The issue of spatial cooperation and spatial problems and disparities becomes more and more important in cohesion policy. The most important document concerning European space is the European Spatial Development Perspective. It contributed to a series of practical initiatives and to build a platform responsible for collecting and ordering information on spatial dimension in Europe. In the period 2014-2020 the third objective - European Territorial Cooperation will be maintained in its present form with the amount of 11 billion euro.(original abstract)
Porównanie wniosków wynikających z modelu rozwoju współpracy trans- granicznej z obecnym stanem polsko-niemieckiej współpracy transgranicznej oraz wymienionymi czynnikami jej rozwoju pozwala na stwierdzenie, iż w okresie poprzedzającym utworzenie unii politycznej (jeżeli ten etap integracji kiedykolwiek zostanie osiągnięty) powinien nastąpić zdecydowany rozwój polsko-niemieckiej współpracy transgranicznej we wszystkich objętych nią dziedzinach. Obecnie otwierająca się możliwość korzystania po stronie polskiej z inicjatywy wspólnotowej INTERREG III A staje się impulsem decydującym o wzroście zainteresowania wśród podmiotów współpracy transgranicznej projektami w sferach gospodarczej i inwestycyjnej - dotąd mniej istotnych dziedzinach współpracy transgranicznej. (fragment tekstu)
Przedstawiono historię współpracy dwóch miast przygranicznych Zgorzelca i Gorlitz. Omówiono powiązania między przedsiębiorstwami obu miast, współpracę w zakresie gospodarki komunalnej oraz planowania przestrzennego oraz przedstawiono perspektywy współpracy między dwiema aglomeracjami.
Omówiono działalność komitetu Regionów. Jest to organ konsultacyjny składający się z wybranych przedstawicieli miast i regionow UE. W kontekście poszerzenia dąży on do przejęcia roli przedstawiciela UE w terenie.
Zmiany demokratyczne i gospodarcze, które nastąpiły po 1989 r. w krajach Europy środkowo-Wschodniej, ukształtowały nową sytuację polityczną w rejonie Morza Bałtyckiego. Powstały wówczas możliwości swobodnego rozwoju współpracy nie tylko na poziomie międzypaństwowym, ale również na szczeblu społeczności regionalnych i lokalnych. Inicjatywy te wynikają z konieczności aktywizacji społeczno-ekonomicznej, z przekonania o możliwości uzyskania wzajemnych korzyści ekonomicznych, jak też są motywowane transgranicznymi powiązaniami transportowymi, bliskością kulturową i językową społeczności zamieszkujących po obu stronach granicy. Celem pracy jest przedstawienie zakresu i skali współpracy regionalnej w regionie Bałtyku. Szczególna uwaga zostanie zwrócona na dotychczasowe efekty i możliwości tej współpracy na polskich obszarach przygranicznych. W artykule zaprezentowano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród przedstawicieli samorządów lokalnych w gminach przygranicznych należących do Euroregionu Bałtyk. (abstrakt oryginalny)
Artykuł poświęcono zagadnieniu współpracy transgranicznej Polski, Szwecji i Niemiec w ramach Euroregionu "Pomerania". Podkreślono odmienność współpracy transgranicznej ze Szwecją, w porównaniu z partnerem niemieckim, ze względu na barierę granicy morskiej.
Artykuł zawiera przegląd zmian struktury organizacyjnej Euroregionu Nysa. Stwierdzono, że proces mikrorestrukturyzacji organizacyjnej ERN jest przejawem wysokiego i niestety rosnącego poziomu zbiurokratyzowania struktur Unii Europejskiej.
9
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Research background: Integration and globalization processes encourage activities for the development of border regions. For the north-eastern regions of Poland and the Kaliningrad region, cross-border neighbourhood enables regions to cooperate and provides an opportunity for economic and social recovery.Purpose of the article: The present article aims to analyse areas of cross-border activity taking place on the Polish-Russian borderland, based on the opinions of the inhabitants of the Kaliningrad region. Taking into account the rapidly changing political and economic conditions, as well as social relations, the following areas of Polish-Russian cross-border cooperation have been examined: economic activity, tourism, social activity, scientific cooperation, neighbourly relations.Methods: The study presents the results of the author's own research carried out using standardized interviews with 1,022 inhabitants of the Kaliningrad region. As the research instrument, a self-designed interview questionnaire. The adopted time frame encompassed four stages of the functioning of Polish-Russian cross-border cooperation, each of them different due to political, economic and social conditions. The sample was selected using the quota method. The correspondence analysis was used for statistical tools.Findings & Value added: The suspension of local border traffic has significantly limited the development of cross-border cooperation. The Polish-Russian relations, encumbered with high risk and uncertainty, have led to a considerable decrease in cooperation between border areas. The level of risk results not only from mutual relations between Poland and Russia, but is also a consequence of political and economic relations between the European Union and the Russian Federation. In the long term perspective, local border traffic may be open and similar conditions for the functioning of cross-border cooperation may occur. Therefore, knowledge about the activity of cross-border residents of Polish-Russian border regions will be useful in counteracting the undesirable effects that may occur. (original abstract)
Artykuł wpisuje się w nurt analiz społeczno-ekonomicznych - tzw. Border Studies - i dotyczy powiązań transgranicznych oraz procesów powstawania przestrzeni translokalnych. Celem podstawowym jest analiza różnych form transgranicznej współpracy, które prowadzą do zagęszczania kontaktów społecznych, kulturowych i gospodarczych sąsiadujących ze sobą społeczności, a tym samym - do zacierania ich formalnego charakteru. Jako obiekt badawczy wybrano mikroregion transgraniczny nad Zatoką Pomorską Morza Bałtyckiego, leżący po dwóch stronach granicy polsko-niemieckiej, który składa się z sąsiadujących ze sobą gmin: Heringsdorf po niemieckiej stronie granicy i gminy miejskiej Świnoujście po polskiej stronie. Wybrany mikroregion jest charakterystycznym przykładem powstawania przestrzeni transnarodowych i translokalnych, gdyż wskutek zawarcia traktatów integracyjnych w ramach Unii Europejskiej granica nagle straciła swoje znaczenie jako nieprzenikalna bariera. Dodatkowo atrakcyjne położenie turystyczne tego obszaru przyczyniło się do intensywniejszego powiązania funkcjonalnego dwóch społeczności. Na podstawie szczegółowej analizy empirycznej wielu rozpoznanych form współpracy transgranicznej dokonano próby ich usystematyzowania w kilku sferach: gospodarczej, społecznej, kulturalno-sportowej, instytucjonalnej. W opracowaniu wykorzystano głównie metody badań społecznych, tj. obserwację terenową, wywiady pogłębione oraz analizę dokumentów raportujących, przede wszystkim o charakterze urzędowym.(abstrakt oryginalny)
Euroregion "Bug" należy do najpóźniej utworzonych na pograniczu polskim (15 maja 1998 r.). W artykule skoncentrowano się przede wszystkim na jego stronie polkiej i ukraińskiej, sygnalizując niektóre tylko zagadnienia dotyczące części białoruskiej
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Artykuł dotyczy sąsiedztwa przygranicznego, będącego elementem rozwoju pogranicza polsko-rosyjskiego (na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego i obwodu kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej). Sąsiedztwo jest interpretowane jako budowanie odpowiednich relacji między państwami i regionami, by w różnorodnych obszarach kształtowała się i rozwijała współpraca. Badania przeprowadzono w 2011 roku. W analizowanym okresie około 40% gmin miało nawiązaną współpracę z partnerami zagranicznymi w ramach sąsiedztwa przygranicznego. Szacunki wskazały, że tylko ponad 30% z nich prowadziło aktywną współpracę. Gminy dostrzegały kolejno korzyści z sąsiedztwa przejawiające się we współpracy w turystyce przygranicznej i w rozwoju infrastruktury przygranicznej; we wzroście dochodów lokalnej społeczności, zwłaszcza przygranicznej, oraz w efektywniejszej ochronie środowiska naturalnego. Ponadto 36% ogółu wskazań potwierdziło dużo lepszy bądź lepszy wpływ sąsiedztwa na aktywizację społeczno-gospodarczą w gminie. Znalazło to odzwierciedlenie przede wszystkim w organizacji przedsięwzięć promocyjnych i tzw. targów pogranicznych, wspierających lokalną przedsiębiorczość; w nawiązywaniu kontaktów gospodarczych przez lokalnych wytwórców; w kooperacji pomiędzy izbami przemysłowo-handlowymi; w aktywności organizacji pozarządowych oraz w staraniach o fundusze unijne na wspólne przedsięwzięcia. Wielopłaszczyznowa kooperacja między sąsiadującymi obszarami należącymi do odrębnych państw, a nawet systemów polityczno-ekonomicznych, niweluje problemy, jakie dzielą peryferyjnie położone regiony.(abstrakt oryginalny)
W przedstawionym materiale nie poruszono wielu aspektów współpracy na pograniczu polsko-czeskim. Z przeprowadzonej analizy wynikają następujące wnioski:- pogranicze polsko-czeskie ma bardzo duży potencjał rozwojowy współpracy,- po przystąpieniu Polski i Czech do UE kontakty partnerów polskich i czeskich zostały zintensyfikowane,- trzy podstawowe formy współpracy: struktury komunalne, współpraca euroregionalna oraz inne organizacje, graniczących województw mają charakter kompatybilny,- współpraca przygraniczna korzystnie wpływa na wizerunek Polski i Czech w UE jako nowych i bardzo aktywnych krajów w budowaniu "Europy regionów",- współpracę polsko-czeską można traktować jako "swoisty poligon doświadczalny" dla współpracy w innych częściach Europy.Reasumując, można stwierdzić, że pogranicze polsko-czeskie ze względu na zakres i formy podejmowanej współpracy jest przykładem realizacji wielu różnorodnych inicjatyw, które przyczyniają się do pogłębiania integracji europejskiej. (fragment tekstu)
Wśród wyspecjalizowanych instytucji europejskich, których polem zainteresowania jest współpraca regionów przygranicznych, czołowe miejsce zajmuje Stowarzyszenie Europejskich Regionów Granicznych (Arbeitsgemeinschaft Europäischer Grenzregionen - AGEG). Organizacja ta powstała na przełomie łat 1970/1971 z inicjatywy Rady Europy w celu koordynacji działań związanych z kontaktami regionów przygranicznych. Powołanie AGEG było poprzedzone szeregiem spotkań i konsultacji zainteresowanych stron, z tych zaś przełomowe znaczenie miała konferencja pt: Przygraniczne planowanie i współpraca, która odbyła się w 1965 r. w Bazylei. Od momentu powstania Stowarzyszenia Europejskich Regionów granicznych następował stały rozwój tej instytucji i zakresu jej zadań. Początkowo w skład AGEG wchodziły regiony przygraniczne położone wzdłuż Renu. W miarę postępu procesów integracyjnych w prace tej organizacji włączały się od początku lat osiemdziesiątych regiony przygraniczne RFN, państw Beneluksu, Hiszpanii, Portugalii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Skandynawii, Włoch, Szwajcarii, Austrii, Węgier i byłej Jugosławii Liczbę euroregionów zrzeszonych w AGEG trudno precyzyjnie określić. Do organizacji tej wchodzą głównie euroregiony reprezentujące związki o charakterze międzyregionalnym (np. Alpe-Adria) oraz międzykomunalnym (np. Euregio, Maas-Rhein). (fragment tekstu)
Rozszerzanie Unii Europejskiej jest niepowtarzalną szansą nie tylko dla państw kandydujących, ale i dla samej Unii Europejskiej. UE ma świadomość, że nie może nie wykorzystać szans, jakie z sobą przynosi globalizacja procesów ekonomicznych. Jednakże, aby je mogła wykorzystać, musi się postarać o zwiększenie konkurencyjności wobec aktorów globalnych - dlatego musi się zintegrować z pozostałymi państwami europejskimi. UE to przede wszystkim unia regionów. Dlatego współpraca regionalna regionów przygranicznych może być znaczącym krokiem ku pomyślnej integracji obu naszych państw w UE. (fragment tekstu)
Na łamach artykułu przedstawiono warunki współpracy międzyregionalnej w Europie, na przykładzie regionów granicznych. Jako przykład wybrano kraj związkowy RFN - Saksonię oraz województwo dolnośląskie. Omówione zostały formy i płaszczyzny tej współpracy w kontekście obowiązujących w Saksonii i na Dolnym Śląsku regionalnych strategii rozwoju. W dalszej części dokonano analizy jednej z form instytucjonalnych tej współpracy, a mianowicie Dolnośląsko-Saksońskiej Grupy Roboczej, funkcjonującej od 2000 roku. Opracowanie kończy spis priorytetów rozwojowych uzgodnionych podczas ostatniego spotkania w 2006 roku oraz uwagi autora na temat warunków intensyfikacji współpracy obu regionów w przyszłości.
The main functions of the state border, such as barrier, filter, contact are studied. It is proved that currently there is activation of contact function of the state border. It is underlined that the Ukrainian-Polish border is characterized by processes of contact function strengthening. Origins and political aspects of the formation and development of the Euroregion "Buh" in the Ukrainian- Polish border; the positive impact of cross-border cooperation within these structures on the socio-economic development of border areas; the prospects and ways of further intensification of Ukrainian-Polish border cooperation and positive effects from increased contact functions of the Ukrainian-Polish border are studied. (original abstract)
Artykuł poświęcono przedsięwzięciom euroregionalnym w zakresie edukacji i nauki, które realizowane są w polskich euroregionach (Pro Europa Viadrina i Karpacki). Rozważania poprzedzono krótką prezentacja istoty polskiej euroregionalizacji oraz tych dwóch regionów.
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Głównym celem artykułu jest wskazanie miejsca "Europejskiej współpracy terytorialnej" pośród głównych celów polityki regionalnej Unii Europejskiej, poprzez którą poszukiwane są efektywne instrumenty niwelujące zróżnicowanie społeczno-gospodarcze między krajami członkowskimi, a w konsekwencji także między regionami. W latach 2007-2013 na działania związane z polityką regionalną Polska uzyskała z budżetu Wspólnoty 67,3 mld euro - jest to największy udział spośród wszystkich państw członkowskich EU. Kwota ta przeznaczona została m.in. na programy współpracy transgranicznej, których głównym założeniem jest niwelowanie dysproporcji rozwojowych na obszarach nadgranicznych wewnątrz Wspólnoty.(abstrakt oryginalny)
20
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące współpracy polsko-czeskiej, cele tej współpracy oraz przykładowe projekty wspierające kooperację jednostek prywatnych, firm, instytucji otoczenia biznesu z Polski i Czech. Wskazano też na potrzebę współpracy pomiędzy omawianymi krajami w zakresie gospodarczym, politycznym, infrastrukturalnym, a przez pryzmat utworzonych euroregionów przedstawiono korzyści wynikające z zacieśniania stosunków na obszarach transgranicznych.(abstrakt oryginalny)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.