Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Szacunki kosztów systemu pomocy prawno-obywatelskiej w Polsce

100%

Florczak W.

Wiadomości Statystyczne

|

2017

|

nr 1

7-25

Celem artykułu jest identyfikacja czynników oddziałujących na koszty funkcjonowania zinstytucjonalizowanego systemu nieodpłatnego poradnictwa prawnego i próba ich kwantyfikacji na podstawie niejednorodnych danych uzyskiwanych z różnych opracowań lub badań. Zaprezentowana procedura analityczna stanowi egzemplifikację kosztów wynikających z wdrażania aktów prawnych normalizujących ten zakres publicznego rozdzielnictwa z wykorzystaniem danych subiektywnych (ankieta) i obiektywnych (statystyka publiczna). Przedstawiona metodyka analizy kosztów pozwala na uwzględnienie bardziej szczegółowych ustaleń prawnych dotyczących wdrożenia i funkcjonowania zreformowanego systemu pomocy prawno-obywatelskiej. Artykuł zawiera propozycje rozwiązań różniących się od tych, które wdrożono ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r., w zakresie źródeł finansowania zreformowanego systemu. Metoda ta może być zatem użyteczna do analiz alternatywnych wariantów reformy, wynikających z jej następstw dla finansów publicznych. (abstrakt oryginalny)

2

Outlays on Legal Aid in Poland : Could We Get More out of It?

75%

Florczak W.

Myśl Ekonomiczna i Polityczna

|

2017

|

nr 3 (58)

112-139

Artykuł niniejszy przedstawia szacunki kosztów funkcjonowania bieżącego, nieodpłatnego systemu poradnictwa prawno-obywatelskiego w Polsce. Ze względu na brak twardych danych zaproponowano autorskie procedury pomiaru. Wyróżniono dwie metody wyceny: quasi-rynkową oraz quasi-budżetową. Zgodnie z pierwszą publiczne koszty funkcjonowania nieformalnego systemu pomocy prawno-obywatelskiej wyniosły w 2012 roku 540 milionów złotych. Wielkość tę uzyskano na podstawie informacji o ogólnej liczebności udzielonych porad oraz ich rozkładzie ze względu na stopień trudności/ czasochłonności. W metodzie drugiej, w zależności od dostępności danych oraz specyfiki podmiotów udzielających porad prawno-obywatelskich, zaproponowano trzy warianty pomiaru. Wycena łącznych kosztów według procedury quasi-budżetowej wyniosła 514 milionów złotych. Uzyskany rezultat jest zatem bliski wielkości otrzymanej w metodzie quasi-rynkowej, co wydaje się wzmacniać wiarygodność analizy. W świetle uzyskanych wyników stwierdzić można, że wysokość publicznych nakładów na funkcjonowanie niezinstytucjonalizowanego sytemu pomocy prawno-obywatelskiej jest nie niższa niż 500 milionów złotych rocznie. Artykuł podejmuje również próbę szacunku kosztów wdrożenia zinstytucjonalizowanej reformy systemu pomocy prawnoobywatelskiej w Polsce. Główną przesłanką przeprowadzonych rachunków jest spostrzeżenie, że zreformowany system nie zastąpi, ale jedynie uzupełni istniejący, nieformalny system poradnictwa. Całkowite zastąpienie systemów byłoby bowiem nieefektywne ekonomicznie, gdyż zakładałoby likwidację dotychczasowych mniej kosztownych rozwiązań. Kluczowym elementem analizy jest ustalenie wielkości niezaspokojonego popytu na usługi nieodpłatnego poradnictwa, jak również przepływu beneficjentów z dotychczasowego systemu do systemu nowego, łącznie z odpływem z sektora usług komercyjnych.(abstrakt oryginalny)

3

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w świetle ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. Wymiar teoretyczny i praktyczny

75%

Daniluk D.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2022

|

nr 10

41-56

System nieodpłatnej pomocy prawnej zaczął działać w Polsce od 1.01.2016 r. Został wprowadzony na podstawie ustawy z 5.08.2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. W 2018 r. uchwalono nowelizację, która wprowadziła istotne zmiany w zakresie funkcjonowania ww. ustawy. Rozszerzono system o nowe usługi - nieodpłatne poradnictwo obywatelskie oraz nieodpłatną mediację. Przyznano prawo do korzystania ze świadczeń każdej osobie, która złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Artykuł stanowi próbę oceny nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Instytucja ta została poddana analizie zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej. Na płaszczyźnie teoretycznej wskazano, na czym polega nieodpłatne poradnictwo obywatelskie oraz jakie elementy zawiera definicja tego pojęcia na gruncie ustawy. Zwrócono również uwagę na podobieństwa i różnice pomiędzy nieodpłatnym poradnictwem obywatelskim a nieodpłatną pomocą prawną. Z badań przeprowadzonych przez autora wynika, że w wymiarze praktycznym nieodpłatne poradnictwo obywatelskie w zasadzie nie różni się od nieodpłatnej pomocy prawnej.(abstrakt oryginalny)

4

Prawo do korzystania z pomocy i instytucji reprezentacji w postępowaniu administracyjnym

75%

Knysiak-Molczyk H.

Samorząd Terytorialny

|

2003

|

nr 9

42-51

W niniejszym opracowaniu chcę przedstawić instytucje reprezentacji oraz pomocy prawnej, których istnienie, a przede wszystkim stosowanie, zapewnia stronie możliwość aktywnego uczestniczenia w postępowaniu administracyjnym. (fragment tekstu)

5

Wezwania w świetle pomocy prawnej pomiędzy organami administracji podatkowej na gruncie art. 157 i 157a Ordynacji podatkowej

75%

Nowak I.

Kwartalnik Prawa Podatkowego

|

2018

|

nr 3

43-68

Artykuł poświęcony jest problematyce wezwań w świetle pomocy prawnej na gruncie postępowania podatkowego (art. 157 i 157a Ordynacji podatkowej). Autor wykazał, że co do zasady wszystkie czynności procesowe w procedurze podatkowej powinny podejmować właściwe miejscowo, rzeczowo i instancyjnie monokratyczne organy podatkowe, od momentu jej wszczęcia do zakończenia. W art. 157 i 157a o.p. ustawodawca unormował jednak odstępstwa od tej reguły, kiedy to organ podatkowy prowadzący postępowanie główne zwraca się do innego organu administracji podatkowej o dokonanie potrzebnych według niego czynności procesowych.(abstrakt oryginalny)

6

Provision of Legal Services in Poland - Free Legal Aid and Legal Expenses Insurance as Selected Objects of the Recent Regulation

75%

Szmak S.

Wiadomości Ubezpieczeniowe

|

2016

|

nr 4

115-125

W artykule zostały omówione wybrane kwestie odnoszące się do świadczenia pomocy prawnej w Polsce na przykładzie dwóch instytucji wprowadzonych do polskiego porządku prawnego w ostatnim czasie. 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa wprowadzająca regulacje odnoszące się do nieodpłatnej pomocy prawnej. Natomiast rezultatem implementacji przepisów dyrektywy Wypłacalność II w nowej ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej było istotne rozwinięcie dotychczasowych ubogich przepisów dotyczących ubezpieczenia ochrony prawnej. Analiza najważniejszych zagadnień wokół obu tych instytucji jest pretekstem do innego spojrzenia na problem świadczenia pomocy prawnej w Polsce. (abstrakt oryginalny)

7

Otwarte konkursy ofert na powierzenie prowadzenia punktów nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Uwagi de lege lata i postulaty de lege ferenda

75%

Daniluk D.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2023

|

nr 4

91-102

Otwarte konkursy ofert mają wiele słabych stron. Przede wszystkim cechuje je nadmierny formalizm. Warunkiem udziału w otwartych konkursach ofert jest wpis na listę organizacji pozarządowych uprawnionych do prowadzenia punktów na obszarze województwa (lista wojewody). Mimo to w ogłoszeniach konkursowych wymaga się na ogół od organizacji spełnienia wielu warunków formalnych, tożsamych z kryteriami warunkującymi wpis na listę wojewody. Interpretacja przepisów prawa przez organy administracji publicznej jest niejednolita, co powoduje, że analogiczne oferty są odrzucane z przyczyn formalnych w jednym powiecie, natomiast podlegają ocenie merytorycznej w innym. Pewne nadzieje na poprawę obecnej sytuacji można wiązać z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym wynik konkursu podlega zaskarżeniu na drodze sądowoadministracyjnej. Rozpatrywanie tego rodzaju skarg przez wojewódzkie sądy administracyjne pozwoli na kontrolę postępowań konkursowych pod względem zgodności z przepisami prawa.(abstrakt oryginalny)

8

Co wpływa na wielkość popytu na porady prawne? Analiza logitowa z wykorzystaniem metody klasycznego uśredniania

75%

Florczak W., Grabowski W.

Przegląd Statystyczny

|

2018

|

65

|

z. 1

53-80

Celem artykułu jest identyfikacja - na podstawie przeglądu literatury - i kwantyfikacja, przy użyciu modelu logitowego, wpływu czynników ryzyka na prawdopodobieństwo wystąpienia problemu prawnego w Polsce. Zbiór regresorów objął czynniki obiektywne - takie jak dochód, wiek, wykształcenie, stan cywilny, miejsce zamieszkania, sytuację zawodową - oraz subiektywne: postawę wobec prawa, świadomość prawną, kapitał ludzki oraz aktywność społeczną. Z badania, przeprowadzonego na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków, wynika, że czynniki ryzyka znajdują się poza obszarem oddziaływania instytucjonalnego. Dlatego alokacja środków publicznych na funkcjonowanie nieodpłatnego systemu pomocy prawnej w oparciu o kryterium liczebności populacji wydaje się właściwa. Ze względu na brak analogicznych analiz oraz eksploracyjny charakter badania, dla ostatecznego ustalenia zbioru statystycznie istotnych regresorów zdecydowano się na zastosowanie metody logitowego uśredniania klasycznego. Jej użycie nie zmieniło znacząco wniosków płynących z analizy klasycznej. (abstrakt oryginalny)

9

Wzajemna pomoc prawna w Unii Europejskiej na podstawie Konwencji z 2000 roku

75%

Pachta M.

Studia Europejskie / Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

|

2003

|

nr 2

91-106

Przedstawiono genezę modernizacji wzajemnej pomocy prawnej. Omówiono warunki ogólne oraz procedury i formalności związane z wnioskiem o udzieleniu pomocy. Poruszono problemy związane z przekazywaniem aresztowanych do innego państwa członkowskiego w celach dochodzeniowych oraz przesłuchaniami w formie wideokonferencji.

10

Ubezpieczenia ochrony prawnej a rynek usług prawniczych w Polsce w świetle danych empirycznych

75%

Winczorek J.

Wiadomości Ubezpieczeniowe

|

2013

|

nr 3

15-44

Artykuł omawia wyniki wtórnej analizy danych empirycznych powstałych w badaniach rynku usług prawniczych w Polsce i istotnych w kontekście rozwoju rynku ubezpieczeń ochrony prawnej oraz jego znaczenia jako kanału dostępu do pomocy prawnej. Zaobserwowane prawidłowości są interpretowane w świetle wiedzy płynącej z podobnych badań zagranicznych oraz z porównawczych danych na temat rynku ubezpieczeń ochrony prawnej. Na tej podstawie stawiana jest teza o niewielkim znaczeniu ubezpieczeń ochrony prawnej dla rynku usług prawniczych w Polsce i jego ograniczonej roli jako kanału dostępu do pomocy prawnej w tym kraju.(abstrakt oryginalny)

11

Dostęp obywateli do wymiaru sprawiedliwości - wybrane modele

63%

Szmak S.

Rozprawy Ubezpieczeniowe

|

2016

|

nr 3(22)

77-89

Niniejszy artykuł stanowi syntetyczną analizę problemu dostępu do wymiaru sprawiedliwości na przykładzie dwóch instytucji, które zostały szczegółowo uregulowane przez polskiego ustawodawcę w ostatnim czasie. Skąpe przepisy dotyczące ubezpieczenia ochrony prawnej rozbudowano na skutek konieczności implementacji przepisów dyrektywy Wypłacalność II w nowej ustawie o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Dnia 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa wprowadzająca regulacje odnoszące się do nieodpłatnej pomocy prawnej. Jak się wydaje, obie instytucje są skierowane do różnych odbiorców, jednakże ich główna funkcja pozostaje ta sama, a sprowadza się do ułatwienia osobom ubezpieczonym lub uprawnionym dostępu do wymiaru sprawiedliwości, w formie i granicach określonych umową ubezpieczenia lub ustawą z dnia 5 sierpnia 2015 r. Prezentację najistotniejszych regulacji ustawowych uzupełniają dane statystyczne obrazujące umiarkowaną popularność obu instytucji wśród polskiego społeczeństwa. (abstrakt oryginalny)

12

Prawo pomocy w postępowaniach: sądowoadministracyjnym i cywilnym

63%

Knysiak-Molczyk H.

Administracja : teoria, dydaktyka, praktyka

|

2010

|

nr 2(19)

29-61

Terminy legal aid (pomoc prawna) i legal advice (porada prawna) są używane w prawie europejskim, w szczególności w uchwałach i re-komendacjach Rady Europy1. W polskim ustawodawstwie pojęcie pomocy prawnej pojawiło się stosunkowo niedawno, po raz pierwszy w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi2. Terminem tym posługuje się również ustawa z 17 grudnia 2004 r. o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz prawie pomocy w celu ugodowego załatwienia sporu przed wszczęciem takiego postępowania3, a od 2 marca 2006 r. tytuł działu II tytułu I księgi pierwszej k.p.c. brzmi "pomoc prawna z urzędu".(fragment tekstu)

13

Prawo jednostki do nieodpłatnej pomocy prawnej

63%

Wegner J., Wróblewski B.

Przegląd Prawa Publicznego

|

2021

|

nr 6

5-18

Znowelizowana w 2018 r. ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej przewiduje różnorodne mechanizmy pomocy adresowanej do obywateli nieposiadających nie tylko dostatecznej wiedzy prawnej, ale także osób gorzej radzących sobie z codziennością. Możliwość uzyskania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej sprzyja nie tylko realizacji prawa do sądu, ale również realnej ocenie szans powodzenia ewentualnego procesu. W konsekwencji zmniejszeniu ulec może obciążenie sądów sprawami, których sens prowadzenia jest wątpliwy. Ten sam skutek osiągnąć może korzystanie z przewidzianej w ustawie mediacji. Niemniej jednak analiza przepisów ustawy skłaniać może do powzięcia wątpliwości, czy podmioty, którym powierzono świadczenie, są w stanie zapewnić należyty poziom obsługi obywateli.(abstrakt oryginalny)

14

Finansowanie zadań publicznych polegających na udzielaniu nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczeniu nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz edukacji prawnej

63%

Daniluk D.

Samorząd Terytorialny

|

2022

|

nr 11

51-59

Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej, świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego oraz prowadzenie edukacji prawnej stanowi zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej finansowane z budżetu państwa z części będącej do dyspozycji wojewodów przez udzielanie dotacji celowej powiatom. W realizację zadania publicznego zaangażowane są również gminy, samorządy prawnicze oraz organizacje pozarządowe. Na tym tle autor przedstawia w artykule problemy badawcze i stara się znaleźć ich rozwiązania. (abstrakt oryginalny)

15

Czy warto korzystać z porad prawnych? Szacunki mikroekonomicznych efektów poradnictwa prawno-obywatelskiego

63%

Florczak W., Grabowski W.

Ekonomista

|

2018

|

nr 2

185-208

W artykule podjęto próbę empirycznego pomiaru indywidualnych korzyści wynikających z bezpłatnego poradnictwa prawnego oferowanego przez różne instytucje niekomercyjne. W tym celu wykorzystano poszerzone równanie dochodów Mincera, którego parametry oszacowano przy użyciu reprezentatywnych mikroekonomicznych danych ankietowych dla Polski. Podsumowując wyniki badania należy stwierdzić, iż odpowiedź na sformułowane w jego tytule pytanie jest jednoznacznie afirmatywna. Pozostawienie spraw własnemu biegowi w przypadku wystąpienia problemu prawnego powoduje pogorszenie sytuacji materialnej osoby go doświadczającej, a przyjęcie postawy aktywnej i szukanie pomocy prawnej neutralizuje lub przynajmniej łagodzi negatywne następstwa. Decyzja dotycząca wyboru usługodawcy może wynikać z racjonalnych przesłanek ekonomicznych, gdyż wyższej efektywności porad komercyjnych towarzyszą wyższe koszty ich uzyskania. Świadczy to również o celowości zachowania obydwu typów usług poradniczych. (abstrakt oryginalny)

16

Problematyka pure economic loss ze szczególnym uwzględnieniem szkody wyrządzonej przez adwokata

63%

Mikołajewicz M.

Wiadomości Ubezpieczeniowe

|

2010

|

nr 2

87-97

Celem pracy jest przybliżenie pojęcia "pure economic loss" oraz integralnie z nim związanej reguły nonrecovery, z uwzględnieniem odrębności dotyczących uszczerbków powstałych wskutek błędnego działania adwokata. W paragrafie pierwszym podjęto próbę określenia "pure economic loss" zarówno poprzez formułowanie definicji, jak i w sposób kazuistyczny. W paragrafie drugim przedstawiono funkcjonujące w nauce zachodnioeuropejskiej doktrynalne uzasadnienie dla braku kompensaty za szkodę typu pure economic loss. Natomiast w paragrafie trzecim wskazano, że w przypadku prawników reguła non-recovery nie funkcjonuje, przy czym dla uzasadnienia takiego stanowiska przedstawiono porównanie zawodów prawnika oraz księgowego i audytora. W paragrafie czwartym wskazano, że polski system prawa, który należy uznać za konserwatywny, nie dopuszcza, co do zasady, kompensaty za szkodę "pure economic loss". Poddano do dyskusji kwestię czy wobec istotnych zmian w stosunkach społeczno-gospodarczych, które zaszły w Polsce w ostatnim dwudziestoleciu, nie byłoby zasadnym dokonanie rewizji określonych w art. 361 k.c. zasad odpowiedzialności cywilnej.(abstrakt oryginalny)

17

Struktura i funkcje sądownictwa oraz pomoc prawna w Hiszpanii

63%

Schlaich S.

Prawo i Podatki Unii Europejskiej w Praktyce

|

2006

|

nr 4

57-61

Przedmiotem opracowania są struktury i zasady funkconowania sądownictwa powszechnego. Autor przedstawia typy postępowań, omawia również nastepujące kwestie: przymus adwokacki/przedstawiciel sądowy, adwokatura, honoraria adwokata i przedstawiciela sądowego, wpis sądowy, zwrot kosztów procesu oraz szczególne regulacje dla obywateli UE.

18

Nieodpłatna pomoc prawna jako instrument zabezpieczenia społecznego

63%

Lach D. E.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

nr 3

21-34

Przedmiotem opracowania jest analiza przepisów ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej i ocena, a celem analizy jest określenie, w jakim stopniu nieodpłatna pomoc prawna może być uznana za instrument zabezpieczenia społecznego. Autor przedstawia zasady udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej, w tym zakres przedmiotowy tej pomocy oraz krąg osób uprawnionych do jej otrzymania, a także rozwiązania organizacyjno-finansowe i porównuje je z regulacjami prawa procesowego dotyczącymi zwolnienia z kosztów sądowych oraz ustanowienia pełnomocnika z urzędu. Następnie omawia pojęcie "zabezpieczenie społeczne" i na jego tle ocenia przepisy ustawy. (abstrakt oryginalny)

19

Próba określenia przedmiotu etyki adwokata

63%

Tokarczyk R.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius

|

2003/2004

|

50/51

225-252

Nazwa "adwokat" pochodzi od łacińskiego słowa advocatus, a to z kolei od łacińskiego advocatio, oznaczającego prośbę o pomoc prawną, szczególnie obronę sądową. Udzielanie owej pomocy potrzebującym, zwanym klientami, już od czasów początków prawa rzymskiego kształtowało odrębny, samodzielny i wolny zawód adwokata, znany niemal wszystkim kulturom świata, ale w różnym stopniu w nich wykorzystywany i szanowany. Dzięki temu zawód adwokata otoczony jest szczególną aurą kulturową wśród wszystkich zawodów prawniczych. (fragment tekstu)

20

Rozstrzygnięcie organu władzy publicznej w przedmiocie otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego - glosa aprobująca do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 grudnia 2020 r. (SK 12/20)

63%

Daniluk D.

Samorząd Terytorialny

|

2023

|

nr 11

89-93

W glosowanym wyroku z 15.12.2020 r., SK 12/20, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozstrzygnięcie organu władzy publicznej w przedmiocie otwartego konkursu ofert na realizację zadania publicznego, a także bezczynność tego organu po ogłoszeniu konkursu podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Do tej pory skargi na rozstrzygnięcia organów administracji publicznej w tym zakresie były odrzucane. Trybunał uznał, że dotychczasowa interpretacja art. 3 § 2 pkt 4 i pkt 8 ustawy z 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przez sądy administracyjne jest niezgodna z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Rozpatrywanie tego rodzaju spraw przez wojewódzkie sądy administracyjne pozwoli na kontrolę postępowań konkursowych pod względem zgodności z przepisami prawa. (abstrakt oryginalny)