Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 62

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Filozofia moralna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
Artykuł prezentuje hermeneutyczną analizę źródeł sposobów rozumienia moralności w zależności od przyjętych pojęć podstawowych. Zwraca tu uwagę zwłaszcza napięcie między klasycznym rozumieniem etyki, które właściwe jest myśli Arystotelesa, opartej na pojęciu dobra, a nowożytnym, zwłaszcza utylitarystycznym jej modelem, opartym na prymacie pojęcia interesu. W części pierwszej omówiono metafizyczne źródła pojęcia dobra oraz konsekwencje jego przyjęcia jako podstawy schematu pojęciowego fundującego klasyczną filozofię praktyczną. W części drugiej zwrócono uwagę na zmianę, jaką przynosi odrzucenie koncepcji Arystotelesa i pojawienie się nowych sposobów opisu sytuacji człowieka oraz realizacji jego podmiotowości, a także na konsekwencje wyłonienia się ekonomii jako nauki i jednocześnie podstawowej teorii działania. Następnie omówiono przynajmniej niektóre z najczęściej podnoszonych obiekcji wobec konsekwencji tych przemian. Efektem tej analizy jest postawienie pytania o możliwość przywrócenia koncepcji dobra jako nie tylko kluczowego terminu etyki, ale też szerszej koncepcji filozofii praktycznej. W części ostatniej analizie poddano niektóre z propozycji zgłaszanych w tej materii.(abstrakt oryginalny)
2
Content available remote A teologia do estranho: pelo sentido e evolução
100%
These two aspects lead us to Alien hermeneutics. It has allowed for the lecture on the basics of xenology - philosophy of an Alien. There is also Alien hermeneutics which describes signs in a "xenological sense", real and fictitious, a parable about faultless behaviour. The Good Samaritan showing mercy not in an eschatological sense, but for the first time in a soteriological sense and finally in a plesiológica sense. There is a question what is the paradigm for eco-humanisation by "esplancnofania" of the Good Samaritan who took care of the man lying helpless by the roadside. Dehumanisation works in much the opposite fashion as humanisation of healthcare, because it expresses "xenofobic" experiences in the doctor-patient relation. It will reach neither the true plesiológico meaning nor grandeur "esplancnofania" of the Good Samaritan. (original abstract)
Ezra Pound's Shi-Shu: Rats is read Foucauldianly to instantiate an interaction between Confucianism and Western schools of thought in response to the problem of evil. There is a review of Leibniz's theodicy to clear up confusion, and also to pave the way for a succession of readings of a number of philosophers like Hume and James - foregrounding epistemic inclination of poets like Pope, Wordsworth and Burns. 'Accidentality' and 'essentiality' are key philosophic terms, without which this problem cannot hold its logical structure, especially in terms of an answer. Epistemo-political 'docility' and literal 'decency' are employed together for the first time to be reintroducing ancient relationship between cruel politicians and carceral system. Utopia is taken as a mere dream so that 'the problem' would tend to keep its identity. What is new in this paper is a 'gaze'-wise trace of mice in literature supporting the problem of evil in philosophy, based on an actual political background, within a broad sociological realm. (original abstract)
Przeanalizowano wkład intelektualny Leona B. Albertiego w rozwój etyki. Scharakteryzowano jego dorobek naukowy, zwracając uwagę na obecne w nim cechy humanizmu i uniwersalizmu.
5
Content available remote Gospodarz etyczny, gospodarz roztropny. Czy wolno okradać złodzieja?
75%
W swoim tekście zamierzam wykazać, iż okradanie złodzieja silniejszego perswazyjnie i integracyjnie jest czynem etycznie uzasadnionym a zarazem społecznie destrukcyjnym. Swój pogląd opieram na przekonaniu dotyczącym pryncypiów panowania legalnego, demokratycznego. Kiedy aktorzy politycznie bądź gospodarczo dominujący porzucają społeczne zobowiązania, wtedy uprawnienie do stanowienia reguł sprawiedliwości powraca do obywateli. Ta dysfunkcja jednak pociąga za sobą wymierne koszty. W wymiarze etycznym, zamiar kradzieży wyrównawczej5 zmusza jednostkę do wyboru pomiędzy obroną własnych ideałów, zabraniających jej dokonywania czynów niegodziwych, a walką ze złem (konkretnym) podejmowaną za pomocą faktycznie posiadanych przez środków. W wymiarze komunikacyjnym natomiast, niejawne formy konfrontacji mają tę właściwość, że ich (przyszłej) korekcie towarzyszy dwuznaczność dotycząca intencji podmiotu podejmującego działania naprawcze. (fragment tekstu)
Koncepcja prymatu moralnego i obywatelskiego Włochów opracowana przez księdza Vincenzo Giobertiego (1801-1852) - filozofa i polityka, profesora teologii na Uniwersytecie w Turynie, a także kapelana dworu Domu Sabaudzkiego należy do najważniejszych elementów włoskiej myśli politycznej okresu risorgimenta. Historycy i biografowie głównego przedstawiciela obozu liberalno- umiarkowanego (tzw. moderati) z czasów walk o zjednoczenie Włoch oraz naczelnego ideologa włoskiego neogwelfizmu podkreślają, że na ukształtowanie się owej idei, jak i zresztą całej myśli politycznej wpływ miała zarówno lektura pism filozoficznych i teologicznych, kontakty ze znanymi osobistościami europejskiego życia kulturalnego i politycznego oraz dramatyczne przeżycia osobiste. Należy jednak zaznaczyć, że na przestrzeni lat myśl polityczna Giobertiego uległa stopniowej ewolucji (od republikanina i antyklerykała został ostatecznie księdzem i monarchistą), a sama idea prymatu stanowiąca istotę jego myśli politycznej i filozoficzno-religijnej była wielokrotnie zmieniana i uzupełniana. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie rozwoju koncepcji politycznych Giobertiego w latach 1843-1851 ze szczególnym uwzględnieniem idei prymatu Włoch, przy jednoczesnym ukazaniu ewolucji jego poglądów od koncepcji federalizmu w duchu neogwelfistowskim, co wyraźnie przedstawił w Del Primato morale e civ ile degli Italiani do idei zjednoczonego państwa włoskiego pod panowaniem monarchii sabaudzkiej, zaprezentowanej w Del rinnovamentociviled`Italia. (fragment tekstu)
Heumer and I debate animal rights, utilitarianism, libertarianism, morality and philosophy. We agree that suffering is a problem, and diverge, widely, on how to deal with it. I maintain that this author's reputation as a libertarian, let alone an intellectual leader of this movement, is problematic. Why? That is because libertarianism, properly understood, is a theory of intra-human rights; this philosophy says nothing about right from an extra-human perspective, Heumer to the contrary notwithstanding. That is to say, he is improperly importing into the freedom philosophy considerations extraneous to it. (original abstract)
8
75%
Artykuł ten jest już kolejnym z cyklu tekstów podejmujących problematykę zagadnień etycznych, które pojawiają się w filozofii polskiej. Również po raz kolejny inspiracją jest koncepcja Mariana Zdziechowskiego, tym razem jednak przedstawione zostanie zagadnienie rzadko podejmowane w analizach i opracowaniach - problematyka inspiracji modernizmem katolickim w filozofii wileńskiego myśliciela. Marian Zdziechowski jest rodzajem pomostu między dwoma stuleciami, między romantyzmem i pozytywizmem, między racjonalizmem i idealizmem, między ideami wschodu i zachodu, między logicznym pojmowaniem świata i ujęciem metafizycznym, między pascalowską wiarą i rozumem. W swych rozważaniach jednak podążał indywidualną drogą, nie pasował do żadnych mód filozoficznych, konsekwentnie trwając przy własnych pryncypiach światopoglądowych. Marian Zdziechowski próbował uzasadnić możliwość i konieczność wiary w Boga w obliczu wszechogarniającego zła świata. Podejmując polemikę ze świętym Augustynem i ulegając kolejnym fascynacjom myślicieli, takich jak Schopenhauer, Sołowjow czy Schopenhauer, próbował odnaleźć odpowiedź na - chyba dla myśliciela najważniejsze - pytania dotyczące przyczyn i możliwości przezwyciężenia zła. Budując swój filozoficzny światopogląd w książce Pesymizm, romantyzm i podstawy chrześcijaństwa, Zdziechowski włączał także idee modernizmu katolickiego do swoich intelektualnych poszukiwań. Zadawał podstawowe pytania o modernizm jako wyzwania dla współczesnej wiary oraz o możliwość dialogu z nowymi trendami. Poszukując odpowiedzi na różnych płaszczyznach, także takich, które służyły pogłębionej refleksji religijnej, przyjmował postawę intelektualisty zaangażowanego w myśl chrześcijańską, jednak wolną od uprzedzeń i lęków przed kreatywnym poszukiwaniem. Celem opracowania jest próba przybliżenia idei modernizmu katolickiego w ujęciu Mariana Zdziechowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki zła i związanego z nią pesymizmu. (abstrakt oryginalny)
9
Content available remote Rodzina płaszczyzną wychowania i uświęcania człowieka
75%
Wszyscy wierni chrześcijanie jakiejkolwiek sytuacji życiowej oraz stanu, każdy na właściwej sobie drodze, powołani są przez Pana do świętości doskonałej, tak jak Ojciec jest doskonały (KK 11). Aby osiągnąć tę doskonałość, wierni powinni poświęcać swe siły otrzymane według miary obdarowania Chrystusowego, by idąc w Jego ślady i upodobniając się do wzoru, jakim On sam jest dla nich, posłuszni we wszystkim woli Ojca, z całej duszy poświęcali się chwale Bożej i służbie bliźniemu (KK 40). Najlepszym miejscem dla wypełnienia tego zadania jest rodzina. Rodzina, zwłaszcza rodzina chrześcijańska jest znakomitą szkołą, w której pobożność przenika całą treść życia i z dnia na dzień coraz bardziej ją przemienia. W rodzinie małżonkowie znajdują swoje powołanie, polegające na tym, że mają być dla siebie nawzajem i dla swoich dzieci świadkami wiary i miłości Chrystusa. Rodzina chrześcijańska pełnym głosem oznajmia zarówno nadzieję błogosławionego życia, jak i cnoty Królestwa Bożego. (fragment tekstu)
10
75%
Jednym z elementów, jaki znajdował się w twórczości filozoficznej i teologicznej Karola Wojtyły - Jana Pawła II była godność człowieka, którą ujmował on w dwóch aspektach, na co zwraca uwagę Henryk Piluś. Pierwszym z nich był aspekt przyrodzony, inaczej naturalny. Drugi to aspekt nadprzyrodzony, czyli boski. Zdaniem profesora "filozoficzno-teologiczne analizy K. Wojtyły dotyczące godności człowieka jako osoby mają charakter otwarty, nie ograniczają się tylko do antropologii filozoficznej i etyki, służą dalszym rozważaniom teologicznym. (...) Wykracza tym samym poza definicję osoby podaną przez Boecjusza (...). definicja ta jest dla niego za wąska, gdyż nie oddaje specyficznej pełni, jaka zawiera się w pojęciu osoby. Patrząc na nauczanie Jana Pawła II nie sposob nie dostrzec, że uważał on godność człowieka za najważniejsze kryterium, ktore stanowiło o jego człowieczeństwie. W opinii profesora Henryka Pilusia, Jan Paweł II wpisał godność osoby ludzkiej do swojej wizji człowieka i sprawił, że stała się ona jej integralną, nierozerwalną częścią. Dzięki niej człowiek może zajmować najważniejsze miejsce pośród innych bytów, jakie znajdują się w świecie doczesnym. Jeszcze pełniejsza staje się godność ludzka w efekcie wyniesienia jej do wymiaru transcendentnego, ponieważ w ten sposób nabiera ona właściwego sensu w Tajemnicy Wcielenia i Odkupienia. (fragment tekstu)
11
Content available remote Człowiek jako podmiot działań etycznych
75%
W literaturze filozoficznej pojęć "podmiot działań etycznych" oraz "podmiot etyczny (moralny)" używa się często jako synonimów, niekiedy jednak pojęcie "podmiot etyczny" występuje w znaczeniu nieco węższym. W tym drugim znaczeniu podmiotem etycznym jest każdy pojedynczy człowiek na tej jedynie podstawie, że jest człowiekiem. Każdemu człowiekowi, niezależnie od stopnia świadomości, rozumności itd., przysługują pewne podstawowe prawa, które nie przysługują bezwzględnie żadnym innym istotom, takie jak prawo do życia albo prawo do nietykalności cielesnej. Podmiotem etycznym jest więc nie tylko człowiek działający i ponoszący odpowiedzialność, lecz również osoby niezdolne do działania etycznego, a więc np. dzieci, osoby chore psychiczne, upośledzone, a nawet, według niektórych filozofów, człowiek w stanie prenatalnym. Podmiotem jest więc każdy człowiek na tej tylko podstawie, że jest człowiekiem. To zaś z kolei oznacza, że pytanie o podmiot działań etycznych nie jest tożsame z pytaniem o człowieka, zaś definicja podmiotu działań etycznych nie jest tożsama z definicją człowieka. (fragment tekstu)
12
Content available remote Nietzsche - krytyka demokracji i nadczłowiek
75%
Friedrich Nietzsche (1844-1900) był zarówno filozofem jak i uzdolnionym pisarzem. Filolog klasyczny z wykształcenia zajmował się kulturą starożytnej Grecji. Wykładał w Bazylei grekę i kulturę grecką. Jego największym dziełem jest Tako rzecze Zaratustra. Zasadniczo zajmował się człowiekiem i zafałszowaną moralnością, poszukiwał podstaw kultury i idealnych jej wyznaczników. W ramach filozofii państwa i polityki zasłynął niezwykle konsekwentną i zajadłą krytyką demokracji i liberalizmu. Nietzsche zakładał ścisły związek religii z państwem. Zarówno bowiem państwo jak i kościół uważał za opiekunów ludu. Uznawał demokrację za wynik ekspansji wiary chrześcijańskiej, jako jej bezpośredni efekt. Jednakże według Nietzschego chrześcijaństwo ma swoje korzenie u Sokratesa i Platona, których oskarżył o odejście o dionizyjskich wartości na rzecz rozumu. (fragment tekstu)
13
Content available remote Moral Orientation from the Psychological Perspective-an Aspect of Moral Reasoning
75%
The issue of morality does not represent a dominant topic of the current psychological research, although the interest of predominantly social psychologist in understanding the processes that are behind reasoning of people with respect to moral issues and explaining moral or immoral behaviour can not be denied. The submitted study presents a brief introduction of basic psychological concepts dealing with morality emphasizing the specific notion of moral orientation. The orientation to justice or to care when solving moral dilemmas is known in literature under the term the moral orientation. Gilligan can see the cause of differences in moral orientation in gender differences acquired during the process of socialization. A psychological approach provides many useful explanation of how thinking of people with respect to moral issues is pursued. The actual psychology of morality is mainly based on cognitivistic theories coming out of conceptions of Piaget and Kohlberg. They interconnected approaches isolated and focused on intentions by that time and emphasized importance of a constitutional conditioning of moral judgment. The attention was aimed to judgment processes having an adequate level of cognitive development as an indispensable (even if not sufficient) condition. An important contribution of cognitivists is based also on a rich professional discussion that they invoked. Supporters of cognitivistic scheme "neokohlbergians" or its criticisers revise and amend the basic Kohlberg`s model in such aspects as relativizing of a primary role of cognitions as a sole aspect of the moral decision making, emphasize the significance of concept, situations, type of solved dilemma, influence of conventions, point out the differences in solving hypothetical dilemmas and dilemmas of everyday life etc.(original abstract)
14
Content available remote Wolność ducha jako podłoże zjawisk prawnych - Heglowskie określenie prawa
75%
Artykuł przedstawia Heglowską koncepcję prawa. Oryginalność Heglowskiego spojrzenia jest oparta na związku pomiędzy koncepcją prawa i wolnością ludzkiego ducha, podczas gdy typowe definicje prawa akcentują sankcję i przymus. W przekonaniu Hegla prawdziwą postać wolności jednostka może osiągnąć dopiero w rodzinie, społeczeństwie obywatelskim, a zwłaszcza w państwie. (abstrakt oryginalny)
15
Content available remote Rozważania wokół odpowiedzialności bytu zbiorowego
75%
Głównym celem artykułu była próba sproblematyzowania fenomenu odpowiedzialności bytu zbiorowego. Zadanie to okazało się wielce złożone ze względu na obowiązujące, a właściwie dominujące powszechnie przekonanie (w świadomości prawno-polityczno-gospodarczej) o absolutnej fundamentalności odpowiedzialności jednostkowej, zamykające jakąkolwiek refleksję nad odpowiedzialnością bytu zbiorowego, która to refleksja mogłaby zniszczyć jedno z najcenniejszych osiągnięć ludzkiej myśli, jaką jest niewątpliwie idea odpowiedzialności moralnej bytu ludzkiego. Z drugiej jednak strony zmiany następujące z coraz większą gwałtownością zarówno w charakterze oraz strukturze społeczeństw, jak i relacjach społecznych, stanowiących o nowym jego obliczu, wskazują, że przy wzrastającej sile oddziaływania mocy sprawczej wielkich organizacji (zarówno tych publicznych, jak i prywatnych) nie sposób dzisiaj nie podjąć refleksji nad nowym wymiarem odpowiedzialności, tj. odpowiedzialności bytu zbiorowego. Artykuł jest zatem próbą pokazania kierunków poszukiwań nowego zjawiska, przy założeniu nienaruszalności fenomenu odpowiedzialności jednostkowej. (abstrakt oryginalny)
16
Content available remote O tzw. końcu podmiotu - współczesne rewizjonistyczne konteksty filozoficzne
75%
Przedmiotem moich rozważań jest pytanie, czy wielokrotnie ogłaszana śmierć człowieka (podmiotu) przypieczętowała jego rzeczywisty kres, czy wręcz przeciwnie, zmusiła do gruntownego przemyślenia i zreorganizowania strategii obronnych w obrębie trwającego sporu. W tym celu analizie poddaję dwa główne paradygmaty pojmowania podmiotowości: monadyczny oraz relacyjny (dialogiczny). Następnie staram się wyjaśnić, na przykładzie koncepcji podmiotu dialektycznego Paula Ricoeura oraz filozofii Innego Emmanuela Lévinasa, powody, dla których należy zrezygnować z części prerogatyw, jakie przypisała podmiotowi nowożytność, jeśli chcemy, by dyskusja o subiektywności mogła w przyszłości się rozwijać. W artykule bronię tezy, że powrót do idei podmiotu nie oznacza powrotu podmiotu, lecz odejście od starych form myślenia na rzecz nowych ujęć. Waga konsekwencji usunięcia idei podmiotu znacznie przewyższa doniosłość satysfakcji płynącej z ostatecznego zamknięcia sporu. (abstrakt oryginalny)
In this paper, the conception of Anthony J. Cesario about the philosophy of animal rights is critically reviewed. His approach is a valiant effort to defend the philosophy of animal rights. He is a moderate on this matter, offering all sorts of compromises. He applies an unusual insight to this matter with using the libertarian doctrine of evictionism. (original abstract)
Trudno jest jednoznacznie wykazać czy neoliberalizm jest zgodny z zasadą maksymalizacji szczęścia i minimalizacji cierpienia dla największej liczby istot. Z jednej strony odnosi się on do zasad wolności i pozwala jednostce decydować za siebie samą, nie odczuwając presji państwa powinna ona być szczęśliwsza i wolna. Pytanie jednak brzmi czy przy uzyskaniu tego typu wolności człowiek rzeczywiście byłby szczęśliwy, czy jego wybory życiowe i samodzielne umiejętności zapewniłyby mu odpowiedni byt. Ciężko jest sobie wyobrazić w jaki sposób wyglądałoby nasze państwo bez interwencji w ochronę zdrowia, czy też szkolnictwo. Istnieje współcześnie wiele problemów, które zaostrza państwo, brak jego całkowitej ingerencji mógłby oznaczać gorszy los i byt społeczeństw. Wiele zależy z pewnością od podejścia, dla jednostek kierujących się założeniami neoliberalizmu odpowiedz na pytanie będzie brzmiała pozytywnie - założenia maksymalizują szczęście i minimalizują cierpienie. Patrząc jednak z perspektywy osób uboższych, które przy pomocy państwa współcześnie nie radzą sobie na co dzień odpowiedz brzmiałaby negatywnie - państwo dostarcza środków finansowych, doradztwa, oferuje rozwiązania, które wpływają na losy jednostek. (fragment tekstu)
"Bóg troszczy się jedynie o to, co jest Jego, zajmuje się tylko Sobą, myśli o tylko o Sobie i tylko Siebie ma na względzie, biada wszystkiemu co się Mu nie podoba. Nie służy niczemu co wyższe, a zaspakaja jedynie siebie. Jego spawa jest tylko sprawą egoistyczną". Podobnie ludzkość. (fragment tekstu)
20
Content available remote The Moral and Political Dimension of Economics : the Fact-Value Dichotomy
75%
Since the neoclassical school, the separation between facts and values, is and ought, positive and normative, has become a concern in conventional economic analyses. Economics should focus on facts, and present general principles, leaving the choice of various technical alternatives to policy makers. This article addresses the following questions: can economics, seen as a positive science, be separated from the political dimension? Is it possible to separate facts from values or are they necessarily intertwined? After showing how the separation between economics and moral philosophy unfolded throughout the history of economic thought, the article analyses the fact-value dichotomy discussion and concludes that facts and values are necessarily intertwined. Then, the article shows that the premises and theories of conventional economic theories contain hidden values, despite being presented as universal truths on which policies are based, and thus fail to discuss the various perspectives of the problems. Reviving a tradition commenced by Aristotle, the article concludes by arguing that economics is necessarily moral and political. However, the acknowledgement of the normative nature of economics cannot compromise the pursuit of objectivity. (original abstract)
first rewind previous Strona / 4 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.