Audyt wewnętrzny w jednostkach sektora polskich finansów publicznych funkcjonuje dopiero od 1 stycznia 2002 r. Na świecie idea profesjonalnego, współczesnego audytu wewnętrznego zrodziła się w pierwszej połowie XX wieku w Stanach Zjednoczonych – utworzenie w 1941 r. Instytutu Audytorów Wewnętrznych (The Institute of Internal Auditors), natomiast w Europie znaczącą datą dla audytu wewnętrznego był rok 1977 – utworzenie Europejskiego Trybunału Audytorów (The European Court of Auditors) w Luksemburgu. Na podstawie krajowych i zagranicznych regulacji profesjonalnych i prawnych, a także literatury przedmiotu, zaprezentowano w opracowaniu ocenę ryzyka we współczesnym audycie wewnętrznym. Przedstawiono istotę i rodzaje ryzyka oraz pojęcie zarządzania ryzykiem, uporządkowano problematykę, zdefiniowano pojęcia i syntetycznie zaprezentowano metody analizy ryzyka. W opracowaniu pokazano ogromne znaczenie oceny ryzyka dla bieżącej i przyszłej działalności jednostki organizacyjnej oraz rolę, jaką odgrywa w niej współczesny audyt wewnętrzny. Współczesny audyt wewnętrzny jest nowoczesnym narzędziem zarządzania jednostką organizacyjną, integrującym m.in. zadania wszystkich znanych elementów nadzoru, dostarczającym dokładnych informacji, analiz, ocen i zaleceń, zorientowanym (biznesowo- zarządczo) na cele jednostki, przynoszącym wartość dodaną i usprawnienie działalności, funkcjonującym w trzech przestrzeniach czasowych – przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Jest również działalnością doradczą i instruktażową. Nadrzędnym celem audytu wewnętrznego jest ograniczenie ryzyka w działalności jednostki. Audyt stanowi w jednostce wsparcie kadry kierowniczej w realizacji powierzonych im zadań, m.in. poprzez ocenę efektywności zarządzania ryzykiem, za które kierownictwo jest odpowiedzialne. Audyt koncentruje się na ocenie ryzyka (identyfikacji obszarów i analizie ryzyka), a poziom ryzyka stanowi podstawę hierarchizacji obszarów podlegających audytowi wewnętrznemu w danym okresie, czyli wskazania najpilniejszych zadań audytowych, narażonych w jednostce na największe ryzyko. Ocena ryzyka jest procesem ciągłym. Ujawnione ryzyka wymagają stałego monitorowania, aby pojawiające się nowe ryzyka zostały w porę dostrzeżone, monitorowane i zaplanowane do audytowania. (abstrakt oryginalny)