Recepcja prawa w monarchii piastowskiej do 1202 roku : zagadnienia wybrane

• Autorzy: Artur Lis

Warianty tytułu

The Reception of Law in the Piast Monarchy to 1202 : Selected Issues

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Po uformowaniu się państwa pierwszych Piastów i przyjęciu chrześcijaństwa przez Mieszka I nastąpiło stopniowe przejmowanie różnych elementów kultury. Sytuacja ta sprzyjała wpływowi niektórych praw obcych na ustrój prawny Polski. W dotychczasowej praktyce państw słowiańskich system prawny opierał się na plemiennym prawie zwyczajowym, w zasadzie niepisanym. Dokument należy do najważniejszych i najliczniejszych źródeł poznania prawa w omawianym okresie. Od XII i XIII wieku rozszerzała się znajomość prawa rzymskiego i kanonicznego w Polsce. W pracy szczegółowo omówiono zapożyczenia z prawa rzymskiego (Kodyfikacje Justyniańskie) i prawa kanonicznego (Dekret Gracjana) w "Kronice polskiej" Mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem (ok. 1150-1223). Problematyka ta, w niniejszym tekście szkicowo zarysowana, domaga się rozwinięcia, pogłębienia i uzupełnienia w erudycyjnych studiach, prowadzonych wedle nowego, poszerzonego kwestionariusza badawczego. (abstrakt oryginalny)

EN

After formation the first Piast's state and Mieszko' I baptistty it took place gradual taking over various components of the culture took place. This situation supported the influence of some foreign laws on the legal system of Poland. In the current practice of Slavic states the legal system was based on the tribal common law, in principle unwritten. The document belongs to most important and most numerous sources of meeting the law in the discussed period. From the 12th and 13th century an acquaintance of the Roman and canonical law expanded in Poland. At this work in detail was discussed borrowings from the Roman law (Codification's Justynian) and of Canon Law (Decree of the Gratian) in "Polish Chronicle" of Wincenty Kadłubek (1150 - 1223). Problems this, sketched in text, demands development, greater depth and supplement in studies, led according to new, broadened investigative questionnaire. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia prawa; Źródła prawa

EN

Legal history; Sources of law

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 16
• Strony: 50--63

Twórcy

autor

Artur Lis

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Filia w Stalowej Woli

Bibliografia

• Balzer O., Studium o Kadłubku, cz. 1-2, [w:] tegoż, Pisma pośmiertne, t. I-II Lwów 1934-1935.
• Bardach J., Recepcja w historii państwa i prawa, [w:] tegoż, Themis a clio czyli prawo a historia, Warszawa 2001, s. 35-97.
• Baszkiewicz J., Prawo rzymskie i prawo kanoniczne w kulturze politycznej Polski XIII i XIV stulecia, [w:] IX Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Historia kultury średniowiecznej Polski, Warszawa 1963.
• Dębiński A., Kościół i prawo rzymskie, Lublin 2007.
• Dobosz J., Dokument na ziemiach polskich w wiekach średnich, [w:] Ars scribendi. O sztuce pisania w średniowiecznej Polsce. Katalog wystawy, Gniezno 2008, s. 27-36.
• Dyplomatyka wieków średnich, red. K. Maleczyński, M. Bielińska, A. Gąsiorowski, Warszawa 1971, s. 19-24.
• Dziadzio A., Powszechna historia prawa, Warszawa 2008.
• Gieysztor A., Nad statutem łęczyckim 1180 r., odnaleziony oryginał bulli Aleksandra III z 1181 r., [w:] Księga pamiątkowa 150-lecia Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, red. M. Stebelski, Warszawa 1958, s. 206-207.
• Grodecki R., Mistrz Wincenty Kadłubek, biskup krakowski (zarys biograficzny), "Rocznik Krakowski" 19(1923), s. 30-61.
• Kürbis B., Wstęp, [w:] Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika Polska, Wrocław 2008.
• Lis A., Dokumenty mistrza Wincentego. Zarys problematyki, [w:] Błogosławiony Wincenty Kadłubek. W 800-lecie sakry biskupiej, "Cistercium Mater Nostra. Tradycja - historia - kultura" R. II (2008), z. 2, red. M. Starzyński, M. Zdanek, Kraków 2008, s. 39-55.
• Lis A., Elekcja na biskupstwo krakowskie Wincentego Kadłubka, "Kronika Diecezji Sandomierskiej" Rok 102 (2009) nr 11-12, s. 792-798.
• Lis A., Mistrz Wincenty Kadłubek - ojciec prawa w Polsce? [w:] Prawo w Europie średniowiecznej i nowożytnej, Lublin 2011, s. 91-115.
• Lis A., Rezygnacja Wincentego Kadłubka z funkcji biskupiej, "Kronika Diecezji Sandomierskiej" Rok 103 (2010), nr 1-2, s. 132-140.
• Pauli L., Randbemerkungen zur Abhandlung Emil Seckels über Vincentius Kadłubek, "Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Romanistische Abteilung", 76(1959), s. 396-431.
• Plezia M., "Scripta minora". Łacina średniowieczna i Wincenty Kadłubek, Kraków 2001.
• Płaza S., Historia prawa w Polsce na tle porównawczym, cz. I: X-XVIII w., Kraków 2002, s. 93.
• Seckel E., Vinzentius Kadlubek, "Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. Romanistische Abteilung", 76(1959), s. 378-395.
• Sondel J., Rola prawa rzymskiego w kształtowaniu polskiej kultury prawnej, [w:] Tradycje antyczne w kulturze europejskiej. Perspektywa polska, Warszawa 1995, s. 47-69.
• Sondel J., W sprawie prawa rzymskiego w "Kronice polskiej" Wincentego zwanego Kadłubkiem, "Kwartalnik Historyczny", 85(1978) nr 1, s. 95-105.
• Sondel J., W sprawie prawa rzymskiego w Kronice Polskiej mistrza Wincentego zwanego Kadłubkiem, "Kwartalnik Historyczny" 85(1978), z. 1, s. 95-105.
• Sondel J., Ze studiów nad prawem rzymskim w Polsce piastowskiej, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze"82(1978), s. 5-63.
• Sójka-Zielińska K., Historia prawa, Warszawa 2005.
• Uruszczak W., Historia państwa i prawa polskiego. Tom I: (966-1975), Warszawa 2010.
• Vetulani A., Prawo kanoniczne i rzymskie w Kronice mistrza Wincentego, "Studia Źródłoznawcze" 20(1976), s. 35-45.
• Vetulani A., Studia nad tekstem i znaczeniem statutu łęczyckiego z r. 1180, [w:] Studia nad historią prawa polskiego, red. O. Balzer, t. XIII, z. 3, Lwów 1932.
• Vetulani A., Średniowieczny Kościół polski w zasięgu łacińskiej kultury prawniczej, [w:] Księga tysiąclecia katolicyzmu w Polsce, red. P. Kałwa, M. Rechowicz, Lublin 1969, s. 391-421.
• Vetulani A., Z badań nad kulturą prawniczą w Polsce piastowskiej, Wrocław 1976, s. 116-117.
• Zeissberg H., Vincentius Kadlubek, Bisehof von Krakau (1208 - 1218; zm. 1223) und seine Chronik Polens, "Archiv für Kunde österreichischer Geschichtsquellen", 42, Wein 1869.