Niska dostępność szkół stopnia podstawowego jako determinanta przewozów szkolnych (na przykładzie województwa poznańskiego)

• Autorzy: Jan Długosz

Warianty tytułu

Low Accessibility of Primary Schools as a Determinant of School Transport (on the Example of the Poznan Voivodship)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przewozy szkolne obok przewozów pracowniczych stanowią jeden z trudniejszych do rozwiązania w praktyce problemów w transporcie osób. Stan taki spowodowany jest następującymi, sprzężonymi z sobą przesłankami: dużym rozproszeniem terytorialnym, masowością przewozów, dużą koncentracją potrzeb przewozowych w określonych przedziałach czasowych. Szczególną zaś formą przewozów szkolnych jest dowóz uczniów do szkół stopnia podstawowego. Specyfika ta wynika z faktu że: nauczanie w szkołach podstawowych ma charakter obligatoryjny, a zatem niemożliwa jest rezygnacja z tego rodzaju szkoły, przedmiotem przewozu są dzieci o niskiej podatności na trudy podróży, wymagające szczególnej troski w całym procesie transportowym. Ten rodzaj przewozów, a zwłaszcza czynniki je generujące i określające, jest w teorii prawie zupełnie nierozpoznany. Wprawdzie większość zagadnień ma charakter praktyczny tym niemniej z uwagi na społeczną doniosłość problemu oraz liczne niedostatki w jego rozwiązywaniu winien zostać zbadany i oceniony. Stanowi to główny cel opracowania obok celu pomocniczego jakim jest zaprezentowanie sposobu prowadzenia badań. Z uwagi na dużą złożoność tematu, brak publikowanych danych oraz jakościowe podobieństwo zagadnień we wszystkich regionach kraju zakresem badań objęto jedno województwo. Wybór województwa poznańskiego został podyktowany faktem, że w przedmiocie dostępności szkół nie wyróżnia się ono krańcowością charakteru natomiast same przewozy postawione są na stosunkowo wysokim poziomie. Rozmiary stolicy województwa nie odgrywają przy tym prawie żadnego znaczenia z uwagi na znikome rozmiary dowozów, które wiążą się z przekraczaniem granicy miasta. Szczególną uwagę skoncentrowano na terenach wiejskich, gdzie problem małej dostępności szkół jest najdotkliwszy. Dla zilustrowania problematyki przyjęto 1984 rok jako znaczący termin w procesie kształtowania się charakteryzowanego zjawiska. Artykuł ma dowieść tezy o niskiej dostępności szkół i jej niekorzystnych konsekwencjach transportowych. (fragment tekstu)

EN

In connection with the spatial differentiation of the places of living and. of education of primary schools' pupils there appears a problem of covering this distance by them. The ways of transport are determined by the existing spatial and communication conditions. Evaluations of the former ones shows a difficult situation of the pupils, because about 40% of the pupils who live in villages of the Poznań voivodship must use some kind of means of transport in order to get to schools. Since means of public transport secure journey for only one fifth of the pupils, schools organized additional system of transport. The pupils are secured transportation, however time accessibility of schools remains very low mainly due to long periods of obligatory waiting for the journey. This calls for further widening of the network of schools and improvement of the communication conditions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dzieci szkolne; Transport; Przewozy pasażerskie; Transport pasażerski; Szkolnictwo podstawowe; Efektywność transportu; Planowanie w transporcie; Problemy transportowe

EN

School children; Transport; Passenger traffic; Passenger transport; Primary education; Transport efficiency; Planning in transport; Transport problems

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 170 Prace z zakresu gospodarki przestrzennej
• Strony: 109--122

Twórcy

autor

Jan Długosz

Bibliografia

• Baranowska K.: Dojazdy dzieci i młodzieży do szkół. Komisja przestrzennej problematyki transportu KPZK. Warszawa: PAN 1976.
• Domański R.: Dostępność, efektywność i przestrzenna organizacja. Przegląd Geograficzny 1980. T. 52 zesz. 1 s. 4.
• Madejski M., Lissowska E., Morawski W.: Transport, rozwój i integracja. Warszawa: WKiŁ, 1978.
• Patton T.A., Clark N.: Towards an accessibility model for residential development. Tewkesbury symposium. University of Melbourne.
• Sobczyk W.: Dostępność komunikacyjna w układach osadniczych miast, Warszawa: PWN 1985.
• Tarski J.: Koordynacja transportu. Warszawa: PWE 1968.
• Zegzdryń R.: Droga ucznia do szkoły. Studia i Prace Statystyczne GUS, Warszawa 1972.