Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 40

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Eksurbanizacja
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Artykuł obejmuje analizę wpływu suburbanizacji na sferę społeczną, kulturową, funkcjonalno-przestrzenną, gospodarczą oraz na środowisko naturalne Polski. Opracowanie rozpatruje konsekwencje zjawiska z perspektywy suburbiów oraz miasta centralnego. Dla celów niniejszej publikacji dokonano analizy publikacji krajowych opisujących badania procesu w miastach Polski oraz publikacji zagranicznych. Pozycje anglojęzyczne obejmowały badaniami skutki suburbanizacji w miastach Europy, Azji, Ameryki Północnej, Ameryki Łacińskiej oraz Afryki. Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu zaproponowano kategoryzację konsekwencji suburbanizacji. Kategoryzacja obejmuje skutki gospodarcze, funkcjonalno-przestrzenne, społeczno-kulturowe oraz przyrodnicze.(abstrakt oryginalny)
Celem niniejszego opracowania nie jest zaktualizowanie danych i ponowne przeliczenie wariantów PIT-u komunalnego zaproponowanych blisko dekadę temu przez J. Nenemana i P. Swianiewicza, lecz pogłębienie analizy jednej z opcji określonej przez nas mianem Samorządowej Stopy Podatkowej (SSP) oraz pokazanie zarówno jej potencjalnych konsekwencji dla rozkładu dochodów gmin, jak i wpływu na proces rozlewania się miast. Aby zrealizować postawiony w opracowaniu cel, analizujemy rozkłady kilku zmiennych fiskalnych w gminach w latach 2005-2017, w szczególności: dochody z PIT na mieszkańca, udział dochodów z PIT w dochodach własnych gmin, udział podatników w drugim przedziale podatkowym oraz efektywną stopę opodatkowania PIT. Wybrane statystyki prezentujemy również jako agregaty w podziale na miasta centralne i suburbia.(fragment tekstu)
Przedmiotem opracowania jest rozpoznanie wpływu na budżety gmin w Polsce jednego z ważniejszych kosztów urban sprawl tj. nadmiernych wydatków na infrastrukturę. W badaniach przyjęto dwa cele: pierwszy, odpowiadający na pytanie czy nadmierne koszty infrastrukturalne w polskich gminach są zjawiskiem powszechnym; drugi wyjaśniający mechanizm decydujący o nadmiernym obciążeniu budżetów gmin przez wydatki infrastrukturalne. Realizacji celów dokonano z wykorzystaniem metod taksonomicznych w odniesieniu do 222 gmin w Polsce w latach 2007-2014. Jednym z ważniejszych wniosków z badań jest, iż nadmierne wydatki infrastrukturalne są obserwowane w Polsce jednak nie są zjawiskiem powszechnym; oraz o mechanizmie nadmiernego obciążenia tymi wydatkami decyduje słabość polityki finansowej gminy w zakresie dochodów własnych i niski poziom rozwoju gospodarczego. (abstrakt oryginalny)
Dlaczego miasta sie kurczą i jakie w tym kontekście działania należy podjąć? W prezentowanym artykule podjęta zostaje problematyka kurczenia sie miast ze szczególnym uwzględnieniem implikacji dla planowania przestrzennego i użytkowania ziemi w Łodzi. Rozważania skoncentrowane zostały na strukturach instytucjonalnych, które wymuszają i kształtują działania polityczne odpowiadające na proces kurczenia się miast. Przedstawiono także analizę porównawczą tego zjawiska w obszarach metropolitalnych krajów OECD. Choć Łódź rozpoczęła strategie inwestowania i odnowy miejskiej w celu ograniczenia trendu depopulacji, brak zarządzania metropolitalnego oraz sprzyjanie procesom niekontrolowanego rozwoju przestrzennego zagraża rentowności podatkowej oraz zrównoważonemu rozwojowi obszaru metropolitalnego w sferze zarówno gospodarczej, społecznej, jak i środowiskowej. Kluczową rolę w tworzeniu pozytywnych bodźców, które ułatwia kurczącym sie miastom - takim jak Łódź, dostosować sie do zmieniających sie uwarunkowań rozwoju, pełnią władze szczebla centralnego. Władze miejskie mogą bowiem samodzielnie nie poradzić sobie z tym problemem. Celem artykułu jest przybliżenie procesów prowadzących do kurczenia sie populacji Łodzi oraz przedstawienie zaleceń, które w postaci odpowiednich działań instytucjonalnych i zachęt politycznych mogą przeciwdziałać wspomnianym procesom.(abstrakt oryginalny)
Purpose: The main goal of the research was to analyze the course of the spatial planning process in recent years and to identify errors that disrupt the processes related to spatial development. Design/methodology/approach: The study is based on data on 8 communes, surrounding the Tri-City. The analyzes are carried out based on two types of data: statistical data reported by communes to the Central Statistical Office obtained from the Local Data Bank portal and data from the review of planning documents- the Study of the Conditions and Directions of the Spatial Development of all surveyed communes (8 documents) and binding local plans (537) published on the websites of communes. Findings: The planning process in the surveyed communes is carried out quite regularly, however, the results of this process are very different, some municipalities have most of the area covered by local plans, in some the coverage percentage is already satisfactory, others should intensify planning processes. All communes should strive for a small number of plans covering large areas of land. This will allow the creation of a coherent vision of development, facilitate the assignment of appropriate functions to the areas, and prevent spatial conflicts caused by excluding function neighbourhoods e.g. housing and burdensome services. A problem is also the validity of local plans in relation to the applicable legal regulations - outdated documents need to be replaced with new ones, taking into account the current needs of communes. Research limitations/implications: The problem with conducting a full analysis was the lack of data on the size of the area intended for spatial functions and the lack of separate functions in local plans. Practical implications: The research offers support for local government units in more effective spatial management in municipalities' areas, primarily by avoiding errors in the planning process and reducing urban sprawl. Originality/value: The study complements other studies on urban sprawl, and at the same time monitors current processes related to spatial management in the Tri-City agglomeration area.(original abstract)
Niekontrolowane rozprzestrzenianie się zabudowy niesie ze sobą wiele negatywnych skutków przestrzennych, ekonomicznych i społecznych. Przeciwdziałając temu zjawisku, w ramach zidentyfikowanych w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju wad studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gmin, w 2015 r. wprowadzono obligatoryjny zakres przeprowadzanych analiz potrzeb i możliwości rozwoju gminy. W artykule poddano ocenie spektrum zmian przepisów oraz opracowane na ich podstawie metodologie sporządzania przedmiotowych analiz. Efekty wprowadzenia regulacji prawnych zostały skonfrontowane z rolą studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz jego rangą w odniesieniu do pozostałych instrumentów planistycznych(abstrakt oryginalny)
7
Content available remote Dysfunkcje amorficznego rozrostu osadnictwa w Polsce
75%
Celem niniejszego artykułu jest pokazanie i podkreślenie wybranych tendencji rozwojowych obszarów zurbanizowanych ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju przestrzennego. Istotnym elementem jest także uwypuklenie prawdopodobnych konsekwencji przestrzennego rozlewania się rozwoju miast dla potencjału społecznego, gospodarczego, środowiskowego oraz kulturowego tych układów w Polsce. Chociaż artykuł ma charakter teoretyczny, jest próbą odpowiedzi na pytania dotyczące przyczyn amorficznego rozrostu miast, jak również wpływu tego zjawiska na potencjał ośrodków zurbanizowanych. Artykuł dotyczy zjawiska, jakim jest rozlewanie lub przenoszenie się rozwoju ośrodków metropolitalnych z miasta-rdzenia do otoczenia ośrodka metropolitalnego. W niniejszym artykule zostanie podjęta próba zebrania i przeanalizowania wiedzy na temat tego zjawiska, które należy uznać za niedostatecznie zbadane w kontekście polskiej sieci osadniczej ze względu na niewielką ilość analiz w tym zakresie.(abstrakt oryginalny)
8
Content available remote Rozlewanie się miast na przykładzie nowego sącza w województwie małopolskim
75%
Intensywne procesy suburbanizacyjne zachodzące od czasu transformacji systemowej w Polsce stały się istotnym czynnikiem wpływającym na zmianę struktury przestrzennej i procesów rozwojowych w odniesieniu nie tylko do obszarów metropolitalnych, ale także miast pełniących funkcje centrów subregionalnych. Celem badań przeprowadzonych w niniejszym artykule było zidentyfikowanie występowania cech przyporządkowanych suburbanizacji na obszarze średniej wielkości miasta w Polsce - Nowego Sącza i sąsiadujących z nim gmin. Szczegółowe badania przeprowadzone na poziomie gmin oraz miejscowości wchodzących w ich skład zostały oparte na analizie danych ludnościowych, użytkowania terenu i oddawanych do użytku budynków mieszkalnych w różnych przekrojach czasowych. Uzyskane wyniki potwierdzają występowanie w badanym obszarze procesów suburbanizacji, której charakterystyka zawiera symptomy urban sprawl(abstrakt oryginalny)
Zjawisko urban sprawl zostało zaprezentowane przez autorów artykułu w kontekście problemów transportowych mieszkańców miast i gmin. Okazuje się, że duże znaczenie w kreowaniu efektywnych systemów transportowych, jako odpowiedź na negatywne skutki urban sprawl, odgrywa współpraca miast i gmin. Rola polityki przestrzennej w tworzeniu efektywnych systemów transportowych pokazana została na przykładzie Krakowa, a także na przykładzie współpracy Krakowa i Wieliczki w tworzeniu sprawnego systemu transportowego opartego na kolei aglomeracyjnej. W artykule zaprezentowano także kontrprzykład - brak współpracy miast i gmin w tworzeniu efektywnego systemu transportowego na przykładzie Rzeszowa i ościennych gmin. Jak pokazują doświadczenia, istotną kwestią w ograniczaniu niekontrolowanego rozrastania się obszarów miast jest odpowiednia strategia planowania przestrzennego(abstrakt oryginalny)
Proces eksurbanizacji zwiększył się w latach 90 i trwa do dziś. Jest to jedna z najważniejszych zmian w przeobrażeniach struktury przestrzennej współczesnych obszarów metropolitalnych. Celem pracy była analiza możliwości wprowadzenia procedury scalania i podziału nieruchomości dla potrzeb racjonalnego zagospodarowania przestrzennego nieruchomości przeznaczonych na cele budownictwa mieszkaniowego w wybranych podwarszawskich miejscowościach. Uznano, że procedura scalenia i podziału nieruchomości wszczęta z urzędu (granice obszaru scalenia i podziału nieruchomości zostały określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego) znacznie poprawi możliwości rozwoju tego terenu oraz wpłynie pozytywnie na jakość życia mieszkańców. Przeprowadzone analizy dowiodły, że na badanych obszarach występują konflikty przestrzenne, które można niwelować kompleksowym planowaniem przestrzennym, przy wykorzystaniu procedury scalenia i podziału nieruchomości dla obszarów przeznaczonych pod zabudowę jak również procedury scalenia i wymiany gruntów, która jest niezbędna dla rozwoju obszarów przeznaczonych na potrzeby produkcji rolnej. Możliwość przeprowadzenia scalenia i podziału jest uzależniona od obowiązywania na danym terenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zatem procedurę scaleniowo-podziałową traktować należy jako kolejny etap, po uchwaleniu planu miejscowego, na drodze płynnego i planowego przejścia od rolniczego użytkowania gruntów do wykorzystywania ich jako tereny mieszkaniowe.(abstrakt oryginalny)
11
Content available remote Wskaźniki pomiaru przyrodniczych konsekwencji suburbanizacji
63%
W literaturze najczęściej spotykaną klasyfikacją konsekwencji suburbanizacji jest jej podział na trzy podstawowe grupy, tj. ekonomiczną, społeczną i środowiskową (przyrodniczą). W wielu przypadkach zdiagnozowane skutki społeczno-ekonomiczne cechuje wymiar punktowy, konsekwencje przyrodnicze natomiast oddziałują znacznie szczerzej, często wykraczając poza skalę lokalną i wpływając na wszystkie składowe środowiska przyrodniczego. Niniejszy artykuł prezentuje wyniki analizy zmierzającej do opracowania propozycji zestawu wskaźników służących monitorowaniu wpływu procesu suburbanizacji na środowisko przyrodnicze. W artykule szczególną uwagę skupiono na charakterystyce wskaźników, poprzez m.in. podanie nazwy wskaźnika, źródła danych do analiz, poziomu szczegółowości, oraz ocenie problemów w analizie i interpretacji danego parametru. Na poziomie gminy stosowanie w analizach coraz to bardziej zaawansowanych metod teledetekcyjnych przyczynia się do stosunkowo łatwej identyfikacji i opomiarowania konsekwencji niekontrolowanego procesu rozlewania się miast. Ogólnodostępne informacje satelitarne stanowią miarodajne źródło danych. Problemem są jedynie braki kadrowe i kompetencyjne wśród m.in. pracowników samorządowych, zwłaszcza w zakresie wykorzystywania zaawansowanych metod przetwarzania danych. Pozostałe zaproponowane wskaźniki, obliczane na podstawie odrębnych źródeł danych, często z uwagi na brak szczegółowości w prowadzonych pomiarach wymagają szerszego ujęcia bądź interpolacji wyników. W wielu przypadkach wyniki obliczeniowe należy odnieść do poziomu miejskich obszarów funkcjonalnych, co nie obrazuje pełnej skali zjawiska, a jedynie sygnalizuje badany problem. Interpretację zaproponowanych wskaźników utrudnia też często brak możliwości wskazania adekwatnego związku danego zjawiska z procesem suburbanizacji. Niejednokrotnie zachodzące w środowisku przyrodniczym zmiany jedynie pośrednio powiązać można z procesem rozlewania się tkanki miejskiej. Jednakże zestaw zaproponowanych wskaźników jest jednym z wielu narzędzi wspomagających implementację odpowiednich działań zapobiegających i łagodzących negatywny wpływ suburbanizacji na środowisko przyrodnicze. (abstrakt oryginalny)
W dokumentach planistycznych rozległe obszary zabudowy mieszkaniowej projektuje się na ogół na peryferiach miast. Suburbanizacja powoduje koszty społeczne i wysokie koszty uzbrojenia terenu w infrastrukturę techniczną i społeczną. Celem artykułu jest opracowanie i przedstawienie metody wyznaczania terenów mieszkaniowych w taki sposób, by ograniczyć koszty społeczne i ekonomiczne rozwoju przestrzennego miast, poprawić ład przestrzenny i osiągnąć długofalowe korzyści społeczne. Na przykładzie Łukowa zaproponowano wizję przestrzennego rozwoju miasta poprzez jego reurbanizację. Wyznaczono strefy nowej zabudowy mieszkaniowej w pobliżu przedszkoli, szkół podstawowych i podstawowych zakładów opieki zdrowotnej, by można do nich dotrzeć pieszo. Zachowanie ludzkiej skali terenów mieszkaniowych pozwoli ograniczyć ruch komunikacyjny i jego negatywne efekty zewnętrzne. Wskazano także tereny, które nie powinny być wykorzystane pod budownictwo mieszkaniowe by zachować ład ekologiczny. Zmiana rozwoju przestrzennego miast, od suburbanizacji do reurbanizacji, wymaga prowadzenia polityki miejskiej na wszystkich szczeblach władzy publicznej, przy wykorzystaniu instrumentów prawnych, planistycznych, inwestycyjnych, finansowych, fiskalnych, gospodarki nieruchomościami i informacyjno-partycypacyjnych. (abstrakt oryginalny)
Makroekonomicznymi czynnikami sprzyjającymi pojawieniu się i nasilaniu urban sprawl był wzrost roli przemysłu względem rolnictwa oraz podnoszenie się poziomu zamożności społeczeństw. Industrializacja sprzyjała funkcjonalnemu strefowaniu miast i tworzeniu monofunkcyjnych dzielnic mieszkaniowych, chronionych przed uciążliwościami przemysłu. Rosnąca powierzchnia nie uprawianych terenów rolnych wokół miast spowodowała pojawienie się na rynku nowych, stosunkowo niedrogich gruntów pod zabudowę. Wzrost poziomu zamożności umożliwiał budowę większych domów, zakup samochodów i nadal jest jednym z czynników najsilniej skorelowanych z rozpełzaniem się miast. Urban sprawi może także być dodatkowo umacniany poprzez zjawisko globalizacji oraz informatyzacji. Technologie zapewniające dostęp do usług i produktów, umożliwiające nawiązywanie kontaktów oraz pracę na odległość sprzyjają powstawaniu obszarów mieszkaniowych z dala od śródmieść oraz ośrodków handlu, usług czy też miejsc spotkań. (fragment artykułu)
14
Content available remote The Phenomenon of Urban Sprawl in Modern Poland : Causes, Effects and Remedies
63%
Objectives: The objective of this article is to identify the reasons for the emergence of urban sprawl in Poland, with particular reference to selected medium-sized cities in the Małopolska voivodeship, located at different distances from Kraków. The second objective of this article is to indicate the awareness of the authorities of these cities of the influence of the core city (Kraków) and their efforts to use this phenomenon for their own developmental goals. Research Design & Methods: Documents defining the socio-economic development policies of Limanowa, Niepołomic and Nowy Targ were used for the analysis, as well as selected quantitative data indicating the direction and strength of the urban sprawl. An important element of this article is an indication of the consequences of this phenomenon and remedies for public administration of various levels in Poland. The model of gravitational potential was utilised as the research basis. Contribution / Value Added: As an added value, an attempt should be made to indicate the relation between the values of indicators and the policy of local development (actions of local authorities to eliminate negative effects of the urban sprawl phenomenon). Implications / Recommendations: Although the urban sprawl phenomenon is involuntary (and ubiquitous), it can be controlled, and the lack of actions to control consequences will make them even more acute. Solutions should be systemic in nature and implemented at the level of central administration in Poland, but the attitude of local authorities is also important. In addition, the influence of Kraków on its functional surroundings has a different strength and character. From the point of view of local authorities, it is important to diagnose strength and character (positive or negative) in order to properly choose the direction of the given city's development policy. (original abstract)
Celem artykułu jest identyfikacja różnych przejawów urban sprawl oraz prezentacja sposobów pomiaru tego zjawiska. Metodą realizacji celu stał się przegląd literatury przedmiotu, zatem prezentowane opracowanie ma charakter teoretyczno-metodyczny. Wśród wiodących teoretycznych koncepcji pomiaru zjawiska dominują trzy podstawowe, które opierają się na wskaźnikach nawiązujących do różnych sposobów zabudowy terenu. Pierwsze podejście opiera się na takich wskaźnikach, jak: gęstość, rozproszenie, estetyczność, ekologia, dostępność. Drugie podejście korzysta z takich wskaźników, jak: stopa wzrostu, gęstość, geometria przestrzenna, dostępność, estetyczność. Trzecie podejście identyfikuje rodzaje sprawlu poprzez wskaźniki: gęstość, ciągłość, skupienie, grupowanie, centralizacja, nuklearność, zróżnicowanie użytkowania, bliskość. Ważną cechą trzeciego podejścia są doświadczenia w badaniach zagranicznych w implementacji tej metody. Ponadto jest to metoda prezentująca metodologię i charakterystykę wielu przejawów sprawlu, które mogą znaleźć zastosowanie w warunkach polskich.(abstrakt oryginalny)
Przeciwdziałając niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się zabudowy, w 2015 r. uszczegółowiono zakres analiz potrzeb i możliwości rozwoju gminy, które wpływają na decyzje o wyznaczaniu nowych terenów zabudowy w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin. Ustawodawca szczegółowo określił sekwencję czynności w ramach bilansowania terenów, natomiast pozostawił dowolność wyboru metody obliczeń, źródeł i zakresu danych wejściowych oraz kryteriów delimitacji obszarów o w pełni wykształconej, zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej. W artykule przedstawiono trzy sposoby bilansowania terenów sporządzone dla obszaru miasta Kobyłki. Analizy zostały oparte na tych samych danych wejściowych w celu wykazania różnic w wynikach i ich wpływu na dalsze decyzje w zakresie kształtowania polityki przestrzennej gminy. Wnioski zostały skorelowane z potencjalnym ich wpływem na kierunki polityki przestrzennej gminy oraz odnoszą się do spójności zasad wyznaczania nowych terenów inwestycyjnych. (abstrakt oryginalny)
W artykule spróbowano odpowiedzieć na pytanie, czy wykorzystanie dokumentów strategicznych i analiz sieci infrastruktury technicznej jest pomocne w ograniczaniu zjawiska urban sprawl. Autorka prezentuje sposoby wykorzystania bazy danych GESUT i problemy, jakie mogą występować, począwszy od ich pozyskiwania, poprzez ich obróbkę, aż po zastosowanie w praktyce. Podkreśla, jak istotne jest uzyskanie kompletnych danych oraz jak ważny jest sposób opracowania i ujednolicenie zebranych danych pomiędzy poszczególnymi jednostkami w celu prowadzenia spójnej polityki urbanistycznej. Na podstawie przykładowego porównania stanu sieci elektroenergetycznej miasta Gliwic w 2010 i 2019 r. autorka próbuje określić dalszy jej rozwój oraz zarysować potencjał, jaki ma wykorzystanie metod modelowania przestrzennego na terenach podlegających suburbanizacji. (abstrakt oryginalny)
W literaturze naukowej istnieją różne opinie na temat czynników prowadzących do rozprzestrzeniania się zabudowy miejskiej. Nie istnieją koncepcje podsumowujące dotyczące powodów i czynników. Dlatego też koniecznie jest zdobycie wiedzy na temat czynników powodujących ten proces oraz ich zbadanie biorąc pod uwagę zapobieganie negatywnym skutkom rozprzestrzeniania się zabudowy miejskiej - ekologicznych, społecznych oraz ekonomicznych. Celem niniejszej publikacji jest analiza, systematyzacja i pogrupowanie licznych czynników, które wpływają na rozprzestrzenianie się zabudowy miejskiej. (abstrakt oryginalny)
Ziemia jako zasób środowiska wykazuje dwie charakterystyczne cechy. Po pierwsze, jest wyczerpywalna (ograniczona), a odwracalność jej niszczenia bywa trudna i czasochłonna (nieraz nawet niemożliwa). Po drugie, stanowi obiekt konkurujących ze sobą, niezbędnych dla ludzkości sposobów korzystania z niego (produkcja żywności, cele urbanizacyjno-przemysłowe oraz - szczególnie ostatnio - produkcja energii odnawialnej). Powoduje to swoistą "pułapkę ekologiczną", generującą trudne do rozwiązania problemy środowiskowe. Jednym ze współczesnych zjawisk istotnie przyczyniających się do potęgowania problemu deficytowości ziemi jako zasobu i związanych z konkurencyjnością rodzajów korzystania z ziemi jest suburbanizacja, która stanowi temat niniejszego opracowania. (abstrakt oryginalny)
Ostatnie lata w Polsce charakteryzują sie nasilonymi procesami suburbanizacji miast średnich, a zwłaszcza dużych aglomeracji. Przejawia sie to w wyludnianiu miast centralnych i wzroście liczby ludności strefy podmiejskiej. W niniejszym artykule omówiono wyniki badań rozwoju ludnościowego czterech miast Dolnego Śląska i otaczających je powiatów: Jeleniej Góry, Legnicy, Wałbrzycha i Wrocławia. Dokonano analizy rozwoju ludnościowego stref podmiejskich w powiązaniu z nowym budownictwem mieszkaniowym. Badania wykazały ścisły związek rozwoju budownictwa mieszkaniowego z procesami suburbanizacji stref podmiejskich. Najszybszy rozwój wykazuje strefa podmiejska aglomeracji wrocławskiej. (abstrakt oryginalny)
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.