Zjawisko niepełnego wykorzystania zasobu pracy - czym jest i co mówi o rynku pracy w Polsce

• Autorzy: Robert Wyszyński

Warianty tytułu

The Phenomenon of Underemployment - What Is It and What does It Reveal about the Polish Labour Market?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Mniej intensywne wykorzystanie przez pracodawców czasu pracy pracowników stanowiło istotny element dostosowania polskiego rynku pracy w trakcie ostatniego spowolnienia gospodarczego. Ograniczało skalę redukcji zatrudnienia, a jednocześnie sprzyjało utrzymaniu dynamiki płac na umiarkowanym poziomie. W świetle dostępnej literatury przedmiotu włączenie intensywnej strony dostosowania na runku pracy wydaje się kluczowe dla oceny rzeczywistej skali niedopasowania pomiędzy podażą pracy a popytem na pracę. W zaprezentowanym badaniu posłużono się w tym celu indeksem niepełnego wykorzystania czynnika pracy (Bella i Blanchflowera) o konstrukcji podobnej jak w przypadku stopy bezrobocia, skorygowanej o różnicę pomiędzy preferowanym czasem pracy a czasem faktycznie przepracowanym. Przeprowadzona analiza jednoznacznie wskazuje, że proces dostosowawczy w latach 2009-2013 wiązał się z wyraźnym zwiększeniem różnicy pomiędzy czasem preferowanym i przepracowanym, znacznie silniejszym niż we wcześniejszych okresach dekoniunktury. Spadek intensywności wykorzystania pracy spowodował, że stopa bezrobocia była o około 2 pkt proc. niższa, niż gdyby dostosowanie nastąpiło wyłącznie na skutek redukcji zatrudnienia.(abstrakt oryginalny)

EN

During the latest economic slowdown in Poland the labour market adjusted, to a great extent, through intensive margins such as working time and wages, which often helped companies to avoid excessive layoffs. Analysing working time adjustment appears to be crucial for the assessment of the real magnitude of labour supply-demand mismatch. To this end we apply the Bell & Blanchflower Underemployment Index which, similarly to the unemployment rate, measures labour surplus, but additionally adjusts it for the gap between the number of preferred and worked average working hours. Results of our analysis confirm that the adjustment process in Poland in the years 2009-2013 involved a remarkable mismatch between preferred and worked hours, which was definitely more pronounced than during past recessions. A drop in the intensity of the workforce utilization translated into 2 pp. shaved off the unemployment rate. It has also moderated the wage growth since the labour market began to recover.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rynek pracy; Zasoby pracy; Bezrobocie; Podaż pracy; Popyt na pracę; Wyniki badań

EN

Labour market; Labour resources; Unemployment; Labour supply; Labour demand; Research results

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 3
• Strony: 267--284

Twórcy

autor

Robert Wyszyński

• Narodowy Bank Polski

Bibliografia

• BoE (2013), Inflation report - August 2013, Bank of England, http://www.bankofengland.co.uk/ publications/Documents/inflationreport/2013/ir13aug.pdf.
• Barnichon R., Zylberberg Y. (2014), Under-employment and the trickle-down of unemployment, 16th IZA/CEPR European Summer Symposium in Labour Economics (ESSLE) Buch/Ammersee, 4-6 września, http://www.iza.org/conference_files/ESSLE2014/zylberberg _y8850.pdf.
• Becker G.S. (1965), A theory of the allocation of time, Economic Journal, 75, 493-517.
• Bell D.N.F., Blanchflower D.G. (2011), Youth underemployment in the UK in the Great Recession, National Institute Economic Review, 215, R23-R33.
• Bell D.N.F., Blanchflower D.G. (2013a), Underemployment in the UK Revisited, National Institute Economic Review, 224, F8-F22.
• Bell D.N.F., Blanchflower D.G. (2013b), A new underemployment index for Scotland, Scottish Fiscal and Economic Studies, 8 sierpnia.
• Bell D.N.F., Blanchflower D.G. (2013c), How to measure underemployment?, Working Paper Series, 13/2, Peterson Institute for International Economics.
• Biddle J.E, Zarkin G.A. (1989), Choice among wage-hours packages: an empirical investigation of male labor supply, Journal of Labour Economics, 7(4), 415-437.
• Borjas G.J. (2013), Labour economics, McGraw-Hill.
• Eurostat (2015), Underemployment and potential additional labour force statistics, http://ec.europa.eu/ eurostat/statistics-explained/index.php/Underemployment_and_potential_addition_al_labour_ force_statistics.
• Gradzewicz M., Kolasa M. (2004), Szacowanie luki popytowej dla gospodarki polskiej przy wykorzystaniu metody VECM, Bank i Kredyt, 2(35), 14-30.
• GUS (2015), Aktywność ekonomiczna ludności Polski - I kwartał 2015, Główny Urząd Statystyczny.
• Hansen A.H. (1936), Mr. Keynes on underemployment equilibrium, Journal of Political Economy, 44(5), 667-686.
• Kiersztyn A. (2007), Underemployment: nowe zjawisko czy nowy termin?, Polityka Społeczna, 10/2007, 17-26.
• Löffler M., Peichl A., Siegloch S. (2014), Structural labor supply models and wage exogeneity, IZA Discussion Paper Series, 8281.
• Naylor R.A. (2003), Labour supply, efficient bargains and countervailing power, w: M. Waterson (red.), Competition, monopoly and corporate governance, Edward Elgar.
• Saczuk K. (2014), Badanie aktywności ekonomicznej ludności w Polsce w latach 1995-2010. Korekta danych, Materiały i Studia NBP, 301, Narodowy Bank Polski.
• Strzelecki P., Wyszyński R., Saczuk K. (2009), Zjawisko chomikowania pracy w polskich przedsiębiorstwach po okresie transformacji, Bank i Kredyt, 40(6), 77-104.
• Wilczyńska A. (2015), Trudności ze znalezieniem zatrudnienia po ukończeniu szkoły, w: J. Czapiński, T. Panek (red.), Diagnoza społeczna 2015 - warunki i jakość życia Polaków, Rada Monitoringu Społecznego.
• Wolf E. (1998), Do hours restrictions matter? A discrete family labor supply model with endogenous wages and hours restrictions, ZEW Discussion Paper, 98-44.
• Wolf E. (2003), What hampers part-time work? An empirical analysis of wages, hours restrictions and employment from a Dutch-German perspective, Springer-Verlag.
• ---