Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Filozofia Novoveku ako zdroj moderného chápania politiky (Kontext moci)

100%

Olejník Ľ.

Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne

|

2012

|

nr 2

533-541

The author examines modern philosophy as a source of understanding policy. The main claim is the thesis that modern society cannot function according to the principles flowing from the mountains, whether arising from nature, but according to the rules laid down by people. (original abstract)

2

Intellectual Sources of Parisian "Kultura" : Adolf Bocheński's Wartime Political Thought

75%

Ujazdowski K. M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2022

|

Vol. 31, nr 2

245-255

Ważnym aspektem badania myśli politycznej jest rozpoznawanie jej kreatywności, wyrażającej się w zdolności do krytycznej oceny przeszłości oraz formułowania prekursorskich idei w momentach radykalnych zmian społecznych i politycznych. Niewątpliwie ten przymiot miała myśl polityczna Adolfa Bocheńskiego obecna w tekstach opublikowanych w czasie II wojny światowej. Idee sformułowane przez Bocheńskiego stanowiły ważne źródło inspiracji dla programu paryskiej "Kultury", będącej najbardziej wpływowym ośrodkiem polskiej emigracji politycznej po 1945 r. Prekursorska myśl polityczna Bocheńskiego inspirowała krytyczne podejście pisma Jerzego Giedroycia do układu społecznego Drugiej Rzeczypospolitej i wolę wsparcia przemian na rzecz uobywatelnienia grup społecznych wykluczonych dotąd z aktywnego udziału w życiu wspólnoty narodowej. Jeszcze większe znaczenie inspirujące miały koncepcje neofederalistyczne Bocheńskiego. Był on bez wątpienia prekursorem koncepcji polityki wschodniej paryskiej "Kultury". Projektując powojenną politykę polskiej emigracji, postulował związanie sprawy polskiej z walką o niepodległość państwową narodów ujarzmionych przez Związek Radziecki, w sposób szczególny zaś z ideą niepodległości Ukrainy. (abstrakt oryginalny)

3

Nowy człowiek na nowe czasy : utopijne wizje kreacji nowego człowieka

75%

Strutyński M.

Horyzonty Polityki

|

2012

|

3

|

nr 4 Nie-ludzki wymiar polityki

107-122

Artykuł poświęcony jest zagadnieniu koncepcji kreacji nowego człowieka, która jest częścią utopijnych koncepcji politycznych. Od czasów starożytnych myśliciele starali się wypracować model idealnego społeczeństwa. Model ten zakładał także konieczność przekształcenia ludzi. Czasy nowożytne przyniosły próby urzeczywistnienia marzeń o doskonałym człowieku-obywatelu państwa. Miały one miejsce w okresie rewolucji francuskiej. W XX wieku idea nowego człowieka była propagowana przez ideologię narodowo-socjalistyczną w III Rzeszy, włoski faszyzm i przez komunizm w ZSRS. (abstrakt oryginalny)

4

Władza jako pole sił. Rekonstrukcja koncepcji władzy Jadwigi Staniszkis

75%

Tylka D.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.

|

2018

|

20

|

nr 274

57-68

Niniejszy artykuł ma na celu dokonanie rekonstrukcji koncepcji władzy Jadwigi Staniszkis w oparciu o jej liczne, aczkolwiek rozproszone w wielu publikacjach, rozważania na ten temat. Kluczem do ich właściwego odczytania i usystematyzowania okazało się uprzednie rozpoznanie jej konceptu pola sił. (fragment tekstu)

5

Reprezentacja polityczna w ujęciu doktryny francuskiej

75%

Szymanek J.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2014

|

22

135-148

Genezy francuskiego projektu reprezentacji politycznej należy poszukiwać w teorii przeniesienia. W artykule omówiono koncepcję przeniesienia oraz koncepcję reprezentacji. Przedstawiono główne założenia francuskiej doktryny reprezentacji politycznej.

6

Russia - full spectrum revisionist? What the Kremlin's exploitation of the Belarusian political crisis teaches us about the nature of Russia's confrontation with the West

75%

Słowikowski M., Klonowski M.

Sprawy Międzynarodowe

|

2022

|

75

|

nr 2

145-180

Kryzys polityczny w Białorusi, wywołany niezadowoleniem społecznym ze sfałszowanych wyborów prezydenckich w sierpniu 2020 r., pociągnął za sobą szereg konsekwencji związanych z międzynarodowym statusem państwa. Z jednej strony nastąpiło zbliżenie z Rosją, a z drugiej Białoruś znalazła się w stanie zimnej wojny z Zachodem. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy upatrywać przede wszystkim w postawie Alaksandra Łukaszenki, który protesty społeczne postrzegał jako inspirowane przez Zachód poważne zagrożenie dla swoich nielegalnych rządów. Groźba utraty władzy skłoniła go, by zwrócić się o pomoc do Rosji. Otrzymał ją, a Moskwa kierowała się w tym przypadku przede wszystkim własnymi obawami, które dotyczyły: groźby utraty kontroli nad ważnym geopolitycznie regionem, kurczenia się obszaru uznawanego za strefę wyłącznych interesów na korzyść Zachodu, perspektywy pomyślnej demokratyzacji Białorusi i przeniesienia wirusa demokracji do rosyjskiego systemu politycznego. Wciąż niepewny swojej pozycji i poparcia Rosji Łukaszenka podjął kroki mające wzmocnić lojalność Kremla. W tym celu kontynuował działania antyzachodnie, mając świadomość, że jego najbliższym sojusznikiem na Kremlu jest ugrupowanie siłowików, które było najbardziej wpływową grupą tamtejszej elity i jednocześnie odpowiadało za rosyjską konfrontację z Zachodem. Z punktu widzenia Moskwy konflikt białorusko-rosyjski stał się platformą dla pełnego spektrum działań rewizjonistycznych: ofensywnych, defensywnych oraz izolacjonistycznych. Jednocześnie Białoruś i jej konflikt z Zachodem stały się częścią wojny informacyjnej przeciwko Zachodowi, w ramach której Kreml generował napięcia w stolicach państw europejskich i Stanach Zjednoczonych. Rosja była zainteresowana utrzymaniem tego stanu jak najdłużej, co niekoniecznie było zgodne z oczekiwaniami samego Łukaszenki. Czy mu się to podobało, czy nie, stał się zakładnikiem braterskiego uścisku Rosji. Nawet jeśli był przytłoczony pomocą Moskwy, której uścisk dławił autonomię Białorusi, to korzyści płynące z gry w jednej drużynie z Kremlem były większe niż koszty odrzucenia jego przyjaźni... przynajmniej do 24 lutego 2022 r. (abstrakt oryginalny)

7

Kilka uwag o polskich przemianach, ludzkiej naturze i granicach absurdu

75%

Buchner W.

Horyzonty Polityki

|

2010

|

1

|

nr 1 Polityczna natura człowieka

183-194

Omówiono przemiany w naszym kraju oraz podejście społeczeństwa, a także naukowców do nich. Autor zastanawia się, czy można obiektywnie podejść do analizy zjawisk społeczno-politycznych.

8

Znaczenie pojęcia "natura" w doktrynie politycznej Thomasa Hobbesa na tle koncepcji zoon politikon

75%

Świercz P.

Horyzonty Polityki

|

2010

|

1

|

nr 1 Polityczna natura człowieka

111-130

Głównym celem tego artykułu jest analiza znaczenia pojęć "natury", "stanu natury" i "naturalnych uwarunkowań ludzkości" w doktrynie politycznej Thomasa Hobbesa. Należy podkreślić, że chodzi tu o kwestię pojęcia "natury", nie zaś o opis naturalnego stanu u Hobbesa. Wzięto pod uwagę kilka możliwości: "natura" jako istota, "natura" ("stan natury") jako dzikość, "natura" jako coś przeciwnego temu, co "sztuczne", "natura" jako abstrakcyjna koncepcja indywiduum ludzkiego. By podkreślić wagę tego zagadnienia, ukazano je na tle klasycznej (greckiej i chrześcijańskiej) idei zoon politikon. Wydaje się to uzasadnione, skoro polityczną doktrynę Hobbesa rozważa się (co czyni nawet sam Hobbes) w opozycji do klasycznego pojmowania ludzkiej natury. W podsumowaniu tejże rozprawy autor stara się wskazać powody niejasności w doktrynie Hobbesa i konsekwencje tegoż dla nowożytnych idei politycznych. (abstrakt oryginalny)

9

Animal politicum - próba rehabilitacji

75%

Krzynówek A.

Horyzonty Polityki

|

2010

|

1

|

nr 1 Polityczna natura człowieka

131-148

Artykuł omawia trzy odrębne ścieżki refleksji nad politycznym wymiarem życia ludzkiego, wziąwszy pod uwagę krytykę klasycznej idei rozumu i animal politicum ugruntowanego metafizycznie. Tekst ukazuje, w jaki sposób idea nieusuwalnej politycznej właściwości istot ludzkich zostaje rozwinięta w pracach Hannah Arendt, Johna Rawlsa i Emmanuela Lévinasa. (abstrakt oryginalny)

10

Teoria demokracji deliberatywnej w myśli Johna Rawlsa

75%

Turoń-Kowalska A.

Horyzonty Polityki

|

2023

|

14

|

nr 46 Czwarta władza - aspekty teoretyczne i praktyczne

185-206

CEL NAUKOWY: Celem naukowym jest ukazanie specyficznej roli Johna Rawlsa dla współtworzenia koncepcji demokracji deliberatywnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Demokracja deliberatywna skupia się na deliberacji, która powinna nieść za sobą pogłębioną wiedzę uczestników w danej sprawie oraz świadomość interesów innych jednostek. Propozycja Rawlsa ma charakter absolutnie normatywny. Teoria sprawiedliwości formułuje reguły, na których powinna opierać się organizacja życia społecznego. Należy posiąść wiedzę o rozróżnieniu pomiędzy rozumem publicznym a wieloma rozumami niepublicznymi, a jednocześnie zachować bezstronność wobec punktów widzenia rozległych rozumnych doktryn. Metoda badań opiera się na analizie tekstu. PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się od próby syntetycznej analizy kontraktualistycznej propozycji Rawlsa mającej na celu "dobrą organizację państwa". Następnie analizie poddana jest koncepcja sprawiedliwości jako bezstronności ze wskazaniem podstawy do tworzenia teorii demokracji deliberatywnej. Skupiono się tutaj na nowatorskim rozwiązaniu - refleksja równowagi może zostać osiągnięta tylko poprzez wynik pewnej struktury (konstrukcji) - oraz wskazano normatywny charakter jego propozycji, co odróżnia tę koncepcję od koncepcji poprzedników zadających podobne pytania. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W swoich próbach skonstruowania "maszyny rozumu" i "gry rozumowej", a wreszcie "sytuacji pierwotnej", z której można wyprowadzić zasady sprawiedliwości jako bezstronności, Rawls dokonał próby stworzenia modelu rozsądnej deliberacji przez demokratycznych obywateli w sposób, który może wzbudzić ich lojalność wobec ustanowionego porządku. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: We wnioskach autorka wskazuje, że założenie wspólnego rozumu publicznego oraz rozumnego pluralizmu, jak również idea wolności jako zdolności do posiadania wyższych władz moralnych prowadzi Rawlsa do stworzenia "dobrej organizacji państwa", gdzie kluczową rolę odgrywać musi deliberatywna formuła demokracji. (abstrakt oryginalny)

11

Participative Action Research : o roli "partycypacyjnych badań w działaniu" w polityce społecznej

75%

Theiss M.

Problemy Polityki Społecznej

|

2008

|

11

65-85

Celem niniejszego tekstu jest próba analizy i oceny znaczenia koncepcji participative action research we współczesnej polityce społecznej. Przyjmując, że w wymiarze organizacyjnym przemiany polityki społecznej polegają obecnie m.in. na procesach decentralizacji, zwiększaniu się udziału sektora obywatelskiego i komercyjnego w dostarczaniu usług społecznych, sieciowaniu instytucji, wdrażaniu tzw. wielopoziomowego zarządzania - staram się odpowiedzieć na pytanie, jaką rolę w polityce społecznej może obecnie odgrywać realizowanie "partycypacyjnych badań w działaniu"? W pierwszej części rozważań przedstawiam kluczowe z punktu widzenia polityki społecznej założenia koncepcji action research. W części drugiej prezentuję najważniejsze, w moim przekonaniu, aktualne zastosowania tego podejęcia i jego znaczenie w polityce społecznej. Trzecią część poświęcam prześledzeniu, formułowanych przede wszystkim w brytyjskiej i amerykańskiej literaturze przedmiotu, zagrożeń i dylematów związanych z upowszechnieniem badań partycypacyjnych. (fragment tekstu)

12

Model, modele, system? O najlepszą konceptualizację polityki społecznej w Europie

75%

Pieliński B.

Problemy Polityki Społecznej

|

2008

|

11

51-61

Przede wszystkim europejski model społeczny może wyrażać w wymiarze aksjologicznym charakterystyczne dla Europy wartości związane z działalnością państwa w obrębie polityki społecznej. Europejskość miałaby oznaczać dążenie do sprawiedliwości i partycypacji społecznej. Zmiany w strukturze społecznej, gospodarczej czy też politycznej nie mogą prowadzić do wykluczania żadnej grupy społecznej. Ekskluzja społeczna jest postrzegana jako najsilniejszy objaw niesprawiedliwości. Ponadto zmiany w wymienionych wyżej trzech sferach powinny być podejmowane przy jak najszerszej partycypacji aktorów społecznych. A zatem europejskość polityki społecznej ma być wyznaczana z jednej strony przez problematykę najlepiej wyrażoną w rozwiniętej przez Johna Rawlsa teorii sprawiedliwości, a z drugiej strony przez stworzoną przez Jürgena Habermasa teorii racjonalnego działania. Aksjologicznemu paradygmatowi sprawiedliwości i partycypacji można przypisać, podążając tropem uczestników forum Problemów Polityki Społecznej, dwie powiązane ze sobą funkcje: tożsamościową oraz utopijną. W pierwszym przypadku europejska polityka społeczna rozpatrywana w wymiarze aksjologicznym ma wskazywać na to, czym jest Europa, a czym nie jest. Ma wskazywać na jądro europejskości a jednocześnie wyznaczać jej granice. Esencją europejskiej polityki społecznej są tego typu działania, którym przyświeca poszanowanie zasady sprawiedliwości społecznej oraz którym towarzyszy jak najszersze uczestnictwo różnorakich grup interesu. Jednocześnie paradygmat sprawiedliwości i partycypacji wskazuje na działania niemieszczące się w kanonie europejskiego sposobu uprawiania polityki społecznej, czy też nawet polityki gospodarczej. (fragment tekstu)

13

The National Minorities in the Polish Politics. The Past and the Present

75%

Adamczyk A., Kaźmierczak K.

Humanities and Social Sciences

|

2015

|

20 (XX)

|

nr 22 (4)

9-26

Kwestia koegzystencji mniejszości narodowych z polską większością przed 1939 r. stanowiła jedną z głównych, nierozwiązanych problemów, przed którymi stanęło Państwo Polskie. Zadecydowały o tym zarówno niechęć przedstawicieli elit poszczególnych narodowości do ułożenia stosunków z Polakami, jak i instrumentalne podejście do zagadnienia ze strony polskich środowisk politycznych. Sytuacja mniejszości uległa pogorszeniu wraz z kursem nacjonalistycznym przybranym przez obóz piłsudczykowski po śmierci Józefa Piłsudskiego Paradoksalnie, kwestia mniejszości w Polsce znalazła swe rozwiązanie bez udziału Polaków. O funkcjonowaniu Rzeczpospolitej jako homogenicznego państwa formalnie zadecydowali przywódcy Wielkiej Trójki, faktycznie zaś Stalin, traktujący kwestię polską jako marginalne zagadnienie w programie poddania Europy Środkowowschodniej hegemonii moskiewskiej. Przetasowania etniczne, dokonane w drugiej połowie lat czterdziestych i w początkach pięćdziesiątych XX wieku sprawiły, że gdy Polacy odzyskali zdolność decydowania o własnym państwie, problem mniejszości nie należał do zagadnień wzbudzających kontrowersje. Ułożenie harmonijnych relacji z zamieszkującymi Polskę grupami mniejszości narodowych i etnicznych (może ze względu na ich liczebność), nastąpiło stosunkowo szybko, a dodatkowym bodźcem dla zakończenia tego procesu była konieczność dostosowania systemu ochrony mniejszości do standardów unijnych w związku z przystąpieniem Polski do struktur unijnych. Świadomość współżycia z przedstawicielami innych narodów w warunkach jednego organizmu i w ramach istniejącego porządku prawnego może stanowić (i zapewne stanowi) inspirację dla kreowania wizji koegzystencji Polaków z innymi nacjami w strukturze Zjednoczonej Europy. (abstrakt oryginalny)

14

Antyzachodnie think tanki w Rosji jako narzędzie realizacji konserwatywnego projektu Kremla

63%

Doroszczyk J.

Sprawy Międzynarodowe

|

2016

|

nr 3

118-129

Działalność organizacji powiązanych ze środowiskiem władz oraz ich główną retoryką jest zorientowana na kreację wizerunku międzynarodowego Rosji jako mocarstwa - matecznika wartości tradycyjnych i konserwatywnych. Aktywność ekspercka zarówno członków Klubu Izborskiego, jak i Klubu Bizantyjskiego oraz Instytutu Dynamicznego Konserwatyzmu jest skoncentrowana na antagonizowaniu cywilizacji rosyjskiej i zachodniej, co sprzyja konsolidacji poparcia społecznego dla próby budowy rosyjskiego imperium konserwatyzmu - antytezy liberalnej cywilizacji zachodniej. Odwołania do tradycji, akcentowanie znaczenia pochodzenia cywilizacyjnego we współczesnych stosunkach międzynarodowych nastawione są na utrwalenie idei odmiennej natury cywilizacji rosyjskiej jako twierdzy - obrońcy wartości tradycyjnych w skali globalnej. Główną cechą aktywności konserwatywnych antyzachodnich think tanków jest aktywne wspieranie oraz uzasadnianie polityki Władimira Putina. Zarówno Klub Izborski, jak i Klub Bizantyjski eksponują moralną wyższość cywilizacji rosyjskiej, z jednoczesną demonizacją Zachodu. Jako inicjatywy antyliberalne stanowią istotny element konserwatywnego zwrotu w retoryce putinowskiej, która dominuje w rosyjskim dyskursie politycznym od 2012 r. (fragment tekstu)

15

Święty Graal polityki społecznej? O "koncepcji poziomicy" Richarda Wilkinsona i Kate Pickett

63%

Karwacki A., Szlendak T.

Problemy Polityki Społecznej

|

2009

|

12

219-231

W niniejszym tekście zamierzamy przybliżyć główne ustalenia zamieszczone w książce Wilkinsona i Pickett, dokonać wstępnej krytyki tych ustaleń, a także zastanowić się nad istotą korelacji odkrytych przez brytyjskich autorów. (fragment tekstu)

16

Narracyjność teorii jako implikacja specyfiki przedmiotu badań politologicznych

63%

Laska A.

Społeczeństwo i Polityka

|

2020

|

nr 4(65)

29-49

Celem artykułu jest weryfikacja założenia, że zrozumienie przez człowieka otaczającej go rzeczywistości, w tym także polityki, opiera się na naturalnym dla niego konstruowaniu narracji teoretycznych. Autor wskazuje, że dotyczy to także poznania naukowego, które można potraktować za specyficzną formę twórczości opowiadającego umysłu. Reprezentując podejście dedukcyjno-nomologiczne, powiązane z interpretacją humanistyczną, udowadnia że specyfika przedmiotu badań politologicznych dodatkowo wzmacnia znaczenie narracji, jako narzędzia poznania. Przedstawioną w artykule argumentację opiera na prezentacji założeń epistemologicznych, operacjonalizacji narracji jako kategorii poznawczej i analitycznej, charakterystyce narracyjnej specyfiki polityki oraz wynikających stąd implikacji badawczych. (abstrakt oryginalny)

17

Zjawisko wycofania społecznego w kontekście "aktywnego starzenia się" : potrzeba działania i przykłady dobrych praktyk w Niemczech

63%

Schönbrodt B., Veil K.

Problemy Polityki Społecznej

|

2012

|

18

63-76

W poniższym artykule omówiony zostanie rozwój koncepcji "aktywnego starzenia się" w opozycji do teorii "zjawiska wycofania społecznego". Aktywne starzenie się to przede wszystkim koncepcja polityczna, zakładająca umożliwienie ludziom starszym jak najdłuższego produktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. W ujęciu krytycznym wskazuje się na fakt, że wizja, przyjęta za podstawę takiej koncepcji, nie musi być zgodna z pragnieniami osób starszych. Sytuacja staje się problematyczna, gdy realizacja koncepcji oznacza wykluczenie ludzi starszych, niedysponujących zakładaną dla aktywnego starzenia się samodzielnością i samoorganizacją. Ludzie, żyjący w swoistym wycofaniu (disengaged), potrzebują ofert z niższym progiem wymagań. Sama chęć aktywizacji osób starszych nie wystarczy, działania trzeba uzupełnić aktywnym podejściem do człowieka. W tym celu zaprezentowane zostaną możliwe strategie, wynikające z analizy dobrych praktyk. (fragment tekstu)

18

Emocje suwerena. Analogie z myślą Carla Schmitta w dyskursie polskich parlamentarzystów

63%

Płoski M.

Społeczeństwo i Polityka

|

2019

|

nr 2(59)

73-85

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie roli emocji w kreowaniu działań politycznych. W tym celu dokonano analizy myśli politycznej Carla Schmitta w tym zakresie. Następnie przeprowadzona została analiza treści stenogramów wypowiedzi polskich parlamentarzystów oraz wywiadów prasowych, począwszy od VIII kadencji Sejmu i IX kadencji Senatu, czyli od 12 listopada 2015 r. Analiza ta skupiała się przede wszystkim na wypowiedziach parlamentarzystów, którzy dla wzmocnienia mocy perswazyjnej dyskursu politycznego posługiwali się analogiami z myślą polityczną Carla Schmitta. (abstrakt oryginalny)

19

Stanowisko Stronnictwa Demokratycznego wobec inteligencji w latach 1944-1949

63%

Krawulski J.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1982

|

nr 105 Studia z nauk politycznych

43-53

Stronnictwo Demokratyczne zawsze poświęcało szczególnie dużo uwagi inteligencji, gdyż zarówno w okresie międzywojennym jak i powojennych dziejach SD stanowiła ona podstawową bazę społeczną. Po II wojnie światowej częściowo zmieniła się baza członkowska SD. Do 1939 r. zarówno w Klubach Demokratycznych jak i później w Stronnictwie Demokratycznym członkami była wyłącznie inteligencja, spośród której najliczniejszą część stanowili przedstawiciele inteligencji technicznej, wolnych zawodów, urzędnicy, środowiska pracowników nauki i kultury oraz dziennikarze. Po wojnie środowiska te zostały uzupełnione drobnymi kupcami, rzemieślnikami i przemysłowcami oraz w znikomym procencie robotnikami fabrycznymi i rolnymi. Taki skład osobowy musiał rodzić namiętne dyskusja na temat charakteru Stronnictwa. Ścierały się zasadniczo trzy koncepcje. Pierwsza, zmierzała do przekształcenia SD w partię uniwersalistyczną, obejmującą swoim zasięgiem przedstawicieli wszystkich klas i warstw społecznych. Druga koncepcja zmierzała do utrzymania Stronnictwa jako partii postępowej, demokratycznej inteligencji, zaś zwolennicy trzeciej, która ostatecznie zwyciężyła, postulowali, aby SD stało się partią inteligencji i drobnomieszczaństwa. (fragment tekstu)

20

Estetyczne fundamenty polityki w koncepcji Wilhelma von Humboldta

63%

Chmieliński M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2023

|

nr 102 Ius ut carmen necessarium. Studia dedykowane pamięci Doktora Ireneusza Jakubowskiego

13-21

Przedmiotem artykułu jest oparta na estetycznej idei samodoskonalenia (niem. Bildung) koncepcja polityczna przedstawiciela preromantyzmu niemieckiego Wilhelma von Humboldta. Autor zwraca uwagę, że charakterystyczna dla preromantyzmu i romantyzmu niemieckiego koncepcja estetyczna wprowadziła nowy paradygmat w zakresie postrzegania twórczości artystycznej. Klasyczna wizja sztuki jako naśladownictwa za sprawą zradykalizowanej przez preromantyków i romantyków niemieckich Kantowskiej filozofii podmiotu została przeformułowana w filozofię kreacji artystycznej pojmowanej jako ekspresja indywidualności i oryginalności artysty. Na tym nowym estetyczno-indywidualistycznym paradygmacie Wilhelm von Humboldt oparł swoją klasycznie liberalną wizję państwa minimalnego. Estetyczna koncepcja Bildung stała się w ten sposób fundamentem filozofii politycznej. (abstrakt oryginalny)