W opracowaniu omówiono problemy związane z dwoma pierwszymi typami dywersyfikacji. Miary dywersyfikacji według wag portfela odpowiadają dywersyfikacji alokacji kapitału. Konstrukcja tych miar nie wymaga żadnych specyficznych informacji o własnościach ryzyka analizowanych aktywów. Miary te są zazwyczaj definiowane na podstawie wag portfela, dlatego też nie występują tu problemy związane z estymacją ryzyka. Najbardziej popularnymi w literaturze przedmiotu miarami dywersyfikacji według wag portfela są: indeks Herfindahla, krzywa Lorenza, współczynnik Giniego oraz miary dywersyfikacji definiowane za pomocą entropii. Miary dywersyfikacji według udziału ryzyka dostarczają informacji o ryzyku związanym z aktywami, przede wszystkim poprzez ocenę historyczną rozkładów stóp zwrotu tych aktywów. Bardzo często miary te są formułowane na podstawie macierzy kowariancji i dlatego na ich stosowanie wpływ mają błędy związane z estymacją ryzyka. Takie miary dostarczają dobrego opisu dywersyfikacji w święcie inwestycji, który jest charakteryzowany poprzez spektrom dużych zmienności. Główne podejścia do dywersyfikacji według udziału ryzyka to: miary dywersyfikacji oparte na entropii, współczynnik dywersyfikacji oraz podejścia wspominane w poprzedniej kategorii, które można zrewidować, uwzględniając udział ryzyka (indeks Herfindahla, krzywa Lorenza, współczynnik Giniego). Rozdział pierwszy dotyczy problemu dywersyfikacji w klasycznym ujęciu. W pierwszej kolejności przedstawiono wybrane wskaźniki dywersyfikacji. Omówione w tej części wskaźniki to miary najczęściej prezentowane w literaturze przedmiotu, a zarazem najłatwiejsze do obliczenia, gdyż definiuje się je za pomocą liczby składników w portfelu lub wielkości udziałów tych składników w portfelu. Rozdziały 2 i 3 dotyczą nowej w analizach polskiego rynku finansowego teorii portfeli parytetu ryzyka, zwanych również portfelami równego udziału ryzyka. Portfele parytetowe są przykładem strategii inwestycyjnej, przy opracowywaniu której pomija się założenia związane ze stopą zwrotu portfela. Takie podejście prowadzi do lepszych wyników inwestycyjnych, a zdaniem wielu praktyków wydaje się właściwsze do stosowania, głównie w okresach gwałtownych zmian zachodzących na rynkach inwestycyjnych. W rozdziale 2 na podstawie literatury omówiono klasyczną teorię portfeli parytetowych, zgodnie z którą parytet ryzyka definiuje się dla odchylenia standardowego jako miary ryzyka. W kolejnych podrozdziałach wprowadzono definicje miary całkowitego i marginalnego udziału ryzyka oraz sformułowano warunek konieczny dla osiągnięcia parytetu ryzyka w portfelu. Omówiono również metodę konstrukcji portfeli o równym udziale ryzyka, którą następnie zastosowano w badaniach empirycznych przeprowadzonych dla wybranej grupy danych z GPW w Warszawie. Rozdział kończy się prezentacją ważniejszych własności charakterystycznych dla portfeli o równym udziale ryzyka. W rozdziale 3 przedstawiono kilka autorskich propozycji stanowiących rozszerzenie klasycznej teorii portfeli parytetowych. Kolejny rozdział dotyczył tzw. portfeli najbardziej zdywersyfikowanych. Są to portfele wyznaczane przy założeniu, że efekt dywersyfikacji tkwi w różnicy między ryzykiem portfela a średnią ważoną ryzyka obliczanego dla poszczególnych składników tego portfela. W pierwszej kolejności wprowadzono wskaźnik dywersyfikacji, za pomocą którego można konstruować tego typu portfele. Następnie przedstawiono model optymalizacyjny, z wykorzystaniem którego możliwa jest konstrukcja portfeli najbardziej zdywersyfikowanych, oraz omówiono podstawowe własności tych portfeli. W dalszych dwóch podrozdziałach przedstawiono autorskie propozycje związane z portfelami najbardziej zdywersyfikowanymi. Zaproponowano model wyboru takich portfeli dla przypadku wielookresowego oraz dla średniej różnicy Giniego jako miary ryzyka. Poziom dywersyfikacji może być również analizowany z wykorzystaniem szerokiego wachlarza miar zdefiniowanych za pomocą entropii. W rozdziale 5 przedstawiono wybrane miary dywersyfikacji, do określenia których stosuje się miary entropii. Zasadniczą część tego rozdziału stanowi miara zwana kwadratową entropią Rao. W kolejnych podrozdziałach wprowadzono definicję tej miary oraz model wyboru portfeli optymalnych w sensie kwadratowej entropii Rao, który następnie zastosowano w badaniach empirycznych. Omówiono również własności tych portfeli. W ostatnim rozdziale przedstawiono możliwości zastosowania analizy składowych głównych w problemach dotyczących dywersyfikacji portfeli inwestycyjnych. Omówiono indeks dywersyfikacji portfela (indeks PDI) określany za pomocą wartości własnych macierzy kowariancji stóp zwrotu. W poszczególnych rozdziałach zaprezentowano wyniki autorskich badań empirycznych, w których wykorzystywano proponowane miary oraz metody wyboru portfeli zdywersyfikowanych. Badania empiryczne prowadzono dla rzeczywistych danych w postaci stóp zwrotu wybranych spółek z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. (fragment tekstu)