Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 51

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Geografia społeczna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Artykuł jest głosem w dyskusji na temat wspólnej przestrzeni paradygmatycznej geografii społecznej oraz socjologii miasta w odwołaniu do "miejsca". Tezy opracowania przeciwstawiają sobie dwa sposoby rozumienia relacji pomiędzy dyscyplinami: "uwspólniania" oraz "podzielania", wskazując na znaczenie tego pierwszego w nawiązaniu do tradycji badawczej socjologicznej Szkoły Chicagowskiej z lat 20. i 30. XX w. Stanowiska i praktyki empiryczne, które wówczas wytworzono doskonale wpisują się w dyskusję, która towarzyszyła usamodzielnianiu się geografii społecznej, będąc jednocześnie jednym z niezwykle wpływowych nurtów socjologii miasta. Tekst eksploatuje analitycznie trzy opracowania poświęcone Szkole Chicagowskiej, które ukazywały się od drugiej połowy lat 90. XX w. Osobnym wątkiem jest pojmowanie paradygmatu empirycznego, a w jego ramach rozumienie mix methods, jako przykład "uwspólniania" praktyk badawczych na gruncie koncepcji paradygmatu empirycznego. Wnioski z opracowania zmierzają do zaproponowania konwencji mix methods dla studiów interdyscyplinarnych socjologii miasta i geografii społecznej.(abstrakt oryginalny)
Obecnie pod znakiem zapytania stoi dalsze funkcjonowanie targowisk w miastach, co ma związek zarówno z intensywnym rozwojem handlu wielkopowierzchniowego, wypierającego tę tradycyjną formę handlu, jak i z zawłaszczaniem tej przestrzeni przez władze miejskie na inne, pozahandlowe cele. Jednocześnie dla wielu mieszkańców miast targowiska nadal odgrywają ważną rolę, przede wszystkim jako miejsca dokonywania codziennych zakupów. W kontekście zaobserwowanych nieścisłości badawczych w artykule podjęto problem identyfikacji roli targowisk we współczesnym mieście. Podstawę teoretyczno-metodologiczną badań stanowi koncepcja funkcji miejsca A. Suliborskiego (2001). Jej zastosowanie pozwoliło na uchwycenie zarówno roli użytkowej, jak i społecznej targowisk. W artykule wykorzystano metody kameralne i terenowe, w tym wywiad kwestionariuszowy, który przeprowadzono na grupie 200 mieszkańców Łodzi.(abstrakt oryginalny)
3
Content available remote Metoda wskaźnikowa w geografii społeczno-ekonomicznej
100%
W niniejszym artykule głównym zadaniem badawczym jest przedstawienie roli wskaźników o charakterze poznawczym, stosowanych w geografii społeczno-ekonomicznej, w ramach realistycznej konceptualizacji rzeczywistości. Podstawą tej konceptualizacji jest ujmowanie nieobserwowalnych własności konceptualnych za pośrednictwem obserwowalnych własności realnych. W postępowaniu wskaźnikowym przeprowadza się analizę wskaźników poznawczych w podziale na kategorie i na rodzaje, wyróżnione ze względu na charakter własności (cech). Konstrukcję, interpretację i zasady doboru wskaźników prezentuje się na przykładzie wybranych wskaźników poznawczych, używanych w geografii społeczno-ekonomicznej(abstrakt oryginalny)
Współczesna geografia społeczna ujmowana w perspektywie globalnej rozwija się bardzo dynamicznie jako nauka tworząca i wykorzystująca różne paradygmaty, teorie, koncepcje oraz metody badań. Jej interdyscyplinarność z jednej strony oraz złożoność współczesnych mikroświatów z drugiej nie tylko pozwala, ale wręcz zmusza badacza do wykorzystania (często triangulacyjnego) metod badań społecznych: ilościowych i jakościowych. Choćby krótki przegląd referatów zgłaszanych do czołowych konferencji anglo-amerykańskiego obszaru nauki uświadamia, że tak dzieje się w rzeczywistości. Jednak polska geografia społeczna bardzo konserwatywnie odnosi się do artykułowania nowych paradygmatów, podejść i triangulacji metod. Niejako z tych powodów autorzy opracowania proponują podjąć dyskusję nad zastosowaniem w geografii społecznej metod związanych z eksperymentem. Zasadniczą osią narracji są pytania o obszary, w których eksperyment/quasi-eksperyment w geografii społecznej może być stosowany oraz o specyfikę i jego uwarunkowania w tej dyscyplinie.(abstrakt oryginalny)
5
Content available remote Podejście kulturowe - szansa na integrację geografii człowieka
100%
Punktem wyjścia tego artykułu jest refleksja nad kondycją współczesnej geografii społeczno -ekonomicznej, polskiego odpowiednika geografii człowieka. Ten dział geografii składa się obecnie ze zbioru wyspecjalizowanych, oddzielnych subdyscyplin, których podział miał miejsce w latach pięćdziesiątych, a został wykreowany na wzór podziałów branżowych gospodarki (geografia przemysłu, geografia rolnictwa, geografia komunikacji, geografia usług, geografia osadnictwa itd). Trwałość tego podziału ma raczej instytucjonalne, nie merytoryczne podstawy, zwłaszcza w świetle przemian, którym geografia polska podlega od połowy lat osiemdziesiątych. Polegają one na przejmowaniu przez geografów nowych podejść teoretyczno-metodologicznych z Zachodu (podejście radykalne, behawioralne, humanistyczne). (abstrakt oryginalny)
6
Content available remote Rozmieszczenie obcokrajowców pochodzenia polskiego i tureckiego w Berlinie
75%
Berlin to największe miasto Niemiec i jedna z najważniejszych metropolii Europy, która przyciąga do siebie emigrantów z państw kontynentu, ale też innych regionów świata. Do dwóch najliczniejszych grup cudzoziemców w Berlinie należą obcokrajowcy z Turcji i Polski. Celem opracowania jest charakterystyka rozmieszczenia obcokrajowców w Berlinie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na dwie najliczniejsze ich grupy: Turków i Polaków. Analizując rozmieszczenie tych dwóch grup w stolicy Niemiec, można zauważyć, że cechuje je znaczna selektywność terytorialna (silna i wspólna dla obu grup koncentracja w okręgach Wedding Zentrum, Osloer Straße oraz Neuköllner Mitte/Centrum), uwarunkowania historyczne początkowego osiedlania się oraz nieznaczna sukcesja do wschodniej części miasta.(abstrakt oryginalny)
W artykule przeanalizowano obecny stan badań dotyczących problemu peryferyjności na Ukrainie. Określono trzy główne czynniki mające wpływ na intensywność prowadzonych badań: wpływ sowieckich i rosyjskich nauk geograficznych, powiązania pomiędzy badaniami peryferyjności a naukami dotyczącymi problemów depresji ekonomicznej i specyficzne cechy współczesnego rozwoju ukraińskiej geografii społeczno-ekonomicznej. Przedstawiono główne cechy tych badań na poziomie globalnym i lokalnym oraz podejście do tych zagadnień naukowców ukraińskich. (abstrakt oryginalny)
Praca zawiera pogłębioną refleksją nad kwestią badań funkcjonalnych w geograficznych badaniach wsi oraz dyscyplin pokrewnych, głównie gospodarka przestrzenna. W geografii społeczno-ekonomicznej oraz gospodarce przestrzennej koncepcja funkcjonalna odegrała istotną rolę w opisie i wyjaśnianiu rzeczywistości, stwarzając podstawy dla programów badawczych miast i wsi. Najważniejszym celem artykułu jest próba określenia podstawowych dylematów poznawczych i praktycznych w badaniach funkcjonalnych wsi. Przemyślenia zawarte w artykule dotyczą problemu wyborów, przed którymi stają badacze w projektowaniu i prowadzeniu studiów funkcjonalnych oraz pokrewnych im kierunków. Poruszono takie kwestie, jak relacyjność i desygnaty funkcji, problem czasu i skali badań oraz dylemat porządku przestrzennego i spójności. Autorzy postulują rozwój koncepcji krytycznych opartych na neofunkcjonalizmie. Stwarza to możliwość rozwoju badań, które zwracają uwagę na lokalne wymiary życia społecznego i gospodarczego. Podejście to może być bardzo twórcze dla planowania przestrzeni lokalnych i podstaw społecznego zaangażowania w proces podnoszenia warunków życia, wzmacniania tożsamości kulturowej oraz kreowania samych miejsc.(abstrakt oryginalny)
Celem artykułu jest wywołanie w środowisku geografów dyskusji nad kwestiami etycznymi związanymi z prowadzeniem badań społecznych, szczególnie z wykorzystaniem metod jakościowych. Autor w pierwszej kolejności omawia ogólne kwestie dotyczące rozumienia standardów etycznych w nauce oraz ich kodyfikacji. Następnie przechodzi do wybranych zagadnień związanych z etyką prowadzenia badań społecznych, uwzględniając specyfikę geografii społeczno-ekonomicznej oraz nowe wyzwania wynikające z rozwoju technologii informacyjnych. W podsumowaniu autor zajmuje stanowisko, zgodnie z którym złożoność kwestii etycznych nie pozwala na rozwiązanie wszystkich dylematów w drodze stosowania zbioru skodyfikowanych zasad, a jedynie w drodze pogłębionej refleksji oraz ciągłej wymiany doświadczeń i dyskusji w środowisku badaczy(abstrakt oryginalny)
Wielkie zbiory danych typu Big Data są obecnie nieodłącznym elementem badań w wielu dziedzinach nauki - w tym w geografii społeczno-ekonomicznej. Znajdują one szereg zastosowań, zarówno wnosząc możliwość analizy nowych danych w klasycznych problemach badawczych, jak i same w sobie będąc nowym przedmiotem badań oraz pozwalając na badanie cyfrowych geografii. Jednocześnie Big Data krytykuje się za niejednorodność, brak reprezentatywności, nierówność reprezentacji czy też problemy etyczne. Z tego powodu zwracamy uwagę na szereg dylematów związanych z obecnością Big Data w praktyce badawczej, sugerując istotną rolę krytycznego podejścia do ich zastosowania w praktyce badawczej(abstrakt oryginalny)
Artykuł porusza metodologiczne problemy, przed którymi stają współczesne nauki społeczne, a wraz z nimi geografia społeczno-ekonomiczna. Kryzys pozytywistycznej metodologii w naukach społecznych zmusił je do weryfikacji sposobów opisu rzeczywistości społecznej. W artykule podjęto próbę omówienia tych zmian w kontekście najważniejszych zagadnień metodologicznych.(abstrakt oryginalny)
The article is a review of the research conducted in Poland on geography of enterprise, understood as a sub-discipline within the scope of socio-economic geography, including research on the behaviour of economic entities, especially large ones, in geographical space. First, the fundamental methodological issues, including terminology, were discussed and then the source query was made. It allowed for identifying about 200 bibliographic items, of which about ten are discussed in detail as the most representative of this research speciality. The results of the study are discussed in two periods: before 1989 and after that date, as the fundamental influence of the political change and the rebirth of the free market economy in Poland after the communist period. In the modern period, three main research trends have been distinguished, referring to global research: transformational-globalisation, localisation (also called organisational-systemic) and behavioural. Moreover, urban research is discussed. In conclusion, geography of enterprise is still too weakly defined in Poland, and it is conducted from the "industry" positions of geography (especially geography of industry), which results from the institutional and organisational assumptions of the Polish socio-economic geography after the methodological conference in Osieczna in 1955.(original abstract)
W artykule poruszono problematykę czasu zapisanego w przestrzeni miejskiej, wyznaczającego specyficzny rytm, ciągłość i przemijanie kolejnych pokoleń oraz ich relacje społeczne. Zaprezentowano wyniki badań dotyczących postrzegania czasu w przestrzeni cmentarzy, które pozwalają lepiej zrozumieć nie tylko tożsamość tych miejsc w strukturze miasta, ale także czynniki kształtujące wyobrażenia jakie mają o nich mieszkańcy. Prowadzone badania miały głównie charakter jakościowy, wykorzystano metody analizy materiałów wizualnych (zdjęć) oraz pola semantycznego. Wydaje się, iż wykorzystanie obrazu i słowa otwiera przed geografią człowieka nowe możliwości, nowe źródła eksploracji przestrzeni. Problem podjęty w tekście jest ważny zarówno z poznawczej, jak i praktycznej perspektywy związanej z odpowiednim kształtowaniem przestrzeni miasta - nowoczesnego, a jednocześnie niewykorzenionego z tradycji i tożsamości danego miejsca, w którym ludzie czuliby się dobrze, mogąc odnaleźć zarówno punkt odniesienia do przeszłości, jak i do przyszłości. (abstrakt oryginalny)
14
Content available remote Konflikt lokalny na przykładzie Nowosolnej
75%
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie konfliktu społecznego, u genezy którego leży spór o niewłaściwą lokalizację wysypiska śmieci. Konflikt ten rozegrał się w latach 1989-1995 pomiędzy mieszkańcami osiedla Nowosolna a przedstawicielami Zarządu Miasta Łodzi. Na łamach tego artykułu podjęło próbę pokazania jego przebiegu i mechanizmów, które do niego doprowadziły. (abstrakt oryginalny)
Dynamiczne zmiany gospodarcze i społeczne, przy jednocześnie spadającej liczbie kandydatów na wyższe uczelnie, tworzą wyzwania także dla ośrodków akademickich zajmujących się geografią społeczno-ekonomiczną. Wyzwania te rodzą konieczność zwiększenia nie tylko dydaktycznej, lecz przede wszystkim badawczej przydatności tej gałęzi dla sfery praktyki nauki. Szczególnie celowe byłoby wzmocnienie pozycji badań geografii społeczno-ekonomicznej jako analitycznej podstawy dla planowania przestrzennego. Obecny stan zagospodarowania przestrzeni w Polsce wskazuje bowiem, że w najbliższych latach znaczenie planowania przestrzennego musi wzrosnąć. Jednakże jednoczesny wzrost znaczenia geografii będzie wymagać rozszerzenia przedmiotu jej badań na nowe obszary, zwłaszcza kojarzone dotychczas z urbanistyką. (abstrakt oryginalny)
W podręczniku omówiono podstawowe pojęcia geografii społeczno-ekonomicznej. Uczyniono to w świetle dotychczasowej literatury, porządkując te pojęcia. Za główne uznano "wartość przestrzenną" oraz "przestrzeń społeczną i ekonomiczną", a następnie lokalizację ekonomiczną i miejsce społeczne, krajobraz kulturowy, region społeczny i region ekonomiczny oraz środowisko społeczne i środowisko ekonomiczne. Pojęcia wyjaśniono na podstawie dobranych teorii. Książka stanowi ważne uzupełnienie obecnych podręczników, które były poświęcone głównie zagadnieniom ekonomicznym, o treści społeczne. Omówiono też specjalności geografii społeczno-eko-nomicznej(fragment tekstu)
W artykule przedstawiono wybrane przemiany w geografii społeczno-ekonomicznej oraz ich związki z ekonomią. Dokonano porównania metod badawczych obu dyscyplin nauki. Przedstawiono również pewne elementy nowych rodzajów podejścia nazywanych nową geografią ekonomiczną, geografią czasu oraz nową geografią przemysłową w kontekście zmian paradygmatu nauki ekonomii i geografii społeczno-ekonomicznej. (abstrakt oryginalny)
18
75%
Celem artykułu jest analiza lobbingu w kontekście geograficznego zróżnicowania regulacji dotyczących tego rodzaju działalności. Dodatkowo podjęto próbę wskazania miejsca polskich regulacji w tym systemie oraz oceny realizowanych praktyk lobbingowych na tle międzynarodowym. Istotą przeprowadzonego badania jest zwrócenie uwagi na przestrzenne zróżnicowanie lobbingu, w tym społeczny odbiór tego typu działalności - swoistą geografię lobbingu i kierunki dokonujących się w tym zakresie zmian. Badane zagadnienia mają charakter interdyscyplinarny i dotyczą szeroko pojętych nauk społecznych, w tym: ekonomii międzynarodowej, ale i geografii społecznej, teorii lokalizacji, socjologiczno-kulturowych aspektów funkcjonowania państw i działających na ich terenie podmiotów, kwestii etycznych etc. Opracowanie składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiono istotę lobbingu we współczesnym świecie - strategie i metody oddziaływania na sferę legislacji. W drugiej zaakcentowano różnice między dwoma podstawowymi modelami realizacji i oceny działań lobbingowych - amerykańskim i europejskim. Następnie przedstawiono podstawowe zasady monitorowania lobbingu o charakterze uniwersalnym oraz konsekwencje regionalnego zróżnicowania postrzegania lobbingu dla metod prowadzenia monitoringu tej działalności w poszczególnych państwach. Polski model lobbingu omówiono w ostatniej części artykułu - zaprezentowano go przez pryzmat realizacji lobbingu w polskim parlamencie. (abstrakt oryginalny)
19
Content available remote Geografia wsi - próba ujęcia systemowego
75%
W polskiej literaturze geograficznej trwa dyskusja na temat roli i miejsca geografii społeczno-ekonomicznej w systemie nauk geograficznych. Niniejszy artykuł stanowi próbę określenia roli i miejsca geografii wsi, jako kierunku (specjalności) oraz ważnego pola badawczego geografii społeczno-ekonomicznej. Podstawą badań w geografii wsi jest potrójna struktura obszarów wiejskich (wieś, obszar wiejski i kontinuum wiejsko-miejskie). W literaturze geograficznej można wymienić co najmniej trzy konceptualne modele studiów wiejskich: funkcjonalistyczny (gdzie funkcja prowadzi do wyjaśnienia danego zjawiska), systemowy (wieś stanowi otwarty system społeczno-techniczny kształtowany na wielu płaszczyznach i poziomach) i humanistyczny (podejście behawioralne, jakościowe). Konceptualizacja systemowa w badaniach wsi (gmin) umożliwia wyróżnienie trzech podsystemów: I - podsystemu uwarunkowań, II - podsystemu funkcjonalno-strukturalnego i III - podsystemu strategicznego. W podsystemach: uwarunkowań i funkcjonalno-strukturalnym wyróżniono po 10 obszarów badawczych, natomiast w podsystemie strategicznym 7 scenariuszy rozwoju. W strategicznym rozwoju obszarów wiejskich Polski (do 2050 r.) autor rozważa różnorodność scenariuszy jako efekt optymalnego wykorzystania (lub niewykorzystania) sfery przyrodniczej, społeczno-demograficznej, ekonomicznej i infrastrukturalnej, w wymiarze lokalnym, regionalnym, krajowym i globalnym.(abstrakt oryginalny)
20
Content available remote Naukowy program badawczy. Studium przypadku geografii rolnictwa w Polsce
63%
W dotychczasowych studiach nad ścieżką rozwoju geografii społeczno-ekonomicznej (geografii człowieka) najczęściej przyjmuje się model historyczno-problemowy, tzn. chronologicznego opisu podejmowanych tematów z charakterystyką najważniejszych wyników prac naukowych. Podobna sytuacja dotyczy podsumowań dorobku geografii rolnictwa. Dużo rzadziej stosowanym modelem oceny dorobku i charakteru dyscypliny jest próba rekonstrukcji przedmiotowej odnosząca się do podstaw teoretyczno-metodologicznych. Rozwój programu badawczego geografii rolnictwa w Polsce można rozpatrywać jako zespół następujących po sobie podprogramów, których historia wprowadzania może być interpretowana jako powtarzająca się procedura reformy twardego rdzenia i tworzenie wokół niego pasa ochronnego. Geneza i podtrzymywanie mocy wyjaśniającej programu badawczego przez stopniowe poszerzanie problematyki studiów, przy zachowaniu rygoru postępowania metodologicznego, stanowi interesujący przypadek ewolucji szkoły naukowej, wzrostu jej znaczenia, rozkwitu oraz regresu.(abstrakt oryginalny)
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.