Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Central Planning of Development Through Etatism in Turkey: the State Planning Organization

100%

Özbek O.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2011

|

nr 241 Przestrzeń a rozwój

467-473

Etatyzm był podstawową ideologią rozwoju ekonomicznego w Turcji do zmiany w roku 1980 związanej z pojawieniem się polityki neoliberalnej. Podkreślał on kluczową rolę państwa w tworzeniu klimatu do rozwoju i zmniejszaniu dysproporcji rozwojowych. Różne instytucje odgrywały rolę w rozwoju społeczno-ekonomicznym od lat 30. XX wieku. Chociaż niektóre z tych instytucji były głównymi aktorami kapitalizmu państwowego, część z nich była odpowiedzialna za realizację ogólnokrajowego rozwoju społeczno-ekonomicznego. Był to Państwowy Urząd Planowania założony w roku 1960, który odgrywał istotną rolę w procesie centralnego planowania rozwoju zgodnie z założeniami etatyzmu. W artykule przedstawiono rolę tej instytucji w kształtowaniu procesów społeczno-ekonomicznych w Turcji. (abstrakt oryginalny)

2

Funkcje i metodyczne podstawy planowania regionalnego

100%

Drohomirecki J.

Folia Oeconomica Cracoviensia

|

1979

|

21

85-97

W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, w jakiej mierze dotychczasowa praktyka planistyczna uwzględnia przesłanki teoretyczne i metodologiczne, a także wytyczne organów centralnych w zakresie konstrukcji planów regionalnych. Problematykę funkcji i metodycznych podstaw planowania regionalnego zaprezentowano w oparciu o materiały pracowni regionalnych oraz opracowania autorów związanych z praktyką. W artykule przedstawiono kolejno zagadnienia: funkcji i celów planowania, faz opracowania planów regionalnych, metod stosowanych w zakresie budowy planów regionalnych (charakterystyka i niektóre uwagi o metodach planowania regionalnego) oraz dokumentów instrukcyjno-realizacyjnych, stanowiących podstawę planowania regionalnego. Ujęto je w ten sposób, aby mogły one dać ogólny pogląd na sytuację oraz kierunki rozwoju w omawianej dziedzinie. Jednocześnie starano się zaakcentować odrębności owego planowania, wynikające z jego specyfiki. Uwagi końcowe poświęcono problemom teorii i praktyki. Zawarto w nich ponadto wnioski, dotyczące niektórych aspektów tego tak istotnego odcinka planowania socjalistycznego.

3

Naukowe podstawy planowego kształtowania cen w ZSRR

75%

Slepow W. A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

1981

|

6

19-35

Naukowe podstawy planowego kształtowania cen - to system wiedzy o cenie jako kategorii społeczno-ekonomicznej, o obiektywnych prawach jej ruchu w gospodarce socjalistycznej. Siłą napędową rozwoju nauki o cenach i zarazem kryterium prawdziwości jej twierdzeń jest praktyka kształtowania i działania cen. Zarazem teoria planowego kształtowania cen, uwalniając się od przypadkowych zjawisk i czynników, wnika do głębokich zależności i procesów, odkrywa obiektywne prawa kształtowania cen. Ma to podstawowe znaczenie dla praktyki cenotwórstwa. Przypominają się tu słowa Leonida I. Breżniewa wypowiedziane na XXV Zjeździe KPZR: "Słusznie mówi się: nie ma nic bardziej praktycznego, niż dobra teoria". Poznanie obiektywnych praw rządzących kształtowaniem cen odsłania drogi i wykrywa metody wykorzystywania tych praw w celu doskonalenia aktualnej praktyki cenotwórstwa. Celem tego artykułu jest omówienie ekonomicznej natury kategorii cen, jej funkcji w gospodarce socjalistycznej, zasad planowego kształtowania - z wykorzystaniem doświadczeń ZSRR. (fragment tekstu)

4

Strategia planowania centralnego w przedsiębiorstwie x

75%

Jurczyk K.

Logistyka

|

2012

|

nr 2, CD 2

709-716

W pracy zaprezentowano wybrane problemy zarządzania siecią dostaw w międzynarodowym przedsiębiorstwie produkcyjno - dystrybucyjnym. Główną uwagę poświęcono strategii centralnego planowania przy wykorzystaniu podejścia S&OP.(abstrakt oryginalny)

5

Friedricha A. von Hayeka krytyka centralnego planowania

75%

Kostro K.

Gospodarka Narodowa

|

2002

|

nr 7-8

55-67

Ludzkość posługuje się trzema siłami koordynującym i działalność gospodarczą. Są to: tradycja, rynek i plan. Razem współdziałają one również w procesie społecznej organizacji. Każdy z tych trzech mechanizmów koordynujących kieruje się własną logiką działania i generuje określony poi przez zastosowanie sobie tylko właściwych stosunków produkcji społecznych.(abstrakt oryginalny)

6

Development Stages of Countries with Transition Economy : Encountered Problems, Realised Reforms and Obtained Achievements

75%

Aliyev S.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2015

|

nr 4(46)

5-17

Kraje, które uzyskały niepodległość po rozpadzie bloku socjalistycznego, przechodzące z centralnego systemu planowania gospodarki do gospodarki wolnorynkowej, aż do momentu ukończenia tego procesu, nazywa się krajami z gospodarką przejściową. Kraje te, mimo że rozpoczęły reformy w tym samym czasie i miały podobne cele, w ostatnich 25 latach uzyskały zupełnie inne wyniki. Powodem tego jest fakt, że były to kraje, które mają bardzo różną przeszłość historyczną, położenie geograficzne, zasoby ludzkie i naturalne oraz społeczno-demograficzne. Wyżej wymienione różnice w odmienny sposób wpłynęły na jakość procesu transformacji. Podczas gdy niektórym krajom udało się skutecznie zakończyć proces transformacji, inne nadal znajdują się w procesie przebudowy. Ogólnie rzecz biorąc, proces transformacji jest procesem bardzo trudnym dla każdego kraju i postawione cele zostają osiągnięte dopiero po długich latach zmagań. W artykule szczegółowo omówiono proces powyższych przemian. (abstrakt oryginalny)

7

Polityka państwa polskiego wobec przemysłu 1918-2018

75%

Dwilewicz Ł.

Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Studia i Prace / Szkoła Główna Handlowa

|

2018

|

nr 3

61-80

Artykuł zajmuje się polską polityką przemysłową i rozwojem przemysłu w Polsce w trakcie ostatniego stulecia. W okresie międzywojennym zwrot w kierunku aktywnej polityki państwa nastąpił w latach pełnienia funkcji wicepremiera przez Eugeniusza Kwiatkowskiego. Jednak najbardziej intensywna industrializacja finansowana przez państwo miała miejsce w okresie rządów komunistycznych, szczególnie w trzech dekadach między 1948 i 1978 r. Radykalną zmianę przyniosła transformacja systemowa. Porzuceniu starych dogmatów związanych z systemem gospodarki centralnie kierowanej towarzyszyła tendencja do restrukturyzacji przemysłu, powszechna w krajach rozwiniętych już od lat 70. XX w. Pomimo silnego spadku zatrudnienia w przemyśle, restrukturyzację można uznać za udaną, szczególnie jeżeli spojrzy się przez pryzmat konkurencyjności międzynarodowej.(abstrakt oryginalny)

8

Samorząd terytorialny a planowanie rozwoju lokalnego - przewidywania a rzeczywistość

75%

Bury P.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu

|

1995

|

nr 694 Problemy transformacji gospodarczej regionów : materiały z konferencji naukowej Jelenia Góra 17-19 listopada 1994

58-72

Autor omawia raport zatytułowany "Samorząd terytorialny w zreformowanym ustroju gospodarczym PRL". Skupia się na tej części raportu, która dotyczy planowania rozwoju lokalnego. Podkreśla, że centralistyczne tendencje w gospodarce w czasach PRL uniemożliwiały, a w latach 90-tych utrudniają rozwój samorządności lokalnej.

9

Rachunkowość w Polsce w okresie gospodarki centralnie planowanej - historia mówiona

63%

Karmańska A.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2018

|

97

|

nr 153

161-177

W niniejszym artykule zaprezentowano przede wszystkim relację z wywiadu przeprowadzonego z dr. Zdzisławem Fedakiem, uczestnikiem prac nad rozwiązaniami systemowymi rachunkowości w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL), a - obecnie - animatorem doskonalenia polskiej praktyki rachunkowości w warunkach gospodarki rynkowej. Bezpośrednią przesłanką tej publikacji jest przyczynienie się do wypełnienia luki w zakresie prezentacji uwarunkowań i specyfiki cech rachunkowości w Polsce z okresu gospodarki nierynkowej, z odwołaniem się do wiedzy i doświadczeń osób dobrze znających status quo w tym obszarze. Tekst wpisuje się w nurt dokumentowania historii rachunkowości przy zastosowania metody badawczej znanej jako historia mówiona (oral history). (abstrakt oryginalny)

10

Gospodarowanie pracą oraz innymi czynnikami produkcji w przedsiębiorstwie okresu transformacji gospodarczej

63%

Jarmołowicz W., Piątek D.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu

|

2008

|

nr 1191 Problemy gospodarki światowej

165-179

Przedstawiono pojęcie transformacji i jej elementy oraz cechy gospodarki centralnie zarządzanej i rynkowej. Przybliżono tematykę dotyczącą gospodarowania pracą i innymi czynnikami produkcji w gospodarce centralnie zarządzanej. Omówiono cele i warunki działalności przedsiębiorstw w gospodarce rynkowej oraz zmiany w gospodarowaniu w okresie transformacji.

11

Accountancy in Poland in the Period of the Centrally Planned Economy : a Few Comments from Experience

63%

Fedak Z., Karmańska A.

Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości

|

2018

|

99

|

nr 155

9-24

W tym artykule zaprezentowano komentarze do wybranych aspektów prawa bilansowego obowiązującego w Polsce w okresie gospodarki centralnie planowanej. Zostały one poczynione na podstawie wywiadu przeprowadzonego ze Zdzisławem Fedakiem, uczestnikiem prac nad rozwiązaniami systemowymi rachunkowości w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (PRL), a obecnie animatorem doskonalenia polskiej praktyki rachunkowości w warunkach gospodarki rynkowej. Bezpośrednią przesłanką tej publikacji jest chęć przyczynienia się do wypełnienia luki w zakresie wiedzy o uwarunkowaniach i specyfice rachunkowości w Polsce z okresu gospodarki nierynkowej, z odwołaniem się do wiedzy i doświadczeń osób dobrze znających realia owych czasów. Tekst wpisuje się w nurt dokumentowania historii rachunkowości przy zastosowania metody badawczej znanej jako historia mówiona (oral history). (abstrakt oryginalny)

12

Planowanie i rynek w RWPG. Geneza niepowodzenia

63%

Marszałek A.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

1993

|

118

144

W gospodarce socjalistycznej próbowano wykorzystywać dwa podstawowe składniki systemowe: planowanie i rynek. Literatura na ten temat jest bardzo duża i nie będę jej tu przytaczał. Praca poświęcona jest jedynie tym obszarom planowania i rynku, które miały być wyposażone w aspekty integracyjne i które miały praktyczne zastosowanie w integracji krajów RWPG bądź też były przedmiotem szerokiej dyskusji naukowej i publicystycznej. Warto jednak przypomnieć, że w słynnej dyskusji radzieckiej w latach dwudziestych podstawowym jej wątkiem był dylemat: "plan czy rynek"? Z kolei w polskiej dyskusji na ten temat w latach sześćdziesiątych pytanie brzmiało: ile planu, a ile rynku? Natomiast pod koniec istnienia gospodarki socjalistycznej (1988-1989) - jaki plan i jaki rynek? W niniejszej pracy przeprowadzam interpretację ewolucji wykorzystania planowania i niektórych elementów mechanizmu rynkowego w realizacji integracji ekonomicznej krajów RWPG oraz odnotowuję pożądaną relację: planowanie rynek, jaką w latach 1988-1989 dostrzegano. (fragment tekstu)

13

Realny socjalizm. Ekonomiczne przesłanki jego upadku

63%

Ryś B.

Studia Społeczne

|

2009

|

nr 1

81-87

Główne przyczyny trudności gospodarczych w ZSRR i państwach Europy Środkowo-Wschodniej tkwiły w samej strukturze realnego socjalizmu. Z wyjątkiem Jugosławii, w żadnym z krajów socjalistycznych nie przeprowadzono zdecydowanej reformy organizacji gospodarki, planowania i zarządzania. Najdalej idące były reformy na Węgrzech. W latach siedemdziesiątych władze węgierskie przystąpiły do realizacji kolejnego etapu reformy gospodarczej - zwiększono swobodę działania przedsiębiorstw i wprowadzono motywacyjny system płac. We wprowadzenie jej w życie zaangażowała si ę grupa miejscowych ekonomistów na czele z wybitnym specjalistą w tej dziedzinie nauk - Jànosem Kornali, autorem książki Niedobór w gospodarce (1980). Jest on również autorem trafnego określenia gospodarki socjalistycznej jako gospodarki niedoborów. W innych krajach reformy miały charakter o wiele bardziej powierzchowny (nie wnikający w istotę rzeczy) i mało konsekwentny. Opór w ich rozszerzaniu skupiał się w aparacie biurokratyczno-partyjnym i kadrach kierowniczych przedsiębiorstw, które obawiały się utraty pozycji. Kierownictwa przedsiębiorstw nie brały odpowiedzialności za efektywność swoich działań, a jedynie za wykonanie zadań planistycznych. Obok przyczyn wewnętrznych pewną rolę w narastaniu tendencji kryzysowej w krajach socjalistycznych odgrywała sytuacja zewnętrzna, związana z kryzysem energetycznym. Globalna recesja, która spowodowała rozszerzenie ochrony celnej rynków zachodnich przyhamowała możliwości eksportowe krajów bloku wschodniego. Sytuacja była tym trudniejsza, że towary wytwarzane w państwach socjalistycznych przegrywały na trudnych i nasyconych rynkach państw kapitalistycznych. Szybko rosnące zadłużenie państw Europy Środkowo-Wschodniej stało się źródłem poważnych kłopotów ekonomicznych. (fragment tekstu)

14

Activity of the Regional Polish United Workers' Party Apparatus in 1970-1989

63%

Standerski D.

Ekonomia / Uniwersytet Warszawski

|

2021

|

8

|

nr 55

79-94

The article aims to verify whether, in the 1980s, there was a significant decrease in the involvement of the regional communist party structures in charge of economic affairs in Poland. The analysis is made on the case of the Warsaw Committee (KW) of the Polish United Workers' Party (PUWP). Archival documents gathered in the State Archive in Warsaw were used to perform the analysis. The protocols of the meetings of the Executive and Secretariat 1970-1989 were collected, described and analysed. Moreover, the analysis was supplemented by the Statistical Yearbooks of Warsaw (GUS, 1957-1974), the Statistical Yearbooks of the Capital City of Warsaw (GUS, 1976-1981) and the Journal of Laws of the People's Republic of Poland 1970-1989. A statistical analysis of economic activity of the KW of the PUWP in the context of macroeconomic variables and economic activity of central authorities was performed. The correlation coefficient between macroeconomic performance and Party activity indicates the convergence of both trends in the 1970s and the lack of correlation in the 1980s. The decline in engagement after 1978 was unprecedented. In this period, there was a discrepancy between the activities of the central government and the Party apparatus, which remained in place until the end of the system. Institutional mechanisms in the Principal-Agent relation weakened significantly in 1980s. (original abstract)

15

Sfery rządowe sanacji wobec planowania i doświadczenia planistyczne Eugeniusza Kwiatkowskiego

63%

Zagóra-Jonszta U.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1994

|

nr 130

81-101

Omówiono problematykę planowania gospodarczego w Polsce międzywojennej, opinie poszczególnych ministrów i działaczy politycznych i gospodarczych na ten temat i na tym tle plany inwestycji przemysłowych (COP) Eugeniusza Kwiatkowskiego.

16

Uwagi na temat zysku w roli celu działania przedsiębiorstw socjalistycznych

63%

Mierzwa Z.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1985

|

nr 201 Prace z zakresu ekonomii politycznej socjalizmu

57-73

W niniejszym artykule przedstawiono rozważania na temat zysku i czynników wpływających na kształtowanie się przedsiębiorstw.

17

Gospodarka centralnie kierowana i gospodarka rynkowa. Odwrotność struktur gospodarczych

63%

Balicki W., Ptaszyńska B.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

|

2012

|

nr 43 Makroekonomiczne analizy porównawcze ; Macroeconomic Comparative Studies

11-20

W gospodarce centralnie planowanej motywem podejmowania decyzji jest wykonanie narzuconego przez centrum planu. Jest ona nastawiona na maksymalizację popytu i minimalizację podaży. Chroniczna przewaga popytu nad podażą stała się najbardziej charakterystycznym zjawiskiem tej gospodarki. Władze, działając pod presją nierównowagi popytowej, najintensywniej inwestują w te ogniwa, w których jest ona największa, czyli w ogniwa produkujące dobra wyjściowe. Utrwala się swoista struktura w kształcie piramidy o rozbudowanych działach surowcowych, a niedoinwestowanych finalnych. Odwrotna tendencja obserwowana jest w gospodarce rynkowej. Ponieważ motywem decyzji pozostaje zysk, jest ona podporządkowana relacji nakład - efekt, czego rezultatem jest permanentne obniżanie popytu na dobra surowcowe i pośrednie oraz utrwalenie się struktury o rozbudowanych działach finalnych i niedoinwestowanych surowcowych.(abstrakt oryginalny)

18

Integracja wschodnioeuropejska - powstanie, funkcjonowanie i upadek

63%

Wilk K.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Seria : Monografie i Opracowania (nr 100)

|

1994

|

nr 673

136

Celem pracy jest próba całościowej oceny RWPG - systemu integracji wschodnioeuropejskiej, uwzględniająca genezę, podstawy i skutki jego funkcjonowania, a także przyczyny niepowodzeń. (fragment tekstu)

19

Istota sporu o racjonalność gospodarki socjalistycznej a idea centralnego planowania w ujęciu Hayeka

63%

Godłów-Legiędź J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

1996

|

138 Ze studiów nad teorią i polityką gospodarowania

43-57

Autorka przedstawia krytyczne poglądy Friedricha von Hayeka dotyczące racjonalności gospodarki socjalistycznej, a w szczególności jego scentralizowanego modelu.

20

Programowanie problemowe w ZSRR: istota, geneza, funkcje i praktyczne zastosowanie

63%

Juja T.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1990

|

nr 156 Planowanie rozwoju społeczno-gospodarczego za granicą

29-49

Niniejszy artykuł traktuje o programach problemowych w Związku Radzieckim. Przedmiotem rozważań będą przede wszystkim wyniki badań teoretycznych, jakie prowadzono w tym kraju dla rozwiązania wielorakich problemów związanych z funkcjonowaniem i realizacją programów problemowych. Dokonano jedynie syntetycznego przeglądu programów, jakie były realizowane w Związku Radzieckim. Okresem badanym były lata siedemdziesiąte i początek lat osiemdziesiątych. Zainteresowanie się problematyką programowania problemowego w Związku Radzieckim w tym okresie znajduje uzasadnienie w randze i znaczeniu - przypisywanym temu programowaniu przez władze polityczne i gospodarcze tego kraju - w procesie doskonalenia systemu kierowania gospodarką narodową. Towarzyszyły temu intensywne badania teoretyczne, dotyczące wielorakich problemów związanych z formułowaniem i realizacją rozpatrywanych programów. System kierowania gospodarką narodową Związku Radzieckiego w całym badanym okresie cechował się dużą centralizacją, a jednocześnie ulegał pewnym zmianom. Władze polityczne dostrzegały wady tego systemu i podejmowały próby jego usprawnienia. Było oczywiste, że między systemem kierowania a jego przedmiotem, tj. gospodarką i społeczeństwem, musi istnieć zgodność. Zatem szybki rozwój gospodarki narodowej i towarzyszący temu postęp społeczny musi wiązać się z koniecznością usprawnienia systemu kierowania. Scentralizowany system kierowania nie może być bowiem systemem niezmiennym, wręcz przeciwnie niezbędna jest stała jego adaptacja do zmieniających się warunków. Reforma scentralizowanego systemu kierowania sprowadza się w tym przypadku do jego usprawnienia a nie odrzucenia. Zakres wprowadzanych zmian jest z reguły niewielki, a wprowadzane zmiany są zgodne z logiką scentralizowanych systemów kierowania i nie podważają, lecz umacniają podstawowe założenia tych systemów. (fragment tekstu)