Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Marnotrawstwo żywności : problem pomiaru i dostępności danych

100%

Bednarczuk A., Śleszyński J.

Optimum : studia ekonomiczne

|

2019

|

nr 3(97)

19-32

Cel - Podstawowym celem opracowania jest przedstawienie problemu marnotrawstwa żywności jako rzeczywistego i istotnego problemu, który nie został dotąd rozwiązany przez instytucje międzynarodowe i krajowe. Najbardziej istotny wydaje się problem braku ujednoliconej i dokładnej metodyki mierzenia tego zjawiska na poziomie krajowym, która jest niezbędna w celu podjęcia odpowiednich kroków przeciwdziałających marnotrawstwu żywności. Metoda badań - Artykuł stanowi przegląd obecnego stanu wiedzy i dostępnych statystyk opisujących skalę marnotrawstwa żywności. Na wstępie marnotrawstwo żywności zostało zdefiniowane w oparciu o międzynarodowe porozumienia, dokumenty i badania. Następnie, na podstawie różnych opracowań i źródeł danych, przytoczono szacunkowe wielkości marnowanej żywności w skali światowej oraz w krajach Unii Europejskiej. Wnioski - Przeprowadzona analiza dostępnych materiałów przekonuje, że marnotrawstwo na świecie jest ogromne oraz zróżnicowane zarówno geograficznie, jak i w zależności od etapu życia produktu żywnościowego. Implikacje /rekomendacje - Artykuł implikuje konieczność podjęcia prac nad ujednoliceniem klasyfikacji i metodyki gromadzenia reprezentatywnych danych. Takie działania powinny stanowić priorytet dla organizacji biorących udział w debacie na temat problemu marnotrawstwa żywności. (abstrakt oryginalny)

2

Zachowanie konsumentów wobec zjawiska marnowania żywności - analiza przypadku

100%

Piotrowska-Puchała A., Stasiak S.

Intercathedra

|

2019

|

nr 40(3)

253-260

Ograniczenie strat żywności stało się działaniem priorytetowym wielu państw. W krajach trzeciego świata mamy do czynienia z głodem, a w innym miejscu na ziemi marnuje się żywność. Artykuł stanowi próbę poznania przyczyn wyrzucania żywności przez mieszkańców zarówno miasta (Kraków), jak i wsi (Błażkowa w województwie podkarpackim). W tym celu opracowano ankietę, którą przeprowadzono w stu gospodarstwach domowych. Dobór próby był celowy. Do zbadania zależności pomiędzy miejscem zamieszkania a opiniami badanych zastosowano nieparametryczny test niezależności chi-kwadrat (χ2). Badania miały na celu poznanie świadomości ankietowanych na temat marnowania żywności. Z ankiet wynika, że respondenci znają przyczyny marnowania jedzenia, wskazują na podmioty marnujące najwięcej żywności oraz potrafią wymienić organizacje prowadzące działalność polegającą na przeciwdziałaniu marnowaniu żywności.(abstrakt oryginalny)

3

Problem marnotrawstwa w perspektywie unijnej polityki bezpieczeństwa żywności

75%

Biernat-Jarka A., Trębska P.

Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu

|

2017

|

19

|

z. 3

24-28

Celem artykułu jest pokazanie inicjatyw, które prowadzi Unia Europejska w ramach polityki bezpieczeństwa żywności w obszarze zapobiegania i zmniejszenia poziomu marnotrawstwa żywności. Działania te odbywają się zarówno na poziomie krajowym, regionalnym, jak i lokalnym w UE. Marnowanie żywności występuje na każdym etapie, od uprawy surowców i produkcji, aż po konsumpcję. Skala marnowania żywności jest ogromna. Obecnie w Europie Około marnuje się około 140 mln ton żywności rocznie. Dokonano przeglądu literatury z tego obszaru oraz analizy źródeł wtórnych pochodzących z FAO i Eurostatu(abstrakt oryginalny)

4

Straty i marnotrawstwo żywności w aspekcie bezpieczeństwa żywnościowego

75%

Kwasek M., Kowalczyk S.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2023

|

nr 2

23-42

Artykuł dotyczy strat i marnotrawstwa żywności - globalnego problemu przejawiającego się wzdłuż całego łańcucha rolno-żywnościowego. Straty i marnotrawstwo żywności w czasie pogłębiającego się światowego kryzysu żywnościowego, spowodowanego obecną sytuacją geopolityczną i pandemią COVID-19, przyczyniają się do braku bezpieczeństwa żywnościowego. Niedobór żywności jest ogromnym problemem dla milionów ludzi głodujących na świecie, zwłaszcza w krajach rozwijających się na kontynencie afrykańskim i azjatyckim. Całkowita ilość zmarnotrawionej żywności w krajach Unii Europejskiej w 2020 r. to prawie 57 mln ton. W Polsce marnuje się 4,8 mln ton żywności rocznie, a jednocześnie w skrajnym ubóstwie żyje około 1,6 mln osób. Straty i marnotrawstwo żywności mają również ogromny wpływ na zasoby naturalne, różnorodność biologiczną, środowisko przyrodnicze, gospodarkę i zrównoważony rozwój, zagrażając tym samym bezpieczeństwu żywnościowemu. Problem ten znalazł odzwierciedlenie w Strategiach unijnych i Celach Zrównoważonego Rozwoju Agendy 2030. Ograniczenie strat i marnotrawstwa żywności przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa żywnościowego na świecie i jednocześnie zmniejszy presję na środowisko przyrodnicze.(abstrakt oryginalny)

5

Wpływ strat i marnotrawstwa żywności na bezpieczeństwo żywnościowe

75%

Obiedzińska A.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego

|

2017

|

17(32)

|

z. 1

125-141

Powstające straty i marnotrawstwo żywności (SMŻ) są wynikiem nieefektywnego funkcjonowania systemów żywnościowych. W zależności od wolumenu czy regionu, w którym występują generują one skutki ekonomiczne, społeczne, środowiskowe oraz zdrowotne. W pracy przeprowadzono analizę dostępnej polskiej i zagranicznej literatury naukowej dotyczącej problematyki bezpieczeństwa żywnościowego oraz strat i marnotrawstwa żywności. Straty i marnotrawstwo żywności generują wiele negatywnych skutków, które mogą bezpośrednio bądź pośrednio wpływać na 4 filary bezpieczeństwa żywnościowego: dostępność żywności, dostęp do żywności, wykorzystanie żywności oraz stabilność dostępności i dostępu do żywności w czasie. Wiele działań jest podejmowanych w celu prewencji bądź zminimalizowania generowanych strat i marnotrawstwa. Z drugiej strony już powstałe straty czy zmarnowana żywność może być wykorzystana m.in. do redystrybucji bądź powtórnego wykorzystania żywności bądź jej składników, co może przyczyniać się do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego. (abstrakt oryginalny)

6

Przeciwdziałanie marnowaniu żywności jako wyzwanie dla samorządu terytorialnego

75%

Łata M.

Samorząd Terytorialny

|

2020

|

nr 12

71-83

Przedmiotem rozważań jest analiza jednego z obszarów problematyki prawnej przeciwdziałania marnowaniu żywności, który odnosi się do zadań samorządu terytorialnego. Istniejące rozwiązania prawne zdają się bowiem być niewystarczające dla optymalizacji gospodarowania żywnością oraz zapobiegania jej marnotrawieniu. Całkowite pominięcie roli gmin, powiatów oraz województw w przeciwdziałaniu marnowaniu żywności budzi uzasadnione wątpliwości i obawy, negując istotę oraz cel tego przedsięwzięcia. Artykuł wyjaśnia kluczowe pojęcia z zakresu przeciwdziałania marnowaniu żywności, wskazuje przyczyny tego zjawiska oraz ocenia jego wpływ na różne dziedziny życia. Zawiera omówienie prawodawstwa Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem działań, wytycznych i celów, które wymagają bezpośredniego wsparcia ze strony administracji lokalnej oraz podkreślają nieodzowną rolę samorządu terytorialnego - jako głównego partnera w ich realizacji. Jego nadrzędnym celem jest bowiem wskazanie kwestii, które zostały pominięte w ustawie z 19.07.2019 r. o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, wskutek czego wprowadzone przez polskiego prawodawcę rozwiązania wydają się fasadowe i niewystarczające. Szerokotorowa polityka walki ze zjawiskiem marnowania żywności powinna obejmować bowiem przede wszystkim kampanie informacyjne, akcje edukacyjne wśród konsumentów, producentów i sprzedawców żywności oraz różnego rodzaju działalność wspierającą inwestycje, innowacje i badania, które nie mogą być realizowane bez udziału finansowego i organizacyjnego ze strony samorządu terytorialnego. (abstrakt oryginalny)

7

Marnowanie żywności w gospodarstwach domowych w Polsce

75%

Mitka M.

Problems of Economics and Law

|

2020

|

nr 4

1-14

Cel: Celem badań była analiza zachowań konsumentów gospodarstw domowych w Polsce w kontekście marnowania żywności. Materiały i metody: Źródła danych stanowiły wyniki badań Federacji Polskich Banków Żywności, dane Eurostatu oraz wyniki badań własnych w grupie 163 respondentów. W pracy wykorzystano metody tabelaryczne, graficzne i opisowe. Wyniki: Analiza badań własnych potwierdza istnienie problemu marnowania żywności w gospodarstwach domowych w Polsce. Ponad 90% badanych przyznało, że wyrzuca żywność, a najczęstszym powodem jest przekroczenie terminu ważności do spożycia. Najczęściej wyrzucane produkty spożywcze to pieczywo i wędliny. Większość konsumentów deklaruje znajomość programów i kampanii edukacyjnych, a pomimo to nadal wyrzuca żywność. Wnioski: Wiedza respondentów dotycząca problematyki marnowania żywności w Polsce na podstawie ich deklaracji wydaje się być na wysokim poziomie. Można zatem podejrzewać, że albo respondenci przeceniają swoją znajomość tematu, albo ignorują negatywne skutki marnowania żywności. Natomiast zdecydowanie można stwierdzić, że programy i kampanie edukacyjne nie spełniają swojej roli albo spełniają ją w niewystarczający sposób. (abstrakt oryginalny)

8

Wybrane zwyczaje zakupowe mieszkańców województwa łódzkiego jako przyczyna marnotrawstwa żywności

75%

Żyromska E., Bilska B., Kołożyn-Krajewska D.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

27 (2020)

|

nr 3 (124)

143-157

Marnotrawienie żywności w gospodarstwach domowych staje się coraz większym problemem. Wzrastają dysproporcje między odsetkiem osób żyjących na skraju ubóstwa a odsetkiem osób ulegających konsumpcjonizmowi, wiążącemu się z nadmiarem kupowanej i następnie wyrzucanej żywności. Ograniczanie skali marnotrawienia żywności i podnoszenie świadomości konsumentów indywidualnych staje się jednym z głównych zadań dla rządów wielu krajów, w tym Polski. Przeprowadzono badania ankietowe wśród mieszkańców województwa łódzkiego na temat zwyczajów zakupowych i ich wpływu na marnotrawstwo żywności w gospodarstwach domowych. Celem pracy było wskazanie przyczyn marnotrawienia żywności w gospodarstwach domowych, skutków takiego działania oraz znajomości problematyki marnotrawstwa żywności. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że znajomość problematyki marnotrawienia żywności nie jest wystarczająca. Do najczęściej wyrzucanych produktów spożywczych należały: pieczywo (6,3 %), potrawy ciepłe (4 %), zwiędnięte warzywa i owoce (2,4 %) oraz przeterminowane produkty spożywcze (2,4 %). Blisko 55 % kobiet i 60 % mężczyzn deklarowało, że zdarzało im się kupować produkty spożywcze na zapas. Większość ankietowanych nie potrafiła oszacować, czy w gospodarstwie domowym generuje się więcej odpadów spożywczych niż w poprzednich latach. Respondenci nie byli w stanie jednoznacznie wskazać, czy problematyka marnotrawstwa żywności jest ważna. Wykazano, że kluczowym elementem w ograniczaniu marnowania żywności jest przygotowywanie listy zakupów, weryfikowanie stanu zapasów w domu oraz znajomość terminów określających przydatność do spożycia. (abstrakt oryginalny)

9

Problem marnotrawstwa i strat wobec zachowania bezpieczeństwa żywnościowego w ujęciu międzynarodowym

75%

Michalczyk J., Michalczyk W.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2019

|

nr 3 (63)

50-69

Zagadnienie strat i marnotrawstwa żywności jest głównym problemem współczesnej gospodarki światowej. Na szczególną uwagę zasługuje powiązanie go z bezpieczeństwem żywnościowym. To ostatnie, leżące w kręgu zainteresowania globalnych i regionalnych organizacji międzynarodowych (i nie tylko), próbuje się zachować m.in. przez realizację różnorodnych działań ukierunkowanych na ograniczanie zjawiska strat i marnotrawstwa pożywienia. Istotne w tym kontekście są działania struktur unijnych, które wniosły znaczny wkład w utożsamianie się społeczeństwa z przytoczonymi wyzwaniami i w głębszą jego edukację w zakresie racjonalnego gospodarowania zasobami żywnościowymi. Celem opracowania jest przedstawienie istoty problemu strat i marnotrawstwa żywności oraz ukazanie jego wpływu na zachowanie bezpieczeństwa żywnościowego. Do przygotowania publikacji wykorzystano metodę opisową, analizę krytyczną literatury oraz wnioskowanie oparte na indukcji i dedukcji.(abstrakt oryginalny)

10

Segmentation of Households Taking Into Account Their Structure in Terms of Meals Waste

75%

Tomaszewska M., Bliska B., Kołożyn-Krajewska D.

Zagadnienia Ekonomiki Rolnej

|

2021

|

nr 3

78-94

Gospodarstwa domowe nie zawsze zarządzają zakupioną żywnością w sposób efektywny, o czym świadczy skala marnowanej żywności. Z badania marnotrawstwa żywności przeprowadzonego w ramach projektu PROM wynika, że tygodniowo w gospodarstwie domowym wyrzucano średnio 3,9 kg żywności (w tym części jadalne i niejadalne). Kluczowym aspektem jest zrozumienie czynników determinujących marnotrawstwo żywności w gospodarstwie domowym, które pozwoli na opracowanie i wdrożenie programów edukacyjnych kierowanych do konsumentów. Celem badania było przeprowadzenie segmentacji w celu zidentyfikowania grup konsumentów charakteryzujących się podobnym postępowaniem z żywnością, ze szczególnym uwzględnieniem marnotrawstwa posiłków. Segmentacja przeprowadzona na reprezentatywnej grupie Polaków powyżej 18 r.ż. pozwoliła na zidentyfikowanie 5 klastrów. Zdiagnozowane skupienia konsumentów różnią się cechami, takimi jak: liczba osób dorosłych, liczba dzieci, subiektywna ocena sytuacji materialnej, odsetek wydatków na żywność. Stwierdzono, że najczęściej posiłki w domu przygotowywał segment E składający się z gospodarstw domowych z dziećmi. Jednocześnie najczęściej osoby z tego skupienia wyrzucały zwiędnięte owoce i warzywa oraz ziemniaki, ryż i makaron. Segment D, który deklarował duże wydatki na żywność (61-100%), jednocześnie zdecydowanie rzadziej, w porównaniu z pozostałymi grupami, wykorzystywał do przygotowania innych potraw mięso z zupy, ugotowane ziemniaki, ryż, makaron. Segment C, który deklarował najlepszą sytuację finansową, istotnie częściej wykorzystywał zwiędnięte warzywa i owoce do przygotowywania innych potraw. Mający największy udział w badanej próbie segment A (prawie 70%) często tworzył tzw. grupy jednorodne z pozostałymi wyodrębnionymi skupieniami. Jednak można zauważyć, że częściej wskazywał wyrzucanie ugotowanych dodatków skrobiowych oraz zwiędniętych owoców i warzyw. Podsumowując, należy stwierdzić, że konieczne jest podjęcie działań ograniczających marnotrawstwo żywności w ogniwie gospodarstw domowych. (abstrakt oryginalny)

11

Marnotrawstwo żywności w gospodarstwach domowych w Polsce a zrównoważona konsumpcja

75%

Lemanowicz M., Jasiulewicz A.

Marketing i Rynek

|

2023

|

nr 6

25-34

W artykule przedstawiono podstawy teoretyczne związane z zagadnieniem zrównoważonej konsumpcji i marnotrawstwa żywności. Celem ogólnym było zbadanie zachowań konsumentów w aspekcie marnotrawstwa żywności, ocena postrzegania tego zjawiska przez konsumentów oraz ocena możliwości ograniczenia marnotrawstwa poprzez wprowadzanie zachowań z zakresu zrównoważonej konsumpcji. Przeprowadzono badania ankietowe w grupie 1078 polskich konsumentów. W celu zweryfikowania, jakie czynniki socjodemograficzne i związane z wiedzą i zachowaniami w aspekcie marnowania żywności wpływały na powyższe zagadnienia, wykonana została analiza regresji. Przeprowadzone badania potwierdziły, że wyższą świadomość w zakresie wpływu zmiany odpowiednich zachowań konsumenckich na zmniejszenie skali marnowania żywności mają kobiety, prawdopodobnie ze względu na bardziej bezpośredni kontakt z żywnością podczas zakupów i gotowania, wykształcone i świadome wysokiego udziału gospodarstw domowych w tym zjawisku. Wyniki badań wskazują, że na wyższą świadomość postrzegania marnotrawstwa jako ważnego problemu społeczno-ekonomicznego i środowiskowego miał wpływ młody wiek i wyższe wykształcenie respondentów. Badania nie są reprezentatywne, dlatego ich wyniki można odnosić tylko do badanych osób. (abstrakt oryginalny)

12

Rola i aktywność banków żywności w ograniczaniu strat żywności i niedożywienia w Polsce

63%

Wielicka-Regulska A., Mitmańska Ż., Kiss M.

Handel Wewnętrzny

|

2018

|

nr 3

395-405

Marnotrawstwo żywności na dużą skalę oraz rosnący odsetek osób niedożywionych to zjawiska, które przyczyniły się do popularyzacji banków żywności. Banki żywności są niezależnymi organizacjami o charakterze instytucji pożytku publicznego przekazującymi żywność od darczyńców pośrednio lub bezpośrednio do osób potrzebujących. Swoimi działaniami uzupełniają, a ostatnio coraz częściej zastępują pomoc ze strony państwa. W artykule przedstawiono historię, procedury i efekty działalności banków na tle zjawisk, które spowodowały powstanie tych jednostek. W pracy zawarto także różne głosy dotyczące roli i funkcjonowania banków żywności, zwracając uwagę na pilną potrzebę zmiany polityki żywnościowej i wyżywieniowej, aby ta lepiej odpowiadała wyzwaniom związanym z marnotrawstwem żywności, dysproporcjami dochodowymi i idącymi za nimi zjawiskami głodu i niedożywienia w gorzej radzących sobie ekonomicznie grupach społecznych. (abstrakt oryginalny)

13

Food Losses and Food Waste Versus Circular Economy

63%

Parlińska M., Pagare A.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego

|

2018

|

18(33)

|

z. 2

228-237

The article aims to introduce the issue of food waste and all attempts to prevent action. Business and politics are almost interdependent, and any discussion of an economic nature is not complete without a political contribution. The role of politics and politicians in shaping economic activities was and is widely discussed. In the article, there will be a discussion on the problems of food losses and waste in Poland as the member of EU and in India. The idea of the topic came during the tenure of collaboration between representatives of both departments. Conclusions of the study found some similarities and a lot of differences between the countries. Studies have shown that negative attitude of house-hold towards food waste is not frequently reflected in consumers' behavior, despite their fundamental knowledge on how to reduce food waste. Properly selected and presented information will stimulate both consumer's attitude and behavior. (original abstract)

14

Straty i marnotrawstwo w łańcuchu dostaw żywności - propedeutyka problemu

63%

Stępień S., Dobriwolski D.

Progress in Economic Sciences

|

2017

|

nr 4

305-316

Marnotrawstwo żywności to problem, który nabiera szczególnego znaczenia w XXI wieku. Jak wynika z danych Banków Żywności co roku na świecie marnuje się 1,3 mld ton jedzenia. Stanowi to 1/3 wyprodukowanej żywności. W Europie jest to niemal 100 mln ton, a w samej Polsce prawie 9 mln ton rocznie [Banki Żywności 2016]. Dane dotyczące Europy nie obejmują strat w rolnictwie oraz rybołówstwie, czyli w rzeczywistości wartość ta może być znacznie większa. Z drugiej strony w krajach Afryki Subsaharyjskiej i Azji skala marnotrawstwa jest zdecydowanie niższa, a pomimo to występuje tu chroniczny problem niedożywienia, czy wręcz głodu. Jak donosi UNICEF niedożywienie jest przyczyną śmierci ponad 5 milionów dzieci rocznie [UNICEF 2016]. Dlatego konieczne jest opracowanie strategii skutecznej walki z tym zjawiskiem. Takie próby podejmuje Unia Europejska, która zwróciła uwagę na problem w strategii "Europa 2020", a w roku 2011 Parlament Europejski wydał rezolucję "Jak uniknąć marnotrawienia żywości: strategia na rzecz poprawy wydajności łańcucha żywnościowego w UE" [Parlament Europejski 2011]. Jednocześnie duża część mieszkańców UE (w tym Polaków) deklaruje, że nie są świadomi sytuacji, nie zauważają kampanii informacyjnych i programów, które mają na celu zmniejszenie marnotrawstwa żywności [Federacja Polskich Banków Żywności 2013, s. 10]. Walkę z problemem XXI wieku należy zatem rozpocząć od podstaw, od budowania świadomości poszczególnych gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw wytwarzających i prowadzących obrót żywnością. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na problem marnotrawstwa żywności, jego przyczyny i przejawy, a także określenie możliwych strategii przeciwdziałania temu zjawisku. Metody badawcze zastosowane w pracy to krytyczna analiza literatury przedmiotu i metaanaliza z elementami wnioskowania dedukcyjnego, przy wykorzystaniu dostępnej literatury przedmiotu i raportów.(abstrakt oryginalny)

15

Zachowania starszych konsumentów wobec zjawiska marnotrawstwa żywności

63%

Neffe-Skocińska K., Tomaszewska M., Bilska B., Kołożyn-Krajewska D.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

27 (2020)

|

nr 1 (122)

122-136

Celem pracy była ocena zachowań starszych konsumentów wobec zjawiska marnotrawstwa żywności i ocena znajomości informacji umieszczanych na opakowaniach produktów spożywczych. Badania ankietowe wykonano metodą CAPI (Computer Assisted Personal Interview). Wzięło w nich udział 1115 respondentów, z czego 51,1 % stanowiły kobiety, a 48,9 % - mężczyźni. Grupa osób w wieku powyżej 60 lat stanowiła 27,4 % badanych konsumentów (n = 305). W kwestionariuszu sformułowano pytania dotyczące sześciu aspektów tematycznych: 1) struktury marnowanej żywności w gospodarstwach domowych, 2) ogólnej znajomości zjawiska marnotrawstwa żywności i źródeł informacji o nim, 3) spożycia żywności po upływie daty minimalnej trwałości, 4) znaczenia zwrotu "najlepiej spożyć przed...", 5) wskazania różnicy pomiędzy znaczeniem zwrotów "najlepiej spożyć przed..." i "należy spożyć do...", 6) wskazania produktów oznaczonych zwrotem "najlepiej spożyć przed...". Na podstawie badań stwierdzono, że osoby powyżej 60. roku życia mają elementarną wiedzę z zakresu tematyki marnotrawstwa żywności, nieodbiegającą znacząco od pozostałej części społeczeństwa polskiego. Osoby starsze deklarują rzadsze wyrzucanie produktów żywnościowych w porównaniu z pozostałymi grupami wiekowymi. Wszyscy badani respondenci, w tym osoby starsze, wykazują dezorientację w rozumieniu zwrotów "należy spożyć do..." i "najlepiej spożyć przed..." oraz w rozróżnianiu produktów żywnościowych trwałych od łatwo psujących się. Uzyskane wyniki wskazują na słuszność podjętych badań i konieczność ich kontynuacji celem jak najlepszego poznania zachowania konsumentów, w tym także osób starszych, przyczyniających się do marnowania żywności. Istnieje uzasadnione wskazanie do prowadzenia aktywnej polityki publicznej i kampanii edukacyjnych na temat gospodarowania żywnością na poziomie końcowego konsumenta. (abstrakt oryginalny)

16

Changes in Food Waste Level in the EU Countries

63%

Koszela G., Szczesny W.

Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia

|

16 (2017)

|

nr 1

43-52

Marnowanie żywności to problem społeczny i ekonomiczny, jest także dużym i niepotrzebnym obciążeniem dla środowiska naturalnego. W pracy podjęto problem porównania zmian dotyczących poziomu marnotrawstwa żywności w krajach UE w latach 2000-2011. Posłużono się tutaj dwoma technikami: wielowymiarową analizą porównawczą oraz gradacyjną eksploracją danych. Druga z nich jest zastosowana pierwszy raz w tego typu zagadnieniach. Na podstawie tych technik zbudowano wskaźniki syntetyczne, które posłużyły jako kryterium klasyfikacji krajów UE pod względem tempa zmniejszania poziomu marnotrawstwa żywności. Okazuje się, że zastosowane do budowy wskaźników techniki dają w efekcie różniące się od siebie uporządkowania. (abstrakt oryginalny)

17

Skala marnowania żywności wśród studentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

63%

Tarczyńska A. S.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

28 (2021)

|

nr 2 (127)

121-131

Marnotrawstwo żywności związane jest z nieracjonalnymi procesami gospodarowania zachodzącymi na różnych etapach łańcucha żywnościowego. Szacuje się, że skala marnotrawstwa żywności jest największa wśród gospodarstw domowych w porównaniu z innymi etapami tego łańcucha. Celem niniejszej pracy było określenie skali marnotrawstwa żywności wśród studentów Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (UWM), zidentyfikowanie przyczyn marnowania żywności, określenie częstości występowania tego zjawiska, zidentyfikowanie najczęściej marnowanych produktów oraz określenie poziomu świadomości studentów w odniesieniu do problemu marnotrawstwa żywności. Badania przeprowadzono z użyciem kwestionariusza ankiety oraz tygodniowego wywiadu. Udział w ankiecie wzięło 225 studentów, a w tygodniowym projekcie - 20. Ponad 90 % ankietowanych przyznało, że wyrzuca żywność. Najczęstszą przyczyną marnowania żywności przez studentów UWM był upływ terminu jej przydatności do spożycia, zepsucie lub utrata świeżości. Najczęściej wyrzucanymi produktami były: pieczywo, dania gotowe, owoce i warzywa. Pod względem ilościowym najwięcej żywności wyrzucano na skutek przygotowywania zbyt dużych porcji posiłku. Wyrzucanie różnych produktów spożywczych raz w tygodniu bądź raz w miesiącu jest potwierdzeniem systematycznego marnowania żywności. Stwierdzono, że studenci są świadomi problemu marnotrawstwa żywności na skalę globalną, ale ich postawy nie przyczyniają się do ograniczania tego marnotrawstwa. (abstrakt oryginalny)

18

Definiowanie strat i marnotrawstwa żywości

63%

Niedek M., Łaba S., Kamińska-Dwórznicka A., Krajewski K., Szczepański K.

Żywność: nauka - technologia - jakość

|

26 (2019)

|

nr 4 (121)

5-16

W artykule dokonano przeglądu i porównania wybranych definicji związanych z problematyką strat i marnotrawstwa żywności, sformułowanych przez reprezentatywne instytucje i organizacje na poziomie globalnym i europejskim. Normatywną zasadą nakazującą przeciwdziałanie stratom i marnotrawstwu żywności jest zasada trwałego i zrównoważonego rozwoju, której cel 12.3 wyznaczony przez ONZ nakazuje zmniejszenie ich o połowę do roku 2030. W artykule skupiono się na definicjach takich terminów, jak: żywność, straty oraz marnotrawstwo żywności, ale również: ubytki naturalne, produkty uboczne i odpady żywnościowe, wypracowanych w ramach projektów FLW Standard i FUSIONS. Z przeanalizowanych i przytoczonych stanowisk wynika, że terminy te mogą być różnie rozumiane i definiowane, w zależności od potrzeb, celów i obszaru stosowania danej definicji. Widoczne są rozbieżności w ustalaniu punktu początkowego pomiaru strat i marnotrawstwa. W ujęciu globalnym powinny być one uwzględniane również na etapie przed zbiorami żywności, natomiast w ujęciu europejskim mogą być liczone dopiero na etapie po zbiorach, od kiedy rozpoczyna się łańcuch rolno-żywnościowy. Odmienne ujęcie dotyczy również produktów ubocznych, które według FAO należy traktować jako stratę i marnotrawstwo żywności, ale według definicji przyjętej w dyrektywie UE nie są one ani stratą, ani odpadem żywnościowym. Od definicji kluczowych terminów i kategorii związanych z problematyką strat i marnotrawstwa żywności zależy przedmiot i zakres ich pomiaru. Kwestie te powinny być uwzględniane w metodach badawczych pomiaru i monitorowania strat i marnotrawstwa, w tym odpadów żywności. Wytyczne w tym zakresie na poziomie UE zostały przyjęte w decyzji delegowanej KE w odniesieniu do wspólnej metody i minimalnych wymagań jakościowych jednolitego pomiaru poziomów odpadów żywności w maju 2019 r. (abstrakt oryginalny)

19

Thriftlessness and Food Waste in Households in Poland with Particular Reference to the Podkarpackie Voivodeship

63%

Ślusarczyk B., Żegleń P.

Humanities and Social Sciences

|

2021

|

28

|

nr 3

75-94

This article investigates the phenomenon of food waste and thriftlessness in Polish households. The authors attempted to determine the extent of thriftlessness and food waste on international, regional, and local scales. Research on food waste was carried out from December 1, 2020, to January 31, 2021, in the Podkarpackie Voivodeship. A questionnaire was used to conduct the research. Three hundred and ten respondents from towns and villages located in the Podkarpackie Voivodeship of various ages and levels of education took part in this study. The research methods used were a diagnostic survey and an analysis of the literature. The survey was conducted in a written interview, while the research tool was a questionnaire. Research shows that the number of people who admitted to throwing away food is constantly increasing. This trend is expected to continue, and food waste will increase rapidly. Therefore, all possible countermeasures should be taken to draw consumers' attention to the problem of food waste and how it can be reduced. This study contributes to the literature on food waste around the world by demonstrating the problem occurring at global and local levels. The research and conclusions may determine future research directions and provide the basis for larger-scale research (both in terms of the number of respondents and the area of research). (original abstract)

20

Social Initiatives in Food Consumption and Distribution as Part of Sustainable Consumption and Sharing Economy

63%

Bachnik K., Szumniak-Samolej J.

Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation (JEMI)

|

2018

|

14

|

nr 2 Social Entrepreneurship and Social Enterprise Phenomenon: Antecedents, Processes, Impact across Cultures and Contexts

101-122

Celem artykułu jest opisanie ostatnich inicjatyw społecznych w obszarze konsumpcji i dystrybucji żywności w Polsce i wskazanie ich cech związanych ze zrównoważoną konsumpcją, ekonomią współdzielenia oraz konsumpcją współpracującą. Dodatkowym celem jest także wskazanie procesów, mechanizmów i przyszłych ścieżek rozwoju dla tego typu inicjatyw. Żywność to obszar, w którym implementacja wyżej wymienionych zjawisk wydaje się łatwiejsza, gdyż konsumenci dostrzegają znaczenie swoich odpowiedzialnych wyborów. Jednak w Polsce, świadomość społeczna w tym zakresie jest raczej ograniczona, a zachowania odpowiedzialne występują na małą skalę. Natomiast badania międzynarodowe wskazują na duży potencjał gospodarki współdzielenia, także w obszarze żywności. Marnotrawstwo żywności jest dobrym punktem wyjścia do zmiany nawyków konsumpcyjnych. W artykule przedstawiono cztery wybrane inicjatywy społeczne z Polski, które realizują filozofię zrównoważonej i współpracującej konsumpcji. Z uwagi na jakościowy charakter studium, następnym etapem będą badania ilościowe pozwalające na wysunięcie bardziej generalnych wniosków. (abstrakt oryginalny)