Serialowy obraz kobiet wiejskich

• Autorzy: Beata Łaciak

Warianty tytułu

A Picture of Rural Women Presented in TV Serials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza wizerunków kobiecych bohaterek polskich seriali wyprodukowanych po 1989 r., których akcja rozgrywa się w całości lub częściowo na wsi. Staram się w nim pokazać serialowe bohaterki z uwzględnieniem wykonywanych przez nie zawodów, pozycji społecznej, problemów, z jakimi się borykają, elementów stylu życia. Wizerunki kobiet prezentowane w serialach konfrontuję z danymi statystycznymi i wynikami badań dotyczących mieszkańców wsi. Kobiety wiejskie w polskich serialach są prezentowane ciągle dość stereotypowo, a przede wszystkim marginalizowane lub nieobecne, niezależnie od tego, że stanowią znaczną część widowni tychże seriali. Polskie seriale współczesne, w których pojawiają się bohaterki - mieszkanki wsi, można potraktować jako obszar dyskursu na temat sytuacji i pozycji kobiet na wsi. Obok dominujących prezentacji stereotypowo-tradycyjnych, warto odnotować bardziej nowoczesne czy feministyczne prezentacje kobiet, które dzięki pracowitości, pomysłowości i determinacji zmieniają sytuację życiową swoją i swoich rodzin. Kobiety wiejskie lepiej radzą sobie ze zmianami niż mężczyźni, mają większe aspiracje życiowe i próbują je realizować niezależnie od obiektywnych trudności. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is based on an analysis of contemporary Polish television series and presents the image of women in rural areas, who are shown in these TV programmes. The author wishes to present the TV series' heroines, taking into account their profession, social position, their personal problems and other lifestyle elements. The images of women presented in the series are compared with the statistical data and research results concerning rural inhabitants. Polish rural women in the TV series are still quite stereotypically presented, and first of all, they are marginalized or absent, regardless that they are a substantial part of the audience of these series. Polish contemporary TV series, in which there are heroines - residents of the village, can be seen as representative of the situation and the position of women in the countryside. As well as the dominant stereotypical and traditional presentations, it is worth noting that the more modern presentations of feminist women, who through hard work, ingenuity and determination, change their situation of life and that of their families. Rural women are portrayed as managing themselves better than men, as having higher aspirations in life and trying to implement them, regardless of objective difficulties. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wieś; Kobieta; Stereotypy; Programy telewizyjne

EN

Village; Woman; Stereotypes; Television programs

• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1.2 (166.2)
• Strony: 23--34

Twórcy

autor

Beata Łaciak

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Arcimowicz K., 2013: Dyskursy o płci i rodzinie w polskich telesagach. Analiza seriali obyczajowych najpopularniejszych na początku XXI wieku. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Brzozowska Z., 2011: Przestrzenne zróżnicowanie urodzeń pozamałżeńskich w Polsce w 2002-2010. Studia Demograficzne nr 2 (160), s. 59-83.
• Creeber G., 2004: Serial Television. Big Drama on the Small Screen. BFI Publishing, London.
• FOCUS GROUP - CRSG, 2012: Sytuacja kobiet w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Specyfika, standardy, parytety i oczekiwania. Raport z badania na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
• Fuszara M., 2006: Kobiety w polityce. Wydawnictwo Trio, Warszawa.
• GUS, 2011: Pracujący w gospodarstwach rolnych. Powszechny spis rolny 2010. Warszawa.
• GUS, 2012: Charakterystyka obszarów wiejskich w 2008 roku, Olsztyn.
• GUS, 2014: Rocznik Demograficzny. Warszawa.
• Kisielewska A., 2009: Polskie Tele-sagi - mitologie rodzinności. Wydawnictwo RABID, Kraków.
• Kretek-Kamińska A., 2008: Charakterystyki społeczno-zawodowe badanych kobiety wiejskich na tle danych ogólnopolskich. [w:] Diagnoza sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich w Polsce, J. Krzyszkowski (red.). Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Krzyżanowska K., 2014: Sytuacja kobiet na obszarach wiejskich i ich udział w rynku pracy. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych nr 1, Kraków, s. 55-67.
• Łaciak B., 2013: Kwestie społeczne w polskich serialach obyczajowych - prezentacje i odbiór. Analiza socjologiczna. Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Niżyńska A., 2013: Kobiety - kandydatki i wybrane w wyborach samorządowych w 2010 roku w świetle statystyk wyborczych. [w:] Kobiety, wybory, polityka, M. Fuszara (red.). Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Ogrodowska B., 2000: Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce. VERBIUM, Warszawa.
• O roli kobiet w rodzinie, opracowała Natalia Hipsz, 2013: komunikat CBOS, Warszawa.
• Psyk-Piotrowska E., 2008: Kobiety wiejskie w literaturze i badaniach socjologicznych. [w:] Diagnoza sytuacji społeczno-zawodowej kobiet wiejskich w Polsce, J. Krzyszkowski (red.). Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Religijność polskiej wsi, opracował Rafał Boguszewski, 2014: komunikat CBOS, Warszawa.
• Szczepankowska U., 2014: "Wyszepczę Ci miłość, tylko musisz wierzyć..." Społeczne znaczenie ludowej medycyny. Societas/Communitas nr 1, Warszawa.
• Szukalski P., 2010: Urodzenia pozamałżeńskie w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Wiadomości Statystyczne nr 2, s. 38-52.
• Titkow A., 2007: Tożsamość polskich kobiet. Ciągłość, zmiana, konteksty. Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
• Wachowiak A., 1999: Kobiety wiejskie w Polsce w latach dziewięćdziesiątych. Wybrane aspekty charakterystyki socjologicznej. Roczniki Socjologii Rodziny, XI, Poznań, s. 51-63.
• Wieś polska - dawni i nowi mieszkańcy, opracowała Natalia Hipsz, 2013: komunikat CBOS, Warszawa.
• Zowczak M., 1994: Mitologia zamawiania i mistyka zamów na podstawie współczesnych materiałów z Wileńszczyzny. Literatura Ludowa nr 4-6, s. 3-33.
• http://superseriale.se.pl/wyniki-ogladalnosci-seriali,197069/ (17.02.2015)