Artykuł jest próbą przedstawienia dziejów kolportażu prasy w Polsce w latach 1945-1989, przygotowana głównie z myślą o studentach studiów dziennikarskich. Autor ocenia, że kolportaż jest jedną z tych instytucji składowych naszego systemu medialnego, która - w porównaniu z prasą, radiem czy telewizją - jest stosunkowo mało znana. Literatura przedmiotu jest nieliczna i trudno dostępna. Tymczasem dzieje kolportażu zasługują na uwagę, choćby z tego względu, że są - mówiąc najogólniej - ilustracją ogólnej sytuacji mediów w okresie państwa ideologicznego, którym była PRL. Pokazują też, jak wiele zależy wtedy od woli dysponenta politycznego (PZPR) i jego doraźnych celów, zwłaszcza politycznych i ekonomicznych. W artykule omówione zostały trzy główne etapy rozwoju organizacyjnego instytucji kolportażu. W pierwszym z nich, przypadającym na lata 1945-1949, kolportaż prasy był zdecentralizowany i zdywersyfikowany, co oznaczało wówczas, że wydawcy poszczególnych pism zajmowali się jednocześnie ich rozpowszechnianiem, a w kraju nie było żadnej instytucji odpowiedzialnej za kreowanie i realizację polityki kolportażowej. W drugim etapie (1950-1972) kolportaż prasy był znacjonalizowany, zmonopolizowany i scentralizowany, a w imieniu państwa realizowało go - i to na zasadzie wyłączności - przedsiębiorstwo państwowe. W trzecim etapie, w latach 1973-1989, zadanie to przejął - na zasadzie administracyjnej decyzji dysponenta politycznego mediów - partyjny koncern RSW "Prasa-Książka-Ruch". (abstrakt oryginalny)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.