Deliberacja jako możliwa metoda współdecydowania w jednostkach samorządu terytorialnego : ujęcie teoretyczno-modelowe

• Autorzy: Jacek Sroka , Joanna Podgórska-Rykała

Warianty tytułu

Deliberation as a Possible Method of Co-deciding in Territorial Self-government Units : Theoretical and Model Approach

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule przybliżono zasadnicze elementy idei deliberacji - nie tylko jako koncepcji oraz modelu, ale również możliwej metody współdecydowania na poziomie samorządowym. Autorzy podejmują analizę wskazywanych w literaturze cech deliberacji oraz warunków niezbędnych do jej efektywnego zaistnienia w przestrzeni publicznej. Omawiają różne warianty i konteksty, zastanawiając się, które z nich sprzyjają, a które wręcz przeciwnie - skutecznej deliberacji. Autorzy wskazują także bariery, które stanowią przeszkodę w rozwoju deliberacyjnych metod współdecydowania. Na podstawie prowadzonej analizy dochodzą do wniosku, że istotnym czynnikiem ewolucji deliberacji w Polsce, szczególnie w jednostkach samorządu terytorialnego, jest kulturowe dojrzewanie do niej. Obserwacja rozwoju metod deliberacyjnych na świecie dowodzi bowiem, że w jednych społeczeństwach przebiega ono w dobrym tempie, płynnie i łagodnie, a w innych trwać może latami, dekadami, a w niektórych wypadkach może w ogóle nie nastąpić. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the fundamental elements of the idea of deliberation - not only as a concept and model, but also a possible method of co-deciding at territorial self-government level. The authors analyse the features of deliberation mentioned in the literature and the conditions necessary for its effective appearance in public space. They discuss different variants and contexts, considering which are favourable and which oppose effective deliberations. The authors also mention the barriers that constitute an obstacle to the development of deliberative methods of co-decision. They draw the conclusion from the analysis that an important factor in the evolution of deliberation in Poland, especially in territorial self-government units, is cultural maturation. This is because the observation of the development of deliberative methods in the world proves that, in some communities it proceeds at a good pace, smoothly and gently, whereas in others it can last for years, decades and, in some cases, may not occur at all. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Komunikowanie; Podejmowanie decyzji; Dialog społeczny

EN

Local government; Communication; Decision making; Social dialogue

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 7-8
• Strony: 54--65

Twórcy

autor

Jacek Sroka

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

autor

Joanna Podgórska-Rykała

• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Bentley A., The Process of Government, Bloomington 1908.
• Bessette J., The Mild Voice of Reason. Deliberative Democracy and American National Government, Chicago 1994.
• Bohman J., Survey article: The coming of age of deliberative democracy, "Journal of Political Philosophy" 1998/4.
• Buchanan M.J., Tullock G., The Calculus of Consent: Logical Foundations of Constitutional Democracy, Michigan 1962.
• Cohen J., Reflections on Deliberative Democracy [w:] Contemporary Debates in Political Philosophy, red. T. Christiano, J. Christman, Malden (MA) 2009.
• Evans D., Policy and Pork: The Use of Pork Barrel Projects to Build Policy Coalitions in the House of Representatives, "American Journal of Political Science" 1994/4.
• Frieske K.W., Fatamorgana deliberacji [w:] Wybrane instytucje demokracji partycypacyjnej w polskim systemie politycznym, red. J. Sroka, Warszawa 2008.
• Grygieńć J., Demokracja na rozdrożu. Deliberacja czy partycypacja polityczna?, Kraków 2017.
• Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, Warszawa 2005.
• Habermas J., Teoria działania komunikacyjnego, t. 1-2, Warszawa 2002.
• Kichewko K., Polityka publiczna w partnerstwie - nowa Irlandzka Umowa Centralna (Lansdowne Road Agreement), "Studia z Polityki Publicznej" 2016/3.
• Krzewińska A., Deliberacja. Idea-metodologia-praktyka, Łódź 2016.
• Kubiak A., Krzewińska A., Sondaż deliberatywny - inwentarz problemów, "Przegląd Socjologiczny" 2012/1.
• Majone G., Dowody, argumenty i perswazja w procesie politycznym, Warszawa 2004.
• Mansbridge J.J., Bohman J., Chambers S., Estlund D., Føllesdal A., Fung A., Lafont Ch., Manin B., Marti J.L., The Place of Self-Interest and the Role of Power in Deliberative Democracy, "The Journal of Political Philosophy" 2010/1.
• Mouffe Ch., Deliberative Democracy or Agonistic Pluralism, "Political Science Series" 2000/72.
• Olson M., The Logic of Collective Action: Public Goods and the Theory of Groups, Cambridge 1965.
• Podgórska-Rykała J., Sroka J., Budżet obywatelski na szczeblu samorządowym. Uwarunkowania praktyczne i prawne, Warszawa 2020.
• Poławski P., Technologie partycypacji [w:] Partycypacja obywatelska. Od teorii do praktyki społecznej, red. A. Przybylska, A. Giza, Warszawa 2014.
• Rawls J., Liberalizm polityczny, Warszawa 1998.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1995.
• Rawls J., The Idea of Public Reason Revisited, "The Uniersity of Chicago Law Review" 1997/64, nr 3.
• Schumpeter J.A., Kapitalizm, socjalizm, demokracja, Warszawa 1995.
• Sroka J., Dekompozycja stosunków przemysłowych w Europie jako preludium gospodarki 4.0, "Przegląd Europejski" 2019/2.
• Sroka J., Deliberacja i rządzenie wielopasmowe. Teoria i praktyka, Wrocław 2009.
• Sroka J., Epistokracja jako antyutopia w zarządzaniu publicznym i jakie na nią remedium, "Annales Universitatis Peadagogicae Cracoviensis", "Studia Politologica" 2017/18.
• Sroka J., Europejskie stosunki przemysłowe w perspektywie porównawczej, Wrocław 2000.
• Talisse R., Democracy after Liberalism. Pragmatism and Deliberative Politics, New York 2005.
• Tan S., Early Confucian concept of Yi (议) and deliberative democracy, "Political Theory" 2014/1.
• Truman D.B., The Governmental Process, New York 1951.
• Walzer M., Deliberation, and What Else? [w:] Deliberative Politisc. Essay on "Democracy and Disagreement", red. S. Macedo, New York-Oxford 1999.
• Warren M.E., Mansbridge J.J., Deliberative Negotiation [w:] American Political Science Association, red. J.J. Mansbridge, C.J. Martin, Washington 2013.
• Zabdyr-Jamróz M., Wszechstronniczość. Deliberacja o emocjach, interesach własnych i wiedzy eksperckiej w polityce zdrowotnej, Kraków 2019.