizując źródła jego sukcesu, wspomina się często o niezdolności do odrodzenia się systemu politycznego Włoch po kryzysie korupcyjnym "Tangentopoli", który na początku lat 90. pogrążył rządzących chrześcijańskich demokratów, a także o poważnym kryzysie tożsamości, jaki dotknął w ostatnich latach włoską lewicę, która nie tylko, że kilkakrotnie zmieniała nazwę i sojusze, to przede wszystkim nie przedstawiła programu reform, jakiego wymagała ówczesna sytuacja. Nie sposób jednak oprzeć się wrażeniu, że powodzenie Berlusconiego miało też i inne podłoże. Wynikało ono z faktu, iż jego postać bardzo dobrze wpisana jest w mentalność Włochów, którzy, jak twierdzą niektórzy psychologowie, postrzegali go jako kogoś "swojskiego", a więc osobę, której można wiele wybaczyć. Sprzyjała mu też swoista kultura działań nielegalnych przewijająca się we włoskiej polityce i w społeczeństwie - od notorycznego uchylania się od płacenia podatków i zaangażowania mafii w zdobywanie kontraktów na roboty publiczne, aż do ustawiania meczów futbolowych. (abstrakt oryginalny)

EN

Silvio Berlusconi, the owner of a powerful media empire and one of the wealthiest and most influential people in Italy, was for a long time viewed by Italians as being more credible than his opponents, the leaders of the left-wing coalition. In spite of being linked to numerous political scandals in a country which had experienced Benito Mussolini's authoritarian rule, Berlusconi was probably the most popular politician of the post-war period. When analysing the sources of his success, it is necessary to mention the inability of the Italian political system to recover after the corruption crisis "Tangentopoli" in the early 1990s, which discredited the ruling Chris-tian democrats; and the serious identity crisis suffered by the Italian left in recent years, which led to the changing of names and coalitions, but failed to present a sound programme of reforms that the country needed. However, Berlusconi's success was also built upon the fact that his personality and behaviour is well-suited to Italians' mentality, who perceived him as 'the boy next door', and who was therefore a person who can be forgiven a lot. Additionally, he was helped by a specific atmosphere of acceptance towards illegal actions which is present in Italian politics and society, ranging from tax evasion to the mafia's winning of public works contracts, and to the fixing of football matches. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przywództwo polityczne; Demokracja; Władza; Populizm

EN

Political leadership; Democracy; Power; Populism

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2012
• Tom: 3
• Numer: nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki
• Strony: 223--241

Twórcy

autor

Beata Nuzzo

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie; Akademia Ignatianum w Krakowie

Bibliografia

• S. Lukes, Władza i panowanie, [w:] Socjologia. Lektury, red. P. Sztompka, M. Kucia, Znak, Kraków 2005.
• U. Jakubowska, Przywództwo polityczne, [w:] Podstawy psychologii politycznej, red. K. Skarżyńska, Zysk i S-ka, Poznań 2002.
• J.J. Wiatr, Przywództwo polityczne. Studium politologiczne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2008.
• U. Cerroni, L'identità civile degli italiani, Manni Editori, Lecce 1996.
• V. Perez Diaz, A low Intensity Disorder. Observations on Spanish Life over the Past Decade (and Some Prior Ones), and the Charakter and Genesis of Its Civil Society, "ASP Research Paper" no. 7, Madrid 1994.
• Т.Н. Marshall, Cittadinanza e classe sociale, Utet, Torino 1976.
• A.O. Hirschman, Lealtà, defezione, protesta. Rimedi alla crisi delie imprese, dei partiti e delio Stato, Bompiani, Milano 1982.
• T. Fortunio, La legislazione definitiva sulle sanzioni contro il fascismo, Nuove Edizioni lus, Roma 1964
• L. Mercuri, L'epurazione in Italia 1943-1948, L'Arciere, Cuneo 1988.
• S. Fabbrini, Il Principe democratico. La leadership nelle democrazie contemporanee, Laterza, Roma - Bari 1999, s. 210.
• L. Ferrajoli, Democrazia e costituzione, [w:] II futuro delia Costituzione, red. G. Zagrebelski, P.P. Portinaro i J. Luther, Einaudi, Torino 1996, s. 316-320.
• A. Pizzorusso, La Costituzione. I valori da conservare, le regole da cambiare, Einaudi, Torino 1996, s. XIII.
• A. Di Giovine, Il diritto di voto e i sistemi elettorali, [w:] Storia delia Costituzione, red. G. Neppi Modona, Il Saggiatore, Milano, s. 168-175
• M. Luciani, Il voto e la democrazia. La questione delie riforme elettorali in Italia, Editori Riuniti, Roma 1991, s. 120-122
• G. Debord, Społeczeństwo spektaklu i Rozważania o społeczeństwie spektaklu, PIW, Warszawa 2006.
• E. Poli, Forza Italia. Strutture, leadership e radicamento territoriale, Il Mulino, Bologna 2001, s. 25.
• Wywiad z Nicola Tranfaglia, Didattica e opinione: il nuovo ruolo guida delia pubblicità, "II Contesto" 2002, nr 1
• Wywiad z Ettore Bernabei, Il nuovo ruolo delia televisione in Italia, "Enne Effe. Rivista di politica e cultura" 2009, nr 11
• G. Losito, II potere dei media, NIS1994.
• P. Ginsborg, Berlusconi. Ambizioni patrimoniali in una democrazia mediatica, Einaudi, Torino 2003, s. 10-11.
• M. Bankowicz, System partyjny Republiki Włoskiej, [w:] Współczesne systemy partyjne wybranych państw europejskich, red. M. Grzybowski, A. Zięba, Wydawnictwo UJ, Kraków 1996, s. 159.
• E. Poli, Silvio Berlusconi and the Italian Myth of the Creative Entrepreneur, "Modern Italy" 1998, nr 2, s. 271-279
• P. McCarthy, La crisi dello stato italiano. Costume e vita politica nell'Italia contemporanea, Editori Riuniti, Roma, 1996.
• M. Tarchi, L'ltalia populista. Dal qualunquismo ai girotondi, II Mulino, Bologna 2003, s. 163-164
• P. McCarthy, Forza Italia: nascita e sviluppo di un partito virtuale, [w:] Politica in Italia. Ifatti dell'anno e le interpretazioni, red. P. Ignazi, R. Katz, II Mulino, Bologna 1995.
• R. Biorcio, Forza Italia, partito di riferimento, "II Mulino" 2001, nr 4.
• M. Follini, UDC, una casettafuori da Forza Italia, "Corriere delia Sera" 13.12.2002
• N. Bobbio, L'italica follia del partito personale, "La Stampa" 22.10.2000.
• M. Calise, II partito personale, Laterza, Roma - Bari 2000, s. 82-83, 113-115.
• A. Amadori, Mi consenta, Metafore, messaggie simboli. Come Silvio Berlusconi ha conquistato il consenso degli italiani, Libii Scheiwiller, Milano 2002.
• I. Dominijanni, Regime leggero, parole pesanti, "II Manifesto" 17.06.2008
• wypowiedzi E. Scalfari na łamach periodyku "La Repubblica".
• A. de Tocqueville, O demokracji w Ameryce, przekł. B. Janicka, M. Król, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.
• M. Ciliberto, La democrazia dispotica, Laterza, Roma - Bari 2011, s. 148.