Władztwo finansowe jednostek samorządu terytorialnego w kontekście uprawnień gminy

• Autorzy: Paweł Mańczyk

Warianty tytułu

Financial Sovereignty of Units of Local Government in the Context of Entitlements of Municipality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca poświęcona jest analizie wybranych zagadnień związanych z finansowym i daninowym władztwem gminy. Finansowe i daninowe władztwo gminy stanowią ważne składniki szerszej kategorii, jaką jest samodzielność gminy. Celem badawczym pracy jest scharakteryzowanie gminy z punktu widzenia jej zdolności do gromadzenia dochodów, w tym dochodów o charakterze podatkowym oraz uprawnień gminy do kształtowania podatków lokalnych. Obiektem badań są przede wszystkim art. 168 i 217 Konstytucji RP, które stanowią odpowiednio o ograniczonym władztwie daninowym gminy i władztwie daninowym państwa. W pracy zastosowano dwie metody badawcze: metodę dogmatyczno-egzegetyczną oraz metodę analityczną, które posłużyły do zbadania obszernego dorobku doktryny prawa samorządowego, konstytucyjnego i podatkowego, orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego oraz ww. przepisów Konstytucji RP. Badanie to pozwoliło sformułować kilka ważnych wniosków, wśród których najważniejsza jest konstatacja, że stanowienie danin publicznych jest wyłącznym uprawnieniem organów władzy ustawodawczej realizowanym w drodze ustawy. Gminom przysługuje natomiast jedynie uprawnienie do ustalania wysokości podatków i opłat lokalnych w zakresie określonym ustawą(abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this paper is the analysis of financial and fiscal sovereignty of municipality. Financial and fiscal sovereignty of municipality are important elements of the wider category which is independence of municipality. The purpose of this paper is to characterize the municipality from the point of view of its ability to collect incomes, especially taxes and from the point of view of entitlement of municipalities in the sphere of lawmaking of local tax law. The research objects are primarily art. 168 and 217 of the Constitution of the Republic of Poland, which regulate, respectively, limited fiscal sovereignty of municipality and fiscal sovereignty of state. Two research methods were applied in the work: the dogmatic-exegetical method and the analytical method. This methods were used to study of the legal doctrine of the self-government, constitutional and tax law, the jurisprudence of the Constitutional Tribunal and the above-mentioned provisions of the Constitution of the Republic of Poland. This analysis allowed to formulate some important conclusions, among which one should be pointed out: the imposition of public levies is the exclusive right of legislative bodies but to the extent established by statute municipalities shall have the right to set the level of local taxes and charges.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gmina

EN

District

• Czasopismo: Ekonomiczne Problemy Usług
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 133(1)
• Strony: 207--219

Twórcy

autor

Paweł Mańczyk

• Uniwersytet Szczeciński Wydział Prawa i Administracji

Bibliografia

• Bartoszewicz, M., Zakolska, J. (2003). Glosa do wyroku sądu okręgowego z dnia 20 maja 2003 r., IV Ka 893/02. Przegląd Legislacyjny, 5, 108-120.
• Bień-Kacała, A. (2005). Zasada władztwa daninowego w Konstytucji RP z 1997 r. Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności DOM ORGANIZATORA.
• Borodo, A. (2000). Finanse publiczne Rzeczypospolitej Polskiej. Zagadnienia prawne. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Branta.
• Borodo, A. (2001). Władztwo finansowe samorządu terytorialnego - zagadnienia ogólne. [W:] R. Mastalski (red.), Księga Jubileuszowa Profesora Marka Mazurkiewicza. Studia z dziedziny prawa finansowego, prawa konstytucyjnego i ochrony środowiska (s. 127-141). Wrocław: Oficyna Wydawnicza "Unimex".
• Dębowska-Romanowska, T. (1995). Komentarz do prawa budżetowego państwa i samorządu terytorialnego wraz z częścią ogólną prawa finansowego. Warszawa: Municipium.
• Dębowska-Romanowska, T. (2000). Konstytucyjna charakterystyka finansów publicznych i prawa finansowego. [W:] W. Wójtowicz (red.), Prawo finansowe (s. 7-16). Warszawa: C.H. Beck.
• Doroszewski, W. (red.) (1958-1969). Słownik języka polskiego. Pobrano z: http://www.sjpd.pwn. pl (11.05.2018).
• Dowgier, R., Popławski, M. (2009). Stanowienie miejscowego prawa podatkowego w gminach. Białystok: Taxpress.
• Draniewicz, B. (2007). Problem konstytucyjności opłat za korzystanie ze środowiska, Państwo i Prawo, 7, 70-81.
• Etel, L. (2010). Granice władztwa podatkowego jednostek samorządu terytorialnego w świetle art. 168 Konstytucji. [W:] P.J. Lewkowicz, J. Stankiewicz (red.), Konstytucyjne uwarunkowania tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego (s. 379-388). Białystok: Temida 2.
• Gajl, N. (1993). Finanse i gospodarka lokalna na świecie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Gern, A. (1997). Deutsches Kommunalrecht, Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft.
• Glumińska-Pawlic, J. (2003). Samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Studium finansowoprawne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Litwińczuk, H. (1985). Władztwo lokalne w sferze podatkowej. Finanse, 9, 101-118.
• Kirchof, P. (1985). Die kommunale Finanzhoheit. [W:] G. Püttner (red.), Handbuch der kommunalen Wissenschaft und Praxis, 6: Kommunale Finanzen (s. 3-28). Berlin-Heidelberg-New York- Tokio: Springer-Verlag Berlin Heidelberg.
• Knemeyer, F.L. (1988). Bayerisches Kommunalrecht. Stuttgart-München-Hannover: Boorberg.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997. Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, z późn. zm.
• Kosikowski, C. (1997). Gospodarka i finanse publiczne w nowej Konstytucji. Państwo i Prawo, 11-12, 148-162.
• Kosikowski, C. (2004). Finanse publiczne w świetle Konstytucji RP oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (na tle porównawczym). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Kotulski, M. (2004), Samodzielność samorządu terytorialnego w aspekcie decentralizacji finansów publicznych. Kwartalnik Prawa Publicznego, 1, 123-151.
• Kunysz, J. (2012). Wójt, burmistrz, prezydent miasta jako organ podatkowy (wybrane zagadnienia). Administracja, 2, 58-76.
• Miemiec, W. (2005). Prawne gwarancje samodzielności finansowej gminy w zakresie dochodów publicznoprawnych. Wrocław: Kolonia Limited.
• Ofiarski, Z. (2012). Władztwo daninowe oraz administrowanie podatkowymi źródłami dochodów własnych gmin - czy podział kompetencji jest jeszcze potrzebny? Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji AJD w Częstochowie "Gubernaculum et Administratio", 1, 137-151.
• Orzeczenie TK z 2.03.1993. Sygn. akt K 9/92. OTK 1993, nr 1, poz. 6.
• Orzeczenie TK z 14.12.1993. Sygn. akt K 8/93. OTK 1993 nr 2, poz. 43.
• Orzeczenie TK z 24.05.1994. Sygn. akt K 1/94. OTK 1994 nr 1, poz. 10.
• Orzeczenie TK z 12.01.1995. Sygn. akt K 12/94. OTK 1995, nr 1, poz. 2.
• Orzeczenie TK z 15.03.1995. Sygn. akt K 1/95. OTK 1995, nr 1, poz. 7.
• Orzeczenie TK z 29.10.1996. Sygn. akt U 4/96. OTK 1996, nr 5, poz. 40.
• Popławski, M. (2007). Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego w gminach, Białystok: Temida.
• Pragier, A. (1926). Zarys skarbowości komunalnej. Część II. Warszawa: Zrzeszenie Samorządów Powiatowych.
• Ruśkowski, E. (1983). Podstawowe problemy prawne finansów lokalnych we Francji. Białystok: Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Ruśkowski, E. (2001). Finanse lokalne (zarys wykładu). Siedlce: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania.
• Ruśkowski, E. (2002). Autonomia podatkowa jednostek samorządu terytorialnego a decentralizacja władzy publicznej. [W:] J. Głuchowski (red.), Regulacje prawno-podatkowe i rozwiązania finansowe. Pro publico bono. Księga jubileuszowa profesora J. Głuchowskiego (s. 225-240). Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności DOM ORGANIZATORA.
• Ruśkowski, E. (2004). Finanse lokalne w dobie akcesji. Warszawa: ABE Dom Wydawniczy.
• Sawicka, K. (2013). Finanse samorządu terytorialnego - podstawy wyodrębnienia, struktura. [W:] J. Korczak (red.), Województwo - region - regionalizacja 15 lat po reformie terytorialnej i administracyjnej (s. 285-302). Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
• Skrzydło, W. (2013). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Tegler, E. (1997). Władztwo podatkowe gmin. [W:] W. Miemiec, B. Cybulski (red.), Samorządowy poradnik budżetowy na 1997 rok (s. 370-390). Warszawa: Municipium.
• Wierzbowski, M., Wiktorowska, A. (1996). Podstawowe pojęcia teoretyczne w nauce prawa administracyjnego. [W:] A. Piekara, Z. Niewiadomski (red.), Samorząd terytorialny i rozwój lokalny (s. 28-45). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
• Wyrok TK z 28.11.2013. Sygn. akt K 17/12. OTK Seria A 2013, nr 8, poz. 125.

Identyfikatory

DOI

10.18276/Epu.2018.133/1-17