Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Andrzej Walicki i jego triada: Rosja - Polska - marksizm

100%

Świder K.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2022

|

20

|

z. 3 Społeczeństwo obywatelskie czy ruch oburzonych? Zmiany społeczne w Europie Środkowej i Wschodniej

263-281

Niniejszy artykuł jest poświęcony pamięci zmarłego w sierpniu 2020 r. profesora Andrzeja Walickiego - wybitnego polskiego historyka idei i rosjoznawcy. Stanowi próbę podsumowania ogromnego dorobku naukowego reprezentanta warszawskiej szkoły historii idei. Jego działalność naukowa zdobyła szerokie uznanie na Zachodzie, będąc wybitnym polskim wkładem w światowe rosjoznawstwo. Przedmiotem badań uczonego były Rosja, Polska i marksizm. Szerokiej publiczności na Zachodzie, w Polsce i w Rosji Andrzej Walicki wyjaśniał zagadnienia związane z formowaniem się idei i filozofii rosyjskiej, rozwojem różnych ideologii w Rosji: imperializmu, marksizmu, liberalizmu, czy z kształtowaniem się płaszczyzny i głównej siatki problemowej relacji intelektualnych między Polską a Rosją. Badał również myśl polską w reakcji na kwestię rosyjską, starał się uczestniczyć w debatach dotyczących stosunków polsko-rosyjskich po upadku komunizmu i rozpadzie ZSRR. Wiele uwagi poświęcił recepcji marksizmu w Rosji - w jakim stopniu był on importem ideologicznym z Zachodu, a w jakim bazował na rodzimej tradycji ideowej i religijnej. Andrzej Walicki ukazał w kontekście silnych rosyjskich predyspozycji utopistycznych marksizm jako utopię, która przekształciła Rosję w swój tragiczny poligon doświadczalny i której cele okazały się nierealizowalne. Doprowadziło to do załamania się moralnej legitymizacji systemu komunistycznego i stało się zasadniczą przesłanką dezintegracji radzieckiego imperium. (abstrakt oryginalny)

2

Mechanizm rozkładu komunizmu

100%

Matysiak A.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu

|

1992

|

nr 633 Transformacja systemu gospodarczego w Polsce

9-19

Przedmiotem naszej analizy będzie polska transformacja z powodów, które nie wymagają uzasadnienia. Głównym celem niniejszego opracowania jest rekonstrukcja procesów składających się na proces przejścia międzyformacyjnego. (fragment tekstu)

3

Wpływ modelu sowieckiego na wizerunek fińskich komunistek w latach 20-tych XX wieku. Działalność Aleksandry Kołłontaj

100%

Yisluu A.

Studia Społeczne

|

2015

|

nr 2 (13)

115-120

Rok 1917 stał się punktem zwrotnym w historii Finlandii. Właśnie wtedy, po fali protestów patriotycznych w kraju i rewolucji lutowej w Rosji, car Mikołaj II abdykował, tym samym zrzekając się tytułu Wielkiego Księcia Finlandii (fiń. Suomi). Latem tego roku powstał finlandzki Senat, a 4 grudnia jego przewodniczący Per Evind Svinhuvud (fiń. Pehr Evind Svinhufvud) podał do informacji publicznej wiadomość o zmianie systemu politycznego, ogłaszając przejście do republikańskiej formy rządów. Apel ten nazwano później "Deklaracją Niepodległości Finlandii". Wkrótce do Piotrogrodu została wysłana delegacja fińska na czele ze Svinhuvudem, już jako regentem. W noc sylwestrową na przełomie lat 1917 i 1918, Lenin podpisał dekret, w którym rząd bolszewicki uznał suwerenność Finlandii. Jednak, według fińskiego historyka Henryka Mejnandera (fiń. Henrik Meinander), czynu tego dokonano nie w celu wspierania fińskich obywateli, ale by przyspieszyć proces rewolucyjny na tych terenach, na który, jak pokazuje historia, nie trzeba było długo czekać. (Мейнандер., 2008 s. 134)(fragment tekstu)

4

The Post-Communist State Era and Its Impact on Sovereignty: A Case Study of Kosovo

100%

Salihu S.

Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

|

2022

|

nr 1

135-152

Many theoretical perspectives have touched on the concept of sovereignty, but the need for more sovereignty-based discussion in relation to the postcommunist era still exists. The question of sovereignty and its survival in the post-communist era touches on some general features such as the attributes, signs, properties, and conditions of the concept of sovereignty that have evolved. In the case of Kosovo, the issue of sovereignty can be linked to two distinct features, namely democracy and human rights. For Kosovo to be a sovereign state, it had a mandatory prerequisite to fulfil these two features. These features implied the fulfilment of two criteria, in the forms of legality and legitimacy and, in reality, these two criteria stem from the will of the people. This reflection shows that sovereignty in the post-communist era had to be in line with respect for human rights as a feature of the principles of democracy. However, the transition from the communist system to democracy was not an easy one. In this regard, Kosovo has come a long way in achieving sovereignty and managed to be declared a sovereign state in 2008. The conditioning of Kosovo's sovereignty by the above criteria represents the influence of the post-communist era, and its earlier form differs from the prevailing form of absolute sovereignty as it existed, for example, in the former federations of Russia and Yugoslavia. Kosovo's sovereignty is reflected in accordance with the will of the majority of over ninety-five percent of the country's population. Moreover, in Kosovo, minorities have privileges, such as positive discrimination and the special right that constitutional changes on vital issues pertaining to those minorities cannot be made without their vote. However, in the post-communist era, it was not possible to democratise all sovereign states. Some states focused on the power and manner of expanding power in their respective territories and fought for the recognition of reconfigured sovereignty at the expense of justice and rights. Therefore, since the post-communist period, the definition, content, and character of sovereignty has been in debate, with a new dimension of respect for human rights as a major talking point and as an essential mark of the principle of democracy.(original abstract)

5

Od wroga klasowego do wroga etnicznego - ewolucja komunistycznej myśli politycznej na przykładzie Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej w latach 1942-1968

100%

Trembicka K.

Humanities and Social Sciences

|

2015

|

20 (XX)

|

nr 22 (3)

175-188

Podmiotem rozważań były Polska Partia Robotnicza i Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, partie komunistyczne o ideologii marksistowsko-leninowskiej, które zbudowały system polityczny Polski Ludowej i sprawowały władzę polityczną. Autorka zajęła się myślą polityczną, a szczególnie jedną z jej kategorii - wróg. Celem artykułu było pokazanie ewolucji myśli politycznej partii komunistycznych przy wykorzystaniu przedmiotowej kategorii i z uwzględnieniem wroga rzeczywistego oraz tzw. obiektywnego i potencjalnego. System polityczny stworzony przez komunistów potrzebował wroga. Lokalizacja wroga była pochodną narzuconych przez suwerena zewnętrznego wskazań ideologicznych, politycznych i wojskowych. Wrogiem klasowym, zarówno rzeczywistym, jak też obiektywnym i potencjalnym, były różne podmioty: siły społeczne, polityczne i wojskowe związane z poprzednim państwem, a w okresie wojny z Polskim Państwem Podziemnym - państwa kapitalistyczne, po utrwaleniu władzy zaś - kolejne grupy społeczne, instytucje, środowiska zawodowe, członkowie elity władzy. Wrogiem potencjalnym były mniejszości narodowe i ich stowarzyszenia, które, w zależności od potrzeb mogły przeobrazić się we wroga obiektywnego i rzeczywistego. PPR i PZPR, wzorem innych partii komunistycznych, stosowała elastyczne formy i środki walki z wrogiem, w zależności od potrzeb: przemoc fizyczną, dyskredytację, infiltrację, dyskryminację materialną, charakterystyczne dla okresu walki o władzę i jej utrwalenie, i inne, np. wymuszanie emigracji, czy szykany w postaci odmowy wydania paszportu, aresztu 48-godzinnego, rewizji, zablokowania możliwości awansu, blokady dostępu na studia. (abstrakt oryginalny)

6

Grecki dziennik "Rizospastis" jako przykład prasy partyjnej

100%

Fraszczyk T.

Studia Medioznawcze

|

2011

|

nr 1 (44)

45-59

W artykule przedstawiono grecki dziennik "Rizospastis", od ponad 90 lat organ prasowy Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Grecji. Omówiono historię pisma, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszych burzliwych lat jego istnienia oraz trwających w sumie ponad 35 lat okresów nielegalnej działalności. Przedstawiono współczesną pozycję dziennika na greckim rynku prasowym i przeprowadzono analizę językowo-ideologicznej warstwy "Rizospastisa" jako wiernego realizatora wytycznych leninowskiej koncepcji prasy. Autor stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, gdzie leży źródło wciąż niemałej popularności tego pisma oraz stabilnej pozycji rynkowej, którą nieprzerwanie się ono cieszy. (abstrakt oryginalny)

7

Pożytek z komunizmu

100%

Wyganowski J.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2003

|

nr 15

26-27

W niewielkiej miejscowości Grutas k.Druskiennik na Litwie, na 21 ha leśnych dróżek, stoją najrozmaitsze rzeźby epoki socjalizmu. Mało tego, zarabiają na siebie, a pomysłodawcy przedsięwzięcia, 50-letniemu Wilamasowi Malinauksasowi, przynoszą sławę i pieniądze.

8

Lata 70. - fragmenty mozaiki

100%

Maga A.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2017

|

43 Projektowanie w latach 70.

31-62

Design is a creative area which is deeply dependent on material conditions: on technological and productive capacity and on production management. Polish design in the 70s was significantly influenced by political changes and new strategy of economic development based on the money borrowed from western countries.Thanks to foreign licenses producers and designers gained bigger technological potential. At the same time a lot of interesting works were created due to the activity of previously established institutions: design centres in factories and in the unions of particular industries. The article attempts to point put discrepancies between the advanced system of organisation and promotion of design and the real professional practice of designers. As it is really difficult to prepare an objective and synthetic view on the decade, the author relates her interviews with some of designers who were active in Poland In the 70s. As a result the reader becomes aware of what designing and producing was really like at that time in the sectors of electro-acoustic equipment, furniture, glass, fashion. The author also gives some important examples of projects realized in the serial production.(original abstract)

9

Uwagi na temat wzornictwa przemysłowego w Polsce w latach 70.

100%

Wybieralski W.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2017

|

43 Projektowanie w latach 70.

13-30

The paper discusses issues concerning the Polish industrial design ofthe'70s in regard to social and economical situation of a country belonging by the time to the 'Eastern Bloc'. The author argues the design industry had been strictly dependent on the social and political matters of that time. His judgement results not only from the review and analysis of the accessible information but most of all from his personal experiences of participation in several design teams operating in Polish industry of that time. The emphasis is laid on the specific area of design which is performed in various branches and capacities that produces objects of everyday use, machines, appliances and other constituents of human ambience. The author remarks also the organisational and legal issues of the profession and the design education in academies by the time. Industrial design, in his opinion, was strictly connected with visual arts, different technical disciplines, humanities and social sciences. The most distinctive features of design are its multidisciplinarity, the activity in the realms of usability and the formal (visual and aesthetic) matters. The profession balances questions of function, form, technology and economy. Even though the '70s as many other periods in Polish politics and economy did not result in expected successes, the discipline of design managed to survive the severe time of the 80s and create the base for operating in the market economy after the 1989.(original abstract)

10

Biocommunism and its Role as it Overcomes Biopolitics

100%

Wróbel S.

Polish Sociological Review

|

2020

|

nr 3 (211)

301-321

Biopolitics is often understood as a form of power that is exercised over a population, not over people. Within this paradigm, a population is understood objectively as wealth, manpower, labour capacity, but also demographically as the object of statistical analysis. If biocommunism is to gain any political significance, if it is to become not only the result of the birth of biopower but also an active and actual agent of new political devices, then it must face the problem of "population empowerment." In this process of empowerment, "power over life" is to be transformed into "the power of life itself." In this article, the author tries to develop the idea of biocommunism according to which life is nothing but the fold of being onto itself. Up to now, we have thought of politics as what subsists, thanks to the division and articulation of life, as a separation of life from itself that qualifies it on different occasions as human, animal, or vegetal. For biocommunism, life is a form generated by a multitude of living forms. (original abstract)

11

Komunizm jako towar

100%

Hartman J.

Marketing w Praktyce

|

2006

|

nr 1

63-64

Komu przynosi szerzenie lewackiej mitologii? Czy można na tym zarobić? System wytwarza pozory wolności, pozory różnorodności, gdy tymczasem podporządkowuje sobie wszystko i nad wszystkim panuje.

12

Wstęp do rozważań na temat sytuacji bułgarskiego teatru po upadku komunizmu

75%

Szulborska-Łukaszewicz J.

Zarządzanie w Kulturze

|

2006

|

7

163-172

Na początku artykułu krótko opisano historię Bułgarii oraz przedstawiono liczbę działających w Bułgarii teatrów. Następnie omówiono problemy dyrektorów teatrów, związane z ich funkcjonowaniem, a przede wszystkim problem finansowania. Szczegółowo zaprezentowano działalność Narodowego Centrum Teatru, które odgrywa bardzo ważną rolę w finansowaniu działalności bułgarskich teatrów.

13

Totalitarianism Versus Humanitarian-Personalist Concept of Socio-Political Life According to Cardinal Stefan Wyszyński

75%

Ficek R.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2022

|

20

|

z. 1 Facing New Challenges: the Security and Resilience of East-Central European States in the 21st Century

203-228

Głównym celem niniejszego artykułu jest ukazanie złożonej specyfiki totalitaryzmu w kontekście humanitarno-personalistycznej koncepcji życia społeczno-politycznego Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Analiza poruszanych kwestii umożliwia wyjątkowy wgląd w naturę totalitaryzmu, zarówno w wersji niemieckiego hitleryzmu, jak też komunizmu o proweniencji sowieckiej. Co więcej, reinterpretacja powyższych systemów z perspektywy chrześcijańskiej prakseologii personalistycznej pozwala zauważyć i zaprezentować fundamentalne założenia absolutnie antyludzkiego i antychrześcijańskiego paradygmatu tych koncepcji. Ponadto przedstawienie fundamentalnych założeń powyższych totalitaryzmów ułatwia zinterpretowanie tych koncepcji w kategoriach nie tylko definiujących, ale także legitymizujących, a nawet uwierzytelniających jedne z najbardziej przerażających i totalnie zdegenerowanych systemowych form ustrojowych XX wieku. Ma to kluczowe znaczenie zwłaszcza dziś, kiedy pojawiające się tendencje często bagatelizują zbrodniczy charakter powyższych systemów, a nawet traktują "model totalitarny" - zwłaszcza w kontekście komunizmu - jako "specyficzne zjawisko historyczne" mające na celu rozwiązanie wielu skomplikowanych kwestii natury politycznej, kulturowej i gospodarczej.(abstrakt oryginalny)

14

Rezultaty systemu gospodarczego PRL

75%

Rychlewski E.

Ekonomista

|

1995

|

nr 1-2

343-353

Oceniając rezultaty gospodarki PRL nie sposób uniknąć również oceny rezultatów systemu społeczno-politycznego, ściśle przecież związanego z istniejącym systemem gospodarczym. W rezultacie otrzymamy ocenę negatywną obu systemów. Epizod PRL zakończył się nie tylko katastrofą systemu gospodarczego, lecz także systemu społeczno-politycznego. (fragment tekstu)

15

Świadkowie jehowy w PRL - uznani, zwalczani, tolerowani

75%

Miłosz J.

Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych

|

2009

|

29 O wielowymiarowości badań religioznawczych

121-135

Śledząc historię Stowarzyszenia "Strażnica - Towarzystwa Biblijnego i Traktatowego - Zarejestrowanego Związku Wyznania Świadków Jehowy" w czasach PRL zauważyć można trzy okresy w jego istnieniu: - okres 1945-1950, gdy było uznawane za legalne; - okres 1950-1956, gdy było zaciekle zwalczane; -okres 1957-1989, w którym komunistyczne państwo, po pierwszych próbach legalizacji oraz kolejnych falach prześladowań, doszło do wniosku, że poprzez jego tolerowanie może doprowadzić do stopniowego jego zaniku. (fragment tekstu)

16

Czechosłowacka reforma walutowa z 1953 roku

75%

Pracný M.

Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu

|

2020

|

8

|

nr 2

115-128

Celem niniejszego tekstu jest przybliżenie i przedstawienie przyczyn przeprowadzania reformy walutowej, która miała miejsce w 1953 roku w komunistycznej Czechosłowacji, oraz opisanie jej prawnych i technicznych aspektów. Podstawą opracowania będzie analiza prawno-dogmatyczna oraz historyczno-prawna aktów prawnych wprowadzonych w trakcie realizacji reformy oraz innych rządowych dokumentów. (abstrakt oryginalny)

17

Ks. Jan Dryja (1907-1955) - przyczynek badania represji wobec duchownych w "ludowej" Polsce

75%

Kasprzycki M.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

3

|

nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki

199-222

Artykuł przedstawia opis działań Urzędu Bezpieczeństwa wobec ks. Jana Dryi z parafii w Tyliczu na przełomie lat 40. i 50. XX w. Autor ukazuje je na tle terroru stalinowskiego w aspekcie polityki kolektywizacji polskiej wsi. Ks. Dryja, którego UB nieskutecznie próbował zwerbować do współpracy, został następnie uznany za inspiratora oporu w gminie Tylicz przeciw wstępowaniu do tamtejszej spółdzielni produkcyjnej i w styczniu 1951 roku aresztowany. Podczas śledztwa "ujawniono" jego wrogą wobec komunistycznego państwa działalność, za którą Sąd Wojewódzki skazał go w marcu tr. na 6 lat więzienia. Ksiądz dzięki staraniom władz kościelnych opuścił więzienie we Wronkach w styczniu 1955 roku, jednak po kilku miesiącach pobytu na wolności zmarł. (abstrakt oryginalny)

18

Organy państwowo-partyjne odpowiedzialne za wytyczanie i realizowanie polityki wyznaniowej PRL

75%

Krawczyk M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Administracja i Zarządzanie

|

2011

|

16

|

nr 89

211-225

Artykuł dokonuje prezentacji organów odpowiedzialnych za wytyczanie i realizowanie polityki wyznaniowej PRL. Przedstawia strukturę, zakres kompetencji oraz sylwetki osób stojących na ich czele. Artykuł zawiera także analizę rzeczywistego znaczenia poszczególnych podmiotów w kształtowaniu i wykonywania polityki komunistycznego państwa wobec Kościoła. (abstrakt oryginalny)

19

Отображение декоммунизации в коммунальных медиа г. Харькова

75%

Kutsenko D.

Społeczeństwo i Polityka

|

2017

|

nr 2(51)

109-124

W artykule przeanalizowano odzwierciedlenie w charkowskich mediach, finansowanych z budżetu państwa, procesu dekomunizacji na Ukrainie związanego z przyjęciem przez Radę Najwyższą i podpisaniem przez prezydenta pakietu ustaw o dekomunizacji. Przeprowadzono jakościową analizę dyskursu najbardziej oglądanych mediów w mieście, jak również władz, które te media kontrolują. Taka analiza pozwala na wyciąganie wniosków odnośnie do tego, jak wschodnioukraińskie elity regionalne traktują projekty władz centralnych Ukrainy skierowane na zmianę, podtrzymywanie bądź stworzenie tych lub innych tożsamości.(fragment tekstu)

20

Stosunek Polaków do transformacji ustrojowej: główne postawy oraz ich uwarunkowania w obliczu 30. rocznicy upadku komunizmu

75%

Tatarenko A.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2019

|

Vol. 17, z. 1 Transformacje w Europie Środkowej i Wschodniej 1989-2019

303-317

W artykule tym omówię stosunek Polaków do transformacji ustrojowej na podstawie reprezentatywnych, sondażowych badań opinii społecznej, w tym przede wszystkim przeprowadzonych przez Centrum Badań Opinii Społecznej (CBOS) na przestrzeni ostatnich 25 lat. Będę koncentrowała się zwłaszcza na analizie wniosków z badań zrealizowanych w 2014 i 2019 r. Przywołam także cząstkowe wyniki projektów niepoświęconych wyłącznie transformacji, ale podejmujących problematykę z nią związaną w szerszym kontekście polskiej pamięci zbiorowej, mianowicie: "Kultury historyczne w procesie przemian: uzgadnianie pamięci, historii i tożsamości we współczesnej Europie Środkowej i Wschodniej" - inicjatywy zrealizowanej przez Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk (ISP PAN), oraz badania sporządzonego przez agencję badawczą TNS POLSKA dla Narodowego Centrum Kultury (NCK) na potrzeby programu "Niepodległa".(fragment tekstu)