Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Loterie z wieloma wypłatami: Teoria Perspektywy a model użyteczności decyzyjnej

100%

Kontek K.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2011

|

nr 183 Inwestycje finansowe i ubezpieczenia - tendencje światowe a polski rynek

205-214

Artykuł omawia dwie metody wyceny loterii z wieloma wypłatami. Pierwsza to Kumulacyjna Teoria Perspektywy [Tversky, Kahneman 1992]. Druga korzysta z funkcji użyteczności decyzyjnej przypominającej swoim kształtem funkcję użyteczności podaną w hipotezie Markowitza [1952]. Model ten działa podobnie jak teoria oczekiwanej użyteczności, tylko ze znormalizowanym zakresem wypłat. Analizowany w artykule przykład loterii z trzema wypłatami pokazuje, że model użyteczności decyzyjnej jest nie tylko prostszy, ale też daje bardziej logiczne predykcje: wycena rozważanej loterii jest stała dla różnych wartości analizowanych prawdopodobieństw. Wycena za pomocą Kumulacyjnej Teorii Perspektywy jest zmienna i zależy nie tylko od wartości prawdopodobieństw, ale także od parametrów modelu.(abstrakt oryginalny)

2

Prospect Theory Versus Expected Utility Theory: Assumptions, Predictions, Intuition and Modelling of Risk Attitudes

75%

Lewandowski M.

Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics (CEJEME)

|

2017

|

9

|

nr 4

275-321

The main focus of this tutorial/review is on presenting Prospect Theory in the context of the still ongoing debate between the behavioral (mainly descriptive) and the classical (mainly normative) approach in decision theory underriskanduncertainty. ThegoalistodiscussProspectTheoryvs. Expected Utility in a comparative way. We discuss: a) which assumptions (implicit and explicit) of the classical theory are being questioned in Prospect Theory; b) how does the theory incorporate robust experimental evidence, striving, at the same time, to find the right balance between the basic rationality postulates of Expected Utility (e.g. monotonicity wrt. First-Order Stochastic Dominance), psychological plausibility and mathematical elegance; c) how are risk attitudes modeled in the theory. In particular we discuss prospect stochastic dominance and the three-pillar structure of modeling risk attitudes in Prospect Theory involving: the non-additive decision weights with lower and upper subadditivity and their relationship to the notions of pessimism and optimism, as well as preferences towards consequences separated into preferences within and across thedomainsofgainsandlosses(correspondingtobasicutilityandlossaversion), d) example applications of Prospect Theory. (original abstract)

3

When 0 + 1/3+1/3>2/3, but 0 + 0 +1/3 <1/3. How the median outcome impacts lottery valuation?

75%

Kontek K., Birnbaum M.

Collegium of Economic Analysis SGH - Working Papers

|

2016

|

nr 16

36

This paper presents the results of two experiments that exhibit monotonicity violations: some lotteries with three equally likely outcomes are valued more than a superior two-outcome lottery, while others are valued less than an inferior two-outcome lottery. Moreover, the experimental data provide compelling evidence that lottery valuation strongly depends on the value( s) of the middle outcome(s). This contradicts the claim of Cumulative Prospect Theory (CPT) that middle outcomes are assigned lower weights than the extreme ones. Both effects can be observed in the case of four-outcome lotteries. The patterns are persistent for various payoff schedules, and have been observed for subjects from both Poland and California. Incorporating the median outcome value into any modeling of risky decision-making enables these effects to be explained. This paper demonstrates that a simple weighted Expected Utility - Median model describes data involving two- three-, and four-outcome lotteries more accurately than CPT. Moreover, it offers an alternative explanation of "overweighting" of small probabilities, and "underweighting" of large ones - phenomena postulated by CPT. (original abstract)

4

Kontrowersje wokół relacji ryzyka strategicznego i wyników w zarządzaniu strategicznym

75%

Światowiec-Szczepańska J.

Marketing i Rynek

|

2015

|

nr 9 (CD)

662-671

W artykule wskazano główne problemy badawcze w zakresie naukowego ustalenia charakteru związku ryzyka strategicznego i wyników przedsiębiorstwa na podstawie analizy dotychczasowego dorobku teoretycznego i wybranych wyników badań empirycznych. W pierwszej części omówiono wyniki wybranych badań w omawianym obszarze oraz przedstawiono ich interpretację. W drugiej części przedstawiono podejścia do pomiaru ryzyka strategicznego i wyników w badaniach empirycznych opartych na różnym sposobie ujmowania lub definiowania ryzyka strategicznego. W podsumowaniu sformułowano kierunki przyszłych badań niezbędnych dla dalszej efektywnej eksploracji związku ryzyka strategicznego i wyników osiąganych przez przedsiębiorstwo. (abstrakt oryginalny)

5

Dyskontowanie odłożonych w czasie zysków i strat w świetle teorii perspektywy

75%

Forlicz M., Rólczyński T.

Studia i Prace WNEiZ US

|

2018

|

nr 51 T. 3. Problemy współczesnej ekonomii

77-88

Teoria perspektywy zakłada, że ludzie, podejmując decyzje, oceniają dostępne możliwości, mając na uwadze pewien punkt odniesienia. Zdarzenia, które w stosunku do punktu odniesienia traktowane są jako straty, odczuwane są silniej niż te, które postrzegane są jako zyski. Wiele badań wskazuje, że w wyborze międzyokresowym właśnie tak się dzieje, ponieważ przyszłe wypływy pieniężne są mocniej dyskontowane niż wpływy. Ponadto badania ankietowe wskazują, że ludzie używają innych stóp, gdy są pytani o to, ile by musieli dostać pieniędzy teraz, by zrezygnować z otrzymania tysiąca złotych za rok (kwota wypłacona dziś powinna być niższa, co może powodować odczuwanie takiej zamiany jako straty), a innych stóp, gdy pyta się ich, ile by sobie zażyczyli w zamian za czekanie na zainkasowanie tysiąca złotych, które powinny być wypłacone dziś (w tej sytuacji ankietowany może odczuwać, że coś zyskuje). Odwrotnie dzieje się w przypadku kwot, które zainteresowany miałby przekazać innemu podmiotowi. W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących dyskontowania zysków i strat przeprowadzonych wśród studentów dwóch wrocławskich uczelni wyższych. Wynika z nich, że dość często ludzie dyskontują wypływy pieniężne z taką samą siłą jak wpływy. Jeśli obserwowany jest efekt kierunku przepływu pieniądza, to raczej taki, przez który potrzeba wyższego oprocentowania, by przekonać jednostkę do późniejszego odbioru pieniędzy z depozytu, niż wystarczy, by skłonić ją do wcześniejszej spłaty kredytu. (abstrakt oryginalny)

6

Ocena efektywności wariantów decyzyjnych na gruncie teorii perspektywy

75%

Michalska E.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 113

315-325

Wskaźnik omega jest obiektywną miarą efektywności inwestycji uwzględniającą pełną informację o rozkładzie prawdopodobieństwa, definiowaną jako iloraz oczekiwanych zysków i oczekiwanych strat wyznaczanych względem punktu referencyjnego. Jednak jak pokazują w swoich badaniach twórcy teorii perspektywy, decydenci oceniając losowy wariant decyzyjny dokonują subiektywnej deformacji względnych wyników i ich prawdopodobieństw oraz wykazują awersję do strat. Celem pracy jest zaproponowanie wskaźnika efektywności omega-PT wariantów decyzyjnych uwzględniającego aspekty behawioralne podejmowania decyzji.(abstrakt oryginalny)

7

Theoretical Framework of Research on Functional Fixation in Accounting

75%

Korzeniowska D.

International Journal of Contemporary Management

|

2018

|

17

|

nr 4

265-279

Background. Functional fixation has been originally discovered by psychologists and it consists in the difficulty of noticing the possibility of using an object with a known, specific function in a new, unconventional way. It has been studied by behavioural accounting researchers since 1960s who, with time, adopted the idea into accounting and developed a phenomenon called accounting fixation or data fixation. Despite various experiments conducted in the field, the theoretical framework constituting a basis for such research has not yet been summarized in the literature. Research aims. The paper aims to present theories, models, hypothesis etc. harnessed by researchers to investigate functional fixation phenomenon in accounting. Methodology. The method of literature analysis available in the Internet was used. The scientific publications' databases were searched by means of the combinations of relevant keywords. Finally, 39 articles and 6 monograph published in the years 1966-2018 were included in the analysis. Key findings. Studies on functional fixation based on three groups of psychological theories: behavioural decision theory, learning theory and motivation theory. The first two were intended mainly to explain the genesis of this mechanism whereas the last was exploited in research on how to reduce the occurrence of functional fixation in accounting. However motivation theory has not been treated so far as a main theory for the accounting fixation research, but its potential for further studies of this type seems quite promising. (original abstract)

8

Analysis of Complex Decision Problems Based on Cumulative Prospect Theory

75%

Dudzińska-Baryła R.

Operations Research and Decisions

|

2018

|

28

|

nr 3

5-16

Complex risky decision problems involve sequences of decisions and random events. The choice at a given stage depends on the decisions taken in the previous stages, as well as on the realizations of the random events that occurred earlier. In the analysis of such situations, decision trees are used, and the criterion for choosing the optimal decision is to maximize the expected monetary value. Unfortunately, this approach often does not reflect the actual choices of individual decision makers. In descriptive decision theory, the criterion of maximizing the expected monetary value is replaced by a subjective valuation that takes into account the relative outcomes and their probabilities. This paper presents a proposal to use the principles of cumulative prospect theory to analyse complex decision problems. The concept of a certainty equivalent is used to make it possible to compare risky and non-risky alternatives. (original abstract)

9

Znaczenie ceny jako punktu odniesienia w kształtowaniu preferencji nabywczych

75%

Stajszczak A.

Handel Wewnętrzny

|

2015

|

nr 1

252-260

Celem rozważań jest praktyczna weryfikacja jednego z założeń teorii perspektywy dotyczącego punktu odniesienia podczas podejmowania decyzji. Na wstępie przedstawiono wpływ sposobu prezentacji informacji na podejmowane decyzje. Autor zwrócił szczególną uwagę na zjawisko punktu odniesienia, różne jego kryteria oraz cenę jako najbardziej wymierny z nich. Na podstawie własnych badań ilościowych na rynku środków ochrony roślin, wykazał asymetrię preferencji cenowych polskich rolników, niechęć nabywców do ponoszenia wyższych nakładów na produkty przedstawiane jako droższe oraz konieczność znacznego dyskonta cenowego na produkty przedstawiane jako tańsze. Niniejszy artykuł badawczy oraz wyniki badań autora znajdują praktyczne zastosowanie przy pozycjonowaniu produktów oraz w komunikacji marketingowej przy budowaniu przekazów reklamowych. Jako metody badawcze zastosowano: ankietę ilościową, analizę danych wtórnych, badania literaturowe. (abstrakt oryginalny)

10

Teoria użyteczności decyzyjnej

75%

Kontek K.

Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2012

|

Metody matematyczne, ekonometryczne i komputerowe w finansach i ubezpieczeniach 2010

154-172

Korzystając z powszechnie znanych danych eksperymentalnych, w niniejszym opracowaniu zademonstrowano źródło problemów przy tłumaczeniu zjawisk obserwowanych w eksperymentach loteryjnych. Jest nim założenie o pojedynczej krzywej użyteczności, która jest w stanie opisać takie zachowania. Pojedyncza funkcja użyteczności zdefiniowana dla wypłat wyrażonych w sposób bezwzględny czyni jednak niemożliwym wyjaśnienie paradoksów loteryjnych. Może to budzić wątpliwości, czy obserwowane zachowania są istotnie paradoksalne czy też jedynie interpretowane jako takie. Pojedyncza funkcja użyteczności jest podstawowym założeniem zarówno teorii oczekiwanej użyteczności, jak i teorii perspektywy. Względne podejście wprowadzone przez tę drugą tylko częściowo pomaga wyjaśnić wyniki eksperymentów loteryjnych. Dzieje się tak, ponieważ zyski i straty, mimo że rozważane względnie w stosunku do punktu odniesienia, są ciągle wyrażane w postaci kwot pieniężnych. Paradoksy behawioralne mogły zostać wyjaśnione jedynie przy uciekaniu się do koncepcji wag prawdopodobieństw. (fragment tekstu)

11

Analiza drzew decyzyjnych na gruncie teorii perspektywy

75%

Dudzińska-Baryła R.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2017

|

z. 113

67-82

Powszechnie stosowaną graficzną metodą wspomagania procesu decyzyjnego w warunkach ryzyka są drzewa decyzyjne. Jako kryterium wyboru optymalnej decyzji zwykle stosuje się maksymalizację wartości oczekiwanej. W behawioralnym podejściu do analizy decyzyjnej uwzględnia się subiektywne czynniki, które często powodują, iż decyzje decydentów nie są zgodne z podejściem normatywnym. W pracy zostanie zaproponowana procedura oceny problemów decyzyjnych, które można przedstawić za pomocą drzew decyzyjnych zawierających dwa lub więcej etapów, wykorzystująca zasady kumulacyjnej teorii perspektywy.(abstrakt oryginalny)

12

Paradoksy skłonności do ryzyka : o pewnej nieścisłości teorii perspektywy

75%

Czauderna K.

Wiadomości Statystyczne

|

2016

|

nr 2

25-46

Skłonność do ryzyka finansowego ma mocne i liczne uwarunkowania. Jego podejmowanie zależy nie tylko od motywów psychologicznych ale i czynników obiektywnych. W badaniu empirycznym najsilniejszy wpływ na ryzykowanie w grach pieniężnych miała płeć (mężczyźni częściej grają). Zamożność i jej zmiany - chociaż była ważną determinantą podejmowania ryzyka, gdy przewidywano zysk - nie miała takiego wpływu, gdy brana była pod uwagę przez graczy ewentualna strata. Dane z Diagnozy Społecznej oraz przeprowadzonych badań ankietowych dowodzą niespójności efektów odbicia i pewności w przypadku średnich wartości prawdopodobieństwa loterii, co jest wbrew hipotezie Kahnemana i Tversky'ego. Efekt odbicia stanowi zarazem przesłankę do identyfikacji determinant skłonności do ryzyka finansowego oddzielnie w dziedzinie zysku i straty, czego dokonano na drodze estymacji dwuwymiarowych modeli ekonometrycznych. Niezależnie od przyjętego modelu i dobranych zmiennych pomiarowych, poziom wykształcenia i zamożność jednostki, wysokość wypłaty w odmienny sposób wpływały na skłonność do ryzyka w dziedzinie zysku i straty. (abstrakt oryginalny)

13

The Prospect Theory and First Price Auctions: an Explanation of Overbidding

75%

Josheski D., Apostolov M.

Ekonometria / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

|

2023

|

27

|

nr 1

33-74

W artykule podjęto próbę wykorzystania teorii perspektywy do wyjaśnienia przebijania cen w przetargach pierwszej ceny. Standardowym wynikiem w literaturze związanej z aukcjami jest to, że licytanci przebijają ceny, ale funkcje ważenia prawdopodobieństwa są nieliniowe, jak w teorii perspektywy, więc nie tylko mają tendencję do zaniżania wagi prawdopodobieństw wygrania aukcji, ale także przeważania, tak że są licytanci przebijający i oferenci słabsi. Artykuł ten dowodzi, że do pewnego stopnia nieliniowe funkcje ważenia wyjaśniają zawyżanie neutralnej pod względem ryzyka wyceny równowagi Nasha (RNNE). Ponadto zastosowano spójne miary ryzyka, takie jak ekwiwalent pewności i niezmienniczość translacji, aby wykazać awersję do strat wśród oferentów zgodnie z teorią perspektywy, wypukłość została również potwierdzona subaddytywnością, monotonicznością i dodatnią jednorodnością.(abstrakt oryginalny)

14

Asymetryczna wrażliwość na zyski i straty w negocjacjach

75%

Forlicz M.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2014

|

nr 207 Metody matematyczne i informatyczne w finansach i ubezpieczeniach. Metody 2012.

67-75

Wedle teorii perspektywy Kahnemana i Tversky'ego ludzi cechuje wyższa wrażliwość na straty niż na zyski (przy czym straty i zyski niekoniecznie oznaczają realne zyski i straty, tylko odstępstwa pozytywne lub negatywne od pewnego punktu odniesienia). W świetle tej teorii można sądzić, że ludzie negocjujący straty są mniej skłonni do zawierania transakcji i mniej chętni do czynienia ustępstw w negocjacjach niż osoby negocjujące wysokość zysków, gdyż każde ustępstwo o kwotę x jest silniej odczuwane po stronie strat niż takie samo ustępstwo po stronie zysków. W celu sprawdzenia hipotezy, że wpływ początkowych założeń, co do tego ile chce się wynegocjować na wynik negocjacji jest większy ze strony, która negocjuje straty, przeprowadzono eksperyment, który miał formę gry, w której brało udział 52 studentów. Wyniki badania nie dają jednoznacznej odpowiedzi na to, czy faktycznie ludzie, którzy negocjują wysokość ponoszonych kosztów są bardziej zdeterminowani niż ci negocjujący wysokość swoich zysków, jednak mimo wszystko do pewnego stopnia pozwalają tak twierdzić.(abstrakt oryginalny)

15

Ocena ryzykownego wariantu decyzyjnego na gruncie teorii decyzji

75%

Dudzińska-Baryła R.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2011

|

nr 62 Badania operacyjne : metody i zastosowania

49-64

W pracy przedstawiono zasady teorii perspektywy i jej wersji kumulacyjnej. Teorie te należą do grupy teorii deskryptywnych, które mają na celu wyjaśnienie sposobu podejmowania decyzji przez decydentów. Są więc podejściem odmiennym niż teorie normatywne, których zadaniem jest wskazanie decyzji racjonalnej. Teorie behawioralne mają swoją genezę w paradoksach teorii decyzji, które nie znajdowały wyjaśnienia na gruncie teorii oczekiwanej użyteczności. Decyzje na rynku giełdowym dotyczące inwestycji w akcje lub ich portfele mogą być rozpatrywane jako losowe warianty decyzyjne, stąd do ich oceny może być wykorzystana teoria Kahnemana i Tversky'ego. W pracy zaproponowano metody oceny poszczególnych akcji oraz ich portfeli na gruncie kumulacyjnej teorii perspektywy. (fragment tekstu)

16

The Effect of Delay on Risk Tolerance and Probability Weights

75%

Idzikowska K., Tyszka T., Palenik M., Zielonka P.

Decyzje

|

2016

|

nr 26

5-26

Ludzie często stają w obliczu wyborów, których efekty są zarówno odroczone, jak i niepewne. Liczne badania odroczonych zysków i strat pokazują, że są one dyskontowane w czasie według funkcji hiperbolicznej. W niniejszym badaniu zakładamy, że przy wycenie odroczonych loterii ludzie będą postępować zgodnie z modelem teorii perspektywy, w którym wypłaty są dyskontowane w czasie według funkcji hiperbolicznej. Problem, który sobie postawiliśmy, jest następujący: czy przy loteriach odroczonych w czasie zmienia się stosunek jednostki do ryzyka? Okazało się, że gdy ludzie porównują odroczone, pewne wypłaty z odroczonymi ryzykownymi wypłatami, są bardziej skłonni do ryzyka (wartość parametru a rośnie), niż w sytuacji, gdy zarówno pewne wypłaty, jak i ryzykowne są natychmiastowe. Jednak gdy ludzie porównują natychmiastowe pewne wypłaty z odroczonymi ryzykownymi wypłatami, są mniej skłonni do ryzyka (wartość parametru g maleje), niż w sytuacji, gdy zarówno pewne wypłaty, jak i ryzykowne są natychmiastowe. Dodatkowo funkcja wag decyzyjnych okazała się bardziej liniowa dla odroczonych loterii, niż w przypadku loterii natychmiastowych (ludzie są bardziej wrażliwi na zmiany prawdopodobieństwa w przypadku odroczonych loterii). (abstrakt oryginalny)

17

From Expected Utility Theory to Prospect Theory : Tracking Down the Experimental Path After Forty Years

75%

Kalinowski S.

Operations Research and Decisions

|

2020

|

30

|

nr 4

39-56

The expected utility theory axioms have been studied experimentally. Three of the experiments are a repetition of an earlier test in slightly changed circumstances, while the other two are original. The participants were incentivised with rewards, which did not happen in the replicated tests. The results confirmed the degeneration of the expected utility theory as a scientific research program. The evidence that resulted from the tests supported the hypothesis on the cumulative prospect theory predicting facts not forecasted by the EUT. (original abstract)

18

Skumulowana teoria perspektywy jako model pomiaru racjonalności ekonomicznej

75%

Potocki T.

Ekonomia / Uniwersytet Warszawski

|

2012

|

nr 31

71-95

Most economic models are prescriptive and based on expected utility theory. Decisions taken on the basis of these models ought to be completely rational and consistent with axioms of the expected utility theory. Prospect theory (PT) is an alternative theory of choice under risk and increasingly used to explain deviations from the traditional paradigm of rational agents. It is important to understand the concept of the PT and its cumulative representation, as well as how it is measured and whether and to what extent PT supports real decisions under risk. This article explores these questions and deliver some axiomatic research review of Cumulative Prospect Theory (CPT) as a framework for decision under risk. (original abstract)

19

Badanie empiryczne skuteczności wykorzystania teorii perspektywy przy profilowaniu ryzyka i doborze portfela inwestycyjnego

75%

Czerwonka M., Szymeczko R.

Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów / Szkoła Główna Handlowa

|

2013

|

z. 133

59-73

Na podstawie powyższego badania można stwierdzić, że wartości otrzymane za pomocą szacowania podstawowych współczynników teorii perspektywy za pomocą ankiet i podstawiania ich do wzorów różnią się od wyborów, które powinny zostać dokonane na podstawie klasycznych teorii finansów. Badanie potwierdziło wystąpienie zjawisk i tendencji opisanych w teorii perspektywy w postaci awersji do strat i indywidualnej skłonności do ryzyka. Jednakże próba wymierzenia stałych współczynników w celu oszacowania skali tych zjawisk i dalszego wykorzystania okazała się tylko w połowie satysfakcjonująca. Podstawowy współczynnik skłonności do ryzyka przy rozpatrywaniu zysków okazał się niestabilny i zależny od skali oraz sposobu przedstawienia problemu. Ten sam współczynnik okazał się stały w kontekście strat, co oznacza, że może on być obliczony na podstawie ankiet i użyty przy przewidywaniu zachowań i preferencji inwestorów przy rozpatrywaniu innych problemów decyzyjnych dotyczących strat. Zróżnicowane wyniki przypominają o fakcie, że oparcie wzorów i obliczeń na zmiennych, których podłoże jest czysto psychologiczne, nie daje gwarancji uzyskania porównywalnych wyników. Mimo wszystko wzory uzyskane na podstawie teorii perspektywy zawsze stanowić będą interesujące uzupełnienie klasycznych teorii, pozwalające na lepsze zrozumienie skłonności i preferencji inwestorów.(abstrakt oryginalny)

20

On complementary symmetry and reference dependence

75%

Lewandowski M., Woźny Ł.

Collegium of Economic Analysis SGH - Working Papers

|

2020

|

nr 59

14

This paper reevaluates the complementary symmetry hypothesis and the supporting experimental evidence. Originally the hypothesis was stated for binary risky prospects. We generalize the hypothesis to arbitrary state-contingent real-valued acts, thus extending the domain from risk to uncertainty/ambiguity and allowing for multiple outcomes. Existing experiments tested the hypothesis using selling and buying prices and found systematic violations. We argue that in order to be consistent with the hypothesis one should replace selling with short-selling. We thus define a new elicitation task and run an experiment to test our conjecture. We replicate previously observed violations in the old setting and find strong support for the hypothesis in the new setting. In addition, our results shed new light on the validity of various reference point setting rules. (original abstract)