Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 28

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Klauzula generalna
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Artykuł omawia zagadnienie klauzuli generalnej interesu publicznego w kontekście przymusowej restrukturyzacji. Rozważania w nim poczynione zmierzają do przedstawienia istoty klauzuli interesu publicznego, jej źródeł i funkcji w obrocie publicznoprawnym, a także przesłanek jej stosowania w procedurze przymusowej restrukturyzacji. W artykule scharakteryzowano nie tylko koncepcję interesu publicznego w prawie polskim i unijnym, lecz zwrócono uwagę na jego rolę w funkcjonowaniu rynku finansowego. Artykuł, jako pierwsze opracowanie w polskiej literaturze prawniczej dotyczące przesłanek wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, podejmuje próbę ukazania przesłanek interpretacyjnych klauzuli interesu publicznego w przymusowej restrukturyzacji.(abstrakt oryginalny)
Istotę klauzul generalnych - szczególnej instytucji prawnej wywodzącej się z prawa cywilnego - próbowano opisać i wyjaśnić w całym szeregu opracowań. Wielokrotnie podkreślano, iż sformułowania zawarte w tekstach prawnych, a określane mianem klauzul generalnych, cechuje "otwartość", "ogólnikowość" czy "enigmatyczność". Są to zwroty "niedostatecznie ściśle określone" lub też "nie dookreślone". Niejednokrotnie podkreśla się ich "blankietowy" charakter, co ma prowadzić, w zakresie orzecznictwa sądziowskiego, do niepewności, której wyrazem ma być zarówno różnorodność rozstrzygnięć przez różne sądy, jak i brak stałej linii orzecznictwa. Są one "nieskończonymi szablonami", a zatem w konsekwencji stają się "wielką przestrzenią dla sędziowskiego uznania w ramach norm ustawowych", stwarzają "wolność wyboru między różnymi możliwościami". Pozostawiony stosującemu prawo zakres swobody wymaga dokonania przez niego określonego wartościowania", zaś występująca w klauzulach ,,wartościująca konkretyzacja" pozwala na uwzględnienie "odrębności poszczególnych przypadków". Dzięki tej instytucji możliwa jest indywidualizacja rozstrzygnięć, "mogą być podstawą różnej oceny sędziowskiej w poszczególnych przypadkach". Jednocześnie podkreśla się odsyłający charakter klauzul generalnych. Stwierdza się, że stanowią one "odesłanie do sędziowskiego poczucia prawnego", z racji "odsyłania sędziego" do "dobrych obyczajów", "dobrej wiary" czy "zwyczajów obrotu". Podstawą rozstrzygania poszczególnych przypadków są określone kryteria czy wartości pozaprawne, do których odsyłają przepisy prawa. Odsyłając do "sędziowskiego uznania", odsyłają zarazem do "sędziowskiej oceny okoliczności poszczególnych przypadków". Wielokrotnie podkreśla się, iż klauzule generalne zawierają odesłanie do odrębnego od prawa systemu normatywnego, "do układu norm pozaprawnych, takich jak: zasady współżycia społecznego, zasady ustroju czy cele Państwa Ludowego", "do norm społecznych". Tym też szczególnym aspektem klauzul generalnych zajmę się w poniższych rozważaniach. (fragment tekstu)
W niniejszym komentarzu do stanowiska judykatury omówiono przypadek oceny zgodności planu ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, kwestię interpretacji pojęć o nieostrych definicjach i klauzul generalnych, a w kontekście całości przepisów istotę planu miejscowego i jego skutków dla adresatów tej ustawy. Zaniechanie przeprowadzenia postępowania planistycznego w niezbędnym zakresie jest istotnym naruszeniem procedury sporządzania planu miejscowego i skutkuje unieważnieniem wszystkich postanowień planu miejscowego dotyczących terenów wyznaczonych w planie, dla których doszło do naruszenia. Obowiązek określenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przeznaczenia terenu oznacza konieczność określenia sposobu jego przyszłego zagospodarowania i użytkowania poprzez takie wyrażenia, które jednoznacznie wskazują, jaką funkcję ma pełnić dany teren. Nie oznacza to jednak, że ten sam obszar nie może mieć różnych celów w planie, a tym samym niedopuszczalne jest ustalanie różnych funkcji dla jednego obszaru. Warunkiem takiego rozwiązania jest ustalenie, że funkcje te nie wykluczają się wzajemnie i nie są sprzeczne. Powyższa argumentacja wskazuje, że niedopuszczalne jest stosowanie w części tekstowej planu terminów wieloznacznych, ponieważ może to prowadzić do niespójnych wyników ich interpretacji i jednoznacznej arbitralności stosowania prawa. (abstrakt oryginalny)
Artykuł stanowi próbę konfrontacji koncepcji występujących w doktrynie i orzecznictwie na temat powagi rzeczy osądzonej i jej granic podmiotowych z aktualnym brzmieniem przepisów regulujących tę instytucję oraz przepisami dotyczącymi postępowania klauzulowego zapewniającymi możliwość dochodzenia roszczenia wskazanego w prawomocnym wyroku na drodze postępowania egzekucyjnego. (abstrakt oryginalny)
5
Content available remote Klauzula sumienia lekarzy a trudny przypadek prawa
100%
Celem tekstu jest próba opisania sytuacji odwołania się przez lekarza do klauzuli sumienia jako trudnego przypadku prawa w rozumieniu Ronalda Dworkina. Tak samo, jak ma to miejsce w trudnym przypadku, klauzula sumienia pozwala lekarzom odwołać się do autonomicznego systemu norm w przypadku niesprawiedliwego wyniku interpretacji norm systemu prawnego. Dzieje się tak dlatego, że sytuacja lekarza jest indywidualna i konkretna, w odróżnieniu od przepisów prawa, co każe uznać klauzulę nie za przyczynę zaistnienia trudnego przypadku, lecz drogę do jego rozwiązania. Ponadto instytucja klauzuli sumienia nakłada na lekarza dodatkowe obowiązki, które motywowane są zasadami prawa, poddanymi procesowi ważenia. Obecna w koncepcji Dworkina postawa interpretacyjna pozwala na rozszerzenie kategorii trudnego przypadku na sprawy niesądowe oraz nierozstrzygane przez sędziów.(abstrakt oryginalny)
Generalna klauzula odsyłająca może być zdefiniowana jako część normy, zrekonstruowana z tekstu normatywnego, upoważniająca sąd do powołania się na pozaprawne kryteria podczas określania podstawy decyzji stosowania prawa. Tradycja występowania takich konstrukcji w europejskich porządkach prawnych oraz ich obecność we wszystkich gałęziach prawa, należących zarówno do prawa prywatnego, jak i prawa publicznego, powoduje, że mają one uniwersalny charakter. Prawodawca, formułując klauzulę, wskazuje na wolę otwarcia argumentacji prawnej, przenosząc ustalenie jej treści na sądownictwo, wiążące klauzulę z wartościami moralnymi, politycznymi czy gospodarczymi. Sposób, w jaki klauzule są stosowane oraz w jaki jest ustalana ich treść czy też rodzaj i zakres wpływu, jaki klauzule mają w procesie stosowania prawa, wzmacnia rolę aksjologii w wykładni prawa, różni się jednak w zależności od takich czynników, jak typ procesu decyzyjnego oraz, szczególnie istotny w kontekście całości niniejszego tomu, rodzaj gałęzi prawa, w jakiej klauzule funkcjonują. (abstrakt oryginalny)
Przedmiotem artykułu są klauzule generalne w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Autor przyjmuje, iż klauzula generalna może być rozumiana dwojako. Po pierwsze, jako norma wynikająca z przepisu upoważniającego podmiot stosujący prawo do oparcia swojego orzeczenia na kryterium pozaprawnym. Po drugie, jako sam zwrot nieostry. Konieczność klauzuli generalnej w prawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji wynika z niemożliwego do precyzyjnego ustalenia wszystkich możliwych postaci nieuczciwych działań przedsiębiorców na rynku w celu pozyskania klientów dla swoich towarów (usług). (abstrakt oryginalny)
Rzymscy iuris prudentes z upodobaniem używali zwrotów wartościujących, przypominających współczesne klauzule generalne, nadając prawu rzymskiemu elastyczność i ponadczasowość. W prawie prywatnym charakter takich zwrotów miały przykładowo: bona fides (dobra wiara), bonos mores (dobre obyczaje), bonum et equum (dobre i słuszne), ratio aequitatis (słuszne powody), utilitas (użyteczność), natura rerum (natura rzeczy). W prawie karnym rola klauzul generalnych była mniejsza, ale także można odnaleźć stosowne ich przykłady, jak choćby: utillitas publica (korzyść, interes publiczny) czy dolus malus (zły zamiar). (abstrakt oryginalny)
Niniejszy artykuł stanowi omówienie teoretycznych aspektów problematyki odesłań pozaprawnych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Tło i podbudowę prezentowanego zagadnienia stanowiły krótkie rozważania o formach wyrażania aksjologii prawnej i pozaprawnej w systemach prawa krajowego i w systemie prawa międzynarodowego. W systemie prawa międzynarodowego rzadziej sięga się do konstrukcji klauzul generalnych jako typowych nośników wartości pozaprawnych, co nie oznacza, że prawo międzynarodowe całkowicie zrezygnowało z tej konstrukcji. Klauzule te znalazły swoje miejsce między innymi w międzynarodowym prawie praw człowieka i w będącej podstawą rozważań EKPC. Artykuł prezentuje normatywne ujęcie klauzul generalnych w Konwencji, skupiając się przede wszystkim na konstrukcji klauzul limitacyjnych. Konstrukcja ta, zasadniczo wykorzystywana do ograniczania praw człowieka, ma jednocześnie wymiar międzysystemowy, ponieważ będąc integralnym elementem EKPC, jest kierowana w pierwszej kolejności do krajowego ustawodawcy, który dokonuje ograniczeń praw człowieka w aktach normatywnych prawa krajowego. Akty te są następnie podstawą decyzji stosowania prawa ograniczających prawa człowieka, a te następczo mogą podlegać kontroli Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. (abstrakt oryginalny)
Z poglądów przedstawicieli nauki prawa wyłania się zróżnicowany stosunek do klauzuli generalnej społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa w odniesieniu do treści własności. Wśród poglądów opowiadających się za jej usunięciem wskazywane argumenty dotyczą między innymi niewystępowania aktualnie podziału własności na typy i formy charakterystyczne dla systemu prawnego PRL-u. Fakt ten przejawiał się w zróżnicowaniu zarówno treści, jak i ochrony poszczególnych postaci własności, tym samym podkreśla się, że w nowym systemie prawnym III Rzeczypospolitej, usankcjonowanym Konstytucją RP z 1997 r., utrzymywanie tej klauzuli jest bezzasadne. Z kolei w ramach drugiej grupy poglądów, opowiadających się za pozostawieniem tej klauzuli, podkreśla się fakt jej przydatności w aktualnym systemie prawnym, gdyż pozwala ona tam, gdzie jest to wskazane, odwołać się do funkcji społecznej własności, co stanowi przejaw utrzymania równowagi między uwzględnianiem interesów indywidualnych oraz interesów ogólnych. W literaturze podkreśla się również, że paradoksalnie to, co służyło zupełnie innej koncepcji własności w systemie prawnym PRL-u, nagle odpowiada społecznej konstrukcji własności występującej w społecznym nauczaniu Kościoła katolickiego, urzeczywistnionej dla przykładu w Konstytucji RFN. (abstrakt oryginalny)
Prawo karne jest gałęzią prawa, w której generalne klauzule odsyłające są z samej swej natury podejrzane. Są one jednak na jego gruncie stosowane nie tylko wówczas, kiedy ustawa staje się nieadekwatna do zmieniających się stosunków politycznych, społecznych czy ekonomicznych. Ich celem jest zapewnienie luzu decyzyjnego i korekty zbyt niekiedy sztywnych przepisów. Jedną z nielicznych znanych w prawie karnym klauzul generalnych jest klauzula społecznej szkodliwości czynu. Pojęcie to pojawiło się w k.k. z 1997 r. Nie ma definicji legalnej, lecz należy do ustawowej definicji przestępstwa. Przepis art. 115 § 2 k.k. stanowi, że na jej poziom wpływają zarówno elementy obiektywne, jak i subiektywne. Społeczna szkodliwość pełni różne role: jest zasadą prawa karnego, podstawą odpowiedzialności (znamieniem przestępstwa) i zasadą wymiaru kary. Przy jej ocenie należy brać pod uwagę różne elementy, które często pełnią odmienne role w prawie karnym (motywacja, zamiar, reguły bezpieczeństwa). To czyni ją uniwersalnym narzędziem prawa karnego. (abstrakt oryginalny)
Publikacja jest próbą przedstawienia klauzuli generalnej jako uniwersalnej konstrukcji, która przełamuje tradycyjny podział systemu prawnego do gałęzi prawa, nie tylko ze względu na swoją obecność w każdym dziale prawa, ale także z powodu pewnych cech związanych z celem i efektem jej wprowadzenia do systemu prawnego. Szczegółowe poglądy doktryny i praktyki prawniczej wykazują podobieństwa wynikające z ontologicznej konotacji klauzul generalnych, ich roli w procesach stosowania prawa i wpływu praktyki sądowej na zrozumienie poszczególnych klauzul. Obecność klauzul generalnych w systemie prawa wpływa pozytywnie na elastyczność procesów stosowania prawa, ale jednocześnie wiąże się z koniecznością utrzymania właściwej równowagi między elastycznością a pewnością i jednolitością stosowania prawa. (abstrakt oryginalny)
Praca nosi tytuł "Klauzule generalne. Ich rola i znaczenie w prawie cywilnym". We wstępie zostanie usystematyzowana podstawowa wiedza z zakresu prawa cywilnego. Omówione zostaną pojęcia takie jak prawo publiczne, prawo prywatne, prawo cywilne, jego działy oraz zasady. Po wstępie dotyczącym wiedzy bazowej nastąpi przejście do części zasadniczej tekstu. Zostanie omówione między innymi pojęcie klauzuli generalnej oraz jej historia. Tekst wskaże także rodzaje przepisów mogących zawierać omawiane klauzule. Po ustaleniu zakresu klauzul generalnych przyjdzie czas na wskazanie ich adresatów. Dalsza część pracy skupi się na generalnych klauzulach odsyłających. Przedmiotem rozważań będzie ich pojęcie samo w sobie oraz zagadnienie dotyczące ich nazw. W następnej części tekstu zostaną po krótce omówione przykłady konkretnych klauzul generalnych. Będą to klauzula generalna zasad współżycia społecznego, klauzula generalna dobrych obyczajów oraz klauzula generalna społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa. Po analizie poszczególnych zagadnień przyjdzie czas na konkluzje. Dotyczyć będą one postaw względem klauzul generalnych oraz ich zastosowania. Co więcej, pracę zakończą prognozy o funkcjonowaniu klauzul generalnych w przyszłości polskiego systemu prawnego. Cały tekst oparty będzie na uregulowaniach prawnych oraz teoriach, twierdzeniach oraz poglądach wysnutych przez znawców w omawianej dziedzinie. Należą do nich między innymi Z. Radwański, A. Olejniczak, T. Pajor, H. Izdebski, T. Bukowski, L. Leszczyński, T. Guz, J. Głuchowski, M. R. Pałubska, A. Żurawik.(abstrakt oryginalny)
Wprowadzenie do polskiego prawa ogólnej klauzuli obejścia prawa podatkowego wydaje się nieuniknione. Resort finansów jest zdeterminowany w walce z agresywną optymalizacją podatkową, czego wsparcie stanowią Zalecenia Komisji Europejskiej. Dyskusja na temat tego, czy ten pomysł zasługuje na aprobatę, może być przedmiotem sporu, jednak istotniejsze jest to by uważnie przyglądać się pracom legislacyjnym i antycypować skutki wprowadzenia proponowanych rozwiązań. Wysoce prawdopodobne jest jej wejście w życie, ale ważne, by nie prowadziła do obchodzenia standardów przyjętych w demokratycznym państwie prawa. Celem artykułu jest przedstawianie zarysu instytucji klauzuli obejścia przepisów prawa podatkowego w świetle rozwiązań prawnych przyjętych w ordynacji podatkowej oraz ewentualnych skutków związanych z jej funkcjonowaniem.(abstrakt oryginalny)
Tematyka klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania nabrała znaczenia w ostatnich dwóch latach, prowadząc do pogłębionych analiz, a momentami polemiki budzącej refleksje. Kwestią, która nie doczekała się wystarczającej uwagi ze strony komentatorów, jest natomiast rzadko dostrzegana możliwość stosowania już obowiązujących regulacji cen transferowych na wzór klauzuli ogólnej przeciwko unikaniu opodatkowania celem pełnego pominięcia skutków podatkowych transakcji noszącej znamiona nadużycia prawa. Zagadnieniu temu autor poświęcił wystąpienie podczas I Seminarium Przedkongresowego Seul 2018, zorganizowanego przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Podatkowe w Polsce (International Fiscal Association) na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 28.09.2017 r. 2 , czego podsumowaniem jest niniejszy dwuczęściowy artykuł. (abstrakt oryginalny)
Artykuł jest poświęcony problematyce generalnych klauzul odsyłających w polskim procesie karnym. Rozważania w nim przedstawione dotyczą jednej z klauzul, a mianowicie "dobra wymiaru sprawiedliwości", zawartej w art. 37 k.p.k. Autorka stwierdziła, że jest to pojęcie nieostre, o bardzo szerokich granicach znaczeniowych i w konsekwencji nie jest możliwe skonstruowanie jednej, uniwersalnej i precyzyjnej definicji tego sformułowania ani też enumeratywne wyliczenie sytuacji, w których dobro wymiaru sprawiedliwości byłoby zagrożone. Nie ma zresztą takiej potrzeby. Zasadne wydaje się jednak wskazanie ogólnych kierunków wykładni tego pojęcia i tak też się stało w aktualnym orzecznictwie i piśmiennictwie. Z kolei ocena, czy w konkretnej sytuacji przesłanka dobra wymiaru sprawiedliwości faktycznie występuje, a tym samym czy jest podstawa do zastosowania art. 37 k.p.k., powinna być dokonana w oparciu o realia konkretnej sprawy. (abstrakt oryginalny)
Autorzy opracowania skupili swe rozważania na klauzuli generalnej interesu społecznego w ogólnym postępowaniu administracyjnym, postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W ten sposób otrzymali kompleksową, aczkolwiek ograniczoną ze względu na ramy opracowania, analizę funkcji tej klauzuli w podstawowych postępowaniach systemu procedury administracyjnej. Artykuł wyjaśnia skomplikowane pojęcie interesu społecznego oraz jego stosunek do pojęcia interesu publicznego. Podkreślenia wymaga, że oba pojęcia występują choćby w przepisach kodeksu postępowania administracyjnego. Przedmiotem rozważań autorzy uczynili również kwestie dotyczące możliwości zaistnienia kolizji między interesem społecznym a interesem indywidualnym. (abstrakt oryginalny)
Klauzula generalna nieuzasadnionego wypowiedzenia jest pojęciem niedookreślonym, mającym najszersze zastosowanie w stosunkach pracy. Klauzula ta stanowi alternatywę wobec zamkniętego katalogu przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, umożliwiając sądom pracy wydawanie rozstrzygnięć uwzględniających okoliczności konkretnych stanów faktycznych. Elastyczność klauzul generalnych pozwala na zmianę sposobu ich rozumienia w zmieniających się warunkach zewnętrznych, ustrojowych, a nawet przy okazji zmian w systemie wartości. Jednocześnie wymóg uzasadnionego wypowiedzenia, dla uznania zgodności z prawem tej czynności, podlega kontroli nie tylko z punktu widzenia art. 45 k.p., ale także zasad współżycia społecznego. (abstrakt oryginalny)
Użyte w przepisach Ordynacji podatkowej takie zwroty, jak "ważny interes podatnika" i "interes publiczny" nie mają stałego zakresu treści. Organy podatkowe podczas rozpatrywania poszczególnych spraw obowiązane są zatem wypełnić te pojęcia właściwą zawartością według własnego rozeznania. Z tego powodu doniosłą rolę w stosowaniu klauzul generalnych mają kryteria oceny ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego, które muszą mieć charakter zobiektywizowany. Klauzule generalne ujęte w Ordynacji podatkowej pozwalają na dokonywanie wyboru określonych w niej konsekwencji prawnych i rozstrzygania konfliktu dóbr. Jest to dokonywane w ramach tzw. uznania administracyjnego. Dyrektywy wyboru tkwią w założeniach ogólnych oficjalnie przyjętego systemu wartości. Ustaleniu właściwego znaczenia norm zawierających tego rodzaju środki techniki prawodawczej musi towarzyszyć przekonanie, że tworzenie prawa nie odbywa się w oderwaniu od wpływów aksjologicznych. Uwzględniają one konstytucyjne wolności gospodarcze, socjalne, kulturalne i inne. Klauzule generalne wykorzystywane w prawie podatkowym, przy zachowaniu stabilności przepisów prawnych, powodują jednocześnie uelastycznienie tekstu aktu prawnego, a co za tym idzie - stosowanie przepisów prawnych. Użycie przez prawodawcę klauzul generalnych nie jest równoznaczne z przyznaniem interpretatorowi absolutnej i pozostającej poza wszelką kontrolą dowolności wykładni przepisów prawnych. Musi on posługiwać się zobiektywizowanymi kryteriami ocen pozaprawnych zdarzeń i zjawisk prawnie istotnych znajdujących uzasadnienie aksjologiczne. (abstrakt oryginalny)
Celem tego artykułu jest syntetyczna analiza specyficznych norm prawnych: "generalnych klauzul odsyłających" - w świetle współczesnego polskiego prawa konstytucyjnego. Wskazane normy zostały wyrażone w formalnie obowiązujących konstytucyjnych przepisach prawnych, ale ich normatywna treść odnosi się w istocie do pozaprawnych wartości, wynikających z otwartego charakteru tych przepisów. Rozważania w opracowaniu skupiają się głównie wokół wybranych regulacji Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. oraz wybranych orzeczeń polskiego Trybunału Konstytucyjnego. (abstrakt oryginalny)
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.