Od zróżnicowania do konwergencji rachunkowości zarządczej

• Autorzy: Anna Szychta

Warianty tytułu

From diversity to convergence in management accounting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule autorka nawiązuje do dyskusji toczącej się od kilku lat na łamach zagranicznych czasopism naukowych z zakresu rachunkowości zarządczej na temat zarysowującej się zbieżności w odniesieniu do koncepcji i praktyki rachunkowości zarządczej. Tendencje konwergencyjne w tej dziedzinie można zaobserwować nie tylko w krajach zachodnich, lecz również w innych częściach świata, w tym także w Polsce. W opracowaniu główny nacisk został położony na czynniki powodujące zróżnicowanie rozwoju rachunkowości zarządczej w krajach i regionach świata oraz na czynniki prowadzące do upodobniania się praktyki w tej dziedzinie. Następnie zostały omówione najważniejsze wyniki dwóch badań ankietowych, przeprowadzonych przeze autorkę (w 1999 r. i 2005 r.), które dotyczyły stanu zastosowania metod rachunkowości zarządczej w przedsiębiorstwach w Polsce objętych badaniami oraz zmian zachodzących w tym zakresie. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper relates to the discussion taking place in recent years in foreign management accounting journals, concerning the issue of growing convergence of management accounting concepts and practices. Tendency towards convergence in this field can be observed not only in western countries, but also in other parts of the world, including Poland. The main focus of the article is on the factors determining the diversity in management accounting development across the world, as well as factors leading to convergence in this sphere. The article also discusses major results of two surveys conducted by the author (1999 and 2005), investigating the application of management accounting methods in Poland's enterprises and changes taking place in this respect. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Rachunkowość zarządcza; Konwergencja systemów finansowych

EN

Accounting; Management accounting; Convergence of financial systems

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2006
• Tom: 32
• Numer: nr 88
• Strony: 194--216

Twórcy

autor

Anna Szychta

Bibliografia

• [1] Ballas A., Venieris G. (2003), A Survey of Management Accounting in Greek firms, [w:] Management Accounting. European Perspectives, ed. A Bhimani Oxford University Press, Oxford, s. 123-139.
• [2] Bhimani A.(ed.) (2003a), Management Accounting. European Perspectives, wyd. II Oxford University Press, Oxford,
• [3] Birkett W.P. (1998), Management Accounting in Europe: a view from down-under, „Management Accounting Research", Vol. 9, s. 485-494.
• [4] Bruggeman W., Slagmulder R., Waeytens D. (2003), Management Changes: The Belgian Experience, [w:] Management Accounting. European Perspectives, ed. A. Bhimani, Oxford University Press, Oxford, s. 1-30.
• [5] Burns J., Ezzamel M., Scapens R. W. (2003), The Challenge of Management Accounting Change, Behavioral and Cultural Aspects of Change Management, CIMA Publishing, Elsevier, Amsterdam, Boston, London.
• [6] Carmona S. (2004J, From Normative to Empirical Research in Management Accounting: The Case of Spanish, 4th Conference on New Directions in Management Accounting: Innovations in Practice and Research, Brussels, December 9.
• [7] Chow Ch. W. Shields M. D., Wu A. (1999), The importance of national culture in the design of and performance for management controls for multi-national operations, „Accounting, Organizations and Society", Vol. 24, s. 441-461.
• [8] Ciambotti M., Aureli S. (2003), The Impact of Cultural Diversity on Managerial Control, A research framework between empirical expectations and verifications, 26th Annual Congress of EAA, Sevilla, April.
• [9] Cooper R., Kaplan R. S. (1988), Measure Cost Right: Make the Right Decision, „Harvard Business Review", September - October, s. 96-103.
• [10] Cooper R., Kaplan R. S. (1991), The Design of Cost Management System, Text, Cases and Readings, Prentice - Hall International Editions, Englewood Cliffs.
• [11] Currie W. (1995), A Comparative Analysis of Management Accounting in Japan, USA/UK and West Germany, [w:] D. Ashton, T. Hopper, R. W. Scapens, Issues in Management Accounting, Prentice Hall, London, New York, s. 321.
• [12] Epstein M. J. (1996), Management Accounting, [w:] The History of Accounting, An International Encyclopedia, (ed.) M. Chatfield, R. Vangermeersch, Garland Publishing, Inc., New York & London.
• [13] Goliszewski J. (2002), Rozwój controllingu w Polsce na podstawie ogloszeń o pracę, „Controlling i Rachunkowość Zarządcza", nr 6, s. 21-26.
• [14] Granlund M., Lukka K. (1998), lt's a Small World of Management Accounting Practices, „Journal of Management Accounting Research", Vol.10, s. 153-172.
• [15] Groot T.L.C.M. (2003), Managing Costs in The Netherlands: Past Theory and Current Practice, [w:] Management Accounting. European Perspectives, ed. A. Bhimani, Oxford University Press, Oxford, s. 164-179.
• [16] Haldma T., Laats. K. (2002), Contingencies influencing the management accounting practices of Estonian manufacturing companies, „Management Accounting Research", December, Vol. 13, No. 4, s. 379-400.
• [17] Hofstede G. (1984), Cultural dimensions in management and planning, „Asia Pacific Journal of Management", No. l, s. 81-99.
• [18] Horngren Ch. T. (1986), Cost and management accounting: yesterday and today, [w:] Research and Current Issues in Management Accounting, ed. M. Bromwich, A.G. Hopwood, Pitman Publishing Ltd., London, s. 31-43.
• [19] Hyvonen T., Vuorinen I. (2001), The Challenge of Cost Accounting in Management Control, A Survey of Present Practice in Finnish Industry, 24* Annual Congress of EAA, Athens, Greece, April 18-20.
• [20] Ittner Ch. D., Larcker D. F. (1998), lnnovations in Performance Measurement: Trends and Research Implications, „Journal of Management Accounting Research", Vol. 10, s. 205-238.
• [21] Ittner Ch. D., Larcker D., F. (2001), Assessing empirical research in managerial accounting: a value-based management perspective, „Journal of Accounting and Economics", Vol. 1(32), s. 349-410.
• [22] Ittner Ch. D., Larcker D. F. (2002), Empirical managerial accounting research: are we just describing management consulting practice?, „The European Accounting Review", Vol. 11, No. 4, s. 787-794.
• [23] Januszewski A., Gierusz J. (2004), Ocena przydatności rachunku kosztów pełnych i rachunku kosztów zmiennych w zarządzaniu - wyniki badań empirycznych, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 19 (75), SKwP, Warszawa, s. 42-61.
• [24] Jaruga A. (2001), Rola rachunkowości zarządczej, [w:] A.A. Jaruga, W.A. Nowak, A. Szychta, Rachunkowość zarządcza. Koncepcje i zastosowania, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, wyd. II, Łódź, s. 2-71.
• [25] Jaruga A., Ho S. S. H. (2002), Management accounting in transitional economies, „Management Accounting Research", December, Vol. 13, No. 4, s. 375-378.
• [26] Jarugowa A. (1986), Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa.
• [27] Jarugowa A., Marcinkowski J. (1989), Uwagi do ewolucji funkcji rachunkowości w Polsce, [w:] Rachunkowość, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica" 88, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź, s. 19-29.
• [28] Johnson H. T. (1992), Relevance Regained. From Top-Down Control to Bottom-Up Empowerment, The Free Press, New York.
• [29] Johnson H. T., Kaplan R. S. (1987), Relevance Lost, The Rise and Fall of Management Accounting, Harvard Business School Press, Boston, rep. 1991.
• [30] Kaplan R. S. (1984b), The Evolution of Management Accounting, „The Accounting Review", July, s. 390-418.
• [31] Lebas M. (1994), Managerial accounting in France: overview of past tradition and current practice, „The European Accounting Review", Vol. 3, No. 3, s. 471-488.
• [32] Macintosh (1998), Management accounting in Europe: a view from Canada, „Management Accounting Research", Vol. 9, s. 495-500.
• [33] Monden Y., Sakurai M. (ed.) (1989), Japanese Management Accounting, A World Class Approach Cambridge, Norwalk.
• [34] Pistoni A., Zoni W. (2000), Comparative management accounting in Europe: and undergraduate education perspective, „The European Accounting Review" Vol. 9, No 2, s. 285-320.
• [35] Polska Szkolą Rachunkowości (2004), pod red. M. Gmytrasiewicza i A. Karmańskiej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• [36] Radek M., Schwarz R. (2000), Zmiany w rachunkowości zarządczej w polskich przedsiębiorstwach w okresie transformacji systemu gospodarczego (na podstawie badań empirycznych), „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 1(57), SKwP, Warszawa, s. 58-83.
• [37] Roberts A. (1995), Management Accounting in France, „Management Accounting", March, s. 44-46.
• [38] Saez-Torrecilla A„ Fernandez-Fernandez A., Texeria-Quinos J., Vaquera- Mosquerox M. (2003), Management Accounting in Spain: Trends in Thought and Practice, [w:] Management Accounting. European Perspectives, ed. A Rh' Oxford University Press, Oxford, s. 180-198.
• [39] Sakurai M. (1997), Integratives Kostenmanagement, Verlag Vahlen, München [40] Scapens R. (2004), Innovation in Management Accounting Practice and Research in the United Kingdom, 4th Conference on New Directions in Management Accounting: Innovations in Practice and Research, Brussels, December.
• [41] Scapens R., Ezzamel M., Burns J., Baldvinsdottir G. (2003), The Future Direction of UK Management Accounting Practice, CIMA Publishing, Elsevier, Amsterdam Boston, London.
• [42] Selto F. H., Widener S. K. (2004), New directions in management accounting research: insights from practice, „Advances in Management Accounting", Vol. 12, ELSEYIER JAI, Amsterdam, Boston, s. 1-37.
• [43] Sharman P.A., Vikas K. (2004), Lessons from German Cost Accounting, „Strategic Finance", December, s. 28-35.
• [44] Sheridan T.T. (1995), Management accounting in global European corporations: Anglophone and continental viewpoints, „Management Accounting Research", Vol. 6, s. 287-294.
• [45] Shields M.D. (1998), Management accounting practice in Europe: a perspective from the States, „Management Accounting Research", Vol. 9, s. 501-513.
• [46] Sobańska I. (1997), Tendencje rozwoju rachunku kosztów w Niemczech, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• [47] Sobańska I. (2002a), Jak się zmienia praktyka rachunkowości zarządczej na przełomie XX i XXI wieku? (część II - Polska), „Controlling i Rachunkowość Zarządcza" nr l, s. 6-11.
• [48] Sobańska I. (2002b), Rola rachunkowości zarządczej we wdrażaniu nowych zasad rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 8 (64), SKwP, Warszawa, s. 187-199.
• [49] Sobańska I. (2004), Potrzeba integracji rachunkowości zarządczej i rachunkowości finansowej w praktyce jako efekt zmian zasad sporządzania sprawozdań finansowych w Polsce i w krajach Unii Europejskiej, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 18 (74), SKwP, Warszawa, s. 100-109.
• [50] Szadziewska A. (2003), Wybrane zagadnienia z zakresu wykorzystania rachunku kosztów przedsiębiorstw działających na terenie Polski i Niemiec, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 12(68) SKwP, Warszawa, s. 54-65.
• [51] Szychta A. (2001), Zastosowanie metod rachunkowości zarządczej w przedsiębiorstwach w Polsce, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 5 (61), SKwP, Warszawa, s. 101-119.
• [52] Szychta A. (2002), The scope of application of management accounting methods in Polish enterprises, „Management Accounting Research", December, Vol. 13, No. 4, s.401-418.
• [53] Szychta A. (2005a), Rola współczesnych specjalistów do spraw rachunkowości zarządczej w świetle ewolucji jej zakresu i metod, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", tom 25(81), SKwP, Warszawa, s. 80-107.
• [54] Szychta A. (2005b), Kierunki i metody badań naukowych w rachunkowości zarządczej na przełomie XX i XXI wieku, „Zeszyty Teoretyczne RachunkowośCi", tom 27(83), SKwP, Warszawa, s. 75-96.
• [55] Virtanen K., Malmi T., Vaivio J., Kasanen E. (2003), Drivers of Management Accounting in Finland, [w:] Management Accounting. European Perspectives, ed. A. Bhimani, Oxford University Press, Oxford, s. 54-73.
• [56] Wagenhofer A. (2004), Management Accounting Research In German-Speaking Countries, 4* Conference on New Directions in Management Accounting: Innovations in Practice and Research, Brussels, December 9-11, 2004.
• [57] Zimmerman J. L. (2001), Conjectures regarding empirical managerial accounting research, „Journal of Accounting and Economics", Vol. 1(32), s. 411-427.