Problem usunięcia materiałów niebezpiecznych z Bałtyku w świetle teorii gier

• Autorzy: Rafał Malcharek

Warianty tytułu

The Problem of Removing Hazardous Materials Form the Baltic Sea in the Light of Game Theory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kontrola Najwyższej Izby Kontroli w latach 2016-2019 dotycząca przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z zalegania materiałów niebezpiecznych na dnie Morza Bałtyckiego, tj. bojowych środków trujących, produktów ich rozpadu oraz paliw i produktów ropopochodnych z wraków statków, wykazała niewystarczające i nieskuteczne działania administracji morskiej (Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz dyrektorów urzędów morskich) i administracji ochrony środowiska (Ministra Środowiska oraz Głównego Inspektora Ochrony Środowiska). Organy te wskazywały na brak możliwości podjęcia działań z powodu braku uprawnień, środków lub wiedzy i wzajemnie przerzucały się odpowiedzialnością za realizację zadań w tym zakresie. NIK uznała, że wyjaśnienia były nie do przyjęcia i oceniła ministrów negatywnie. W świetle teorii gier zaniechania te wyglądają jako określone strategie braku współpracy wybrane przez "graczy", które okazują się jednak błędne, gdyż wyłącznie współpraca, a nie "jazda na gapę" daje właściwe rozwiązanie. Artykuł przedstawia prywatny pogląd autora na podstawie wyników kontroli NIK i teorii gier. (abstrakt oryginalny)

EN

The audit carried out by the Supreme Audit Office of Poland on counteracting serious hazards resulting from the dumped hazardous materials at the bottom of the Baltic Sea, i.e. chemical warfare agents and their decomposition products as well as fuels and petroleum products from shipwrecks, in 2016-2019 (half first) showed insufficient and ineffective actions maritime administration (Minister of Marine Economy and Inland Navigation and directors of maritime offices) and environmental protection administration (Minister of the Environment and the Chief Inspector of Environmental Protection). These authorities indicated that it was impossible to take specific actions due to lack of powers, resources or knowledge, and they shifted each other's responsibility for the implementation of tasks in this area. NIK found that such explanations were unacceptable and assessed the above-mentioned ministers negatively. In the light of game theory, these omissions are defined as specific strategies of non-cooperation chosen by "players", which, however, turn out to be wrong, as only cooperation, not "free riding", gives the optimal solution. The article presents the author's private view based on the results of the Supreme Audit Office's audit and game theory. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zanieczyszczenie wód; Ochrona wód; Zagrożenia ekologiczne; Teoria gier

EN

Water pollution; Protection of waters; Ecological hazard; Game theory

• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 9
• Strony: 10--13

Twórcy

autor

Rafał Malcharek

• Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Gdańsku

Bibliografia

• [1] https://www.nik.gov.pl/plik/id,21969,vp,24636.pdf [dostęp: 30.05.2020].
• [2] https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/tykajace-bomby-na-dnie-baltyku.html [dostęp: 30.05.2020].
• [3] Wilkin J. i in. 2012. Teoria wyboru publicznego. Główne nurty i zastosowania. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• [4] Samuelson P.A., Nordhaus W.D. 2017. Ekonomia. Dom Wydawniczy REBIS Sp. z o. o., Poznań.
• [5] Wiśniewski J. Racjonalność w ekonomii. Instytutu Misesa, Webinarium: https://mises.pl/blog/2020/04/23/racjonalnosc-w-ekonomii-webinarium-instytutu-misesa/ [dostęp: 30.05.2020].
• [6] https://www.cvce.eu/en/obj/protocol_of_proceedings_of_the_potsdam_conference_berlin_1_august_1945-en-a602127f-c124-4053-8db6-cf62ab16846a.html [dostęp: 30.03.2020].
• [7] Michalak J. 2018. Bezpieczeństwo morskie państwa wobec zagrożeń generowanych przez zatopioną amunicję chemiczną. Akademia Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte, Gdynia.
• [8] https://tvn24.pl/pomorze/50-tysiecy-ton-broni-chemicznej-na-dnie-baltyku-ra299599-3424859 [dostęp: 2.05.2020].
• [9] https://ec.europa.eu/regional_policy/pl/projects/germany/chemsea-tackles-problem-of-chemical-munitions-in-the-baltic-sea [dostęp: 30.05.2020].
• [10] https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_168084.htm [dostęp: 30.05.2020].
• [11] Uchwała nr 8 Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2019 r. w sprawie wyrażenia zgody na przedłożenie Komisji Europejskiej aktualizacji wstępnej oceny stanu środowiska wód morskich wraz z projektem aktualizacji zestawu właściwości typowych dla dobrego stanu środowiska wód morskich (M. P. poz. 230).
• [12] Hardin G. 1968. The Tragedy of the Commons, Science, Vol. 162.
• [13] Bełdowski J., R. Been, E.K. Turmus. 2018. Towards the Monitoring of Dumped Munitions Threat (MODUM). A Study of Chemical Munitions Dumpsites in the Baltic Sea. NATO Science for Peace and Security Series - С: Environmental Security.
• [14] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (DzU z 2020 r. poz. 1219).
• [15] https://ec.europa.eu/regional_policy/pl/projects/finland/chemsea-tackles-problem-of-chemical-munitions-in-the-baltic-sea [dostęp: 28.3.2020].
• [16] https://underwatermunitions.org/daimon/ [dostęp: 8.03.2020].
• [17] https://www.daimonproject.com/ [dostęp: 8.03.2020].
• [18] Posiedzenie Senackiej Komisji Środowiska - 25.02.2020 r. W porządku obrad: "Zanieczyszczenie Morza Bałtyckiego bronią chemiczną pochodzącą z czasów II wojny światowej" i "Stan środowiska wód przybrzeżnych Morza Bałtyckiego i Zatoki Puckiej". Retransmisja posiedzenia https://av8.senat.pl/10KS121 i stenogram https://www.senat.gov.pl/prace/komisje-senackie/przebieg,8577,1.html [dostęp: 9.08.2020].

Identyfikatory

DOI

10.15199/2.2020.9.2