Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 38

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Distribution of power
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Celem artykułu jest przybliżenie podstawowych rozwiązań ustroju Konfederacji Szwajcarskiej w części dotyczącej pozycji prawnej i kompetencji parlamentu. Przedstawione regulacje normatywne wskazują na wyraźną preponderancję szwajcarskiego Zgromadzenia Federalnego wobec wszystkich pozostałych organów władzy w państwie. Najbardziej dobitnym przykładem jest przepis konstytucji federalnej mówiący, że parlament sprawuje zwierzchni nadzór nad rządem, administracją federalną i sądami federalnymi. Przepis ten, zwłaszcza w sytuacji, kiedy w konstytucji federalnej w żadnym miejscu nie deklaruje się wprost zasady podziału władz, może wskazywać na fakt jedności władzy państwowej, skupionej w ręku tylko jednego organu. Takie rozwiązanie należałoby uznać za sprzeczne z wzorcem demokracji, którego immanentnym elementem jest zasada podziału władz. Tekst wskazuje na nieracjonalność wyłącznie literalnego odczytywania przepisów konstytucji. Przeciwnie, podkreśla się konieczność interpretacji jej postanowień zgodnie z uwzględnieniem funkcji, jakie dane przepisy mają spełniać, zwłaszcza w kontekście reguł państwa demokratycznego.(abstrakt oryginalny)
Omówiono ustrój Kanady: historię federacji kanadyjskiej, konstytucję, konstytucyjny podział władzy i wynikające z niego ograniczenia oraz podział uprawnień regulacyjnych.
CEL NAUKOWY: Za główny cel badawczy artykułu pt. Czwarta władza wobec trójdzielności władz - próba enumeracji przyjęto ustalenie zasadności pozycjonowania czwartej władzy w linearnym układzie numerycznym. PROBLEM BADAWCZY: Z przeprowadzonej analizy wynika, że czwarta władza jest władzą prepierwszą, zajmując miejsce jeszcze przed monteskiuszowskim trójpodziałem władz. PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na desygnat pojęcia władzy politycznej - "kwalifikację operacyjną", następnie zdefiniowano pojęcie czwartej władzy, w trzeciej kolejności wyjaśniono istotę znaczenia władz warunkowaną trójdzielnością, kolejno omówiona została czwarta władza w linearnym układzie numerycznym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Reasumując, stwierdza się zważywszy na praktykę polityczną, że czwarta władza jest de facto prepierwszą władzą plasującą się na osi linearnego układu trójpodziału władz. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Omawiane zagadnienie, choć dyskusyjne, jest ważne poznawczo, wnioski płynące z przeprowadzonego wywodu powinny znaleźć się w szczególnym zainteresowaniu decydentów politycznych (czytaj: władzy), jak też dziennikarzy odpowiedzialnych za mass media. (abstrakt oryginalny)
CEL NAUKOWY: W artykule podjęto problematykę statusu konstytucyjnego i ustrojowego samorządu terytorialnego z perspektywy ustanowionej w art.10 Konstytucji RP zasady podziału władz. Skoncentrowano się na udzieleniu odpowiedzi na trzy pytania badawcze: czy w tradycyjnych koncepcjach podziału władz wyodrębniano władzę samorządową? Czy w świetle konstytucyjnej zasady podziału władz można samorząd terytorialny uznać za władzę? Co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego? PROBLEM I METODY BADAWCZE: W badaniach wykorzystano metody badawcze z dyscypliny nauki o polityce o administracji oraz nauk prawnych: metodę analizy i krytyki piśmiennictwa naukowego, metodę językowo - logiczną, metodę teoretyczno - prawną oraz metodę instytucjonalną. PROCES WYWODU: W artykule przedstawiono wybrane tradycyjne koncepcje podziału władz i wskazano czy wyodrębniano w nich władzę samorządową. Określono główne założenia koncepcji Monteskiusza będącej podstawą dla współczesnej zasady podziału władz, wyodrębniono trzy stanowiska dotyczące relacji zasady podziału władz i samorządu terytorialnego oraz wskazano co oznacza pojęcie czwartej władzy w odniesieniu do samorządu terytorialnego. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Samorząd terytorialny może zostać uznany za czwartą władzę w znaczeniu nieformalnym. Określenie czwarta władza jest stosowane w celu zaakcentowania znaczenia i dowartościowania określonych instytucji, natomiast w świetle zasady podziału władz nie można samorządu uznać za jedną z władz w państwie. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Koncepcja podziału władz Monteskiusza stanowi podstawę organizacji współczesnych państw demokratycznych, ale nie obejmuje całej ich złożoności. Dlatego coraz popularniejsze stają się propozycje uzupełniania tego podziału o podziały dodatkowe tj. pionowy podział władz i Multi Level - Governance. (abstrakt oryginalny)
Systemy proporcjonalnego podziału mandatów między partie, na podstawie wyników wyborów, a przed wyborami między okręgi wyborcze na podstawie danych demograficznych, oceniane są zwykle ze względu na zgodność ostatecznych podziałów z kryterium proporcjonalności. W pewnych sytuacjach odejście od prostej proporcjonalności w kierunku proporcjonalności degresywnej lub progresywnej jest jednak celowe i nie powinno być traktowane w kategoriach błędu. Kwestia ta była już analizowana w odniesieniu do degresywnie proporcjonalnego podziału mandatów, przede wszystkim w kontekście podziału mandatów między delegacje narodowe w Parlamencie Europejskim. W tym artykule koncentruję się natomiast na kwestii proporcjonalności progresywnej podziału mandatów między partie i proponuję sposób mierzenia siły progresji podziału. Nową miarę stosuję do opisu systemów wyborczych w krajach europejskich, a także do oceny wpływu wielkości okręgu wyborczego oraz zastosowanej metody podziału proporcjonalnego (metoda d'Hondta lub Sainte-Laguë) na progresję podziału mandatów, a więc na to, na ile dany system przy podziale mandatów premiuje partie duże. (abstrakt oryginalny)
6
Content available remote Precedent and United States Administrative Law
75%
Precedens w porządku common law jest nie tylko elementem stosowania, ale też środkiem tworzenia prawa, niezależnie od trudności, jakie w tym kontekście płyną z zasady podziału władz. Decydujące znaczenie dla przyjęcia tej tezy ma ograniczenie arbitralności sędziowskiej, wynikające z formuły stare decisis, wpływającej na konkretny proces decyzyjny. Dotyczy to także stosowania prawa administracyjnego w kontekście sądowej kontroli działań administracji. W jej ramach sądy posługują się precedensami w sposób, który jest określony jako doktryna Chevron, określająca zakres sądowej kontroli procesu wykładni dokonanej przez organ administracyjny, zwłaszcza w sytuacji konieczności limitowania swobody administracyjnej wykreowanej przez ustawę. (abstrakt oryginalny)
Budowa nowego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wymaga odpowiedniego ukształtowania ładu publicznego w administracji. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma aktualnie Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także ukształtowane na jej podstawie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (jak również sądów administracyjnych) oraz utrwalone poglądy doktryny. Niezbędne w tym zakresie staje się dokonanie identyfikacji podstawowych standardów, zasad i wartości. Wiąże się to niewątpliwie z koniecznością analizy m.in.: zasady podziału władz, zasady państwa prawnego, prawa do sądu, problemu poszanowania godności człowieka oraz zwrócenia uwagi na zagadnienie dysfunkcjonalności ładu publicznego. Istotne problemy w tym kontekście wiązać się mogą z tworzeniem i stosowaniem prawa oraz z wyraźnym określeniem aksjologicznych podstaw obowiązującego porządku prawnego. Z konieczności w artykule prezentowane są tylko niektóre nich, np. związane z zagadnieniami pojęć niedookreślonych, legitymizowaniem prawa, sprawiedliwością w prawie, bezpieczeństwem prawnym, pewnością co do prawa, ochroną praw nabytych i maksymalnie ukształtowanych ekspektatyw oraz naruszeniem zasad przyzwoitej legislacji. Zamiarem autora opracowania jest sprowokowanie pogłębionej dyskusji nad zagadnieniem związanym z poszukiwaniem optymalnego modelu ładu w sferze administracji publicznej w perspektywie nowych wyzwań. (abstrakt oryginalny)
Rzeczpospolita szlachecka charakteryzowała się oparciem wszelkich działań władzy publicznej na prawie stanowionym. Jest to cecha wyróżniającą to państwo od zdecydowanej większości państw europejskich epoki wczesnonowożytnej, gdzie dominowała zasada suwerennej władzy absolutnego monarchy. W Polsce najwyższym organem władzy w państwie był sejm, w którym monarcha był tylko jednym z trzech stanów sejmujących, obok senatu i izby poselskiej. Sejm walny ukształtował się w drugiej połowie XV w., a jego kompetencje były rozszerzane przez dwa następne stulecia. Na początku XVI w. zwyciężył wśród szlachty pogląd o suwerenności prawa w państwie, któremu podporządkowany został także sam monarcha, zgodnie z zasadą głoszącą: in Polonia lex est rex. Można zatem stwierdzić, że w Polsce już w XVI w. doszło do praktycznego podziału władz według zasady, którą dwa wieki później sformułował baron de Montesquieu i która legła u podstaw ustrojów konstytucyjnych państwa burżuazyjnego. Dalszą zmianę przyniosła druga połowa XVIII w. W tym okresie jeszcze dobitniej daje się zauważyć podporządkowanie wszelkich działań państwa obowiązującemu prawu. Wytworzona została wówczas w zasadzie hierarchiczna struktura władz wykonawczych z królem, Strażą Praw pełniącą funkcję rządu, komisjami rządowymi stanowiącymi centralne instytucje resortowe oraz komisjami porządkowymi, na których spoczywała realizacja funkcji zarządu lokalnego. Wszystkie te organy kolegialne zostały powołane na drodze ustawodawczej odpowiednimi konstytucjami sejmowymi. Działalność i ich struktura określone zostały zatem w sposób wyraźny przepisami prawa. Mogły funkcjonować wyłącznie w ramach ustaw sejmowych oraz na ich podstawie. W większości państw europejskich dopiero postulaty liberalizmu politycznego w XIX w. przyniosły możliwość rozszerzenia kontroli rządu ze strony organu ustawodawczego w postaci odpowiedzialności konstytucyjnej i parlamentarnej ministrów. W Polsce natomiast wprowadziła tę zasadę już Konstytucja 3 maja 1791 r. (abstrakt oryginalny)
9
Content available remote Trybunał Kompetencyjny po II wojnie światowej : o projekcie dekretu z 1947 r.
75%
W artykule została przedstawiona problematyka dotycząca rozstrzygania sporów kompetencyjnych, jakie zachodzą między władzą wykonawczą a sądowniczą. Spory o atrybucję władz są związane z przyjętym w konstytucjonalizmie europejskim trójpodziałem władz. Początków rozstrzygania takich sporów przez odrębny organ należy szukać w epoce napoleońskiej, w uprawnieniach Rady Stanu. W prawie ustrojowym II Rzeczypospolitej wzorowano się na rozwiązaniach III Republiki Francuskiej. W związku z tym powołany został odrębny trybunał na podstawie ustawy z dnia 25 listopada 1925 r. o Trybunale Kompetencyjnym. Po II wojnie światowej miała miejsce próba reaktywacji trybunału, co wynikało z ówczesnej praktyki sądowej. Wynikiem prac w ówczesnym ministerstwie sprawiedliwości był projekt dekretu z 1947 r., który stanowił nowelizację ustawy z 1925 r. Dekret miał w praktyce przede wszystkim dostosować skład trybunału do zmienionej sytuacji polityczno-ustrojowej, jaka zaszła po 1945 r. w państwie polskim. (abstrakt oryginalny)
Artykuł poświęcony został pozycji ustrojowej i roli prezydenta Republiki Armenii. Autor analizuje w nim przeobrażenia statusu konstytucyjnego tego naczelnego organu państwowego wraz z kolejnymi nowelizacjami ustawy zasadniczej, które od chwili rozpadu ZSRR i uzyskania przez Armenię pełnej suwerenności w 1991 r. dokonywane były kilkakrotnie. Konstytucja z 1995 r. ukształtowała pozycję prezydenta w nawiązaniu do modelu semiprezydenckiego, przyznając mu nadrzędną rolę w stosunku do pozostałych organów państwa, w tym także wobec parlamentu. Jego uprawnienia zostały jednak istotnie ograniczone po nowelizacji konstytucji w 2005 r. Jeszcze bardziej status armeńskiego prezydenta zmienił się po ostatniej rewizji konstytucji z 2015 r., która odeszła ostatecznie od modelu semiprezydenckiego, wprowadzając system rządów parlamentarnych. W ramach tego systemu prezydentowi Armenii wyznaczona została rola głowy państwa i konstytucja nie zalicza go nawet expressis verbis do organów władzy wykonawczej. (abstrakt oryginalny)
Ustawa zasadnicza RFN z 1949 r. nie zawiera definicji podatku. Federalny Sąd Konstytucyjny prezentował początkowo tezę o recepcji tradycyjnego, czysto fiskalnego pojęcia podatku z Ordynacji podatkowej Rzeszy z 1919 r. na potrzeby ustawy zasadniczej. Później sąd za "podatki w sensie konstytucyjnoprawnym" uznawał także podatki o charakterze sterującym czy stymulującym, co wywołało dyskusję w doktrynie, a z czasem korektę definicji ustawowej w nowej Ordynacji podatkowej od 1977 r. Swoje definicje tworzy też doktryna. Praktyczne znaczenie definicji ustawowych i doktrynalnych jest ograniczone. Najważniejszą rolę pełni pojęcie konstytucyjnoprawne, którego treść decyduje o rozdziale kompetencji finansowych między federacją a krajami związkowymi, a więc o podziale realnej władzy w państwie federalnym.(abstrakt oryginalny)
Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest analiza zasady podziału władzy. Autorka odwołuje się do koncepcji sformułowanej przez Georga Tsebelis'a, określanej jako teoria veto players (gracze blokujący). Ten wybitny politolog przedstawił koncepcję, która wyrosła na gruncie anglo-amerykańskim, a która według autorki tego artykułu znajduje swoje zastosowanie również w warunkach europejskich (w tym w Rzeczypospolitej Polskiej). (abstrakt oryginalny)
Obecnie koncepcja trójpodziału władz nie jest w stanie opisać całej złożoności funkcjonowania współczesnego państwa. Stosunkowo łatwe jest wyodrębnienie funkcji ustawodawczej i funkcji sądowniczych, natomiast funkcja wykonawcza obejmuje wiele zróżnicowanych dziedzin, które muszą być zorganizowane i zarządzane w specyficzny sposób. [...] Ponadto przeciwko pozostawieniu niektórych dziedzin administracyjnych w bezpośredniej gestii rządu przemawia ich szczególnie bliskie powiązanie z funkcjonowaniem systemu politycznego oraz z prawami i wolnościami jednostki. Są to przyczyny tworzenia odrębnych podmiotów konstytucyjnie umocowanych, które są w znacznym stopniu niezależne od rządu. Instytucje te realizują pewne zadania o szczególnie delikatnym, publicznym charakterze. Na gruncie polskiej Konstytucji wyodrębniono w ten sposób trzy niezmiernie istotne dla funkcjonowania Państwa instytucje: Narodowy Bank Polski, Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz Najwyższą Izbę Kontroli. (fragment tekstu)
W niniejszym artykule przedstawiono podział kompetencji ustawodawczej w sektorze energetycznym pomiędzy państwem i regionami, który jest wynikiem nowelizacji Konstytucji włoskiej z roku 2001, nadającej państwu włoskiemu charakter regionalny. Celem przedstawionej analizy jest uwypuklenie trudnośi w praktycznej aplikacji konstytucyjnego, "teoretycznego" modelu podziału kompetencji pomiędzy centralnym szczeblem władzy a regionami.
Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest zestawienie dwóch konstrukcji ideowych: konstytucjonalizm, populizm. Kryzys konstytucyjnego państwa prawa w Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje, że idea populizmu stanowi destrukcyjny czynnik powodujący odchodzenie od liberalnych i demokratycznych założeń konstytucjonalizmu. Siła populizmu jest wyrazem niedomagań systemowych, przede wszystkim w zakresie koncepcji podziału władzy (check and balance). W artykule staram się wykazać, że cele realizowane przez polskiego ustawodawcę nie są związane z rozwijaniem ochrony praw obywatelskich, konstytucjonalizmem, demokracją, ale ze wzmacnianiem pozycji politycznego centrum decyzyjnego przy użyciu populistycznych narzędzi.(abstrakt oryginalny)
Z punktu widzenia teorii władzy w organizacji, takie pojęcia jak władza, polityka i wpływ, w opracowaniach na temat przedsiębiorstw rodzinnych są traktowane w sposób uproszczony i jednowymiarowy. Szczególnie w badaniach empirycznych wskaźniki władzy są ograniczane prawie wyłącznie do udziałów rodziny w strukturze własnościowej przedsiębiorstwa (większościowy, mniejszościowy) oraz do udziału członków rodziny w gremiach zarządczych. Tak uproszczone spojrzenie na władzę w firmach rodzinnych nie sprzyja głębszej analizie sposobu ich funkcjonowania tym bardziej, że zdaniem J. Pfeffera zrozumienie relacji władzy w firmie jest kluczowe do skutecznego i efektywnego zarządzania. Wiedza z tego obszaru jest szczególnie ważna w przypadku firm rodzinnych, w których rodzina i jej przedstawiciele skupiają często w swoich rękach bardzo dużo władzy (np. właściciel i prezes firmy w jednej osobie) i mają decydujący wpływ na losy przedsiębiorstwa. Wnioski płynące z teorii przedsiębiorstwa opartej na władzy mogą prowadzić do stwierdzenia, że władza i wpływ rodziny na funkcjonowanie firmy są mniejsze, niż to wynika z pobieżnych obserwacji i założeń przyjętych w wielu opracowaniach.
CEL NAUKOWY: Głównym celem naukowym artykułu jest analiza kwestii, czy w świetle przepisów Konstytucji RP jakikolwiek podmiot spoza jej art. 10 mógłby równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy - pełnić rolę "czwartej władzy". PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podstawowym problemem badawczym jest próba odpowiedzi na pytania, czy według Konstytucji jakiś podmiot mógłby pełnić rolę "czwartej władzy", a jeśli nie, to jak należy zmienić Konstytucję, aby wprowadzić do niej "czwartą władzę". W artykule wykorzystano analizę instytucjonalno-prawną przepisów Konstytucji ze szczególnym uwzględnieniem: językowo-logicznej, systemowej, doktrynalnej oraz sądowej wykładni przepisów Konstytucji. PROCES WYWODU: Merytoryczną część artykułu rozpoczynają uwagi o konstytucyjnej zasadzie podziału władzy. Następnie przedstawione są rozważania o pojęciu "czwartej władzy" z perspektywy konstytucyjno-prawnej oraz analiza przepisów Konstytucji nakierowana na odnalezienie podmiotu, który mógłby pełnić rolę "czwartej władzy". Artykuł kończą propozycje wprowadzenia zmian do Konstytucji, które pozwolą suwerenowi, samorządowi terytorialnemu oraz organom kontroli państwowej i ochrony prawa równoważyć pozycję ustrojową legislatywy i egzekutywy. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W świetle przepisów Konstytucji RP żaden podmiot nie pełni roli "czwartej władzy". WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potrzebne jest wprowadzenie do Konstytucji RP zmian wzmacniających pozycję ustrojową Narodu, samorządu terytorialnego, organów kontroli państwowej i ochrony prawa oraz prokuratury, które mogłyby pełnić rolę "czwartej władzy". (abstrakt oryginalny)
W artykule została omówiona rola Sądu Najwyższego USA. Przedstawiono wpływ podziału władzy na sprawy polityczne, gdyż czasami rozstrzygnięcie administracyjne nabiera znaczenia politycznego. Uwagę poświęcono również podejściu formalistycznemu i funkcjonalnemu do podziału władzy.
W artykule rozważono możliwość implementacji do polskiego porządku prawnego systemu merytorycznych kompetencji orzeczniczych sądów administracyjnych z perspektywy zasady trójpodziału władzy. Wychodząc od próby uchwycenia treści wyżej wymienionej zasady oraz zestawienia idei sądownictwa administracyjnego z zasadą trójpodziału władzy w ogólności, zastanawiano się nad granicami oddzielającymi poszczególne władze, poddając pod wątpliwość część poglądów doktrynalnych w tym względzie. Deliberowano również nad przyczynami i skutkami niekonsekwencji niektórych przedstawicieli doktryny w kwestii ich poglądów na temat niedopuszczalności merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne. Powołano i przedyskutowano dwie kluczowe dla wywodu koncepcje dotyczące rozumienia idei trójpodziału władzy. Pierwszą z nich jest koncepcja istoty poszczególnych władz, drugą zaś - koncepcja intencjonalnej natury zasady trójpodziału. Wyprowadzono wniosek, iż reformacyjne orzekanie sądów administracyjnych nie stoi w sprzeczności z zasadą trójpodziału władzy. Kończąc rozważania zastanowiono się, jaka powinna być relacja pomiędzy kompetencjami merytorycznymi a kasacyjnymi polskich sądów administracyjnych oraz czy w nowym systemie powinny one współegzystować. (abstrakt oryginalny)
Artykuł dotyczy analizy podstawowych rodzajów partycypacji pracowniczej z punktu widzenia teorii władzy w przedsiębiorstwie. Autorzy dążą do odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu demokratyzacja w miejscu pracy oraz związana z nią partycypacja bezpośrednia, pośrednia i kapitałowa prowadzą do rzeczywistej zmiany w podziale władzy i wpływu w organizacji, a w rezultacie do wzmocnienia pozycji pracowników. (abstrakt oryginalny)
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.