Legion Młodych (LM) był młodzieżową organizacją piłsudczykowską powstałą w 1930 r. Dotychczas nie doczekał się monografii, co czyni badania naukowe pionierskimi. Nieznana pozostaje nie tylko historia związku, ale i jego oryginalna, a zarazem kontrowersyjna myśl polityczna. Młodolegioniści, począwszy od pierwszej deklaracji ideowej z 1930 r., na piedestale postawili "ideę państwową" i państwo, któremu podporządkowali pozostałe elementy porządku społecznego. Rozwój myśli zależał przy tym od komendanta głównego i składu osobowego Komendy Głównej. W latach 1930-1932 przeważały hasła umiarkowane sprowadzające się do kontynuacji i rozwinięcia idei legionowej Józefa Piłsudskiego. Wraz ze wzrostem wpływów grupy Henryka Dembińskiego z Wilna poglądy polityczne LM ulegały radykalizacji, co znalazło odzwierciedlenie w drugiej deklaracji ideowej z 1932 r. Przyjęte na II Kongresie założenia ponownie czyniły myślą przewodnią państwo, ale młodolegioniści głosili także postulat zorganizowania narodu według hierarchii i dyscypliny, budowy państwa pracą i bronienia krwią, tworzenia elity, którą miał stanowić żołnierz i człowiek pracy. Największymi wartościami stać się miały krew i trud. Myśl państwowa miała zostać zespolona z polskim światem pracy w celu przebudowy gospodarczej, społecznej i politycznej. Realizując założenia ideowe ojca-kreatora Adama Skwarczyńskiego, myślano także o symbiozie marksizmu z syndykalizmem, której amalgamat stałby się fundamentem państwa uspołecznionego. Domagano się ponadto likwidacji ustroju parlamentarnego opierającego się na fikcjach teoretycznych i przekształcenia psychiki społeczeństwa w myśl nowej etyki pracy. W polityce zagranicznej celem miały być zorganizowanie współżycia i współpracy narodów na obszarze międzymorza bałtycko-czarnomorskiego oraz rozbudowa marynarki wojennej i floty handlowej. W następnej fazie rozwoju myśl polityczna się radykalizowała w zakresie zagadnień gospodarczych. Młodolegioniści żądali m.in. wprowadzenia gospodarki trójdzielnej (indywidualnej, uspołecznionej, państwowej), zakazu napływu kapitałów obcych, ingerencji państwa w obroty handlowe z zagranicą, zniesienia tajemnicy gospodarczej, czy też przebudowy ustroju rolnego. Oficjalnie jednak LM popierał działania rządowe. Kolejnym ważnym dokumentem, który ma istotne znaczenie dla analizy myśli politycznej LM, była trzecia deklaracja ideowa z 1935 r., w której złagodzeniu uległy postanowienia poprzedniej. Zniknęły m.in. zapisy o całkowitym upaństwowieniu gospodarki i przeciwstawieniu się instytucji Kościoła katolickiego na rzecz częściowego upaństwowienia i dążenia do zapewnienia każdemu obywatelowi jak najdalej posuniętej wolności sumienia i tolerancji. Legionowi Młodych nie udało się zrealizować deklarowanych założeń ideowych w praktyce, ale jego myśl polityczna miała wpływ na założenia deklaracji ideowo-politycznej Obozu Zjednoczenia Narodowego, co pozwala na konstatację, że - wbrew krytycznym ocenom - nie była ona bezwartościową paplaniną akademików. (abstrakt oryginalny)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.