Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Ukształtowanie powierzchni terenu a wartości metryk krajobrazowych w górach wysokich na przykładzie Tatr

100%

Niedźwiecki J., Kolecka N.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2012

|

z. 128

77-95

W niniejszej pracy zaprezentowano wyniki porównania wartości wybranych metryk krajobrazowych otrzymanych na podstawie obliczeń wykonanych dwiema metodami: metodą tradycyjną, w której pomiarów dokonuje się po zrzutowaniu mozaiki jednostek przestrzennych na powierzchnię planimetryczną, oraz metodą uwzględniającą trzeci wymiar krajobrazu - opartą na analizie numerycznego modelu terenu. Badania wykazały, że zastosowane metody mogą mieć wpływ na uzyskany obraz struktury krajobrazu wysokogórskiego. Ponadto w pracy zawarto uwagi dotyczące obliczania średniej szorstkości powierzchni oraz analiz wykonywanych przy wykorzystaniu pól geometrycznych w danym typie krajobrazu. (abstrakt oryginalny)

2

Mapping Landscape Units in Galicia (Spain) : a First Step for Assessment and Management?

100%

Corbelle-Rico E., Tubío Sánchez J. M.

Change and Adaptation in Socio-Ecological Systems

|

2017

|

3

|

nr 1

93-102

In the beginning of 2015, the Regional Administration of Galicia (NW Spain) set the requirements for a map of landscape units: it had to be produced in less than 3 months, it should cover the whole territory of the region (29,574 km²), and it should be useful for management at a scale of 1:25,000. With these objectives in mind, we pro- posed a semiautomatic mapping methodology entirely based on the use of free software (GRASS GIS) and already available cartographic information. Semi-automatic classification of different land-use patterns was at the heart of the proposed process. Consultation with experts of different academic background took place along the project. This consultation process allowed to identify both problems and opportunities. As it could be expected, the diverse epistemic community represented by the expert panel implied that one of the main challenges was to reach consensus on the understanding of the concept of landscape and the decisions leading to the mapping methodology proposed in this paper. This initiated a very interesting debate that, in our view, was centred around three main issues: the approach to the landscape, the purpose of the mapping exercise, and the ability to include subjectivity into the analysis. (original abstract)

3

Natural and Anthropogenic Factors of the Development of Erg Chebbi

100%

Barczuk A., Dłużewski M., Dubis L.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2008

|

z. 118

119-133

Pustynia Erg Chebbi, występująca w południowo-wschodniej części Maroka, składa się z 13 wydm gwieździstych i kompleksu wydm poprzecznych. Celem badań opisanych w niniejszym artykule była ocena czynników determinujących rozwój pustyni Erg Chebbi, zwłaszcza wpływ działalności człowieka na kierunki zmian środowiska naturalnego w tym regionie.

4

Reasons for Development of the Dune Fields in the Coude du Dra Region

100%

Dłużewski M.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2008

|

z. 118

51-63

Artykuł skupia się na problemie rozwoju wydm w regionie Coude du Dra, występującego na południe od Antyatlasu, wzdłuż granicy Maroka z Algierią. Celem podjętych badań było ustalenie przyczyn ekspansji wydm. Od 1932 powierzchnia pól wydmowych wzrosła trzydziestokrotnie.

5

Doświadczenie krajobrazu jako element różniący turystykę alternatywną i turystykę masową

100%

Ciesielski M.

Europa Regionum

|

2015

|

23

301-310

Turystyka alternatywna jest zwykle definiowana w opozycji do turystyki masowej. Znawcy problematyki wskazują przy tym na różne kryteria, za pomocą których przeprowadzane jest rozróżnienie między tymi typami. W niniejszym eseju również podjęte zostanie zagadnienie różnicy pomiędzy turystyką alternatywną a masową. Rozróżnienie to będzie przeprowadzone ze względu na dwa rodzaje doświadczania krajobrazu. Wydaje się bowiem, że idea turystyki alternatywnej zakłada swoiste "procesualne" i "uczestniczące" pojęcie krajobrazu, który rozumiany jest jako dynamiczna przestrzeń życia, a nie jako malowniczy widok rozpościerający się przed oczami zdystansowanego turysty. A zatem, celem stawianym w niniejszym artykule jest przybliżenie dwóch ujęć doświadczenia krajobrazu i wykazanie, że można je zaliczyć do cech różnicujących turystykę alternatywną i masową.(fragment tekstu)

6

Późnovistuliański i Holoceński rozwój dolin dorzecza Małoszówki

100%

Hajdukiewicz H.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2010

|

z. 123

63-81

W artykule przestawiono holoceński rozwój dolin denudacyjnych dorzecza Małoszówki, położonego na zaliczanych do wyżyn lessowych Płaskowyżu Proszowickim i Wyżyny Miechowskiej. Został on odtworzony na podstawie analizy wykształcenia form i badań osadów wypełniających dna wybranych dolin oraz literatury dotyczącej badań w sąsiednich obszarach. Na etapy rozwoju dolin miały wpływ zmieniające się warunki klimatyczne i działalność człowieka. W pracy przedstawiono również charakterystykę współczesnych procesów morfogenetycznych modelujących analizowane formy dolinne oraz podkreślono rolę zdarzeń ekstremalnych w dzisiejszym rozwoju rzeźby. (abstrakt oryginalny)

7

Przyrodnicze i antropogeniczne uwarunkowania rozwoju systemów wąwozowych w okolicy Rogowa (Wyżyna Lubelska)

100%

Superson J., Kołodyńska-Gawrysiak R., Pajdowski P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica

|

2010

|

1 Dynamika zmian środowiska geograficznego pod wpływem antropopresji

148-159

Celem opracowania jest ocena wpływu czynników przyrodniczych i antropogenicznych na powstanie i rozwój rozcięć erozyjnych. Dla zrealizowania tego celu podjęto terenowe badania geologiczne i geomorfologiczne. Wykonano sondy ręczne i opisano odkrywki osadów w trzech systemach rozcięć: Makuchów Dół, Witów Dół i Wygony. Na ich podstawie opracowano przekroje morfologiczno-geologiczne przez formy dolinne i wąwozowe. Wykonano także profil podłużny dna i teras w obrębie głównej formy w systemie wąwozowym Wygony, posługując się teodolitem. (fragment tekstu)

8

Zastosowanie metody LUCAS do badania pokrycia i użytkowania ziemi dziewięciu powiatów województwa małopolskiego w 2006 roku

100%

Kubińska-Rzepecka M.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2010

|

nr 1

231-242

W pracy przedstawiono skuteczność metody badawczej LUCAS, na przykładzie dziewięciu wybranych powiatów województwa małopolskiego. Badania przeprowadzono w okresie od marca do lipca 2006 roku. Analizie poddano 516 punktów znajdujących się w powiatach: krakowskim, m. Krakowa, wielickim, limanowskim, wadowickim, myślenickim, suskim, nowotarskim i tatrzańskim. Materiał do badań stanowiły punkty wyznaczone przez Eurostat w sposób losowy. Przeprowadzone badanie wykazało liczebne rozmieszczenie punktów w poszczególnych kategoriach pokrycia i użytkowania terenu. Wyniki przeprowadzonej w punktach analizy pozwoliły na określenie sposobu gospodarowania na poszczególnych obszarach badanych powiatów. Na podstawie zależności pomiędzy pokryciem i użytkowaniem terenu określono procentowy udział punktów w poszczególnych kategoriach. W efekcie wykonanych prac sporządzono mapę pokrycia i użytkowania terenu. (abstrakt oryginalny)

9

Niektóre problemy środowiska geograficznego regionu krakowskiego

100%

Hess M.

Folia Oeconomica Cracoviensia

|

1966

|

4

93-102

10

Ślady dawnych siłowni wodnych zapisane w rzeźbie terenu i krajobrazie doliny Skawicy

100%

Franczak P., Listwan-Franczak K.

Aura

|

2019

|

nr 4

3-7

Sprzyjające warunki geograficzne doliny Skawicy spowodowały, że od samego początku rozwoju osadnictwa wykorzystywano wody Skawicy do napędzania kół wodnych, a w późniejszym czasie turbin. Napędzały one głównie młyny i tartaki wodne, ale także folusze, kuźnie czy nawet cegielnie. Pierwszy młyn wodny funkcjonował w nowo osadzonej Białej (dziś Białka) co najmniej od 1564 r., gdy lokowana była tutaj wieś. Sto lat później w Skawicy oprócz tego młynu działały także trzy tartaki wodne. Od tego czasu następował powolny rozwój sieci siłowni wodnych. Do połowy XIX w. powstało ich około dziesięciu, a wiele nowych obiektów przybyło na początku XX wieku. W 1920 roku na samej tylko Skawicy (bez jej dopływów) pracowały aż 24 młyny i tartaki wodne. Po II wojnie światowej małe koła wodne i turbiny zaczęto coraz częściej montować także na największych dopływach Skawicy. Łącznie w całym dorzeczu Skawicy zidentyfikowano 69 miejsc, gdzie w XX wieku mieściły się różnego typu siłownie wodne. Nie były to już tylko tradycyjne urządzenia napędzane siłą wody, lecz coraz częściej towarzyszyły im małe elektrownie wodne. Większość z tych urządzeń przestało funkcjonować w latach 50. i 60. XX w. wraz z nadejściem elektryfikacji. Od tego czasu koła wodne i turbiny zaczęto zastępować silnikami elektrycznymi, a jedynie pojedyncze zakłady korzystały z energii wody. Pomimo tego nad Skawicą i jej dopływami nadal mieszczą się pozostałości po dawnych młynach, tartakach, foluszach itp. W większości przypadków zachowały się jedynie zarysy fundamentów bądź ślad przebiegu młynówki, w innych są to sporych rozmiarów kamienne mury. Niekiedy jednak nad brzegami rzek nadal stoją silnie zniszczone budynki tartaków lub młynów wodnych wraz z częścią wyposażenia. Obiekty te omówiono w artykule. (abstrakt oryginalny)

11

Reliktowe wały lodowo-morenowe w zachodniej części Cyrku Pyszniańskiego, Tatry Zachodnie

75%

Kłapyta P.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2008

|

z. 120

65-77

Tatry stanową najlepiej wykształcony obszar o rzeźbie wysokogórskiej w całych Karpatach Zachodnich. W artykule przedstawiono charakterystykę rzeźby reliktowych wałów lodowo-morenowych. Omówiono również mechanizm formowania bocznych wałów lodowo-morenowych.

12

Zmiany powierzchni górnoreglowych polan gorczańskich w latach 1954-2003

75%

Tokarczyk N.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2012

|

z. 128

7-16

Polany stanowią bardzo ważny element środowiska przyrodniczego Gorców. Zaprzestanie na nich wypasu i wykaszania zapoczątkowało proces samorzutnych zmian krajobrazu w wyniku zarastania polan. W artykule opisano zmiany powierzchni górnoreglowych polan w latach 1954-2003, czyli w ciągu niemal 50 lat, kiedy te nieużytkowane już obszary stopniowo ulegały renaturalizacji. (abstrakt oryginalny)

13

Post-Industrial Landscape - Return to Rural Affairs?

75%

Kolejka J.

Studia Obszarów Wiejskich

|

2012

|

27

113-133

The post-industrial landscape is the legacy of the period of industrialization. Industry has changed the landscape through active relief shapes, production, transport and residential facilities through changes in water regime, air quality and other impacts of industrial activities. Such products are fossil in post-industrial landscapes. Industrial heritage buildings and areas, regardless of the character of their relation to preceding industrial activities, help to fabricate the aesthetics of this type of landscape. This paper aims to demonstrate the methods of identification, classification and post-industrial landscape typology on a topical level. A specifically constructed land use map, a regular square grid and GIS technology were implemented for this purpose. The representation ratio of relevant buildings and areas in squares determines the degree of a given area's post-industrial character. One-, two-, three- or four- word denomination are then used to classify the post-industrial landscape type. The most possibly varied areas are ideal for modeling scenarios of future development.(original abstract)

14

Outline of the development of research on the impact of Neolithic settlements on the transformation on loess landscapes in southern Poland

75%

Ryzner K., Owczarek P.

Environmental & Socio-economic Studies

|

2020

|

8

|

nr 2

32-44

During the last few decades, many case studies have focused on landscape transformations in response to water erosion, human impact, and climate changes. This article presents a review and comparison of the current state of knowledge on conducted research on the impact of the activities of early humans on the relief and forms of loess areas in Poland based on the results of a variety of dating methods (OSL, TL, C14, 137Cs, palynology, dendrochronology etc.). The influence of land-use activity since the first permanent settlements (8,000-5,200 BP) played a major role in the development of certain sand sediment terrain forms: gullies, river terraces, the filling of isolated depressions and alluvial fans in the loess areas. As a result, a simplified scheme of landscape evolution was created along with a map of the most investigated areas by authors. The main problem was to differentiate the influence of anthropogenic factors from natural ones occurring either simultaneously or alternatively. The developed deposits form a geo-archive which has recorded the history of environmental changes. A detailed analysis of the sedimentary structures provides the possibility to reconstruct and understand past functional responses in natural systems. It is important to consider the impact of climate change and human influence over the course of history on a specific geomorphological system. This can help to predict future land changes and likely hazards.(original abstract)

15

Land Management of the Areas of High Landscape Values: An Economic Model

75%

Wańkowicz W.

Comparative Economic Research

|

2012

|

15

|

nr 4

281-292

Artykuł przedstawia wybrane rezultaty pracy Planowanie przestrzeni o wysokich walorach krajobrazowych przy użyciu cyfrowych analiz terenu wraz z ocena ekonomiczną (kierownik dr Paweł Ozimek, Politechnika Krakowska). W codziennym życiu zwykle na krajobraz nie zwracamy uwagi. Ale dla osób zajmujących się planowaniem przestrzennym, geografią, środowiskiem naturalnym i dobrami kultury ważność i wartość krajobrazu jest tezą nie wymagającą dowodu. Pierwszą część artykułu poświęcono zagadnieniu cech krajobrazu, które decydują o jego wartości. Także - czy są to te cechy krajobrazu, które chcemy chronić oraz jak możemy ocenić wartość krajobrazu. Kolejna część to analiza gospodarczych podstaw rozwoju. W odniesieniu do przestrzeni istotnym elementem jest ocena przydatności poszczególnych terenów dla rozwoju funkcji użytkowych. W konsekwencji określenie ograniczeń wynikających z ochrony krajobrazu oraz wskazanie obszarów, na których ograniczenia te występują. Drugim elementem jest określenie potrzeb terenowych związanych z bytowymi i ekonomicznymi potrzebami ludności. Tak opracowany ogólny bilans potrzeb i możliwości służy za punkt wyjścia do określenia polityki rozwoju i programów działania. Programy winny zawierać lokalizację przedsięwzięć i inwestycji w przestrzeni oraz odpowiednią ich koordynację w czasie. Ze względu na złożoność preferowaną metodą poszukiwania możliwie najlepszego rozwiązania jest analiza wariantów. Pogodzenie indywidualnego (prawo własności), społecznego i ekonomicznego użytkowania przestrzeni z ochroną jej walorów środowiskowych i kulturowych może być trudne lub wręcz niemożliwe. Konieczne są więc mechanizmy rekompensujące straty zarówno w sprawach indywidualnych, jak i w kontekście rozwoju lokalnego, regionalnego czy krajowego. Wybór wariantu rozwoju opiera się na bilansowaniu kosztów i korzyści zależnych od wielkości chronionego i niechronionego obszaru. Podsumowaniem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy krajobraz i walory krajobrazu ocaleją dzięki swojej ekonomicznej wartości oraz jakie instrumenty winno się wdrożyć w celu wykorzystania mechanizmów ekonomicznych do jego ochrony. (abstrakt oryginalny)

16

Preparing a Preschool Age Child for Tourism and Local History Exploration

75%

Wojciechowska K.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki

|

2015

|

nr 3(31)

75-86

W edukacji przedszkolnej procesowi przygotowania dziecka do przyszłej roli turysty przypisuje się duże znaczenie. To, w jaki sposób już w przedszkolu zostanie ukształtowana postawa wobec turystyki i krajoznawstwa, będzie decydować o intensywności i wartości ruchu turystycznego dorosłych pokoleń. Proces wyzwalania aktywności turystycznej i zainteresowania otaczającą rzeczywistością kulturową, przyrodniczą, społeczną odbywa się głównie przez udział dzieci w wycieczkach. W artykule przedstawiono rolę wycieczki w kształtowaniu postawy krajoznawczej oraz we wszechstronnym rozwoju dziecka. Dokonano też analizy wyników badania sondażowego nauczycieli i rodziców, którego celem było poznanie opinii respondentów na temat warunków organizowania i znaczenia wycieczki w rozwoju społecznych, poznawczych, emocjonalnych i zdrowotnych obszarów osobowości dziecka oraz jego zaangażowania i przygotowania do aktywności turystycznej.(abstrakt oryginalny)

17

The Geomorphologigal Role of Episodic Rivers Based on the Example of the Oueds el Mut and el Feija (Antiatlas Mountains, Morocco)

75%

Izmaiłow B., Krzemień K.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2008

|

z. 118

103-117

W pracy omówiono wyniki badań przeprowadzonych w latach 2001-2005 w zakresie koryt okresowych rzek w południowej części marokańskiego górskiego regionu - Antiatlasu. Ze względu na wielkość analizowanego obszaru badanie dotyczyło tylko kilku wybranych systemów rzecznych. Charakterystyka kanałów w wyznaczonych miejscach została oparta na jakościowych i ilościowych właściwościach koryt rzecznych, erozji i akumulacji formy terenu, jak również od rodzaju i ilości gruzu i osadów.

18

Potencjał turystyczno-rekreacyjny krajobrazu Polesia Zachodniego

75%

Kalinowski S., Godlewski G.

Europa Regionum

|

2015

|

23

149-160

Celem opracowania jest określenie użyteczności potencjału krajobrazu Polesia Zachodniego na potrzeby turystyki i rekreacji. Zastosowana przez autorów metoda to przede wszystkim analiza literatury i dokumentów oraz obserwacja własna obiektów podczas licznych podróży (jeden z autorów jest wieloletnim przewodnikiem). Duża różnorodność walorów stanowi o potencjale umożliwiającym rozwój wielu rodzajów turystyki, m. in.: poznawczej, wypoczynkowej i kwalifikowanej.(fragment tekstu)

19

Potential Erosion of the Areas Deforested for Ski Slopes : an Example of Mount Jaworzyna Krynicka

75%

Gołąb J., Urban K.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2017

|

nr IV/1

1415-1426

Erosion is a natural phenomenon which constantly changes the shape of the Earth's surface, yet it is regarded as a very serious harmful factor by people in view of their economic and investments activities. Ski slopes are a special example of areas with a serious erosion hazard due to a permanent deforestation, considerable longitudinal slopes, engineering works, levelling ski slopes, but also because of abundant surface runoff. The aim of the research was to compare the extent of potential soil erosion in deforested areas intended for ski slopes, with various anti-erosion measures implemented, as well as to discuss the possibility of RUSLE erosion model application under these conditions. The researched objects were ski runs on the eastern slopes of Mount Jaworzyna Krynicka (The Beskid Sądecki Mts.). Potential erosion was computed in the areas of seven ski slope segments in four variants of the area cover and applied anti-erosion measures. Some computational data (the ski slope area, average slope gradients, soil granulometric composition) were obtained from the Forest Digital Map and Digital Terrain Model, whereas numerical indicators used for the model were established on the basis of the subject literature. Under presented conditions, potential erosion losses were greatly diversified. The biggest losses, expressed as erosion losses factor A, have been indicated for variant I (naked soil, without anti-erosion measures) and varied from ca. 18 to ca. 36 Mg·ha-1·year-1. Sodding ski slopes diminished potential erosion to 4.5% of the value obtained for the comparative variant (variant I), while shortening of the surface runoff length without sodding may reduce potential erosion losses to ca. 20÷25%. Combination of both measures may significantly reduce the erosion in these areas (to ca. 0.04%). The obtained results are analogous to other authors' findings.(original abstract)

20

Wybrane kateny geoekologiczne w Kotle Goryczkowym Świńskim i Kotle Zielonego Stawu Gąsienicowego w Tatrach

75%

Niedźwiecki J.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2010

|

z. 123

47-62

W artykule zaprezentowano wyniki badań będących próbą zastosowania metody kateny geologicznej w krajobrazie wysokogórskim. Obszary badawcze zlokalizowano na zboczach kotłów polodowcowych (Kotła Goryczkowym Świńskim i Kotle Zielonego Stawu Gąsienicowego), które reprezentują dwa typy stoków: stok dojrzały i usypiskowy. Na podstawie mapy topograficznej, map tematycznych i szczegółowych profili krajobrazowych dokonano analizy typowych sekwencji geokompleksów na stokach. Badania przeprowadzono w trzech skalach, poddając analizie geokompleksy trzech rang. Opracowano kilka katen geoekologicznych w randze uroczysk i poduroczysk. Stwierdzono, że w randze facji, do której odnosi się tradycyjna definicja kateny geologicznej, ciągi typów geokompleksów są zbyt skomplikowane, by tworzyły typowe, powtarzalne układy. (abstrakt oryginalny)