Analiza powiązań pomiędzy wydatkami a dochodami podstawowej jednostki samorządu terytorialnego

• Autorzy: Maria Klonowska-Matynia , Radosław Sobko

Warianty tytułu

Analysis of the Relationship Between Expenditure and Income in the Basic Unit of Local Government

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny. Głównym celem było zweryfikowanie występowania zależności przyczynowo-skutkowej pomiędzy poziomem wydatków a poziomem dochodów podatkowych per capita jednostki samorządu terytorialnego (JST). Za dochody realne uznano stan dochodów podatkowych per capita (DPPC), za wydatki zaś wszystkie wydatki zawarte w klasyfikacji funkcjonalnej oraz całkowite wydatki inwestycyjne. Przyjęto hipotezę, że zwiększenie dochodów per capita przyczynia się do wzrostu wydatków per capita i odwrotnie. W celu określenia kierunku oraz siły współzależności pomiędzy analizowanymi kategoriami zastosowano współczynnik korelacji liniowej Pearsona, a w celu zweryfikowaniu występowania zależności przyczynowo-skutkowych posłużono się testem przyczynowości Grangera. Zależności pomiędzy wybranymi kategoriami zbadano z wykorzystaniem analizy regresji. Głównym źródłem informacji w części teoretycznej była literatura dotycząca finansów publicznych, którą uzupełniono o dokumenty normatywne. W części empirycznej wykorzystano dane dotyczące wydatków i dochodów pochodzące ze sprawozdań budżetowych gminy Mielno z lat 2009-2016.(abstrakt oryginalny)

EN

The article is of a theoretical and empirical nature. The main purpose of the article was to verify the existence of a relationship between the level of expenditure and tax revenue per capita of a given local government unit. In the study for real income, the state of tax revenue per capita was assumed, all expenses of functional classification as well as total investment expenditure were considered expenses. An attempt was made to obtain an answer to the question whether there is a causal relationship between the commune's income and expenses. The hypothesis that the increase in per capita income contributes to the increase in per capita expenses and vice versa was verified. In order to determine the direction and the correlation forces between the analyzed categories, Pearson's linear correlation coefficient was applied. The Granger causality test was used to verify the occurrence of causal relationships. Relationships between selected categories were examined using regression analysis. The main source of information in the theoretical part was literature on public finances, normative documents, publications in serial publications and magazines as well as Internet resources. The empirical part uses data from the budgets of the Mielno commune from 2009-2016 regarding the amount of expenditure and income. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budżet; Wydatki budżetowe; Dochody budżetowe; Gmina

EN

Budget; Budget expenditures; Budget revenue; District

• Czasopismo: Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 133(1)
• Strony: 159--174

Twórcy

autor

Maria Klonowska-Matynia

• Politechnika Koszalińska Wydział Nauk Ekonomicznych, Katedra Ekonomii, Koło Młodych Ekonomistów

autor

Radosław Sobko

• Politechnika Koszalińska Wydział Nauk Ekonomicznych, Koło Młodych Ekonomistów

Bibliografia

• Adamowicz, M., Zwolińska-Ligaj, M. (2009). Koncepcja wielofunkcyjności jako element zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2 (51), 11-38.
• Aronson, J.R. (1985). Public Finance. New York: McGraw Hill.
• Asteriou, D., Hall, S.G. (2016). Applied Econometrics. London: Palgrave.
• Buszko, A. (2016). Szara strefa a redystrybucja PKB - implikacje, uwarunkowania. Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace, 2, 77-90.
• Cromwell, J.B. (1994). Multivariate Tests for Time Series Models. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Durydiwka, M., Duda-Gromada, K. (2014). Wpływ turystyki na rozwój przestrzenny miejscowości nadmorskich. Wybrane aspekty. Turyzm, 1 (24), 65-71.
• Dylewski, M., Filipiak, B., Szewczuk, A. (2004). Finanse publiczne. Szczecin: Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Fabisiak, R. (2017). Samorządowe inwestycje w odwrocie. Pobrane z: www.pb.pl/samorzadowe-inwestycje- w-odwrocie-867003 (12.11.2017).
• Gaudemet, P.M. (1990). Finanse publiczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Gawroński, H. (2010). Zarządzanie strategiczne w samorządach lokalnych. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Gilowska, Z. (1998). System ekonomiczny samorządu terytorialnego w Polsce. Warszawa: Municipium.
• Gonet, W. (2012). Możliwości elastycznego kształtowania wydatków w samorządzie terytorialnym.
• Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, 3 (46), 281-289. GUS (2017a). Główny Urząd Statystyczny, Turystyczne obiekty noclegowe na obszarach nadmorskich w sezonie wakacyjnym. Warszawa.
• GUS (2017b). Główny Urząd Statystyczny, Użytkowanie gruntów i powierzchnia zasiewów w 2016 r. Warszawa.
• Hanusz, A., Niezgoda, A., Czerski, P. (2009). Dochody budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Herzberg, S. (2015). Sustainability of External Imbalances. A critical Appraisal. Wiesbaden: Springer Gabler, 123-129.
• Hok, B. (2016). Wybrane czynniki finansowe do oceny zamożności jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa zachodniopomorskiego. Zeszyty Naukowe Wydziału Nauk Ekonomicznych Politechniki Koszalińskiej, 20, 111-127.
• Kalus, K. (2016). Długi Gminy Rewal. Pobrane z: www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/ dlugi-gminy-rewal-najbardziej-zadluzona-gmina,146,0,2219666.html (27.11.2017).
• Klonowska-Matynia, M. (2017a). Czynniki edukacyjne a przestrzenne rozmieszczenie kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich w Polsce. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 1 (327), 107-127.
• Klonowska-Matynia, M. (2017b). Kompetencje edukacyjne a zróżnicowanie kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich w województwie zachodniopomorskim. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 3 (19), 121-128.
• Klonowska-Matynia, M., Radlińska, K. (2015). Zróżnicowanie sezonowości bezrobocia na wiejskich rynkach pracy województwa zachodniopomorskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 5 (17), 141-145.
• Lackowska, M., Swianiewicz, P. (2017). Czynniki warunkujące preferencje i działania samorządów gminnych w Polsce w zakresie łagodzenia i adaptacji do zmian klimatycznych. Prace Geograficzne, 149, 55-80.
• Mackiewicz, M., Misiąg, W., Tomalak, M. (2006). Analiza i prognoza dochodów i wydatków publicznych Polski wschodniej. Ramy finansowe strategii rozwoju województw na lata 2007 - 2013. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• Marczak, M. (2012). Wpływ terroryzmu na rozwój turystyki międzynarodowej. Zeszyty Naukowe Uniwersytety Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Turystyki, 4 (20), 89-102.
• Markiewicz, J. (2016). Koncepcja funkcjonowania instytucji otoczenia biznesu w aspekcie wspierania innowacyjności sektora MSP w województwie zachodniopomorskim. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Usług, 48, 33-44.
• Miszczuk, A., Miszczuk, M., Żuk, K. (2007). Gospodarka samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Owsiak, S. (2004). Finanse publiczne. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Piotrowska-Marczak, K. (1997). Finanse lokalne w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Płoszaj, A. (2015), Adaptacyjność na poziomie lokalnym - studium przypadku Mszczonowa. [W:] D. Celińska-Janowicz, A. Płoszaj (red.), Rozwój lokalny w turbulentnym otoczeniu: mazowieckie samorządy wobec wyzwań adaptacyjności (s. 68-81). Warszawa: MGG Conferences.
• Radlińska, K., Klonowska-Matynia, M. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie i sezonowość bezrobocia na lokalnym rynku pracy. Przykład gmin powiatu koszalińskiego. Przegląd Zachodniopomorski, 4, 41-59.
• Rosner, A., Stanny, M. (2014). Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich w 2010 roku. Warszawa: Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Seber, G.A.F., Lee, A.J. (2003). Linear Regression Analysis. New Jersey: John Wiley & Sons Publication.
• Skarżyńska, A. (2011). Skala produkcji rolniczych działalności produkcyjnych a ich opłacalność. Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 1 (98), 7-21.
• Stanny, M. (2013). Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Warszawa: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• Strzembicki, L. (2016). Zachowania konsumpcyjne Polaków na krajowym rynku usług turystycznych. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, 704, 27-36.
• Sztando, A. (2016). Wykorzystanie i ochrona zasobów środowiska naturalnego w ponadlokalnej perspektywie zarządzania strategicznego rozwojem lokalnym małych miast. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Ekonomia Środowiska i Polityka Ekologiczna, 453, 96-115.
• Ustawa z 13.11.2003 o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dz.U. 2003, nr 203, poz. 1966, ze zm.
• Ustawa z 27.08.2009 o finansach publicznych. Dz.U. 2009, nr 157, poz. 1240, ze zm.
• Wernik, A. (2007). Finanse publiczne. Cele, struktury, uwarunkowania. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Wójt gminy Mielno (2010). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2009 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=5177 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2011). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2010 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=3347 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2012). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2011 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=3932 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2013). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2012 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=4390 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2014). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2013 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=4897 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2015). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2014 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=5365 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2016). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2015 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=5829 (16.06.2018).
• Wójt gminy Mielno (2017). Sprawozdanie z wykonania budżetu za 2016 rok. Pobrane z: http://www. mielno.bip.net.pl/?a=6275 (16.06.2018).
• Yan, X., Gang Su, X. (2009). Linear Regression Analysis. Theory and Computing. Singapore: World Scientific Publishing.
• Yan, X., Gang Su, X. (2009). Regression Analysis. Singapore: World Scientific Publishing.
• Zawora, J. (2010). Samodzielność finansowa samorządów gminnych Podkarpacia. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 81, 137-145.
• Zawora, J. (2013). Zadłużenie i wynik operacyjny gmin w świetle uwarunkowań prawnych i samorządowych wydatków inwestycyjnych. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 103, 41-51.
• Zhang, A. (2006). Advanced Analysis of Gene Expression Microarray Data. Singapore: World Scientific Publishing.

Identyfikatory

DOI

10.18276/Epu.2018.133/1-13