Liberalizacja i konsolidacja w sektorze paliwowo-energetycznym

• Autorzy: Jan Pyka

Warianty tytułu

Liberalization and Globalization in the Fuel and Energy Sector

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Procesy globalizacji i integracja z Unią Europejską wymuszają działania dostosowawcze w polskim sektorze paliwowo-energetycznym. Dokonywane w nim zmiany muszą mieć kontekst unijny i światowy. Mechanizmy i rozwiązania funkcjonujące na zdemonopolizowanych rynkach paliwowo-energetycznych USA, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Szwecji czy Danii powinny być analizowane i wykorzystywane do budowania efektywnych i konkurencyjnych struktur w Polsce. Porównanie rozwiązań krajowych z unijnymi czy światowymi wymaga wcześniejszego zdiagnozowania dynamicznie zmieniającej się sytuacji zarówno wewnątrz, jak i w krajach odniesienia. Duże rozdrobnienie i rozproszenie polskiego sektora paliwowo-energetycznego, wyższe koszty produkcji, niska sprawność urządzeń, wysokie koszty utrzymania rezerwy mocy produkcyjnych czy oparcie produkcji energii elektrycznej na paliwach stałych (z wszystkimi konsekwencjami w obszarze ochrony środowiska czy kosztów) wyznaczają pozycję konkurencyjną polskich przedsiębiorstw na zintegrowanym i zliberalizowanym rynku unijnym. Przyjmuje się, że w przyszłości struktura produkcji energii elektrycznej w Polsce nie ulegnie większym zmianom. Węgiel zachowa swoją dominującą pozycję w zapewnianiu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Dla górnictwa węgla kamiennego energetyka pozostanie strategicznym, a dla węgla brunatnego jedynym odbiorcą. Stąd też logiczna wydaje się perspektywa wydłużania łańcucha produkcji w energetyce od wydobycia węgla, przez wytwarzanie, do dostarczenia energii elektrycznej odbiorcy końcowemu. Logika wydłużania łańcucha wartości dodanej wpisuje się w koncepcje rozwiązań dominujące na rynkach światowych. Okres prosperity gospodarczej końca XX w. obfitował w wiele spektakularnych połączeń konsolidacyjnych, nie tylko w przemysłach paliwowym i energetycznym. Procesy konsolidacji w energetyce światowej doprowadziły do powstania dużych i silnych firm, często ponadnarodowych, świadczących zdywersyfikowane usługi typu multiutility czy multienergy, dysponujące kapitałem pozwalającym na ekspansję rynkową. Skonsolidowane przedsiębiorstwa osiągają rezultaty z obniżki kosztów transakcyjnych. Duża, skonsolidowana firma ma większe szanse pertraktacji o lepsze warunki w uzyskiwaniu kapitału zewnętrznego oraz negocjowania korzystnych warunków dostaw.(fragment tekstu)

EN

The process of energy market liberalization in Europe is on its way forward. Nevertheless some difficulties have occured. The new regulations concerning organization and functioning of the energy market, originating from the Directives 2003/34/EC and 2003/55/EC of the European Parliament and of the Council have been presented. The processes of liberalization and globalization have boosted the tendencies to consolidate. The paper illustrates the most spectacular takeovers and mergers in the energy and coal-mining sectors all over the world and across Europe. Consolidation of the Polish fuel and energy sector seems to be a crucial prerequisite for performing on the integrated and liberalized European energy market.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka paliwowo-energetyczna; Rynek energetyczny; Przedsiębiorstwo energetyczne; Polityka energetyczna; Liberalizacja energetyki; Konsolidacja energetyki; Konsolidacja przedsiębiorstw

EN

Fuel and energetic economy; Energy market; Energy distribution companies; Energy policy; Liberalization of energy production; Energy consolidation; Consolidation of companies

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 37 Zarządzanie strategiczne w przedsiębiorstwie
• Strony: 251--267

Twórcy

autor

Jan Pyka

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• J. Jeżak Proces budowy konkurencyjności polskiego sektora elektroenergetycznego. W: W poszukiwaniu strategicznych przewag konkurencyjnych. Red. K. Czarnota. M. Moszkowicz. Częstochowa 2003.
• Z. Wysokińska. J. Witkowska: Integracja europejska. Rozwój rynków. Cz. IV. PWN, Warszawa-Łódź 1999. s. 205-206.
• A. Schaub: Competition Policy And Liberalisation of Energy Markets. European Utilities Circle. Brussels 2000.
• D. Hall: Energy Liberalisation and Concentration in Europe. PSIRU, University of Greenwich, www.psiru.org