System transportowy Unii Europejskiej, składający się z wielu podsystemów narodowych, przeszedł w ostatnich latach istotne przemiany, czego efektem jest utworzenie tzw. jednolitej przestrzeni transportu UE. Likwidacja barier związanych z dostępem do rynków (liberalizacja) oraz zniesienie kontroli granicznych (układ Schengen) w zasadniczy sposób ułatwiły transport ładunków i pasażerów w relacjach międzynarodowych. Dodatkowo umożliwienie działania firmom poza granicami kraju macierzystego, w ramach kabotażu, dało nowe możliwości konkurowania na rynkach transportowych. Tym samym zmianie uległy możliwości działania przedsiębiorstw przewozowych (podażowa strona rynku), które zaczęły poszukiwać szans rynkowych poza granicami. Z drugiej strony, powstanie jednolitej przestrzeni transportowej wymaga tworzenia nowych rozwiązań transportowych, co w połączeniu ze zmianami modelu konsumpcji powoduje redefinicję struktury przestrzennej strumieni ładunkowych (popyt na usługi transportowe). Wskazane zjawiska wpisują się również w procesy zmian o charakterze globalnym, gdzie takie działania, jak outsourcing oraz offshoring stały się wiodącymi elementami strategii rozwoju, zarówno korporacji transnarodowych, jak i mniejszych firm poszukujących sposobów na ograniczenie kosztów produkcji. W efekcie pojawiają się nowe wyzwania transportowe, których obsługa wymaga nowego spojrzenia na kształtowanie układów przestrzennych transportu, a zatem również zmian w strategii działania przedsiębiorstw. Rozwój logistycznych łańcuchów dostaw w skali europejskiej wymaga od firm transportowych dużo większego potencjału technicznego, technologicznego, organizacyjnego, informacyjnego czy też finansowego. Dodatkowo wciąż występująca presja na wzrost efektywności kosztowej powoduje konieczność współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami. Współpraca taka stanowi, w wielu przypadkach, pierwszy etap procesu koncentracji. Celem niniejszego artykułu jest więc ocena wpływu integracji przestrzennej europejskiego transportu na intensyfikację procesów koncentracji na rynku transportowym. Co ważne, procesy koncentracji mogą przybierać odmienne wymiary (wertykalny, horyzontalny i konglomeracyjny) oraz poziomy (funkcji transportowych oraz procesów transportowych), co w istotny sposób komplikuje jednoznaczną ocenę tych zjawisk.(abstrakt autora)