Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Przeciwdziałanie nadużywaniu wsparcia ze strony państwa w trakcie VIII i IX kadencji Sejmu RP

100%

Chmielnicki P.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2023

|

nr 11

33-46

W ekonomicznej teorii dóbr publicznych istnieje zjawisko definiowane jako tzw. efekt wolnego jeźdźca, powiązane z pokrewnym zjawiskiem efektu Ringelmanna. W przypadku świadczeń publicznych oba efekty manifestują się w zachowaniu osób, które korzystają z tych świadczeń (np. usług medycznych), choć nie ma do tego uzasadnionej podstawy, a świadczenia te powinny trafić do innych członków społeczeństwa. Badania polskiego ustawodawstwa z lat 2015-2023 ujawniają, że w tym okresie uchwalono również ustawy, których skutki odnosiły się do generowania efektu gapowicza, a nie do jego redukcji. Na podstawie badań procesu legislacyjnego można stwierdzić, że działania polskiego ustawodawcy w zakresie niwelowania efektu gapowicza w obszarze publicznych usług medycznych w latach 2015-2023 okazały się niekonsekwentne.(abstrakt oryginalny)

2

Skłonność do "jazdy na gapę" jako funkcja oczekiwań i dopasowań podmiotów ekonomicznych - badania eksperymentalne

100%

Jakubowski R. M., Kuśmierczyk P.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu

|

2010

|

nr 18

177-192

Praca opisuje wyniki eksperymentów badających zjawisko Jazdy na gapę" (polegające na korzystaniu z dobra publicznego w sposób niewspółmierny do kontrybucji przeznaczanych na jego wytwarzanie). Wyniki badań Autorów pokazały, że istotnym czynnikiem wpływającym na skłonność do "jazdy na gapę" są oczekiwania dotyczące zachowań innych podmiotów użytkujących dane dobro publiczne i chęć dopasowania się do społecznie przyjętych reguł.(abstrakt oryginalny)

3

Actio pro socio - obrona majątkowych interesów akcjonariuszy przed szkodą wynikłą wskutek zaniechania organów spółki

84%

Gliniecki B.

Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego

|

2011

|

nr 2/1

247-258

W rękach akcjonariuszy powództwo actio pro socio stanowi instrument, dzięki któremu mogą przeciwstawić się oportunizmowi organów spółki skutkującemu brakiem aktywności w dochodzeniu odszkodowania za wyrządzoną spółce szkodę. Chociaż to spółka jest podmiotem poszkodowanym, ze względu na wpływ jej sytuacji majątkowej na interesy akcjonariuszy, ci ostatni są zainteresowani w niwelowaniu - szczególnie, gdy jest ku temu możliwość - ujemnych dla korporacji skutków ekonomicznych. Pomimo, że inicjatywna w tym względzie powinna należeć do zarządu spółki, ewentualnie jej rady nadzorczej, ich członkowie, biorąc pod uwagę swoje interesy kosztem interesów spółki i akcjonariuszy, mogą zachować się biernie w dochodzeniu wyrządzonej spółce szkody. Powództwo actio pro socio postrzegane jest przede wszystkim jako instrument ochrony interesów spółki i akcjonariuszy przed zaniechaniami wywołanymi przedkładaniem interesów członków zarządu lub rady nadzorczej, a więc w ten sposób stanowi środek zapewnienia ładu korporacyjnego. Może również służyć akcjonariuszom mniejszościowym dla ochrony ich interesów przed nadużyciami ze strony członków zarządu i rady nadzorczej aprobowanymi przez akcjonariusza dominującego. Prawna konstrukcja omawianego instrumentu zbyt mocno koncentruje się jednak na uczynieniu z niego środka wyjątkowego i w ten sposób prowadzi do dość powściągliwego sięgania po niego przez osoby uprawnione. Nie bierze przy tym pod uwagę ryzyka dla akcjonariusza związanego z wniesieniem powództwa o odszkodowanie na rzecz spółki w porównaniu do potencjalnych korzyści jakie mógłby osiągnąć wskutek jego uwzględnienia. Wskutek tego obecny kształt unormowania KSH raczej zniechęca do wykorzystywania actio pro socio jako instrumentu nadzoru korporacyjnego, nawet w przypadkach uzasadnionych tj. gdy wniesienia powództwa akcjonariusz nie traktuje jako elementu rozgrywek pomiędzy organami spółki a akcjonariuszami. (abstrakt oryginalny)

4

Zrównoważony rozwój sieci franczyzowej w świetle teorii agencji

84%

Andrzejak M.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2022

|

nr 1

45-56

W opracowaniu przedstawiono problem efektu gapowicza w kontekście standardów zrównoważonego rozwoju. Celem opracowania jest ocena działań na rzecz zrównoważonego rozwoju sieci franczyzowej w zestawieniu z występującym, zgodnie z teorią agencji, efektem gapowicza. Konflikty powstające na poziomie pryncypał-agent (franczyzodawca-franczyzobiorca) oraz zachowania oportunistyczne ze strony franczyzobiorców mogą osłabić wprowadzone zmiany, między innymi poprzez występowanie efektu gapowicza. Artykuł powstał w oparciu o przegląd polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu. Ponadto przeprowadzono analizę konfliktu pryncypał - agent, wynikającego z teorii agencji w zestawieniu ze standardami zrównoważonego rozwoju i wprowadzonych dobrych praktyk przez sieci franczyzowe. Wnioski wynikające z krytycznej analizy piśmiennictwa sugerują możliwość zmniejszenia skuteczności działań na rzecz zrównoważonego rozwoju poprzez zachowania oportunistyczne franczyzobiorców. W celu ich ograniczenia wymagany jest system kontroli. Aktywny udział franczyzobiorców przyczynia się do skuteczności dobrych praktyk wprowadzanych przez sieć.(abstrakt oryginalny)

5

Teoretyczne aspekty systemu gwarantowania depozytów

84%

Obal T.

Bezpieczny Bank

|

2004

|

nr 2 (23)

47-65

Przybliżono podwaliny teoretyczne dla istnienia gwarancji depozytów. Dokonano analizy plusów i minusów tego rodzaju organizacji gospodarczej. Minusy dotyczą zakłócenia reguł wolnego rynku (moral hazard, negatywna selekcja, problem "free riders" - "jazda na gapę"). Za plus uznano stabilizujący wpływ gwarancji depozytów. Na koniec omówiono instytucjonalny kształt systemu gwarantowania.

6

Pogoń za rentą i lobbing we wspólnej polityce rolnej Unii Europejskiej

84%

Zawojska A.

Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, Ekonomika Rolnictwa

|

2011

|

98

|

z. 3

63-72

W artykule przedstawiono problem pogoni za rentą oraz lobbingu we wspólnej polityce rolnej Unii Europejskiej. W celu zbadania procederu "jazdy na gapę" przy poszukiwaniu renty politycznej porównano udziały poszczególnych krajów UE-25 w płatnościach uzyskanych w ramach WPR oraz w kosztach lobbingu przy instytucjach europejskich (składkach na rzecz COPA). Wyniki pokazały, że rolnicy z części krajów UE ponoszą koszty lobbingu w rozmiarze niewspółmiernie niższym w porównaniu z uzyskiwanymi korzyściami, dlatego mogą być uznani za "gapowiczów". (abstrakt oryginalny)

7

Dylemat rolnika

67%

Rygalska K., Guz-Nagrebecka N., Eliasz M., Dobrzyński Ł.

Ekonomia / Uniwersytet Warszawski

|

2004

|

nr 14

185-205

Badania nad podejmowaniem decyzji inwestycyjnych prowadzone są przez psychologów od wczesnych lat 80. XX wieku, pozwalając przewidzieć zachowania osób, z którymi prowadzi się grę o "wypłaty", poprzez pryzmat, między innymi, inteligencji emocjonalnej. Jednocześnie matematyczna teoria konfliktu i kooperacji, stworzona przez Johna von Neumanna i Oskara Morgensterna, daje możliwość dokonania szybkiej i obiektywnej oceny decyzji. Przeprowadzony przez nas eksperyment ma na celu zbadanie zachowań graczy w sytuacji dylematów społecznych. Postanowiliśmy prześledzić kształtowanie się skłonności do kooperacji, awersję do ryzyka związanego z losowymi stratami oraz ocenić efekty "wyłamywania się" niektórych osób ze wspólnej strategii, a więc efekt gapowicza przy wspieraniu finansowania dóbr publicznych. Poniższą pracę podzieliliśmy na trzy części. Pierwsza z nich stanowi teoretyczne wprowadzenie do warunków eksperymentu. Część druga zawiera opis gry i schemat decyzji podejmowanych przez jej uczestników oraz opis programu. Konkretyzuje także hipotezy badawcze. Część trzecia przedstawia model ekonometryczny opisujący postawę graczy oraz wnioski, jakie wyłoniliśmy z analizy gry. (fragment tekstu)

8

Problem "jazdy na gapę" - badania eksperymentalne

67%

Jakubowski R. M., Kuśmierczyk P.

Ekonomia i Prawo

|

2008

|

4 Własność i kontrola w teorii i praktyce. Cz. 2

101-116

Artykuł jest kontynuacją rozważań autorów z (powoływanej wcześniej) pracy opublikowanej w pierwszej części niniejszej monografii. Biorąc pod uwagę tematykę monografii, autorzy uznali, że interesujące, a jednocześnie naukowo pożyteczne będzie pokazanie eksperymentalnych metod badania efektu "jazdy na gapę" i sposobów koordynacji wytwarzania dóbr publicznych. Praca prezentuje głównie wybrane wyniki badań własnych autorów, uzupełnione jednak o wnioski i rezultaty eksperymentów innych badaczy. (fragment tekstu)

9

Spółdzielnia a koncepcje neoinstytuconalne

67%

Ławrynowicz M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2004

|

nr 3

159-179

Celem artykułu jest analiza koncepcji neoinstytucjonalnych, które przyczyniły się do rozwinięcia wiedzy ekonomicznej dotyczącej spółdzielni, mimo ich heterogeniczności w przyjętych założeniach, treści i metodologii. Główny nurt tych rozważań dotyczy teorii agencji, teorii praw własności oraz nowej ekonomii instytucjonalnej, ze szczególnym uwzględnieniem ekonomii kosztów transakcyjnych i ich wkładu w zrozumienie funkcjonowania spółdzielni.