Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Rola izb przemysłowo-handlowych w kształtowaniu elit gospodarczych w Polsce

100%

Sikora J.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

|

2008

|

nr 21

49-57

Elity to zbiorowości społeczne, współtworzone przez łudzi zajmujących pozycje w rozmaitych sferach życia społecznego, gospodarczego, politycznego, naukowego, kulturowego. Wyłaniane są ze społeczeństwa na podstawie funkcjonujących zasad zwyczajowych lub prawnych. Elity, jako określone otwarte zbiorowości przywódcze lub kierownicze, są wytworem rozwijającego się podziału pracy i władzy. Zbiorowości te, konieczne dla prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa demokratycznego, stanowią rzetelną płaszczyzną rozwiązywania podstawowych kwestii społeczno-ekonomicznych i politycznych. Celem artykułu jest ukazanie potrzeby tworzenia w Polsce elity gospodarczej, bazującej na małych i średnich przedsiębiorstwach zrzeszonych w izbach przemysłowo-handlowych. (abstrakt oryginalny)

2

O postrzeganiu przez Francuzów mentalności wschodnioeuropejskiej

100%

Nowicki J.

Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

|

1998

|

nr 2

125-143

Przedstawiono zjawiska stanowiące ilustrację aktualnego postrzegania rzeczywistości Europy środkowej przez francuską inteligencję. Pogrupowano je w następujące zespoły zagadnień dotyczących kolejno tego: co francuska inteligencja zrozumiała i często ceni w kulturach środkowoeuropejskich, co francuska inteligencja zrozumiała, ale czego nie ceni, co francuska inteligencja podejrzewa, że jest prawdziwe, nie zawsze mając rację, czego francuska inteligencja dobrze nie zrozumiała.

3

OECD: Przynależność do elity zobowiązuje

100%

Business Week / Polska

|

2001

|

nr 10 (115)

14-18

Eksperci OECD przypominają, że Polska musi szybko zmniejszać deficyt budżetowy, gdyż wpływy z prywatyzacji maleją, rosną zaś koszty obłsugi długu publicznego. Prezes Leszek Balcerowicz wie co zrobić, by Polska dogoniła czołówkę krajów OECD. Jego zdaniem trzeba najpierw dokończyć prywatyzację, zmniejszyć inflację, a przede wszystkim zreformować finanse publiczne. Do artykułu dołączony jest wywiad z prof. Leszkiem Balcerowiczem dotyczący szans Polski na znalezienie się w czołówce krajów OECD.

4

Konsumpcja w warunkach postkolonialnych : postulat badań polskiej elity kompradorskiej

75%

Banach W.

Przegląd Ekonomiczny

|

2016

|

nr 15

18-25

Naukowa refleksja nad różnymi aspektami konsumpcji ma długą historię i pokaźny dorobek. Trudno się temu dziwić zważywszy na fakt, że - przynajmniej od kilku dziesięcioleci - właśnie konsumpcja stanowi jedno z najbardziej doniosłych i charakterystycznych zjawisk współczesnego świata. W przypadku Polski badania nad tym zjawiskiem z oczywistych względów nasiliły się po 1989 roku. Metodologia tych badań, uzyskane w ich trakcie rezultaty oraz wyciągnięte wnioski nie mogą budzić większych zastrzeżeń. (fragment tekstu)

5

Selected Theoretical Concepts of the Social Elite

75%

Petrecka B.

Humanities and Social Sciences

|

2021

|

28

|

nr 3

49-54

This paper deals with issues related to theoretical concepts of the elite. The concept of the elite emphasizes the hierarchical nature of the diversity of society and the importance of dividing societies into two groups: the ruling elite and the ruled masses. By elite, one generally means a social stratum, a social group, or a category of people that are perceived to be superior in some respect to the rest of the social whole. The issue of the elite is extremely interesting for many researchers, as it is related to the question of who has real influence in the political and social life of the country. The present paper systematizes the concepts of the elite and presents an essential definition. For this purpose, a comparative method was applied. A full understanding of the mechanisms of distinguishing elites in society will allow people who really influence the lives of citizens to be identified. (original abstract)

6

Kulturowe czynniki rozwoju praw własności w Polsce i na Ukrainie - krytyka teorii Hartwella i próba ujęcia historycznego

75%

Pawłowski M.

Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

|

2017

|

nr 11/1

153-165

Christopher Hartwell twierdzi, iż prawa własności nie rozwinęły się tak dobrze na Ukrainie jak w Polsce między innymi ze względu na ekonomiczne i polityczne podporządkowanie tych ziem w czasie istnienia Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Stosuje on w nieadekwatny sposób kategorie narodowościowe i nie docenia roli czynników kulturowych. Jego teza jest nie w pełni trafna głównie dlatego, że, jak wielu autorów wskazuje, w szlachta ruska oraz polska cieszyły się w Rzeczypospolitej taką samą pozycją. Problemy z prawami własności w tym tworze państwowym wynikały z ich silnego ograniczenia do jednego stanu, a nie grupy etnicznej. Co więcej, szlachta ruska była pod silnym wpływem polskiej kultury i bardzo szybko się polonizowała. Ta ekspansja polskiej kultury oraz długoterminowa porażka ruchu kozackiego, jego niezdolność do uzyskania równorzędnej szlachcie pozycji lub stworzenia własnej państwowości, są przyczyną niskiego poziomu praw własności na Ukrainie. Ukraiński ruch narodowościowy, pozbawiony zaplecza silnych elit narodowych, musiał adresować swą ofertę przede wszystkim do słabszych ekonomicznie i politycznie grup. W ten sposób dawne podziały stanowo-ekonomiczne przełożyły się na nierówności ekonomiczno-narodowościowe. Ukraińcy nie posiadali własnych elit, które mogłyby kształtować ich państwowości, przekazać dawne doświadczenia ustrojowe, czy wesprzeć ekonomicznie w konkurencji z innymi grupami narodowościowymi. Tak można wytłumaczyć źródła współczesnych niepowodzeń ukraińskiej transformacji, mimo wieloletniej egzystencji przodków Polaków i Ukraińców w tych samych (bądź wielokrotnie podobnych) warunkach. (abstrakt oryginalny)

7

Bariery egalitaryzmu kulturalnego z perspektywy cyklów dorosłości

75%

Karwińska A., Mikułowski Pomorski J.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1991

|

nr 331

49-67

Elita kulturalna zajmuje pozycję swoistą w ogólnej problematyce. Ta zaś zdominowana jest przez zagadnienie związku procesów wyodrębniania się i trwania elit z władzą. Problem elit stał się w teorii socjologicznej kwestią kwalifikującą się do zagadnień polityki, zaś jego główny współczesny wątek sięga opozycji Pareta i Mosoi wobec tradycji marksiowskiej i zamyka się pytaniem, czy we współczesnych społeczeństwach rozwiniętych mamy do czynienia z klasą rządzącą (jak chciał Marks), czy też z elitą rządzącą (Pareto), czy w końcu z elitą władzy (Mills) . Problematyka ta nie jest bynajmniej obojętna dla rozważań nad elitą kulturalną, lecz nie może stanowić dla tych rozważań punktu wyjściowego. Elita kulturalna różni się od klasy rządzącej swą otwartością, od elity władzy oddziela ją sam charakter wpływu jaki może wywierać na społeczeństwo, który to wpływ oparty jest nie na przymusie, lecz na autorytecie. Wszelkie próby rozważania elity kulturalnej jako części elity rządzącej czy elity władzy wskazywały w efekcie na bardzo ograniczony udział członków tej elity w wymienionych tu ciałach władania. (fragment tekstu)

8

Normatywno-teoretyczny chaos, czyli myślenie regionalnej elity samorządowej o demokracji

75%

Wasilewski J., Kontarowski M., Betkiewicz W.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2019

|

nr 2

19-44

Artykuł skupia się na przekonaniach regionalnej elity samorządowej na temat modeli demokracji, operacjonalizowanych jako sądy o reprezentacji politycznej, demokracji bezpośredniej i integracji elit. Empiryczną podstawą jest kwestionariuszowe badanie 400 radnych sejmików wojewódzkich i największych polskich miast przeprowadzone w 2017 r. Dane pokazują, że regionalną elitę cechuje niekoherencja poglądów: nie układają się one w ogólniejsze wizje demokratycznego postępowania, a szczegółowe opinie na temat reprezentacji, demokracji bezpośredniej i integracji elit słabo korelują ze zmiennymi niezależnymi, w tym opisującymi polityczne afiliacje, np. bliskość partyjną czy położenie na skali lewica-prawica. Głównym wyjaśnieniem tego niespójnego obrazu jest teza o braku profesjonalizacji elity regionalnej.(abstrakt oryginalny)

9

Rekonstrukcja gospodarki w regionie a tworzenie się specyficznej polityki: regionalnej i lokalnej Refleksja socjologa polityki

75%

Wódz J.

Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa

|

2011

|

2

151-163

Problem, który zamierzam poruszyć w tym krótkim tekście, omawiany jest zwykle z perspektywy politologii, ekonomii, nauki o administracji, rzadziej z perspektywy socjologicznej. Idzie bowiem o tzw. specyficzną politykę terytorialną (B. Pal ier, 1998), a więc o tworzenie programów specyficznych działań publicznych, wywodzących się z decyzji władczych (czyli nie o same inicjatywy społeczne) i skierowanych do określonych terytoriów ze względu na ich szczególną sytuację. Taka specyficzna polityka publiczna może mieć bardzo różny charakter, decyduje bowiem istota problemów, jakie stoją przed władzą publiczną na określonym terytorium. Może on polegać na programach rozwiązywania tych jednostkowych problemów, ale może być też swoistym podejściem porównawczym odnoszących konkretne działania do sytuacji w kraju, a nawet w ramach współpracy międzynarodowej (fragment tekstu)

10

Ludowe historie Polski. Próba krytycznej analizy dyskursu publicznego na temat historii klasy zdominowanej.

75%

Kostecki M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.

|

2022

|

29

|

nr 371

81-91

Podstawą analizy niniejszego badania będą wydane w ostatnich latach popularne książki naukowe traktujące o problematyce historii klasy niższej, zwanej także ludową, ludzi ubogich i wykluczonych, zdominowanych i zmarginalizowanych. Analizowane tytuły to Ludowa historia Polski, Bękarty pańszczyzny. Historia buntów chłopskich, Chamstwo oraz Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa. Wybór publikacji do korpusu miał charakter celowy. Kierowano się kryteriami popularności publikacji: wybrane książki to wysokonakładowe, ogólnodostępne i szeroko komentowane pozycje, których wpływ na debatę publiczną oraz - co za tym idzie - na sposób postrzegania i ewentualną zmianę świadomości społeczeństwa jest znaczący. Ponadto bardzo istotną kwestią jest kryterium aktualności wybranych publikacji. Wszystkie przytoczone pozycje książkowe zostały wydane w latach 2020-2021, a więc stanowią one nie tylko ważny oraz słyszalny, ale i aktualny głos wybrzmiewający w publicznym dyskursie 1.(fragment tekstu)

11

Lukáš Vomlela, Petr Hušek (przy współpracy: Petr Hlaváček, Dušan Janák, Martin Stanoev), Regionalne elity polityczne w kraju morawsko-śląskim i województwie śląskim w latach 2000-2012. Opawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Opawie, 2014, ss. 121

75%

Riedel R.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis

|

2015

|

15

303-306

Praca pt. Regionalne elity polityczne w kraju morawsko-śląskim i województwie śląskim w latach 2000-2012 autorstwa Lukáša Vomleli oraz Petra Huška (napisana przy współpracy Petra Hlaváčka, Dušana Janáka, Martina Stanoeva - pracowników Centrum Badań Empirycznych, Wydziału Polityk Publicznych, Uniwersytetu Śląskiego w Opawie), jest wynikiem projektu badawczego realizowanego w ramach programu mikroprojektów Euroregionu Silesia. Analiza ta wpisuje się w transgraniczną współpracę terytorialną w wymiarze naukowym i jest jedną z pierwszych podejmowanych na Śląsku w tak zdefiniowanym obszarze badawczym. Jest to ważna publikacja, której Autorzy koncentrują się na analizie ewolucji regionalnych elit politycznych w perspektywie porównawczej (pomiędzy regionem morawsko-śląskim a województwem śląskim). Stanowi więc ona znaczący wkład w lepsze zrozumienie procesów politycznych zachodzących na poziomie regionalnym (i ich interakcji z poziomem centralnym) w dwóch krajach środkowo-europejskich, ponad dwie dekady po 1989 roku, jak również po dokonanych - zarówno w Polsce, jak i w Czechach - reformach administracyjnych. (abstrakt oryginalny)

12

Czy współczesne partie potrzebują jeszcze członków? Wnioski z badań empirycznych w polskich partiach politycznych

75%

Pacześniak A., Wincławska M.

Political Preferences

|

2017

|

nr 17

7-26

Research on political party members started on a grand scale at the beginning of the 1990s and it has gone in three main directions: (1) members and activists as a resource for the parties; (2) members as constituting "the party on the ground"; and (3) political participation of the members (van Haute, Paulis & Sierens 2017). In this article we are drawing from all three traditions of the research. The paper is based on empirical investigation from the project "Political Parties and their Social Environment. An Analysis of the Organization and Communication Activities of Polish Political Parties", in which in-depth interviews with the parties' leaders and parliamentarians were conducted and questionnaires were collected from the grassroots members and activists. To structure our research we put forward the following theses: (1) The parties' elites declaratively appreciate the role of rank-and-file members in the organizations, but in practice rarely undertake activities to encourage people to join the parties or to engage the members they already have in party work. (2) The grassroots members would like to have more influence on party decisions. (3) The factor that is more important in differentiating the parties on their roles and expectations towards the organizations is the party age rather than its parliamentary or extra-parliamentary status.(original abstract)

13

Ocena elit politycznych w wystąpieniach w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji

75%

Stefaniuk M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius

|

2019

|

66

|

nr 1 Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi Dubelowi

379-398

Problematyka podjęta w niniejszym opracowaniu dotyczy sposobu, w jaki są postrzegane elity polityczne w niższej izbie polskiego parlamentu, przy czym materiał empiryczny (przedmiot badań) stanowią wystąpienia na forum Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji. Obraz elit politycznych jest zdecydowanie krytyczny, gdyż pozytywnie oceniano jedynie elity historyczne (od czasów Konstytucji 3 Maja po postawę elit w czasie II wojny światowej), z wyjątkiem "tak zwanej" elity komunistycznej. Wiele zarzutów przedstawiciele aktualnej elity rządzącej podnoszą w stosunku do elit Unii Europejskiej (tzw. elit brukselskich) oraz elit III Rzeczypospolitej Polskiej. Elita rządząca po 2015 r., uznając siebie (choć niezbyt chętnie) za elitę polityczną, wyjątkowo mocno podkreśla, iż nie jest rządem elit i nie działa w ich interesie, lecz dla dobra zwykłych obywateli. Dotychczasowa elita polityczna powinna zostać zastąpiona elitą narodową. Nie jest to jedynie zmiana pojęciowa, lecz podkreślenie, iż władzę powinni sprawować ludzie, którzy właściwie rozpoznają potrzeby narodu. Jest to reakcja na politykę prowadzoną przez rządy III Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy - zdaniem obecnie sprawujących władzę - nie dbano o interesy ogółu społeczeństwa, a wyłącznie elit. Ze strony przedstawicieli elity opozycyjnej niewiele jest wypowiedzi dających odpór krytycznej ocenie elit politycznych, które rządziły po 1989 r. Wyjątkiem są głosy biorące w obronę elity sędziowskie jako autorytety, które jako jedyne mogą przeciwstawić się działaniom aktualnej władzy. Dostrzegany jest proces wymiany elit we wszystkich dziedzinach życia społecznego. (abstrakt oryginalny)

14

Liderzy i elity społeczne w społeczności lokalnej

75%

Sikora J.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

|

2003

|

nr 16

183-203

Społeczności lokalne, podobnie jak inne społeczności, nie mogą funkcjonować bez liderów i elit społecznych. Liderzy widzą szybciej i dalej potrzeby swojej społeczności, dostarczają wizji i projektów, jak tym potrzebom sprostać i mobilizują do ich realizacji. Elity natomiast, tworzone przez ludzi zajmujących czołowe pozycje w różnych sferach życia społecznego, pełnią rolą lidera (przywódcy) zbiorowego w swojej społeczności. Powstaje pytanie, jak można zostać skutecznym liderem. Odpowiedzią na nie są liczne koncepcje przywództwa prezentowane w poniższym artykule, takie jak: teoria cech osobowych przywódcy, koncepcja behawioralna, teorie uwarunkowań czy tzw. teorie uaktualnione. Końcowy fragment artykułu poświęcony został elitom społecznym. (abstrakt oryginalny)

15

Vilfreda Pareta rozważania o elitach i demokracji

75%

Stefaniuk M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius

|

1998

|

45

231-249

W artykule przybliżono teorię elit Vilfreda Pareta, dokonano analizy zawartego w niej pojęcia "elita" oraz wskazano na stosunek teorii elit do demokracji.

16

The Polish Intelligentsia and the Challenge of the New Economy

63%

Mikułowski Pomorski J.

Argumenta Oeconomica Cracoviensia

|

2001

|

no 1

157-174

What will be the future of the Polish intelligentsia? This will depend on two factors, whose effects we may soon become acquainted with. The first is the nature of the educational programme that will form the educated people of the future. Will this be narrow and specialist? Or wide-ranging, with a sound humanistic base? The second factor concerns the needs of the new economy. The outcome of teaching what is known as specialised professional knowledge at higher education institutions would appear only to be a supply of narrowly educated specialists. And yet the advocates of the highly qualified labour market are more and more often demanding graduates with a broad education and with the necessary skills and ability to cope with new challenges. If their voices are heard, schools and universities may return to their old task of turning out people with a well-rounded education. What is certain, is that they will not be the intelligentsia of old, but a class who will develop many features of the traditional intelligentsia and gain personal satisfaction from invoking the role of the intelligentsia as an example to follow. (fragment of original text)

17

Merytokracja czy "elity odpowiedzialnościowe"? Ewangelicka interpretacja zagadnienia elit społecznych

63%

Kopiec P.

Annales : etyka w życiu gospodarczym

|

2015

|

18

|

nr 2

31-42

W kontekście przemian niesionych przez ponowoczesność albo późną nowoczesność (jak chce Anthony Giddens) zagadnienie elit jest esencjonalnie wręcz związane z rozmyciem się "twardych" kategorii społecznych, z osłabieniem tego, co społeczne, co odnosi się do wspólnoty. Rozbite na nieskończoną ilość grup i jednostek społeczeństwo rozrywa się w rozgrywce partykularnych interesów. Szybkość przemian, jakich doświadcza jednostka, powoduje, że człowiek ponowoczesny czuje się wciąż zagubiony, rozdarty (...). W tej rzeczywistości elity jako grupy, do których odnosi się przeciętna jednostka, a które formułują i prezentują wzory oraz style życia zakorzenione w konkretnych wartościach i normach, mają szczególną rolę. Charakterystyczne dla ponowoczesnej epoki jest jednak również to, że i do nich odnosi się specyfika indywidualistycznej kultury płynnej rzeczywistości. Elity wycofują się ze swego zadania bycia przewodnikiem i przywódcą. Nie zaprzątają sobie głowy misją społeczną. Taka postać elit współczesnego świata stała się przedmiotem krytyki przeprowadzonej z pozycji teologii ewangelickiej. Kluczowym słowem tej krytyki jest odpowiedzialność, a właściwie jej brak w grupach, które przynależą do współczesnych elit. Zdaniem Kościoła ewangelickiego teologia musi sformułować i prezentować koncepcję elit, która będzie skierowana ku społeczeństwu. (fragment tekstu)

18

Pathogenesis of the Polish Public Sphere : The Intelligentsia and Popular Unrest during and after the 1905 Revolution

63%

Śmiechowski K., Marzec W.

Polish Sociological Review

|

2016

|

nr 4 (196)

437-457

In this paper we analyze the nascent years of the Polish public sphere during the years before and after the 1905 Revolution. We assert that it was a moment of clash between, on the one hand, the intelligentsia and its de facto bourgeois vision of politics, and on the other a rising proletarian counter-public. The popular unrest initiated a massive upsurge of workers into the process of mass politics. As we argue, this situation shocked the elites, attached to their utopian vision of the Polish people, "enlightened" from above by the intelligentsia. Consequently, their reaction was ambivalent, if not reluctant. The intelligentsia's attitude was growingly tainted with a conservative fear of the masses, which inhibited the development of plebeian constituencies and forms of political articulation. This posed a cornerstone for the future layering of the public sphere, leading to what we call its pathogenesis. It produced outcomes lasting for years, as well as a general contempt towards democratic demands resulting in the impossibility of collective bargaining about popular economic interests. (original abstract)

19

Charakter współczesnej struktury społecznej

63%

Auleytner J.

Przyszłość. Świat-Europa-Polska

|

2016

|

nr 3 PROBLEMY GOSPODARCZE W PERSPEKTYWIE PRZYSZŁOŚCI

105-123

Tekst dotyczy ewolucji polskiej struktury społecznej w okresie transformacji. Struktura społeczna oznacza (nie tylko narodowy) złożony zbiór gospodarstw domowych, zróżnicowany wewnętrznie ze względu na stosunek do własności, posiadane dochody, wiek, wykształcenie oraz miejsce zajmowane w hierarchii. Wskazano, że po 1989 r. zaczął powstawać stan średni, który zastąpił dawną klasę robotniczą i obecnie stanowi siłę napędową gospodarki dzięki sprywatyzowaniu wielu jej gałęzi. Jednocześnie zauważono, że elita nie ma dotychczas zdolności do zarządzania strukturą społeczną. W końcowej części rozważań postawiono pytanie o scenariusze dalszego rozwoju, a wśród nich kwestię, czy zmiany w strukturze społecznej pozwolą na ograniczenie roli państwa. (abstrakt oryginalny)

20

Elity medyczne versus elity polityczne: kryzys elit zaufania publicznego

63%

Gałuszka M.

Annales : etyka w życiu gospodarczym

|

2009

|

12

|

nr 2

13-23

Zazwyczaj ludzie stawiają elitom większe wymagania moralne i przypisują im perfekcjonistyczne cechy etosowe. Nie sposób jednak nie zauważyć, że stan moralny elit jest po części odzwierciedleniem kondycji moralnej całego społeczeństwa. Od pewnego czasu elitom w Polsce przypisuje się moralny upadek i realizację głównie partykularnych interesów. Co spowodowało, że o elitach pisze się i mówi źle? Jakie zjawiska w polityce i gospodarce doprowadziły do kryzysu moralnego elit? Artykuł podejmuje analizę kryzysu elit na przykładzie elit politycznych i medycznych. Wybór tych grup do analizy jest podyktowany ich znaczeniem dla funkcjonowania społecznego systemu, władzą jaką posiadają, pełnionymi funkcjami, a także wymogami jakie stawia się wobec profesjonalistów. W społecznym odbiorze politycy i lekarze to tzw. zawody zaufania publicznego, od których oczekuje się wiarygodności, uczciwości, rzetelności i prawości. (fragment tekstu)