Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

W pogoni za sensacją. Kulturowy wymiar mrocznej turystyki (dark tourism)

100%

Hajduk-Nijakowska J.

Turystyka Kulturowa

|

2018

|

nr 3

42-57

Wychodząc z założenia, że wszelkie katastrofy, zarówno przyrodnicze, jak i spowodowane przez człowieka, mają kulturowy wymiar, w artykule skoncentrowałam się nie na samych miejscach tragicznych naznaczonych śmiercią i krwią, ale na kształtowaniu się wyobrażeń związanych z tymi miejscami w efekcie kontaktu z nimi turystów. Śledzę zatem proces mityzacji, a nawet sakralizacji "czarnych miejsc" (black spots), funkcjonowania wyobrażeń na temat katastrofy (w Czarnobylu czy w Smoleńsku), które determinują wszystkie następne zachowania wobec kolejnych katastrof. Zwracam uwagę na źródła popularności mrocznej turystyki (dark tourism) oraz kreowania przez media potrzeby przeżywania mocnych wrażeń. Współczesna mediatyzacja turystyki wzmaga zainteresowania wszelkimi wstrząsającymi kryzysowymi wydarzeniami (np. powodzie, huragany), a jednocześnie kształtuje postawy "współuczestnictwa" w tragicznych wydarzeniach, promując postawę "widza-reportera". W konkluzji artykułu stwierdzam, że doświadczenia turystyczne są bardzo zróżnicowane, ponieważ, będąc wytworami kulturowymi, uzależnione są od sposobu rozumienia i przeżywania świata. (abstrakt oryginalny)

2

Opuszczone miasta jako destynacje w turystyce kulturowej - analiza przykładów

75%

Smoleńska I. E.

Turystyka Kulturowa

|

2012

|

nr 12

5-21

Artykuł ma na celu zanalizowanie miast, które stanowią przykłady miast opuszczonych, pod kątem obierania ich jako destynacje przez osoby zainteresowane turystyką kulturową. Po zarysowaniu tematu pracy, zamieszczona jest analiza intencji turystów i ich udziału w badaniach na temat destynacji związanych z tzw. mroczną turystyką. Po tej wstępnej części pracy autorka dochodzi do analizy konkretnych przypadków, które są przykładami miast opuszczonych, które funkcjonują jako destynacje w turystyce kulturowej. Analizowana jest ukraińska Prypeć, opustoszała w roku 1986; japońska wyspa Hashima (Gunkajima), która niegdyś mieściła na sobie zakłady wydobywające węgiel i osiedla stworzone dla pracowników, trudniących się przy tym zajęciu; miejsce francuskiej tragedii związane z Drugą Wojną Światową - Oradour-sur-Glane; oraz kanadyjska stolica Gorączki Złota - Barkerville - miasto stanowiące w tej chwili znakomicie prosperujący ośrodek turystyczny. Artykuł jest jedynie zarysowaniem problematyki i ma na celu zasugerowanie dalszego badania opuszczonych miast, jako destynacji turystyki kulturowej. (abstrakt oryginalny)

3

True crime jako forma turystyki

75%

Juszczyk K., Adamiak C.

Turystyka Kulturowa

|

2023

|

nr 2

7-30

True crime to gatunek twórczości dokumentalnej opowiadającej historie prawdziwych przestępstw lub zbrodni. Jego rosnąca popularność przekłada się na pojawienie się ruchu turystycznego skierowanego do muzeów poświęconych przestępczości i kryminalistyce oraz miejsc popełnienia lub upamiętnienia zbrodni. Rośnie również oferta wycieczek tematycznych i wydarzeń związanych z tematyką true crime. W artykule przeprowadzono przegląd literatury pozycjonując turystykę true crime wśród form turystyki. Stwierdzono, że ta turystykę true crime częściowo można zaliczyć do tanatoturystyki. Zaprezentowano przykłady atrakcji i produktów turystycznych związanych z tematyką true crime. Na podstawie badania ankietowego oceniono perspektywę rozwoju tej formy turystyki konkludując, że wśród pasjonatów tematyki istnieje zainteresowanie podróżami w celu odwiedzenia miejsc związanych z twórczością true crime, choć na razie rzadko przekłada się ono na podróże turystyczne. W ostatniej części artykułu posługując się literaturą i wynikami tego samego badania ankietowego przedyskutowano kontrowersje etyczne związane z wykorzystaniem prawdziwych przestępstw jako atrakcji turystycznych. (abstrakt oryginalny)

4

Mroczna turystyka w obliczu wyzwań ponowoczesności na przykładzie Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia

75%

Duda A.

Turystyka Kulturowa

|

2019

|

nr 5

27-44

W 1996 r. John Lennon oraz Malcolm Foley po raz pierwszy posłużyli się pojęciem dark tourism (mroczna turystyka). Od tego czasu powstało wiele monografii oraz artykułów poruszających tematykę podróży do miejsc pokatastrofalnych. W Polsce, w pierwszej części monografii "Współczesne formy turystyki kulturowej" ukazał się tekst Sławoja Tanasia nakreślający zjawisko tanatoturystyki. Przedstawiony został kontekst historyczny podróży do miejsc związanych ze śmiercią oraz różne odmiany turystyki, ze szczególnym uwzględnieniem turystyki cmentarnej. Celem niniejszego artykułu, o charakterze przeglądowym, jest próba wskazania pewnych tendencji, które szczególnie w ciągu ostatniej dekady uległy znacznej intensyfikacji. Na podstawie konkretnych przykładów ukazany został wpływ tradycyjnych mediów oraz mediów społecznościowych i kultury popularnej na decyzję o wyjeździe do miejsca katastrofy. Ponadto wskazane zostały również zmiany w zachowaniu mrocznych turystów, które następują pod wpływem nowoczesnych technologii. Tym samym przykłady często kontrowersyjne i nieetyczne dały obraz tego, na ile można dziś mówić o miejscach pamięci, a na ile o powstających "pamięciolandiach". Bezpośrednią inspiracją tekstu były badania przeprowadzone w latach 2016-2018 w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia, oparte w dużej mierze o wywiady jakościowe z polskimi turystami oraz obserwację uczestniczącą. Ze względu jednak na charakter artykułu przywołane zostaną również inne przykłady obrazujące omawianą tematykę. (abstrakt oryginalny)

5

Dark tourism na przykładzie wybranych "atrakcji turystycznych" Poznania

75%

Sahaj T.

Turystyka Kulturowa

|

2018

|

nr 4

7-25

Celem pracy jest prezentacja i omówienie wybranych "atrakcji turystycznych" Poznania wraz z charakterystyką ich potencjału historycznego i kulturowo-społecznego. Pod uwagę wzięto niektóre forty (Winiary, VII, VIIa, VIII, IX, IXa) i liczne obozy (jeniecki, karny, koncentracyjny, przejściowy, przesiedleńczy, śledczy, zagłady) oraz miejsca bitew i egzekucji, na których lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie, usytuowano tereny rekreacyjno-sportowe, trasy i szlaki turystyczne (np. Poznański Szlak Forteczny). Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, jaką rolę - deklarowaną i rzeczywistą - odgrywają dziś martyrologiczne obiekty dark tourismu i jakich "aktorów społecznych" one przyciągają. (abstrakt oryginalny)

6

Problem dark tourism i jego możliwości w Polsce

75%

Komsta A.

Turystyka Kulturowa

|

2013

|

nr 2

46-65

Temat poniższej pracy dotyczy jednej z form turystyki kulturowej (poznawczej), jaką jest dark tourism. W tłumaczeniu na język polski termin "dark tourism" oznacza "ciemną, mroczną turystykę" i jest zjawiskiem obejmującym podróże do miejsc śmierci, ludzkiego cierpienia i różnego rodzaju tragedii. Celem pracy jest wyodrębnienie czynników mających wpływ na rozwój dark tourism. W artykule omówiono niektóre z aspektów dark tourism, jak np.: historia i rozwój dark tourism, problem nazewnictwa podróży do miejsc związanych ze śmiercią, motywy "mrocznych" turystów, a także kwestie dotyczące podaży dark tourism. Dodatkowo poruszony został problem możliwości rozwoju tej formy turystyki w Polsce - zarówno elementy sprzyjające temu procesowi, jak i bariery utrudniające rozwój dark tourism w tym kraju. (abstrakt oryginalny)

7

Wkraczając w katastrofę : wpływ relacji między przewodnikiem a turystą na narracje w przestrzeni Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia

75%

Karpiel A.

Turystyka Kulturowa

|

2021

|

nr 1

56-73

Tekst podejmuje próbę analizy relacji tworzącej się pomiędzy przewodnikiem a turystką w przestrzeni Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia i jej wpływie na narracje o katastrofie. Badaczka skupia się na zasadach, którym podlega praca przewodników, jak i w opowieściach turystów. Materiał badawczy jest rezultatem antropologicznych badań terenowych prowadzonych przez autorkę tekstu. Główną osią tekstu staje się zagadnienie łamania zakazów dotyczących wchodzenia do opuszczonych budynków, zabierania ze Strefy przedmiotów i roślin stających się pamiątką turystycznego doświadczenia, a także obecność opowieści o czarnobylskiej katastrofie i mitu katastrofy w życiu i wyobrażeniu turystów. Punktem wyjścia do interpretacji obserwowanych praktyk turystycznych jest koncepcja "majsterkowania" (fr. Bricolage) zaproponowana przez Claude Levi- Strauss i jej późniejsze rezonowanie w propozycji Michela de Certeau. (abstrakt oryginalny)

8

Turystyka szoku - między sensacją a empatią : 9/11 studium przypadku

63%

Duda A.

Folia Turistica / Akademia Wychowania Fizycznego im. B. Czecha w Krakowie

|

2016

|

nr 39 Turystyka w antropologicznej perspektywie

241-261

Cel. Głównym celem artykułu będzie próba definicji turystyki szoku jako jednej z gałęzi wpisujących się w zjawisko dark tourism. Po raz pierwszy fenomen spontanicznych podróży do miejsc pokatastrofalnych z antropologicznego punktu widzenia opisał Chris Rojek w 1993 r. Posłużył się on wówczas pojęciem podróży black spots, będących reakcją człowieka na przekazywane przez media wiadomości "z ostatniej chwili" (spotlights). Na gruncie polskich badań z zakresu antropologii turystyki dostrzegany jest zarówno brak tłumaczenia samego terminu, jak i wyraźnych nawiązań do podróży, których bezpośrednim stymulatorem są środki masowego przekazu. Zaproponowana definicja turystyki szoku nie zostanie ukazana jedynie jako swego rodzaju turystyka sensacji. Zwiedzający przez swą obecność wpływają bowiem nie tylko na kształt powstających Miejsc Pamięci, lecz przede wszystkim biorą czynny udział w budowaniu pamięci wokół tragicznych wydarzeń. Przykład nowojorskiej Strefy Zero ukaże, jak bardzo na przestrzeni lat zmieniła się nie tylko przestrzeń pokatastrofalna, ale także jej symboliczny wymiar. Tym samym narracja Narodowego Muzeum 11 Września, Miejsca Pamięci oraz działalność organizacji non profit 9/11 Tribute Center przyczyniają się do zmiany turystycznego spojrzenia na "miejsca szoku" z lieux de l'imagination na lieux de mémoire. Metoda. Badania terenowe oparte głównie na obserwacji uczestniczącej (analiza narracji 9/11 Muzeum i Miejsca Pamięci, obserwacja zachowań turystów i przewodników, uczestnictwo w spotkaniach ze świadkami ataku na World Trade Center, organizowanych przez 9/11 Tribute Center). Wyniki. Przez analizę narracji 9/11 Muzeum i Miejsca Pamięci, zapoznanie się z istotą działalności 9/11 Tribute Center badania stały się punktem wyjścia dalszych rozważań dotyczących roli turystów w budowaniu ponowoczesnych Miejsc Pamięci. Ograniczenia badań i wnioskowania. Ograniczony czas badań (10 dni). Oryginalność pracy. Artykuł wskazuje na ponowoczesny fenomen ewolucji pokatastrofalnych miejsc w stronę memorylands, pojmowanych zgodnie z koncepcją Sharon Macdonald. Ujęcie tych przemian w ramy turystyki szoku odsłania nowe horyzonty i perspektywy badawcze. Rodzaj. Praca teoretyczna oparta na studium przypadku 9/11. (abstrakt oryginalny)

9

Current State and Prospects of Dark Tourism Flows Organization in Ukraine

63%

Bordun O., Komar R.

Current Issues of Tourism Research

|

2014

|

4

|

nr 2

4-12

The development of scientific foundations of dark tourism by Ukrainian scientists is only at its start. The paper analyzes the scientific and practical significance of grief tourism for the formation of the entire tourism industry of Ukraine. The main destinations of disaster tourism in Ukraine, including world famous Ukrainian Chornobyl', are described. Also, much attention is paid to the description of the thanatourism objects in Lviv, since Lviv is the most visited by foreign tourists from the neighboring countries and the world. The development strategy of grief tourism in Ukraine has several important features that the article focuses on: popularization of such a type of tourism by developing new tourist routes that include such sites, and also by conducting administrative events concerning the revival, renewal, protection, conservation and popularization of such objects. Catastrophe tourism will be developing only when some mental stereotypes of the population concerning the dark tourism objects as negative ones are overcome, and the opinion about such objects as the ones that are important to honour the memory about the killed is formed. One of the reasons why this type of tourism is underdeveloped is that the population is poorly informed about the existence and conditions of such places. The findings of the study help to create the development strategy of thanatourism in Ukraine in the context of the European integration processes, and grief tourism gives the possibility to establish social and cultural relations with the EU member states.(original abstract)

10

Dark tourism jako element innowacyjności biur podróży

63%

Popiel M.

Przedsiębiorczość - Edukacja

|

2012

|

8 Rola przedsiębiorczości w edukacji

386-395

Dlaczego śmierć fascynuje ludzi? Odpowiedzi na to pytanie można by mnożyć. Na przestrzeni wieków śmierć znajdowała się w centrum zainteresowań człowieka, który traktował ją jako zdarzenie naturalne lub - temat zakazany. Przykładowo walki gladiatorów w czasach romańskich, jak i publiczne egzekucje w średniowieczu były zgodne z normami ówczesnych społeczeństw. Z kolei obecnie śmierć jest dla wielu osób tematem tabu. Mimo to wiele miejsc, które połączone są w sposób bezpośredni tudzież pośredni ze śmiercią, stało się w ostatnich latach atrakcjami turystycznymi. Mowa tu nie tylko o pomnikach wojennych, polach bitewnych, obozach koncentracyjnych, które przyciągają turystów ze względów religijnych czy patriotycznych, ale także o miejscach klęsk żywiołowych i nieszczęśliwych wypadków. Liczba wyżej wymienionych atrakcji wciąż rośnie, czy to w sposób celowy, czy przypadkowy. Następują też próby waloryzacji miejsc związanych z celebracją zdarzeń historycznych o znaczeniu symbolicznym (np. związanych z bitwą warszawską). Po tragedii bliźniaczych wież World Trade Center w Nowym Jorku (2001 rok) pojawiała się tam niezliczona liczba odwiedzających. Podobna sytuacja ma miejsce z innymi miejscami tragedii, klęsk na całym świecie. Czy zatem zainteresowanie sferą nieszczęścia, sferą śmierci wzrasta, czy po prostu rynek turystyczny wykorzystuje ten trend i może obecnie więcej zaoferować (np. pakiety turystyczne, obejmujące podróżowanie w miejsca, które dokumentują i upamiętniają śmierć)? W literaturze angielskiej taka turystyka określana jest mianem dark tourism ('ciemna, mroczna turystyka') lub thanatourism (Tanaś 2006). Wiele biur podróży wprowadza ten szczególny i innowacyjny rodzaj zwiedzania świata do swojej oferty, szukając w nim szansy na wzrost konkurencyjności swojej firmy, a w krytycznych wypadkach - nawet na pozostanie na rynku. Wprowadzanie innowacyjnych elementów przez touroperatorów wynika poniekąd z charakteru rynku turystycznego, który przeobraża się bardzo szybko wraz z rozwojem świata i zmieniającymi się ludzkimi potrzebami (motywami podróży). (fragment tekstu)

11

Slavery Heritage in Online Promotion of Tourist Plantations and TripAdvisor Reviews: An Analysis

63%

Kallas A.

Turystyka Kulturowa

|

2020

|

nr 4

63-85

The aim of this article is to present the phenomenon of plantation tourism in the US South. Many antebellum plantations in southern states have become tourism products. Due to the fact that the economy of that region was based on the labour of the enslaved, this form of plantation tourism should be classified as dark tourism. However, the narrative of slavery is not the only one presented at tourist plantations. Some of them choose to highlight other aspects of their heritage and history, such as the stories of past owners or the beauty of the property. An overview of the official websites of ten plantations from across the region shows dominant tendencies in the marketing of such objects. Two plantations, Boone Hall Plantation in South Carolina and Whitney Plantation in Louisiana, are described in more detail. As the former advertises as "America's most photographed plantation" and the latter is a museum of slavery, the contrast between them is stark. (original abstract)

12

Dark tourism jako niszowa forma turystyki kulturowej

63%

Reformat B.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2018

|

Kierunki rozwoju innowacji w turystyce

16-24

Obserwowane w ostatnich latach globalne tendencje zachowań współczesnych turystów coraz częściej wskazują na ich skłonność do aktywnych form spędzania wolnego czasu, które opierają się przede wszystkim na potrzebie poznania połączonej z nowymi i ekstremalnymi doświadczeniami. Powoduje to odkrywanie nowego sensu w turystyce, indywidualnego i symbolicznego znaczenia wyboru zarówno celu, jak i sposobu spędzania wolnego czasu. Stąd też zaczęto wyróżniać liczne rodzaje turystyki "szczególnej", często nazywanej "niszową" dla odróżnienia od turystyki masowej [Prinke, 2009, s. 5]. Powyższa tendencja znajduje potwierdzenie w rozwoju niszowej formy turystyki kulturowej, określanej w języku angielskim jako dark tourism, a w języku polskim jako "mroczna/ciemna turystyka". Forma ta silnie związana jest z kulturą i turystyką dziedzictwa oraz historią, która odgrywa ważną rolę w dostarczaniu informacji i przedstawianiu faktów z przeszłości w teraźniejszości. Zrozumienie jej istoty oraz podstaw rozwoju przyjęto jako cel niniejszego rozdziału. (fragment tekstu)

13

"Turystyka smoleńska" przykładem produktu tanatoturystycznego biur podróży

63%

Michalska-Dudek I., Przeorek-Smyka B.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Usług

|

2012

|

nr 84 Popyt turystyczny: konsumpcja-segmentacja-rynki

471-483

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie miejsca tanatoturystyki wśród form turystyki, przedstawienie rodzajów tanatoturystyki, zidentyfikowanie motywów, które wpływają na powstanie potrzeby odwiedzenia przestrzeni śmierci, a co za tym idzie - powstanie ruchu turystycznego związanego z tzw. dark tourism‟em. Rozważania zamknie analiza powstania produktu tanatoturystyczn-go biura podróży na przykładzie ofert tzw. turystyki smoleńskiej(fragment tekstu)

14

Outline of Development and Current Issues of "Dark Tourism" in World and in Slovakia

63%

Čuka P., Chovancová J.

Current Issues of Tourism Research

|

2013

|

3

|

nr 1

4-11

The proposed contribution is an exploratory and cognitive cross-section of selected problems of dark tourism. It summarizes limitations of dark tourism and its subtypes, especially, thanatourism and cemetery tourism. All these terms have a historical origin that dates back to ancient times. At the end of the 20th century the cult of death got into pop culture. By us published motives and destinations of dark tourism show that: 1. dark tourism is a part of cultural tourism, 2. several forms of dark tourism can have deviation motives and those we reject to include into the ethic and moral of defined forms and types of tourism, 3. contribution is the starting point for future research projects of dark tourism in our country, due to the fact that it defines its motives, as well,as geographical representation in Slovakia, 4. contribution locates the potential of cemetery tourism in Eastern Slovakia, in particular military memorials and military cemeteries of World War I and II.(original abstract)