Ekonomiczno-socjologiczne aspekty problematyki własności prywatnej

• Autorzy: Andrzej Suwalski

Warianty tytułu

Economic-Sociological Aspects of Problems Related to Private Ownership

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ponieważ własność jest jednym z podstawowych elementów rzeczywistości społeczno-gospodarczej, tym samym stanowi istotny punkt teorii dążących do opisu i wyjaśnienia zjawisk ekonomicznych i społecznych. Wśród spotykanych form własności szczególne miejsce zajmuje własność prywatna i stąd wynika jej doniosła rola we wszystkich teoretycznych rozważaniach dotyczących zarówno własności, jak i praktycznych implikacji związanych z jej istnieniem. Wstępnie należy wyróżnić jej dwa ujęcia. Pierwsze z nich, nazywane utylitarnym podkreśla rolę relacji pomiędzy podmiotem własności i jej przedmiotem. Obejmuje to wiele uprawnień określających możliwości podmiotu do czynienia użytku z przedmiotu własności. Natomiast w ujęciu własności określanym jako dominacyjne na plan pierwszy wysuwa się taki jej aspekt, który polega tym, że uprawnieniom podmiotu własności względem jej obiektu towarzyszy wykluczenie innych jednostek, którym nie przysługuje możliwość czerpania określonych pożytków z przedmiotu własności. Szczegółową analizę zagadnień związanych z własnością należy rozpocząć od przedstawienia elementów składowych pojęcia własności, gdyż sprecyzowanie ich jest istotne zarówno dla zrozumienia istoty stosunków własnościowych, jak i dla odróżnienia różnych form własności. (fragment tekstu)

EN

The article is devoted to economic and sociological differences in the approach to ownership. Attention is paid to both the property owned and ownership rights. The author is particularly interested in these approaches to the property owner which are known as the concepts of homo economicus and homo sociologicus. The final part considers contemporary aspects of the consequence of existence of ownership. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Własność prywatna; Struktura społeczna; Własność w gospodarce; Relacje międzyludzkie; Zachowania społeczne; Nadwyżki produkcyjne

EN

Private property; Social structure; Ownership in economy; Interpersonal relations; Social behaviour; Surplus production

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 2004
• Numer: nr 42
• Strony: 114--129

Twórcy

autor

Andrzej Suwalski

Bibliografia

• Kozyr-Kowalski S., Socjologia, społeczeństwo obywatelskie i państwo, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1999.
• Kozyr-Kowalski S., Hasło: własność, w: Encyklopedia socjologii, T. IV.
• Goban-Klas T., Media i komunikowanie masowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1999.
• Iwanek M., Wilkin J., Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Uniwersytet Warszawski, Wydział Nauk Ekonomicznych, Warszawa 1997.
• Tittenbrun J., Ekonomiczny sens prywatyzacji, Wyd. Fundacji Humaniora, Poznań 1995.
• Malawski M., Wieczorek A., Sosnowska H., Konkurencja i kooperacja. Teoria gier w ekonomii i naukach społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
• Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna, PWE, Warszawa 1992.
• Pipes R., Jasność a wolność, Wyd. Muza, Warszawa 2000.
• Morawski W., Socjologia ekonomiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Blaug M., Metodologia ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s. 102-103.
• Simon H.A., Działanie administracji, PWN, Warszawa 1976.
• Williamson O.E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
• Schumpeter J., Kapitalizm, socjalizm i demokracja 1942, w: J. Bremond, M.M. Salort, Odkrywanie ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
• Gruszecki T., Współczesne teorie przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Chmielewski P., Homo sociologicus - model a rzeczywistość, "Studia socjologiczne" 1998 nr 3.
• Kłoskowska A., Kultura masowa, Warszawa 1983.
• Wrong D., Przesocjalizowana koncepcja człowieka w socjologii współczesnej, w: Kryzys i schizma, (red.) E. Mokrzycki PIW Warszawa 1984, T. 1.
• Znaniecki F., Ludzie teraźniejsi a cywilizacja przyszłości, PWN, Warszawa 1980.
• Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, PWN, Warszawa 1982.
• Nowak S., Systemy wartości społeczeństwa polskiego, "Studia Socjologiczne" 1979 nr 1.
• Marody M., Antynomie zbiorowej podświadomości, "Studia Socjologiczne" 1987 nr 2.
• Marody M., Kulturowe aspekty zmiany społecznej, w: Między rynkiem a etatem, (red.) M. Marody, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000.
• Bokszański Z., Kultura i jej rola w życiu człowieka i społeczeństwa, Socjologia, problemy podstawowe, (red.) Z. Krawczyk i W. Morawski, PWN Warszawa 1991.
• Simmel G., Filozofia pieniądza, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997.
• Szacki J., Dylematy historiografii idei oraz inne szkice i studia, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1991.
• Kwaśniewicz W., Struktura klasowa, w: Socjologia, problemy podstawowe, (red.) Z. Krawczyk i W. Morawski, PWN Warszawa 1991.
• Wickler W., Biologia dziesięciu przykazań, Wyd. Zysk i Sp. Poznań 2001.
• Pipes R., Własność a wolność, Wyd. Muza Warszawa 2000.
• Kołakowski L., Główne mirty marksizmu, Cz. I. Powstanie, Wyd. Zysk i Sp. Poznań 2000.