Zadłużanie się jednostek samorządu terytorialnego w parabankach - przyczyny, skutki, przeciwdziałanie

• Autorzy: Maria Jastrzębska

Warianty tytułu

Local Government Units Running up Debts in Shadow Rankin System - Reasons, Effects, Counteracting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przeprowadzenie oceny przyczyn i skutków zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego w parabankach oraz możliwości przeciwdziałania takiemu zadłużeniu. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy opisowej. W artykule zidentyfikowano występujące w praktyce przyczyny i skutki zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego w parabankach, jak również kompetencje regionalnych izb obrachunkowych, NIK, premiera, wojewodów, Sejmu w zakresie przeciwdziałania takiemu zadłużeniu. Zalecono: zaostrzenie regulacji prawnych w zakresie wyboru pożyczkodawcy/kredytodawcy przez jednostkę samorządu terytorialnego; zwiększenie kompetencji organów nadzoru i kontroli w celu zapobiegania i ograniczania jednostce samorządu terytorialnego podejmowania działań skutkujących wejściem w spiralę zadłużenia; wprowadzenie regulacji prawnych umożliwiających postawienie niewydolnej pod względem finansowym jednostki samorządu terytorialnego w stan upadłości. Wskazano przede wszystkim niedoskonałości obowiązujących regulacji prawnych, stwarzające władzom samorządowym możliwości nadmiernego i nieodpowiedzialnego zadłużania się i ograniczające kompetencje organów nadzoru i kontroli przeciwdziałania takiemu zadłużeniu.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of this paper is to analyse reasons and effects of running up debts by local government units in shadow banking system and competences of supervision and control central organs in order to counteract such a debt. The main method to discuss the chosen topic is descriptive method. The article focus mainly on identification of existing in practice, reasons and effects of running up debts by local government units in shadow banking system and competences of regional accounting chambers, Supreme Audit Office, Prime Minister, voivodship governors, Parliament to counteract running up such a debt. In the article were formulated some recommendations in the field of changing law regulations as: introduction of prohibition for local government units to take a loan in shadow banking system; increasing competencies, especially of regional accounting chambers, in order to prevent local government units from excessive debt and to announce bankruptcy of highly indebted local government unit. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Parabanki; Zadłużenie

EN

Local government; Shadow banking; Indebtedness

• Czasopismo: Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 125
• Strony: 187--200

Twórcy

autor

Maria Jastrzębska

• Uniwersytet Gdański Wydział Zarządzania

Bibliografia

• Babczuk, A., Zioło, M. (2014). Niewypłacalność jednostek samorządu terytorialnego.
• Diagnostyka i możliwości przeciwdziałania zjawisku. Finanse Komunalne, 9. Czy gmina może zbankrutować. Pobrane z: http://e-czytelnia.abrys.pl/przeglad-komunal-ny/2004-5-115/punkt-widzenia-1113/czy-gmina-może zbankrutowac-3548, dostęp 16.06.2016.
• Golan, M. (2016). Sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego na koniec 2014 r., czyli po roku obowiązywania zmienionych przepisów określających limit ich zadłużenia. Finanse Komunalne, 3.
• Gonet, W. (2014). Zaciąganie zobowiązań finansowych przez jednostki samorządu terytorialnego na nierynkowych warunkach. [W:] J. Gliniecka, E. Juchniewicz, T. Sowiński (red.), Finanse publiczne jednostek samorządu terytorialnego. Źródła finansowania samorządu terytorialnego we współczesnych regulacjach prawnych. Warszawa.
• Informacja o wynikach kontroli. Wykonywanie zadań regionalnych izb obrachunkowych w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z nadmiernego zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego (2014). Warszawa: NIK. Pobrane z: https:// www.nik.gov.pl/plik/id,8484,vp,10578.pdf.
• Jastrzębska, M. (2005). Polityka budżetowa jednostek samorządu terytorialnego. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Jastrzębska, M. (2009). Zarządzanie długiem jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer business.
• Jurewicz, D. (2013). Wybrane zagadnienia związane z restrukturyzacją zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie samorządów województwa kujawsko-pomorskiego. Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu, 1.
• Kiedy NIK przeprowadza kontrolę w samorządach. Pobrane z: http://samorzad.infor.pl/ temat_ dnia/3 87517,Kiedy- NIK-przeprowadza-kontrole-w-samorzadach, dostęp 16.06.2016.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (DzU 1997, nr 78, poz. 483, ze sprost. i zm.).
• Langer, M. (2014). Problem niewypłacalności jednostek samorządu terytorialnego. Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu, 3.
• Mikliński, M. (2016). Kompetencje regionalnych izb obrachunkowych w zakresie przeciwdziałania zadłużeniu jednostek samorządu terytorialnego. [W:] J. Gliniecka, A. Drywa, E. Juchniewicz, T. Sowiński (red.), Finansowanie jednostek samorządu terytorialnego. Problemy praktyczne. Warszawa.
• Nadzór nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego. Pobrane z: http://www. samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/nadzor-nad-dzialalnoscia-jednostek-samorzadu-terytorialnego-cz-6/print, dostęp 16.06.2016.
• Nawrocki, B. (2016). Model szacowania optymalnego poziomu zadłużenia oraz maksymalnych wydatków inwestycyjnych. Finanse Komunalne, 1-2.
• Niestandardowe instrumenty finansowania potrzeb budżetowych jednostek samorządu terytorialnego (2016)., Łódź: Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych. Pobrane z: https://www.rio.gov.pl/modules/Uploader/upload/krrio20160122niestan-dardinstrfinanspotrzjst.pdf, dostęp 16.06.2016.
• Procedury ograniczające nadmierne zadłużenie JST Pobrane z: http://samorzad.infor.pl/ tematdnia/587723, dostęp 16.06.2016.
• Samorządowcy niczym hazardziści. Pożyczają w parabankach na kilkadziesiąt procent. Pobrane z: www.portalsamorzadowy.pl/prawo-i-finanse/samorzadowcy-niczym-hazardzisci-pozyczaja-w-parabankach-na-kilkadziesiat-procent,56870.html, dostęp 16.06.2016.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego. T.j. DzU 2014, poz. 101, ze zm.
• Ustawa z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. T.j. DzU 2016, poz. 561, ze zm.
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tj. DzU 2015, poz. 128, ze zm.). Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze. T.j. DzU 2015, poz. 233, ze zm.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia2009 r. o finansach publicznych. Tj. DzU 2013, poz. 885, ze zm. Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego. Przestrzeganie ustawowych limitów zadłużenia i jego spłaty (2014). Łódź: Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych. Pobrane z: https://www.rio.gov.pl/modules/Uploader/upload/zadluzeniej stprzestrzeganieustawowychlimitowzadluzeniaij egosplatypubl082014. pdf, dostęp 16.06.2016.
• www.nbpportal.pl/słownik, dostęp ll6.06.2016.

Identyfikatory

DOI

10.18276/epu.2016.125-15