"Baron Cygański" J. Straussa - spojrzenie prawne

• Autorzy: Krzysztof Bokwa

Warianty tytułu

"The Gypsy Baron" by J. Strauss - a Legal View

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem autora jest analiza dzieła sztuki, jakim jest operetka "Baron Cygański" Johanna Straussa syna, z punktu widzenia prawnego - w szczególności ze stanowiska historii prawa oraz komparatystyki prawnej. Jest to szczególnie uzasadnione, zważywszy, że różnorodne kwestie prawne grają kluczową rolę w fabule tego dzieła. By je ukazać, opisane zostaje zarówno historyczne tło, w którym dzieło Straussa jest osadzone (osiemnastowieczny Banat), jak i - w kolejności chronologicznej, według fabuły - kolejne zagadnienia prawne, których doświadczają bohaterowie, w tym dotyczące prawa rzeczowego, małżeńskiego i publicznego. Pozwala to na ukazanie sposobu postrzegania prawa w sztuce i kulturze, weryfikując zarazem historyczną dokładność twórców, a przez to - możliwość ewentualnego postrzegania komicznego dzieła scenicznego, jakim jest "Baron Cygański", jako swoistego źródła poznania prawa. (abstrakt oryginalny)

EN

The author's aim is to analyse a musical work, namely an operetta "The Gypsy Baron" by Johann Strauss II from the legal point of view, employing particularly legal history and comparatistics. A choice of the subject is justified by multiple, various legal questions, which are vital for the intrigue of Strauss' masterpiece. The author depicts not only subsequent legal questions, arising in the plot (deriving from public, family and private laws), also the historical background of the 18th century Banat. Therefore, analysis of legal matters additionally enables the reader understand the way of perceiving of law in art and culture. The article's aim is also to verify historical and legal accuracy of the authors of "The Gypsy Baron", which helps answering a question if a stage work like this can be perceived as a source of knowledge about law and legal history. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia prawa; Prawo; Sztuka

EN

Legal history; Law; Art

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 47
• Strony: 355--366

Twórcy

autor

Krzysztof Bokwa

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Almási A., Ungarisches Privatrecht, Berlin und Leipzig 1924.
• Bokwa K., C.k. Komisja Centralna do Badania i Zachowywania Zabytków Sztuki i Pomników Historycznych - geneza, organizacja i zarys dziejów in: Węzłowe problemy prawnej ochrony dziedzictwa kulturowego. Tom II, Kraków 2017.
• Bokwa K., Środkowoeuropejskie common law? Prawo zwyczajowe i sędziowskie w Królestwie Węgier w XIX-XX w., Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ, nr 1/2018 (41).
• Dziadzio A., Monarchia konstytucyjna w Austrii (1867-1914). Władza - obywatel - prawo, Kraków 2001.
• Fertonani C., Le Nozze di Wolfgang: About the Meaning of Marriage in Mozart's Operas, [in:] Annunziata, G. Colombo (eds), Law and Opera. Cham, 2018.
• Kopaliński W, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989.
• Ingrao C., Samardžić N., Pešalj J. (red.), The Peace of Passarowitz, 1718, West Lefayette 2011.
• Lück H., Verfassungs- und rechtshistorische Anmerkungen zur Operette "Der Zigeunerbaron" von Johann Strauß in: Balogh E., Homoki Nagy M. (red.): Emlékkönyv. Dr. Ruszoly József Egyetemi Tanár 70. Születésnapjára, (Acta Universitatis Szegediensis, Acta juridica et politica, Tom LXXIII, Fasc. 1-64), Szeged 2010.
• Łętowska E., Pawłowski K., O operze i o prawie, Warszawa 2014.
• Maria Theresia. Zum 300. Geburtstag der mächtigsten Habsburgerin. Begleitende Broschüre zur Ausstellung, Mattsee 2017.
• Mostow J. S., Iron Butterfly Cio-Cio-San and Japanese Imperialism, [in:] Wisenthal J. L. (ed.), A Vision of the Orient: Texts, Intertexts, and Contexts of Madame Butterfly, Toronto 2006.
• Palmowski J., Słownik najnowszej historii świata 1900-2007, Warszawa 2008.
• Piaggino J. M. F., Ehrenrettung oder Ausdeckung der Misshandlungen und Ungerechtigkeiten, begangen von der kurmainzischen Regierung im Jahre 1786, Mainz 1799.
• Piotrowska A. G., Operetka Baron cygański (1885) jako muzyczny dokument pewnej epoki, Przegląd Narodowościowy, 2017, nr 7.
• Sanza M. T., Music and Law: Law in Lyrical Operas. Gianni Schicchi by Giacomo Puccini. The Harmony of the System, [in:] F. Annunziata, G. Colombo (eds), Law and Opera. Springer, Cham, 2018.
• Winkler A., Maria Theresia und das Sechste Gebot. In: Die Welt der Habsburger, http://www.habsburger.net/de/kapitel/maria-theresia-und-das-sechste-gebot.
• Witkowski C., Słownik pojęć historycznych, Warszawa 2008.