Rezerwy obowiązkowe w Polsce i w strefie euro - wybrane aspekty zasad funkcjonowania

• Autorzy: Teresa Orzeszko
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rezerwy obowiązkowe (RO), stosowane od dawna w wielu systemach bankowych na całym świecie, są różnie postrzegane. Najczęściej mówi się o nich w kontekście polityki pieniężnej realizowanej przez banki centralne, co jest uzasadnione ze względu na fakt, że stanowią one jeden z jej instrumentów. Nie jest to jednak jedyny możliwy sposób podejścia do wspomnianej kategorii. RO mogą być bowiem rozpatrywane również z punktu widzenia instytucji kredytowych, które są zobowiązane do ich tworzenia i utrzymywania. W tym ujęciu stanowią one jeden z typów rezerw charakterystycznych dla tych jednostek. Chociaż rezerwy, o których mowa, w odróżnieniu od wielu innych rodzajów rezerw, nie generują kosztów w sposób bezpośredni, to jednak obciążają działalność podmiotów, które je tworzą i utrzymują. Poziom tego obciążenia, uzależniony od stopnia restrykcyjności przepisów normujących zasady funkcjonowania RO w poszczególnych systemach bankowych, jest jednym z czynników determinujących konkurencyjność instytucji kredytowych z różnych krajów. Celem artykułu jest analiza przepisów odnoszących się do RO oraz prezentacja wynikających z nich zasad funkcjonowania tych rezerw w Polsce i w strefie euro. Ze względu na obszer-ność zagadnienia i ograniczone rozmiary artykułu badaniom poddano tylko trzy elementy, które z punktu widzenia uciążliwości RO dla tworzących je instytucji kredytowych wydają się mieć największe znaczenie, a mianowicie: przedmiot RO, formułę ustalania wymaganej wartości tych rezerw oraz ich oprocentowanie. Poza zakresem badań pozostało wiele innych zagadnień, które również powinny być brane pod uwagę przy kompleksowej ocenie poziomu obciążeń generowanych przez funkcjonujący w danym kraju system rezerw obowiązkowych (np. kwestia sankcji za niedopełnienie obowiązków związanych z tworzeniem i utrzymywaniem RO). (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Banki; Strefa euro; Rezerwy obowiązkowe banków

EN

Banks; Eurozone; Banks obligatory reserves

• Czasopismo: Monografie i Opracowania Naukowe / Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Kolegium Zarządzania i Finansów
• Rocznik: 2005
• Tom: Finanse
• Strony: 477--487

Twórcy

autor

Teresa Orzeszko

• Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu

Bibliografia

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. 2005, nr 1, poz. 2).
• Uchwała nr 8/2004 Rady Polityki Pieniężnej z 30 marca 2004 r. w sprawie stóp rezerwy obowiązkowej banków i wysokości oprocentowania rezerwy obowiązkowej (Dz.Urz. NBP 2004, nr 2, poz. 2).
• Uchwała nr 15/2004 Zarządu NBP z 13 kwietnia 2004 r. w sprawie zasad i trybu naliczania oraz utrzymywania przez banki rezerwy obowiązkowej (Dz.Urz. NBP 2004, nr 3, poz. 4 z późn. zm.: Dz.Urz. NBP 2004, nr 7, poz. 13, nr 11, poz. 20).
• Protokół nr 18 do Traktatu ustanawiającego WE w sprawie statutu ESBC i EBC (1992) (Dz.U. С 2002, nr 325, s. 33-84 z późn. zm.).
• Rozporządzenie (WE) nr 2531/98 Rady z 23 listopada 1998 r. dotyczące stosowania rezerw obowiązkowych przez EBC (Dz.U. L 1998, nr 318, s. 1-3 z późn. zm.: Dz.U. L 2002, nr 24, s. 1-2).
• Rozporządzenie (WE) nr 1745/2003 EBC z 12 września 2003 r. dotyczące stosowania rezerw obowiązkowych (Dz.U. L 2003, nr 250, s. 10-16).
• Komunikat prasowy EBC z 13 sierpnia 2004 r. - Publikacja orientacyjnego kalendarza okresów utrzymywania rezerwy obowiązkowej na 2005 r. (http://www.ecb.int/press/pr/date/2004/html/pr040813.pl.html).