Zdradziłeś - zapłać? Cywilnoprawne konsekwencje zdrady małżeńskiej i ich współczesna erozja

• Autorzy: Krzysztof Bokwa , Iwo Jarosz

Warianty tytułu

You Betray - You Must Pay? Civil-Law Consequences of Adultery and the Modern Erosion Thereof

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem autorów niniejszego artykułu jest analiza możliwości żądania zadośćuczynienia za krzywdę w postaci zdrady małżeńskiej (cudzołóstwa). W tym celu, posługując się metodą komparatystyczną i historyczną, zarysowują oni regulację tej kwestii w innych systemach prawnych, zarówno bliskich polskiemu (niemiecki i austriacki), jak i dalszych, w których jednak kwestia ta jest ważnym elementem prawa zobowiązań (common law). Na tym tle następuje przedstawienie tego zagadnienia w prawie polskim. Odnosząc się do historii (w tym dekretu Prawo małżeńskie z 1945 r.) i dogmatycznego ujmowania krzywdy oraz dóbr osobistych na gruncie rodzimym, autorzy dokonują analizy argumentacji, zastosowanej w dotyczącym tej kwestii wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2018 r., IV CNP 31/17. Pozwala to na zasygnalizowanie szczególnie dyskusyjnych punktów w dyskusji o dopuszczalności żądania finansowej rekompensaty za zdradę małżeńską, a zarazem na przedstawienie potencjalnych podstaw prawnych na wystosowywanie tego rodzaju roszczeń.(abstrakt oryginalny)

EN

The authors aim to analyze the possibility of claiming monetary compensation for non-material damage resulting from marital infidelity (adultery). Comparative and historical methods are employed to outline the foreign law, both in systems similar to Polish law (German and Austrian systems) as well as in the vastly differing common law system, where the issue is an important element of contract law. Then the problem of admissibility of monetary claims for marital infidelity in Polish law is discussed. Referring to history (including the decree on marital law of 1945) and the dogmatic approach to injury and personal rights in Polish law, developing on the academic constructions justifying the admissibility of such claims, the authors analyze the arguments employed by the Supreme Court's decision of 11 December 2018, case no. IV CNP 31/17. This allows to highlight some particularly controversial points in the discussion on the admissibility of claims for monetary compensation for marital infidelity, and at the same time to present potential legal grounds for making such claims.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Małżeństwo; Prawo rodzinne; Szkody; Odpowiedzialność cywilna za szkody; Rodzina

EN

Marriage; Family law; Damages; Civil liability for damage; Family

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 47
• Strony: 12--29

Twórcy

autor

Krzysztof Bokwa

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie; Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie

autor

Iwo Jarosz

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie; Okręgowa Rada Adwokacka w Krakowie

Bibliografia

• Banasik K., Bigamia w polskim prawie karnym, "Prokuratura i Prawo" 2010, nr 9.
• Brook H., Conjugal rites. Marriage and marriage-like relationships before the Law, New York 2007.
• Domański M., Orzekanie o winie rozkładu pożycia w wyroku rozwodowym. Raport z badania pilotażowego, wyd. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa 2017.
• Drożdż A., Zdrada dramatem człowieka i złem moralnym, Śląskie studia historyczno-teologiczne 2009, t. 42, z. 2.
• Garner B.A., Black's Law Dictionary, 9th Ed., New York 2009.
• Gromek K. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Legalis/el. 2018.
• Grudziński M., Ignatowicz J., Kodeks rodzinny. Komentarz. Warszawa 1955.
• Grzybowski S., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Warszawa 1980.
• Gulczyński A., Cywilnoprawne skutki cudzołóstwa na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, [w:] Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2002, nr 7.
• Gutowski M. (red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz do art. 1-352, Legalis/el. 2018.
• Herring J., Family law, Dorset 2017.
• Heuston R.F.V., Salmond on the Law of Torts, London 1996.
• Hunter Brunton H., The Questionable Constitutionality of Curtailing Cuckolding: Alienation of Affection and Criminal Conversation Torts, [w:] Duke Law Journal, Vol. 65/2016.
• Jaroszewski Ł., Prawo rodzinne: Zadośćuczynienie za zdradę małżeńską, http://ljlegal. pl/prawo-rodzinne-zadoscuczynienie-za-zdrade-malzenska/.
• Jaworski W. L., Prawo cywilne na ziemiach polskich, Tom I. Źródła. Prawo małżeńskie osobowe i majątkowe, Warszawa-Kraków 1919.
• Kranzgeld, [w:] Rechtslexikon.net, http://www.rechtslexikon.net/d/kranzgeld/kranzgeld. htm.
• Krajewski R., Prawa i obowiązki seksualne małżonków. Studium prawne nad normą i patologią zachowań, Warszawa 2009.
• Longchamps de Berier R., Zobowiązania, Lwów 1938.
• Matys J., Model zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody niemajątkowej w kodeksie cywilnym, Warszawa 2010.
• Młynarski T., Zadośćuczynienie pieniężne z art. 448 k.c. w razie śmierci osoby bliskiej w kontekście postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2014 r. (III CZP 2/14), "Rozprawy Ubezpieczeniowe" nr 17 (2/2014).
• Młynarski T., Zadośćuczynienie za krzywdę dla rodziny i osób w stałych związkach, "Rzeczpospolita", 24 lutego 2015.
• Nawracała J., Zadośćuczynienie za śmierć osoby bliskiej - wybrane zagadnienia, "Rozprawy Ubezpieczeniowe" nr 11 (2/2011).
• Norgrave D., Family justice review, London 2012.
• Probert R. (red.), Family Life and the Law, Oxford 2007.
• Sekuła M., Problematyka zadośćuczynienia pieniężnego za szkodę niemajątkową, "Radca Prawny" 2008, nr 2.
• Singer J. B., The Privatization of Family Law, 1992 Wis. L. Rev.
• Stolarek D., Cudzołóstwo. uwagi na tle regulacji rozwodowej kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, "Palestra" 2013, nr 9-10.
• Streitmayer M., Ehebruch und Schadenersatz, Graz 2011.
• Sunstein C., Thaler R.H., Privatizing Marriage, The Monist 3-4/2008.
• Sunstein C., Thaler R.H., Privatizing Marriage, [w:] Nudge. Improving decisions about health, wealth and happiness, New Haven & London 2008.
• Szpunar A., Zadośćuczynienie pieniężne za szkodę niemajątkową, Bydgoszcz 1999.
• Tokarz A.S., Zdrada małżeńska. Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnych, "Przegląd Sądowy" 2011, nr 4.
• Weinstein J. D., Adultery, Law, and the State: A History, [w:] Hastings Law Journal, Vol. 38, 1986.
• Witecki J., Prawo małżeńskie. Komentarz, Łódź 1946.
• Załucki M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Legalis/el. 2019.
• Zoll F., Zobowiązania w zarysie, Warszawa 1948.