Ustawienie uwagi a postrzeganie świata

• Autorzy: Urszula Opyrchał

Warianty tytułu

Setting of attention and the perception of the world

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza zależności między ustawieniem uwagi (rozumianej zgodnie z filozofią Abhidharmy) a postrzeganiem otaczającego świata. Uwaga skierowana na konkretny przedmiot (zjawisko czy zagadnienie) sprawia, że rzeczywistość jest postrzegana i interpretowana zgodnie z tym przedmiotem, co z kolei powoduje, że podejmowane działania są zdeterminowane przez ten przedmiot. To ten przedmiot staje się obecny dla świadomości, a reszta rzeczywistości może stać się nieważna i "niewidzialna". Zjawisko to ma miejsce zarówno w stosunku do przedmiotów zewnętrznych, czyli fizycznych odbieranych przez zmysły, jak również do przedmiotów wewnętrznych, czyli mentalnych, które są ujmowane przez umysł. W pierwszym przypadku będzie mowa o takich zjawiskach jak ślepota pozauwagowa oraz zawężanie pola obserwacji i konceptualizacja, natomiast w drugim przypadku będzie rozważany związek między ustawieniem uwagi a przedmiotami wewnętrznymi takimi jak koncepcje dotyczące funkcjonowania świata.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to analyze the relation between setting the attention (understood in accordance with the philosophy of Abhidhamma) and the perception of the surrounding world. Attention directed at a specific subject (phenomenon or issue) makes the reality is perceived and interpreted in accordance with this subject, which in turn makes the actions are determined by this subject. This object becomes present to consciousness, and the rest of reality can become unimportant and "invisible". This phenomenon takes place both in relation to external objects, i.e. physical, as well as internal objects, i.e. mental, which are apprehended by the mind. In the first case, we will talk about such phenomena as inattentional blindness and the narrowing of the field of observation and conceptualization, while in the second case we will consider the relation of the setting of attention and internal objects such as concepts concerning the functioning of the world.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Epistemologia; Percepcja

EN

Philosophy; Epistemology; Perception

• Czasopismo: Rynek - Społeczeństwo - Kultura
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 2(28) Postrzeganie siebie i świata
• Strony: 68--71

Twórcy

autor

Urszula Opyrchał

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Bibliografia

• Błońska A., (2010) Świadomość nie zwiększa spostrzegawczości, http://kopalniawiedzy.pl/niewidzenie-pozauwagowe-priming-goryl- -liczenie-eksperyment-Daniel-Simons,10833 [21.06.2018].
• Chabris Ch., Simons D.J., (2011) Niewidzialny goryl. Dlaczego intuicja nas zawodzi, Korpanty J., (przekł.), Warszawa: Larum.
• Cialdini R., (1994) Wywieranie wpływu na ludzi, Wojciszke B., (przekł.), Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Dhamma U.R., Bodhi B., (2000) Comprehensive Manual of Abhidhamma, Onalaska: BPS Pariyatti Editions.
• Nord N., (2014) Sztuka Trzech Miłości, Kraków: Wydawnictwo Antares.
• Nord N., (2016) Duchowe SMS-y z Pałacu Mistrzów, Kraków: Wydawnictwo Antares.
• Nord N., (2017) Medytacja - Eliksir Trzeźwości, Kraków: Wydawnictwo Antares.
• Opyrchał U., (2017) Etyczne działanie jako wolność od niezdrowych czynników mentalnych, "Rynek - Społeczeństwo - Kultura", nr 2(23), s. 51-54.
• Simons D., Chabris Ch., (1999) Selective attention test, http://viscog. beckman.illinois.edu/flashmovie/15.php [21.06.2018].
• Sternberg R., (2001) Miłość jest opowieścią, Oljasz T., (przekł.), Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.