Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Determinanty recesji na rynku pożyczek pozabankowych w Polsce

100%

Waliszewski K.

Finanse i Prawo Finansowe

|

2020

|

1 (25)

105-121

Zaostrzenie regulacji w zakresie detalicznej działalności kredytowej banków (rekomendacja T KNF) doprowadziła do dynamicznego wzrostu sektora pożyczek pozabankowych w Polsce. Obok segmentu tradycyjnego (off-line) pożyczek udzielanych w domu i w punktach stacjonarnych - własnych i partnerskich, np. poprzez pośredników finansowych w związku z rozwojem nowoczesnych technologii w finansach konsumenckich (fin-tech), powstał i dynamicznie rozwinął się segment pożyczek udzielanych zdalnie (on-line, digital lending, Lendtech). W okresie dynamicznego wzrostu pozabankowego sektora pożyczkowego w życie weszło szereg regulacji o charakterze ostrożnościowym i w zakresie ochrony konsumenta-pożyczkobiorcy, a największe instytucje pożyczkowe od lutego 2016 r. zostały objęte tzw. podatkiem bankowym. Jednak statystyki rynku pożyczkowego za 2019 r. wskazują, że z miesiąca na miesiąc dynamika sprzedaży pożyczek pozabankowych spadała, aby w końcu roku osiągnąć ujemne wartości (ok. -3%), oznaczające w praktyce stan recesji tego rynku. Celem artykułu jest identyfikacja determinant zaobserwowanej w 2019 r. recesji rynku pożyczek pozabankowych. W artykule wykorzystano literaturę przedmiotu, na którą składają się akty prawne, artykuły naukowe, raporty i dane statystyczne. (abstrakt oryginalny)

2

Lichwa. Normy etyki religijnej a życie gospodarcze

100%

Mielcarek A.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Współczesne Problemy Ekonomiczne. Globalizacja. Liberalizacja. Etyka

|

2009

|

nr 1

199-208

Judaizm, chrześcijaństwo i islam tworzyły swoje systemy etyczne, mając za podstawę objawienie. Ze względu na boskie pochodzenie świętych ksiąg zawarte w nich normy, w tym dotyczące również skutków działań gospodarczych, nie mogły podlegać żadnym przekształceniom. Wobec zmian gospodarczych następował więc konflikt między normami etyki religijnej i racjonalności ekonomicznej. W artykule przedstawiono sposób rozwiązywania tego konfliktu w odniesieniu do lichwy rozumianej jako procent od pożyczek udzielanych w naturze lub pieniądzu.(fragment tekstu)

3

Wokół poglądów na rolę pieniądza w gospodarce w historii i teorii ekonomii (część II: Średniowiecze - koncepcje pieniądza wczesnej i późnej scholastyki)

100%

Goryszewski R.

Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie

|

2009

|

3

|

nr 1-2

17-33

Celem opracowania jest przedstawienie kolejnego - po naszkicowanym w poprzednim artykule na tych łamach antycznym etapie rozwoju poglądów na pieniądz - średniowiecznego okresu ewolucji koncepcji pieniądza i jego roli w życiu gospodarczym. Był to okres dominacji tzw. ekonomii scholastycznej, wywodzącej się z doktryny etyczno-religijnej Kościoła katolickiego. Nie była to jednak epoka całkowicie pozbawiona elementów rozwojowych. O ile wczesna scholastyka konsekwentnie podtrzymywała stary Arystotelesowski dogmat bezpłodności pieniądza, to scholastyka późna - w szczególności tzw. szkoła z Salamanki - ewoluowała w kierunku uznania aktywnej roli pieniądza w gospodarce, zwłaszcza w połączeniu z dobrze zorganizowaną ludzką pracą i przedsiębiorczością. Aczkolwiek ten ostatni pogląd nie stał się bynajmniej w późnym średniowieczu powszechny, to niewątpliwie okazał się owocny dla dalszego rozwoju myśli ekonomicznej. (abstrakt oryginalny)

4

Moralna ocena procentów, odsetek i lichwy w działalności finansowej

100%

Kietliński K.

Ekonomia i Prawo

|

2006

|

2 Ład instytucjonalny w gospodarce

161-173

Autor zajmuje się moralną oceną procentów, odsetek i lichwy w działalności finansowej. Ocena ta dokonana została z perspektywy katolickiej nauki społecznej. W końcu XIX wieku A. Wagner w oparciu o obserwację szybszego wzrostu potrzeb zbiorowych od indywidualnych, sformułował prawo stałego wzrostu wydatków publicznych. (fragment tekstu)

5

Zagadnienie lichwy w ujęciu wielkich religii monoteistycznych

100%

Ramocka M.

Annales : etyka w życiu gospodarczym

|

2008

|

11

|

nr 1

297-302

Celem tego artykułu jest przedstawienie stosunku wielkich religii monoteistycznych do zjawiska lichwy oraz próba zastanowienia się nad różnicami pomiędzy poszczególnymi stanowiskami. Pojęcie lichwy i idea pobierania odsetek obecne były w ludzkich umysłach niemal od zarania cywilizacji. Pomimo swoistej przyziemności zagadnienia, stało się ono elementem rozważań o zdecydowanie religijnym charakterze. Każdy z wielkich systemów religijnych zawiera mniej lub bardziej dogłębną analizę zjawiska lichwy, każdy z nich wartościuje je moralnie. Zwrócił uwagę także na lichwę, jako przykład fałszywego życia Budda. W kazaniu z Benares mówił: Fałszywe prowadzenie życia to nieszczerość, zdrada, posądzenia, wypytywanie, lichwa, handel bronią, żywymi istotami, mięsem, odurzającymi napojami lub trucizną. Podobnie w negatywnym świetle postrzegano lichwę w hinduizmie. W żadnej jednak religii pochodzącej z Dalekiego Wschodu lichwa nie uzyskała tak szczególnego miejsca, jakie zaoferowały jej wielkie religie monoteistyczne. Judaizm, chrześcijaństwo i islam legły u podstaw systemów społecznych, w których religia miała wpływać i regulować praktycznie wszystkie aspekty życia ludzkiego, także te związane z pomnażaniem majątku. (fragment tekstu)

6

Historical Definition and Theorectial Background of Usury Loan Provisions

100%

Chlumská Z.

e-Finanse

|

2021

|

17

|

nr 1

28-40

The thesis deals with usury and illegal lenders both on the domestic scene and abroad. The usury itself is defined by its characteristics, by adjudication and by historical connotations. The historical definition begins in Mesopotamia and ancient Rome, basically since the emergence of money. The aim of the paper is a comprehensive overview of usury, which from the legal perspective is not precisely defined as a term and the thesis tries to find such a definition with the help of case law and interpretation. The characteristics of usury that are described in the thesis are distress, the presence of a weaker party, mental weakness, and a gross disparity of performance. The thesis also describes the history of loan sharks and usury in the United States, where violence plays a considerable part in the issue. The paper also deals with the social background of usury and illegal lenders in the United Kingdom and outlines possible solutions to eradicate these phenomena in financially disadvantaged communities. In the end the thesis attempts to find unifying characteristics of usury across history and said countries. (original abstract)

7

Czy lichwa w gospodarce rynkowej przestała być przestępstwem?

100%

Dworek J.

Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

|

2005

|

nr 4

63-73

Na tle obowiązującego w Polsce ustawodawstwa gospodarczego artykuł omawia przestępstwo lichwy, która jak twierdzą niektórzy prawnicy w gospodarce rynkowej nie występuje, ponieważ pieniądz jest towarem i jak każdy inny sprzedawany jest po dowolnej cenie, którą są odsetki.

8

Zakaz lichwy w prawie państw Unii Europejskiej

84%

Bierecki D.

Pieniądze i Więź

|

2015

|

nr 4(69)

89-100

Moralne potępienie lichwy znajduje swoje odzwierciedlenie w ustawodawstwach niektórych państw Unii Europejskiej. W ramach regulacji prawa prywatnego tych państw możliwe jest wyróżnienie dwóch zasadniczych modeli ustalania maksymalnej wysokości odsetek: modelu francuskiego i modelu niemieckiego. Ponadto w państwach tych obowiązują również regulacje prawa karnego, w świetle których lichwa stanowi przestępstwo. W Polsce zawarte w Kodeksie cywilnym regulacje dotyczące maksymalnej wysokości odsetek ulegały zmianom na przestrzeni lat. Ostatnią dokonaną zmianą jest dodanie do tego aktu prawnego przepisów bezpośrednio odnoszących się do kwestii ograniczenia wysokości możliwych do zastrzeżenia w umowie odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego. (abstrakt oryginalny)

9

Regulation of Usury: Justification, Consequences, and Some Lessons from Polish Experience

84%

Kowalski R., Wałęga G.

Gospodarka Narodowa

|

2022

|

nr 2

57-73

W artykule zarysowano główne nurty współczesnej debaty naukowej poświęconej zasadności i konsekwencjom regulacji lichwy. Studium przypadku polskiego rynku pożyczek pozabankowych pozwoliło zbadać wpływ liberalnej polityki wspierającej jego konkurencyjność na kształtowanie się praktyk lichwiarskich po 2008 r. Przeanalizowano również skuteczność regulacji antylichwiarskich w Polsce. Ustalono, że wzgląd na dobrobyt indywidualny oraz społeczny, a także ryzyko wyzysku pożyczkobiorców, leżą u podstaw argumentacji za wprowadzaniem ograniczenia maksymalnego oprocentowania kredytów. Wskazano również, że firmy pożyczkowe - w pogoni za większymi zyskami - stosują różnego typu opłaty i prowizje, jak również techniki sprzedaży wiązanej, ograniczając tym samym transparentność umów. Rosnąca konkurencja na rynku pożyczek bankowych nie jest czynnikiem wystarczającym do obniżenia kosztów kredytu, zwłaszcza gdy regulacje są ułomne. W konsekwencji skuteczność i sprawność systemu prawnego mogą być postrzegane jako niezbędne w walce z praktykami lichwiarskimi. (abstrakt oryginalny)

10

Liquidity Management Practices in Islamic Banking

84%

Sobol I.

Zarządzanie i Finanse

|

2013

|

R. 11, nr 2, cz. 1

566-576

In the last few decades the increasing significance of Islamic banking has been observed. A distinctive feature of Islamic banks is the obligation to conduct operations in accordance with principles of sharia, which is the religious law of Muslims. The prohibition of usury (arab. riba), understood as any sort of increase over the principal amount, is considered to be the most fundamental sharia principle that Islamic banks must follow. As a result transactions conducted by Islamic banks cannot be based on interest. This principle applies also to money market operations which are essential for managing the bank's liquidity. Islamic banks create their own instruments such as commodity murabaha or ijara sukuk to manage liquidity risk. Those instruments, however, have many drawbacks. First of all, they are hardly traded in the secondary market. Secondly, they are not universally approved by Islamic scholars which results in inability to trade them across the countries. (original abstract)

11

Ustawa antylichwiarska a zmiany na rynku instytucji pożyczkowych - wybrane zagadnienia. Część 1

84%

Kurzępa-Dedo K., Gemzik-Salwach A.

Humanities and Social Sciences

|

2018

|

23 (XXIII)

|

nr 25 (2)

149-172

Artykuł prezentuje analizę skutków wejścia w życie art. 7 pkt 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym i niektórych innych ustaw. Deklarowanym ratio legis tej zmiany było wprowadzenie limitu opłat tzw. windykacyjnych (art. 33a u.k.k.) i tym samym zwiększenie poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług instytucji finansowych udzielających pożyczek pozabankowych. Instytucje pożyczkowe przed wejściem w życie wspominanego art. 33a u.k.k. na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 11 u.k.k. odwołującego się do zasady swobody umów pobierały od konsumentów opłaty i prowizje z tytułu zaległości w spłacie pożyczki w wysokości najczęściej znacznie przekraczającej realne koszty windykacyjne. Co więcej, powołany przepis art. 30 ust. 1 pkt 11 u.k.k. nie chronił też konsumentów przed obchodzeniem przez instytucje pożyczkowe przepisów o maksymalnych odsetkach za opóźnienie (481 § 2 1 k.c.). Wprowadzony limit opłat windykacyjnych zniwelował asymetrię między stronami umów o pozabankowe pożyczki. Dodatkowo konsumenci w przypadku wszczynania przez instytucje pożyczkowe postępowań sądowych lub pozasądowych o zaległe należności zyskali pewność co do prawa w zakresie ujednolicenia wykładni przepisów dotyczących wysokości opłat z tytułu dochodzonych należności. Ocena skutków wejścia w życie z dniem 11 marca 2016 r. art. 33a u.k.k. przeprowadzona została przy wykorzystaniu metody badawczej tzw. kompletu normatywnego i ujęta w dwóch artykułach. Niniejszy artykuł stanowi pierwszą część omówienia zakreślonej problematyki badawczej i obejmuje omówienie głównych motywów wprowadzenia ograniczeń w zakresie pobierania opłat windykacyjnych oraz inicjatorów tych zmian. Oszacowano korzyści i ewentualne koszty, jakie poniosą poszczególne podmioty stosujące wspomniany przepis, w tym przede wszystkim konsumenci oraz instytucje pożyczkowe. (abstrakt oryginalny)

12

Wpływ "ustawy antylichwiarskiej" na politykę kredytową banków

84%

Skoczek P.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2010

|

nr 840

211-227

W 2005 r. parlament uchwalił ustawę antylichwiarską, która określa maksymalny możliwy limit dopuszczalnych odsetek od kredytów i pożyczek oraz całkowitych kosztów związanych z ich udzielaniem. Celem artykułu jest zaprezentowanie zmian, do jakich zobligowała instytucje finansowe ta ustawa. Zanalizowano również inne dokumenty legislacyjne ograniczające lichwę w wybranych krajach Unii Europejskiej. Poddano analizie zmiany polityki kredytowej banków w poszczególnych kwartałach 2006-2007 na podstawie wyników ankiet skierowanych przez Narodowy Bank Polski do przewodniczących komitetów kredytowych banków.

13

Dylematy związane z nadmiernym pobieraniem odsetek : perspektywa historyczna i teraźniejszość

84%

Czechowska D. I.

Annales : etyka w życiu gospodarczym

|

2013

|

16

189-199

Interesującym zagadnieniem występującym w różnych teoriach ekonomicznych był problem pobierania nadmiernych odsetek. Lichwa, nadmierne oprocentowanie, była oceniana w kategoriach moralnych jako działanie nieetyczne. Powyższa kwestia jest szczególnie istotna w kontekście kryzysu oraz funkcjonowania rynku usług finansowych i ochrony jego słabszego uczestnika, którym wobec profesjonalnych usługodawców jest konsument. (...) Obecnie nadal pobieranie procentów od osobistych pożyczek jest czymś nagannym, chociaż akceptowanym w przypadku pożyczek społecznościowych - social lending. Spory dotyczące pobierania procentu ustąpiły miejsca problematyce nadmiernego zadłużania. Na tym tle pojawiło się stosunkowo nowe pytanie dotyczące istoty odpowiedzialnego pożyczania. (...) Biorąc powyższe pod uwagę celem opracowania będzie przedstawienie dyskusji związanej z pobieraniem procentów w tradycji ekonomii, a także ukazanie wybranych aspektów tej problematyki w odniesieniu do współczesności, takich jak nadmierne oprocentowanie, nadmierne zadłużenie i odpowiedzialne pożyczanie. (fragment tekstu)

14

The Usury Crime under Art. 304 of the Penal Code in the Context of Breaches of Safe Trade Rules of Economic Turnover

84%

Kamuda D., Migała-Warchoł A.

Humanities and Social Sciences

|

2022

|

29

|

nr 4

21-30

This paper presents the issues that determine the security of business transactions, whose proper functioning is endangered by so-called usurers. It discusses crimes under Art. 304 § 1-3 of the Penal Code. The offense of usury, regulated in Art. 304 § 1 of the P.C., provides for the criminal liability of persons who, by taking advantage of the compulsory position of another natural person, legal entity, or organizational unit without legal personality, conclude a contract with it, imposing an obligation on it to perform disproportionate to the consideration. Article 304 § 2 and 3 of the P.C. regulate new types of usury, introduced into the legal system by the amendment of May 14, 2020, which penalizes behavior directed against consumers, consisting in demanding excessive interest or non-interest costs for providing a benefit with the obligation to return. (original abstract)

15

Ustawa antylichwiarska a zmiany na rynku instytucji pożyczkowych - wybrane zagadnienia (część 2)

84%

Kurzępa-Dedo K., Gemzik-Salwach A.

Humanities and Social Sciences

|

2018

|

23 (XXIII)

|

nr 25 (3)

171-183

Artykuł prezentuje analizę skutków wejścia w życie art. 7 pkt 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym i niektórych innych ustaw. Deklarowanym ratio legis tej zmiany było wprowadzenie limitu opłat tzw. windykacyjnych (art. 33a u.k.k.) i tym samym zwiększenie poziomu ochrony konsumentów korzystających z usług instytucji finansowych udzielających pożyczek pozabankowych. Instytucje pożyczkowe przed wejściem w życie wspominanego art. 33a u.k.k. na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 11 u.k.k. odwołującego się do zasady swobody umów pobierały od konsumentów opłaty i prowizje z tytułu zaległości w spłacie pożyczki w wysokości najczęściej znacznie przekraczającej realne koszty windykacyjne. Co więcej, powołany przepis art. 30 ust. 1 pkt 11 u.k.k. nie chronił też konsumentów przed obchodzeniem przez instytucje pożyczkowe przepisów o maksymalnych odsetkach za opóźnienie (481 § 2 1 k.c.). Wprowadzony limit opłat windykacyjnych zniwelował asymetrię między stronami umów o pozabankowe pożyczki. Dodatkowo konsumenci w przypadku wszczynania przez instytucje pożyczkowe postępowań sądowych lub pozasądowych o zaległe należności zyskali pewność co do prawa w zakresie ujednolicenia wykładni przepisów dotyczących wysokości opłat z tytułu dochodzonych należności. Ocena skutków wejścia w życie z dniem 11 marca 2016 r. art. 33a u.k.k. przeprowadzona została przy wykorzystaniu metody badawczej tzw. kompletu normatywnego. Niniejszy artykuł stanowi drugą część omówienia zakreślonej problematyki badawczej i obejmuje: rekonstrukcję powiązań pomiędzy normami formalnymi i normami nieformalnymi, weryfikację postawionych hipotez badawczych, ocenę charakteru presji na formalizację badanej instytucji i społeczno-gospodarczych efektów jej oddziaływania oraz prognozowanie i formułowanie zaleceń badawczych. (abstrakt oryginalny)

16

Początki banków pobożnych. Część II

84%

Holzapfel P. H.

Pieniądze i Więź

|

2012

|

nr 2(55)

37-63

Kolejna (tj. 28) część Biblioteki Myśli Spółdzielczej ponownie poświęcona jest bankom pobożnym (Montes Pietatis) oraz okolicznościom ich narodzin, zwłaszcza w XV w. za sprawą zakonników franciszkańskich, realizujących w ten sposób w praktyce chrześcijańską zasadę miłosierdzia i pomocy potrzebującym. Publikujemy tłumaczenie fragmentów książki P. Heriberta Holzapfela, Początki banków pobożnych (1462-1515) wydanej w Monachium w 1903 r. [tyt. oryginału: P. Heribert Holzapfel, Die Anfänge der Montes Pietatis (1462-1515), München 1903]. W tym numerze przypominamy treść rozdziałów III i IV książki Holzapfela. (abstrakt oryginalny)

17

Początki banków pobożnych (1462-1515)

84%

Holzapfel P. H.

Pieniądze i Więź

|

2012

|

nr 1(54)

39-54

Kolejna (tj. 27) część Biblioteki Myśli Spółdzielczej poświęcona jest bankom pobożnym (Montes Pietatis) oraz okolicznościom ich narodzin, zwłaszcza w XV w. za sprawą zakonników franciszkańskich, realizujących w ten sposób w praktyce chrześcijańską zasadę miłosierdzia i pomocy potrzebującym. Publikujemy tłumaczenie fragmentów książki P. Heriberta Holzapfela, Początki banków pobożnych (1462- 1515) wydanej w Monachium w 1903 r. [tyt. oryginału: P. Heribert Holzapfel, Die Anfänge der Montes Pietatis (1462-1515), München 1903]. W tym numerze przypominamy treść rozdziałów I i II, w kolejnym numerze kwartalnika ukażą się fragmenty rozdziałów III oraz IV książki Holzapfela. (abstrakt oryginalny)

18

Wyzwania rozwojowe bankowości a jej uwarunkowania historyczno-kulturowe w Polsce

84%

kukliński L.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2011

|

nr 171 Finanse - nowe wyzwania teorii i praktyki : bankowość

213-223

Bankowość należy do tego rodzaju działalności, dla której uwarunkowania kulturowe odgrywają znaczną, ponadstandardową rolę. Wynika to z wielu przyczyn, do których zaliczyć możemy czynniki zarówno o uniwersalnym, jak i o lokalnym charakterze, takie jak: podłoże religijne i aktywna rola Kościoła Katolickiego w tej materii do XIX wieku (głównie kwestia lichwy), aspekty historyczno-narodowościowe wynikające z burzliwych dziejów politycznych i gospodarczych Polski.(abstrakt oryginalny)

19

Zagadnienia etyki biznesu w islamie

84%

Ramocka M.

Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie

|

2006

|

nr 9

127-141

Celem artykułu jest przybliżenie zagadnienia etyki gospodarczej w religii islamu. W części pierwszej opisano okoliczności powstania islamu, uwzględniając ówczesną sytuację społeczno-ekonomiczną. Przedstawiono również główne zasady, na których opiera się ta religia. Część drugą poświęcono głównym pryncypiom etyki gospodarczej w islamie, których źródłem jest przede wszystkim Koran. Zasady religii islamskiej regulują wszystkie sfery życia, także gospodarowanie, zaś reguły normatywnej etyki gospodarczej, korespondują z praktycznymi rozwiązaniami, dostosowanymi do życia współczesnych, praktykujących muzułmanów. Niektóre spośród nich zaprezentowano w artykule.

20

Martín de Azpilcueta: The Spanish Scholastic on Usury and Time-Preference

84%

Caranti P. J.

Studia Humana

|

2020

|

9(2)

28-36

Martín de Azpilcueta and his fellow Spanish Scholastics writing and teaching at the University of Salamanca during Spain's Golden Age are rightly pointed to by historians of economic thought as being major contributors toward, if not outright founders of modern economic theory. Among these is the theory of time-preference for which Azpilcueta has repeatedly been given the credit for discovering. However, this discovery is a curious one given how the same man, Azpilcueta, condemned usury in general during his whole life. If Azpilcueta did in fact discover this theory and fully understand its implications, we would reasonably expect him to have questioned his support for the ban on charging an interest on a loan. This paper, therefore, challenges the claim that Azpilcueta understood and revived time-preference theory and shows how his understanding was much more nuanced, and, at times, inconsistent. (original abstract)