Analiza problemów społecznych zajmuje istotne miejsce w aktualnej debacie nad metodami zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem. Zarządzanie rozumiane w kategoriach istotnej funkcji społecznej jest stale dyskutowane zarówno na gruncie teoretycznym, jak i praktycznym, co można postrzegać jako szansę na odnowienie przedsiębiorstwa. Współczesny model przedsiębiorstwa może być oparty na systemie wartości zbudowanym wokół pojęcia odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw. W tym modelu przedsiębiorstwa są zorientowane na odpowiedzialność, pozytywnie odpowiadają na oczekiwania zróżnicowanego otoczenia, organizacji i osób, które je tworzą. Moralna odpowiedzialność jednostek może być pomocna w rozwiązywaniu dylematów etycznych w obliczu kryzysu wartości, w warunkach sprzecznych interesów i sił działających w różnych kierunkach. Nowym punktem wyjścia do analizy etyczności działalności gospodarczej może stać się podejście wykorzystujące elementy zasady podwójnego skutku. Zasada ta, służy do analizy działań o wielu skutkach, w której podejmuje się próby racjonalnego uzasadnienia moralnej dopuszczalności działań powodujących zły skutek oprócz zamierzonego dobra. Najczęściej poruszane zagadnienia w obrębie zasady podwójnego skutku, to możliwości praktycznego jej zastosowania, kwestie uzasadniania norm, istnienie norm obowiązujących bezwzględnie i sposób rozstrzygania konfliktu dóbr. Obecnie podejmuje się próby wykorzystania tej zasady w teorii i praktyce zarządzania do analizy działań przedsiębiorstw. (fragment tekstu)
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The conception of an act and its evaluation constitute the most interesting and important moral subject which consists of a complex set of theoretical and practical issues. The article includes St. Thomas' conception of the definition of the goodness of an act, Tatarkiewicz's theory of rightness of an act as a source of its evaluation as well as Kotarbinski's considerations which deal with the analysis of an act from an efficiency perspective. They have all contributed to the definitione of an act in its several variants and provided the possibility of classification of evaluation of an act on the ethical and praxeological plane. (original abstract)
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Koslowskiego krytyczna analiza metodologii oraz normatywnych przesłanek teorii ekonomicznych zarówno klasycznych jak i obecnych dokonana jest w kontekście jego projektu określonego mianem "etycznej ekonomii", której koncepcja wyłożona jest w Principles of Ethical Economy2. W rozumieniu twórcy "etyczna ekonomia" stanowi dopełnienie ekonomii politycznej. Bada ona etyczne przesłanki i strukturalne warunki działania ekonomicznego, podobnie jak czyni to ekonomia polityczna w stosunku do politycznych i prawnych uwarunkowań działań ekonomicznych. Samo pojęcie ekonomii etycznej, podobnie jak i ekonomii politycznej ma podwójny sens. Stanowi ona bowiem teorię etyki, która używa ekonomicznych narzędzi analizy, jest teorią etyki zorientowaną na gospodarkę. Stanowi jednak także teorię etycznych przesłanek kulturowego systemu gospodarki, teorię etycznych zasad i postaw określających koordynację rynkową i system cen. Ta składowa etycznej ekonomii, mocniej zorientowana na praktykę gospodarczą określana jest przez Koslowskiego jako etyka gospodarcza. Termin "etyczna ekonomia" wykracza poza zakres etyki ekonomicznej rozumianej jako etyka gospodarki i celem tego poszerzenia zakresu jest integracja teorii etycznej i teorii ekonomicznej. Etyczna ekonomia to coś więcej niż proste zestawienie: "ekonomia i etyka". (fragment tekstu)
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W swoim tekście zamierzam wykazać, iż okradanie złodzieja silniejszego perswazyjnie i integracyjnie jest czynem etycznie uzasadnionym a zarazem społecznie destrukcyjnym. Swój pogląd opieram na przekonaniu dotyczącym pryncypiów panowania legalnego, demokratycznego. Kiedy aktorzy politycznie bądź gospodarczo dominujący porzucają społeczne zobowiązania, wtedy uprawnienie do stanowienia reguł sprawiedliwości powraca do obywateli. Ta dysfunkcja jednak pociąga za sobą wymierne koszty. W wymiarze etycznym, zamiar kradzieży wyrównawczej5 zmusza jednostkę do wyboru pomiędzy obroną własnych ideałów, zabraniających jej dokonywania czynów niegodziwych, a walką ze złem (konkretnym) podejmowaną za pomocą faktycznie posiadanych przez środków. W wymiarze komunikacyjnym natomiast, niejawne formy konfrontacji mają tę właściwość, że ich (przyszłej) korekcie towarzyszy dwuznaczność dotycząca intencji podmiotu podejmującego działania naprawcze. (fragment tekstu)
5
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Działania gospodarcze dzieją się zawsze w jakimś kontekście cywilizacyjnym i kulturowym. To on oferuje możliwości, inspiruje do określonego sposobu rozumienia świata i człowieka oraz formułowania ocen. On podpowiada cele i metody działań. Narzuca rytmy i melodie czasom. Gdyby przyjąć, że całkowicie wyznacza nasze myślenie i działania, należałoby zrezygnować z zajmowania się etyką, ponieważ pytania o powinność tracą sens przy założeniu ścisłego determinizmu. Odzyskują sens, gdy korzystając z podpowiedzi Immanuela Kanta, przyjmiemy istnienie "przyczynowości dokonującej się przez wolność". Ta wolność, nazwana przez Kanta transcendentalną, jest zdolnością do rozpoczynania "szeregu następujących po sobie rzeczy lub stanów". Dzięki niej człowiek nie musi wyłącznie odreagowywać na bodźce z otoczenia, lecz może działać odpowiadając na szanse i problemy, jakie dostrzega w kontekście kulturowo-cywilizacyjnym. Uświadamiając sobie odpowiedzialność za efekty własnej aktywności, wkracza w wymiar etyki. Refleksję etyczną, także tę dotyczącą gospodarowania, ukierunkowuje pytanie: "jak być powinno?". Jaki jest współczesny kulturowy kontekst etycznych rozważań o gospodarowaniu? Czym różni się od kontekstów, jakie znajdujemy w innych epokach? (fragment tekstu)
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W wydanej przez Komisję Europejską publikacji pt. "Mapping Instruments for Corporate Social Responsibility" zebrane zostały informacje dotyczące instrumentów z jakich mogą skorzystać organizacje zainteresowane realizacją koncepcji Społecznej Odpowiedzialności Biznesu. Znaczna część z tych narzędzi związana jest z certyfikacją lub innymi formami potwierdzania jakości. Zostały tu wymienione m.in. ekoetykietowanie produktów, wdrażanie systemów zarządzania jakością (ISO 9001), wdrażanie systemów zarządzania środowiskowego (ISO 14001 oraz EMAS), wdrażanie systemu społecznej odpowiedzialności (SA8000). Warto jednak zauważyć, że także w ramach działań z zakresu potwierdzania jakości wskazać można wiele nieprawidłowości lub sytuacji budzących wątpliwości z etycznego punktu widzenia. W niniejszym opracowaniu przedstawiono przykładowe z nich oraz podjęto próbę ich klasyfikacji. (fragment tekstu)
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W pierwszej części pracy przedstawiono genezę i pojęcie kultury organizacyjnej. Opisano tu podstawowe definicje oraz model kultury. W drugiej części omówiono funkcję, rolę i znaczenie kultury organizacyjnej w przedsiębiorstwie. W trzeciej części przedstawiono i dokonano analizy kultury organizacyjnej w firmie należącej do branży energetycznej, tj. w Polskich Sieciach Elektroenergetycznych SA Oddział w Radomiu. Omówiono tutaj zasady, normy i procedury obowiązujące w przedsiębiorstwie oraz wartości wyznawane przez wszystkich zatrudnionych w firmie. Zaprezentowano również procedury dotyczące przeciwdziałania możliwie występującym zachowaniom nieetycznym. W pracy przedstawiono wyniki obserwacji kultury organizacyjnej, którą przeprowadzono podczas studenckich praktyk zawodowych w firmie Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA Oddział w Radomiu. Kluczowe również przy zaprezentowaniu tematu stały się informacje uzyskane wewnątrz firmy oraz dostępna literatura i źródła internetowe. (abstrakt oryginalny)
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Adam Smith (1723-1790) w latach 1752-1764 zajmował katedrę filozofii moralnej (moral philosophy) na uniwersytecie w Glasgow. Filozofia moralna nie ograniczała się wówczas do etyki, lecz obejmowała szereg dyscyplin, stanowiących dziś odrębne nauki szczegółowe1. W ujęciu Smitha składała się ona z czterech części: teologii naturalnej (dowody na istnienie i atrybuty Boga), etyki, teorii sprawiedliwości (justice) i filozofii prawa (jurisprudence). Ta ostatnia obejmowała także teorię polityki, w tym rozważania dotyczące wzrostu bogactwa, siły i prosperity państwa, czyli to, co wówczas nazywano "ekonomią polityczną" (political economy). (fragment tekstu)
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Aktywność i kreatywność na terenie ekonomii odgrywa fundamentalną rolę w codziennej egzystencji ludzi i społeczeństw. Niektórzy ekonomiści powołują się czasem na "obiektywne prawa życia gospodarczego" jako argument przeciw etycznej ocenie działalności przedsiębiorców. Należy jednak przypomnieć, że ekonomią rządzą nie automaty ale ludzie, którzy są zobowiązani do respektowania godności i elementarnych praw innych ludzi - pracowników i całych społeczności. Postulat całkowitej separacji życia gospodarczego i etyki jest przejawem mentalności deterministyczno-amoralnej. (fragment tekstu)
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przeprowadzona analiza etycznych kodeksów regulujących działalność lobbingową prowadzi do następujących wniosków. Aksjologiczną podstawę profesji lobbysty tworzą następujące wartości: uczciwość, rzetelność, prawość, zaufanie, integralność, profesjonalizm, odpowiedzialność obywatelska, otwartość, transparentność, jawność, przejrzystość, lojalność, szacunek, uprzejmość. Normy zawarte w kodeksach regulujących lobbing koncentrują się wokół następujących kwestii: legalizm, jawność działania, troska o reputację i godność zawodu, unikanie korupcji, konflikt interesów, relacje z klientami, relacje z decydentami i instytucjami publicznymi, powinności wobec społeczeństwa, relacje z podmiotami kształtującymi opinię publiczną. Słabym ogniwem samoregulacji lobbingu są systemy egzekwowania norm zawartych w kodeksach. (fragment tekstu)
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper revisits two theories from the cultural anthropology. The first theory is by Bronisław Malinowski, and the second one by Karl Homann. Malinowski criticizes economism and moralism. I present further stages of this criticism, with special importance placed on the concept of homo oeconomicus. Malinowski demonstrates how moral norms are implemented in primitive cultures by means of magic, cults, customs and rituals and rites. Malinowski also argues for the significance of cultural institutions in stabilizing the functioning of primitive communities. These institutions sheltered the communities from the kind of crises that are also experienced in the present times, thus, giving the older schools of thought in cultural anthropology their deserving place within the contemporary thought. (original abstract)
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Self-regulation initiatives are undertaken by many lobbying circles in various countries. The key element of those initiatives are codes of ethics including a postulated model of lobbying activities, a specific pattern of ethical standards of lobbying. The aim of the article is a reconstruction of this pattern on the basis of the analysis of eight codes representing American, Polish, British, European and German lobbying. The analysis leads to the following conclusions. An axiological base of the lobbyist profession is created by such values as honesty, reliability, integrity, trust, professionalism, civic responsibility, openness, transparency, loyalty, respect, courtesy. Norms included in the codes are concentrated on the following issues: legality, transparency of actions, care of reputation and dignity of the profession, avoiding corruption, conflict of interest, customer relationship, duties toward society, public relations. A weak element of lobbying self-regulation is a system of norm execution. (original abstract)
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Odpowiedzialność jaka ciąży na obecnym pokoleniu, mającym obowiązek zachowania ekosystemu dla pokoleń następnych, staje się udziałem nie tylko rządów poszczególnych państw oraz polityków, ale także menedżerów i zarządzanych przez nich przedsiębiorstw, gdyż najpoważniejsze zanieczyszczenia są efektem działalności przemysłowej. Nie negując potrzeby rozwoju działalności gospodarczej, należy zastanowić się nad zmianą stylu samego gospodarowania i zarządzania, który uwzględniałby oprócz wzrostu ekonomicznego również etykę i ekologię. Taki ekorozwój, definiowany najprościej jako zrównoważony rozwój gospodarczy, dzięki któremu możemy przekazać Ziemię naszym dzieciom w stanie nie gorszym, niż odziedziczyliśmy ją po naszych rodzicach1, byłby z pewnością alternatywą dla dotychczasowego modelu gospodarowania propagującego nieograniczone wykorzystywanie nieodnawialnych zasobów. (fragment tekstu)
14
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Mimo, że już wiele lat temu stwierdzono, że medycyna naprawcza odpowiada tylko za 10-20% stanu zdrowia, zaś zasadniczy na niego wpływ mają styl życia oraz środowisko społeczne, to łatwy dostęp do leków i ich agresywny marketing sprawiają, że przeciętny Polak sięga po proszki coraz częściej, by zaradzić swoim codziennym, nawet błahym dolegliwościom. Zachęcają go do tego nie tylko akcje marketingowe firm farmaceutycznych, ale także i lekarze. Poniższy artykuł przedstawi psychologiczne metody, jakich używają producenci leków, by medycy przepisywali ich medykamenty lub zachęcali pacjentów do zakupu ich środków wydawanych bez recepty. Na przykładach przedstawione zostanie, w jaki sposób przedstawiciele medyczni wykorzystują m.in. regułę wzajemności, regułę sympatii, regułę autorytetu. Zaprezentowane będą także badania przeprowadzone wśród lekarzy, które dowodzą, że medycy w znacznej części nie są świadomi manipulacji wykorzystywanych przez pracowników firm farmaceutycznych. (fragment tekstu)
15
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Wydarzenia najnowsze przypominają o tym, że rynek potrzebuje etyki pojętej jako środek umożliwiający ochronę jego mechanizmów. Gdzie jednak jej szukać? Obietnica miarodajnej oceny zdarzeń gospodarczych zawierająca się w nazwie etyki biznesu - rzecz warta nazwania, obietnica dotąd niespełniona - wymaga uwzględnienia dwóch problemów. Pierwszy z nich dotyczy formuły umożliwiającej godzenie pojęcia słuszności z nakazem efektywnego gospodarowania. Drugi, wiedzie na powrót do pytania o to, kto miałby decydować o poprawności takiego połączenia? Skoro do grona nieuczciwych przedsiębiorców dołączyli ci, którzy w realiach zachodnich wcielają się w rolę egzekutora reguł sprawiedliwości, to przedmiotem obaw musi stawać się mechanizm stanowienia owych reguł. (fragment tekstu)
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Podstawowym zamierzeniem autora niniejszego artykułu jest przeanalizowanie "etycznych aspektów" działalności maklerów na polskich giełdach w okresie od przyjęcia w 1921 r. pierwszej - w niepodległej Polsce - Ustawy o organizacji giełd do wybuchu II wojny światowej. (...) Ważną zmianą, w stosunku do poprzednich uregulowań prawnych dotyczących działalności giełd, było m.in. wprowadzenie w ww. ustawie podziału giełd na pieniężne i towarowe. Pierwsze podlegały Ministrowi Skarbu, zaś drugie - Ministrowi Przemysłu i Handlu. Prześledzone zostaną podstawowe zapisy ustaw, rozporządzeń i statutów giełdowych oraz inne - istotne dla giełd - dokumenty, które wyznaczały zasady działalności maklerów. Zasady te rozpatrzone będą m. in. z punktu widzenia norm etycznych, konstytuujących ówczesną etykę życia gospodarczego. Swą uwagę skoncentruję zwłaszcza na tych zasadach działania maklerów giełdowych, które odnoszą się do trybu ich powoływania, praw oraz obowiązków. Swe rozważania ograniczę do maklerów na giełdach pieniężnych. (fragment tekstu)
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Lobbing we współczesnym świecie jest uznanym narzędziem, za pomocą którego realizowane jest obywatelskie prawo do bycia reprezentowanym i wysłuchanym przez władze. Celem lobbingu jest zwracanie uwagi władz na problemy istotne dla poszczególnych organizacji i grup obywateli, przedstawianie różnych punktów widzenia, dostarczanie adekwatnych informacji i w konsekwencji przyczynianie się do podejmowania decyzji najlepiej służących społecznemu dobru. A jednak społeczny wizerunek lobbystów i lobbingu nie był i nie jest pozytywny, a skrajny pogląd głosi, że mętny i niemoralny lobbing stanowi zagrożenie dla demokracji. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście lobbing korporacyjny, czyli lobbing uprawiany przez firmy, w szczególności wielkie międzynarodowe korporacje, a także silne organizacje ponadrządowe. Wśród rozmaitych inicjatyw regulacyjnych i samoregulacyjnych mających na celu przywrócenie lobbingowi jego właściwego miejsca w systemie demokratycznym, na uwagę zasługuje próba traktowania odpowiedzialnego lobbingu jako jednego z instrumentów społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Prezentacja owej próby w poniższym artykule wskazuje na szanse i ograniczenia tej drogi 'cywilizowania' lobbingu. (fragment tekstu)
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Herbert Spencer był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli dziewiętnastowiecznego liberalizmu. Oryginalność jego doktryny polega na połączeniu zasad ewolucjonizmu społecznego z postulatami konserwatywnego liberalizmu. Koncepcyjnym punktem jego filozoficznej refleksji była etyka jednostki. Jak najbardziej wydaje się więc uprawnione postawienie tezy badawczej, iż gospodarka wolnorynkowa stanowi ekonomiczną podstawę etycznego i materialnego rozwoju każdego człowieka. Uproszczając, oba rodzaje postępu dotyczą walki o byt, jaka zachodzi pomiędzy jednostkami w warunkach wolnej konkurencji, charakterystycznych dla tzw. "społeczeństwa industrialnego". (fragment tekstu)
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Po dwóch latach trwania kryzysu pojawiają się stale nowe hipotezy co do jego przyczyn. Etyka finansów również podjęła się tego zadania1. Poszukiwania nie byłyby pełne, gdybyśmy nie sięgnęli do widocznych uwarunkowań kryzysu. (...) Rynek, gdzie bez pełnej i rzetelnej informacji sprzedaje się produkty niebezpieczne, jest rynkiem o słabo funkcjonującej infrastrukturze etycznej, na którym obowiązuje zasada: niech się strzeże kupujący, bo on ponosi ryzyko (caveat emptor). Natomiast dzięki zorganizowaniu się konsumentów doszło do zmiany strategii przedsiębiorców i obecnie na bardziej cywilizowanych rynkach obowiązuje hasło: niech się strzeże sprzedający, bo ewentualne wady produktu obciążają sprzedawcę (caveat venditor). Na etycznym rynku rzetelność kupiecka przejawiająca się w podawaniu prawdziwych informacji o produkcie, a nie stosowanie kłamstwa przez marketing staje się normą. (fragment tekstu)
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule poddano analizie główne szkoły nurtu humanistycznego w teorii organizacji i zarządzania. Motywem przewodnim analizy jest poszukiwanie odpowiedzi na pytanie badawcze: czy dorobek nurtu humanistycznego służy człowiekowi i pomaga w jego rozwoju, czy przeciwnie - ma charakter instrumentalny - służy jedynie podwyższeniu efektywności człowieka jako pracownika? Odkrycie głębszych źródeł aktywności jest kluczowe dla pełniejszego zrozumienia upełnomocniania (empowerment), rozwijanego w koncepcji przywództwa personalistycznego i służebnego. (fragment tekstu)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.