Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Evaluate the Usefulness of the EDF Model in the Safety Assessment on Example of the Solina Dam

100%

Bąk A.

Logistyka

|

2015

|

nr 4, CD 3

8642-8651

Model ÉDF uzależnia zachowania elementów zapór od zmienności poziomu zwierciadła wody górnej, cykliczności temperatur oraz wpływ czasu. Użycie modelu w obrazowaniu przemieszczeń korony zapory Solina dało zadowalające rezultaty, dlatego też podjęto się dalszych działań w kierunku predykcji zachowań budowli. W ramach analizy wykonano prognozę przemieszczeń dla 22 punktów pomiarowych zlokalizowanych na koronie zapory Solina. Predykcja w oparciu o 4 różne okresy prognozowania pozwoliła na wywnioskowanie, iż dla uzyskania wiarygodnych prognoz niezbędna jest sekwencja danych na podstawie 15 lat eksploatacji obiektu. Zastosowanie tak obszernej bazy danych umożliwiło uzyskanie pełnej zgodności pomiędzy wartościami modelowanymi i obserwowanymi przemieszczeniami w obrębie określonych przedziałów ufności. Wdrożenie modelowania zaproponowanego w artykule pozwoli na interpretację danych pomiarowych oraz wnioskowanie o zmianach zachodzących w zaporach. Działania te pozwolą na bieżącą ocenę stanu technicznego zapór, usprawnienie procesu decyzyjnego oraz wskażą konieczne działania naprawcze i renowacyjne. (abstrakt oryginalny)

2

Związki biogenne a proces eutrofizacji wód Goczałkowickiego zbiornika wodnego

100%

Jachniak E.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr III/3

31-48

W pracy zaprezentowano wpływ dopływających ładunków związków biogennych (azotu ogólnego i fosforu ogólnego) z wodami rzeki Wisły na proces eutrofizacji wód zbiornika Goczałkowice. Badania prowadzono w latach 2004-2006 oraz 2010-2011, w sezonach wegetacyjnych. Obliczono obciążenie fosforem zbiornika Goczałkowice oraz określono ładunek dopuszczalny i niebezpieczny fosforu ogólnego według Vollenveidera (1976). Wyliczoną wartość obciążenia ładunkiem fosforu ogólnego przyrównano do wartości ładunków dopuszczalnych oraz niebezpiecznych. Ponadto obliczono biomasę fitoplanktonu (podawaną w mokrej masie) i dokonano oznaczenia składu gatunkowego fitoplanktonu. Badania wykazały, że ładunki fosforu wnoszone z wodami rzeki Wisły w latach 2010- 2011 były mniejsze (średnio 0,147 g P·m-2·rok-1) od dopływających w latach 2004-2006 (średnio 0,681 g P·m-2·rok-1) i przewyższały tylko wartości ładunków dopuszczalnych, co wskazuje na poprawę warunków w zlewni. Mimo mniejszego dopływu ładunków stwierdzono, że wody zbiornika nadal wykazują charakter eutroficzny. Potwierdzają to wysokie stężenia fosforu ogólnego (średnio 0,05 mg P·dm-3 (2004-2006) i średnio 0,062 mg P·dm-3 (2010-2011)), azotu ogólnego (średnio 1,26 mg N·dm-3 (2004-2006) i średnio 1,38 mg N·dm-3 (2010-2011)), chlorofilu a (średnio 26,83 μg·dm-3 (2004-2006) i 33,36 μg·dm-3 (2011)) oraz wartości biomasy fitoplanktonu w zbiorniku (średnio 7,39 mg·dm-3 (2004-2006)), a także typowe dla wód eutroficznych gatunki fitoplanktonu (m. in. Microcystis viridis (A. Br. in Rabenh.) Lemm., Coelastrum sp., Euglena viridis (Carter).).(abstrakt oryginalny)

3

The Possibilities of Economic Efficiency Evaluation of the Equipment for Removal of Cyanobacteria from Standing Waters

80%

Janekova J., Sebo J., Fedorčáková M.

Intercathedra

|

2011

|

nr 27(2)

24-26

The paper suggests to worldwide problem of standing waters eutrophication. It describes one of the possible solutions of the problem - design and application of the electrolytic equipment. It indicates effects of its application in practice. The second part of the paper deals with possibilities of economic efficiency evaluation of development and application of the equipment. (original abstract)

4

The Evaporation Estimation on Lake Most

80%

Dlouhá D., Dubovský V., Pospíšil L.

Multidisciplinary Aspects of Production Engineering

|

2021

|

4

221-231

After finishing the mining process, the best way to deal with the residual of open-cut coal mines in the north-western region of the Czech Republic has been proposed to be hydric recultivation. The area of our study is the first artificial Lake Most (formerly known as Ležáky-Most coal quarry) finished in 2014 and opened to the public in 2020 for recreational purposes. Since the lake is a closed system without natural inflow and outflow, the prediction of evaporation plays a crucial role in the securitization of long-term sustainability based on the capability of keeping the stable level of a dimension of the final water level. In this paper, we use the historical data consisting of the altitude of the lake level, its area, the perimeter of the shoreline, and especially the volume of refilled water. These data are compared against the computational methods; namely, the Penman-Monteith Equation and Hargreaves-Samani model calibrated by the method proposed in our previous work. (original abstract)

5

Plant Communities and Their Changes in the Surroundings of the Dobczyce Reservoir (Southern Poland)

80%

Trzcińska-Tacik H., Stachurska-Swakoń A.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2002

|

z. 109 Topoclimatic and geoecological changes in the Wieliczka Foothills in the surroundings of the Dobczyce Reservoir

31-72

The influence of man on natural environment is one of main research tasks of present-day ecology. The construction of a water reservoir has a tremendous impact on the nature. Significant changes in landscape caused by such an investment are consequences of the degradation of a natural valley and its neighbourhood. They are also accompanied by a change in the spatial management of the reservoir's surroundings. Despite interesting issues referring to the reservoir construction, publications dealing with vegetation changes in the vicinity of reservoirs are still lacking. Scarce studies refer mainly toa belt of reservoir-side (shore) and water vegetation (e.g. Ćwiertnia 1962, 1966; Kępczyński, Ceynowa 1962; Kępczyński, Ceynowa-Giełdon 1972; Krahulec^/W. 1980; Kuflikowski 1968,1971,1977, 1986; Loster 1976; Mazur etal. 1959; Tomaszewicz 1969; Wołek 1996). Knowledge about processes undergoing in vegetation of the surrounding of the reservoir will allow to prevent negative effects of such investments in the future. In 1968-1969 the vegetation mapping was undertaken and comprised the area of the Agricultural Station of the Jagiellonian University in Gaik-Brzezowa, located close to Dobczyce town in the Carpathian Foothills, southern Poland (Trzcińska-Tacik etal. 1973). A part of the study area had been flooded by water from a new reservoir constructed on the Raba river. The vegetation map of 1969 became a reference for the present-day studies on changes to which plant communities occurring in the area non-flooded by the reservoir had been subjected. Although the area mapped in the period 1968-1969 is a minor fragment of the present reservoir and its surrounding, the majority of plant communities representative of this region occur here. Our investigation of the plant communities existing at present allowed a comparison to be made between the current status of the vegetation in the surroundings of the Dobczyce reservoir with that of thirty years ago. (fragment of text)

6

Ocena efektywności ekonomicznej budowy i eksploatacji małych zbiorników retencyjnych

80%

Halama A.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2011

|

nr 89 Transformacja gospodarki - konsumenci, przedsiębiorstwa, regiony

21-29

Przedmiotem analizy i oceny efektywności ekonomicznej jest zbiornik retencyjny Ostrowy. Administratorem zbiornika jest Śląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Katowicach. (fragment tekstu)

7

An Economic Analysis of the Reservoirs Reclamation Methods in the Kłodnica River Catchment

80%

Dubel A.

Economic and Environmental Studies

|

2018

|

nr 1

103-113

Rekultywacja zbiorników przypływowych i zaporowych jest szczególnie istotna dla ich funkcjonowania i pełnienia przez nie funkcji ekonomicznych, społecznych, przyrodniczych i innych, do których zostały powołane. Artykuł prezentuje studium przypadku zastosowania analizy efektywności ekonomicznej do oceny ex-ante wybranych metod rekultywacji (usuwanie hypolimnionu i wydobywanie osadów) dla trzech zbiorników przypływowych w zlewni rzeki Kłodnicy w województwie śląskim. Zaprezentowane wyniki i ich dyskusja mają znaczenie praktyczne, służące wyborowi konkretnego sposobu rozwiązania poprawiającego jakość zbiorników, jak również stanowią wkład w rozwój metod oceny efektywności ekonomicznej rekultywacji zbiorników wodnych w Polsce. (abstrakt oryginalny)

8

Odpływ podziemny w małych zlewniach górskich Sudetów

80%

Buczyński S.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 151

7-26

Celem artykułu było rozpoznanie odpływu podziemnego w małych zlewniach górskich drenujących skały krystaliczne i zwięzłe skały osadowe. Na podstawie terenowych pomiarów hydrologicznych i krenologicznych przeprowadzonych w roku hydrologicznym 2013 w czterech zlewniach (Machowski Potok, Dopływ spod góry Grodziec, Podgórna oraz Mostowy Potok) o powierzchniach do 4,5 km2 policzono odpływ całkowity, podziemny i źródlany. Oszacowano również stosunek udziału odpływu źródłami w odpływie podziemnym oraz współczynnik zasilania podziemnego i współczynnik zasilania źródłami. Wyniki wskazują, że skały krystaliczne mają mniejszą pojemność, ale wyższą przewodność niż zwięzłe skały osadowe. Współczynnik odpływu podziemnego wyniósł od 11 do 20% wysokości opadów a 57% odpływu podziemnego ma formę dopływu dokorytowego i zachodzi wzdłuż doliny rzecznej. Jednocześnie małe zlewnie górskie stanowią strefę zasilania, a ok. 20% infiltrującej wody bierze udział w procesie dalekiego krążenia i zasila koryta niżej położonych systemów rzecznych. Otrzymane wyniki przełożyły się na zasoby dynamiczne w wysokości 5 974 m3·d-1 dla łącznej powierzchni 14,9 km2. (abstrakt oryginalny)

9

Zmiany cech fizycznych i chemicznych wód źródeł w zlewni Potoku Chochołowskiego (Tatry Zachodnie)

80%

Wolanin A.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2014

|

z. 138

45-56

Badaniami objęto 11 źródeł położonych w Dolinie Chochołowskiej w Tatrach Zachodnich. W rytmie miesięcznym mierzono wydajność, cechy fizyczne i chemiczne oraz skład chemiczny wody źródeł. W składzie chemicznym wody źródeł dominowały Ca2+ i HCO3, a ze związków biogennych NO3, przy czym te ostatnie występowały w niewielkich stężeniach. Wyniki badań wykazały, że występują sezonowe zmiany większości cech fizycznych i chemicznych wody, ale stwierdzone różnice przeważnie nie były istotne statystycznie (ANOVA). Najwyższe wartości większości cech fizycznych i chemicznych wody występowały zimą, a najniższe wiosną i latem. Występuje także przestrzenne zróżnicowanie cech fizycznych i chemicznych wody. Stwierdzono, że cechy fizyczne i chemiczne wody źródeł kształtowane były przez zróżnicowaną budowę geologiczną zlewni, warunki klimatyczne, proces rozcieńczania oraz aktywność biologiczną zlewni. (abstrakt oryginalny)

10

Ocena przydatności do rekreacji zbiornika Ostrowy

80%

Halama A.

Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

|

2017

|

nr 316

114-122

Nakłady ponoszone na gospodarkę wodną w Polsce są ograniczone. Nieliczne zrealizowane inwestycje, takie jak np. małe zbiorniki retencyjne, powinny być wykorzystane w najbardziej efektywny sposób. Głównym celem pracy jest ocena przydatności do rekreacji zbiornika Ostrowy i jego rekreacyjnego wykorzystania. Ocena została przeprowadzona na podstawie parametrów morfometrycznych zbiornika, miejscowych planów zagospodarowania terenów otaczających akwen oraz jego aktualnego wykorzystania i przyległych terenów. Pierwotnie zbiornik był przeznaczony do retencjonowania wody na cele rolnicze (nawadniania upraw). Brak inwestorów i inne czynniki uniemożliwiły takie wykorzystanie zbiornika. Pomimo niezbyt korzystnych pod kątem rekreacji parametrów morfometrycznych, uchwalono miejscowy plan pozwalający na rekreacyjne wykorzystanie terenów wokół akwenu i zrealizowano inwestycje w infrastrukturę. Pozwala to na znacznie bardziej efektywne wykorzystanie zbiornika retencyjnego Ostrowy.(abstrakt oryginalny)

11

Wypływy wód podziemnych w dnach mis jeziornych na przykładzie Jeziora Raduńskiego Górnego (Pojezierze Kaszubskie)

80%

Cieśliński R., Piekarz J.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 148

55-79

Celem głównym opracowania było odnalezienie i opisanie wypływów wód podziemnych w misie wybranego jeziora. Prace miały charakter pilotażowy; obejmowały tylko małą część analizowanej misy jeziornej. Celem dodatkowym było zmierzenie wydajności źródeł zlokalizowanych na dnie misy jeziornej oraz określenie właściwości fizycznych analizowanej wody ( temperatura, przewodność właściwa ). Zakres czasowy badań objął okres od stycznia 2011 r. do września 2012 r., a przestrzenny - obszar Jeziora Raduńskiego Górnego zlokalizowanego na Pojezierzu Kaszubskim. Metody obejmowały prace terenowe oraz przegląd materiałów archiwalnych. W trakcie badań terenowych odnaleziono w misie Jeziora Raduńskiego Górnego cztery wypływy wód podziemnych. Ich łączna wydajność wyniosła 4,6 dm3·s-1 i wahała się od 0,5 do 2,5 dm3·s-1 w zależności od punktu pomiarowego. Dodatkowo odnaleziono 15 wypływów wokół misy jeziora, których wydajność wyniosła 13,8 dm3·s-1. W przypadku wypływów podjeziornych - gdyby ich wydajność była stała, dałoby to w skali roku dopływ na poziomie około 145 000 m3, czyli Jezioro Raduńskie Górne otrzymywałoby ok. 0,15% dopływu z tego źródła zasilania. Jednakże dopływ ten jest prawdopodobnie zmienny sezonowo, przez co należy przyjąć, że w skali roku daje wartość na poziomie około 75 000 m3, co odpowiada udziałowi rzędu 0,08%. Należy założyć, że ze względu na przebadanie tylko ok. 0,5% powierzchni jeziora rzeczywista liczba takich źródeł jest wielokrotnie większa niż określona w trakcie badania. Potwierdzeniem tego faktu mogą być obliczenia bilansu wodnego wykonane dla jeziora, gdzie szacuje się, że dopływ do Jeziora Raduńskiego Górnego drogą podziemną wynosi 97 mln m3 rocznie. W przypadku zsumowania wydajności wypływów podjeziornych i tych zlokalizowanych wokół misy jeziora otrzymamy z kolei wynik na poziomie 18,4 dm3·s-1, co w skali roku daje wartość około 580 263 m3. Oczywiście i w tym przypadku jest ona zawyżona, gdyż część z wypływów pojawia się sezonowo, a wydajność jest zmienna w czasie. (abstrakt oryginalny)

12

Skład chemiczny wód potoków południowego stoku masywu Babiej Góry

80%

Malata M., Motyka J., Postawa A.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 148

81-106

Skład chemiczny wód potoków górskich zależy od uwarunkowań naturalnych i antropogenicznych. Celem opracowania jest określenie zmienności cech fizykochemicznych wód potoków w masywie Babiej Góry. Do badań wybrano 14 potoków położonych w Babiogórskim Parku Narodowym oraz w jego otulinie. Na podstawie wyników analiz makroskładników oraz mikroskładników wybranych jonów określono uwarunkowania determinujące parametry fizykochemiczne wód. Znaczenie dla składu fizykochemicznego wód potoków wykazała budowa geologiczna zlewni potoków, proces rozcieńczania, temperatura wody oraz typ zbiorowisk roślinnych i ich sezonowość wegetacji. (abstrakt oryginalny)

13

Changes within the Geoecosystem of a Small Lake Catchment in the Last Three Decades versus Changes in Land Use and Precipitation Quality (Radomyskie Lake, Upper Parsęta Catchment)

80%

Szpikowski J., Szpikowska G.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2015

|

z. 143

7-20

There are numerous ( though spread unevenly ) small run-off-free bodies of water in the Parsęta basin as well as in the upper Parsęta catchment. The geoecosystems of these non-run-off bodies serve various functions in the geographic environment ; they are particularly important in terms of shaping catchment retention and water circulation. They quickly react to environmental conditions, especially to changes in land use and land cover in the catchment and the supply of pollutants in waters. Radomyskie Lake is a small body of water in the upper Parsęta catchment within which radical changes in land use and changes in the chemistry of the lake waters have taken place over the last 30 years. The concentration of ion components in the lake waters has become significantly reduced compared with that in the early 1980s. A comparison with Czarne Lake - a similar body of water in the upper Parsęta catchment revealed that these ongoing changes have two causes : afforestation of agriculturally cultivated catchment areas around Radomyskie Lake and consequently reduced supply of fertilizer as well as a drop in precipitation mineral content, which had been noted by researchers for 20 years. Radomyskie Lake is experiencing the stage of re-naturalization and its evolution is moving towards a peat-bog geoecosystem. (original abstract)

14

3D Marine Cadastral System to Support Marine Spatial Planning Implementation in Indonesia: A Case Study of Penanjung Bay, Indonesia

80%

Kurniawan A., Pranowo W. S., Hardjo K. S., Santoso A. I., Khakhim N., Purwanto T. H., Setiyadi J.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2023

|

nr 17/4

19-32

The ocean is a formation that has a volume and consists of a surface layer of water, a column, and a bottom. Visualization of the sea on a digital map is important to support the acceleration of marine spatial planning (MSP), which is generally two-dimensional on a flat plane. A marine cadastre is defined as an instrument used in managing spatial boundaries, which describes, visualizes, and realizes legally defined boundaries as well as rights, restrictions, and responsibilities related to activities in the marine environment. Therefore, visualization in 3D will open a wider perspective than conventional maps. The 3D marine cadastral system was built using the Penanjung Bay pilot project and the QGIS2ThreeJS plugin with JavaScript. The results obtained can provide a 3D visualization of the position and boundaries for each component of the marine cadastre in Penanjung Bay with a broader picture of the sea spatial layout in the region.(original abstract)

15

The Capacity of Ecosystem Services In Small Water Retention Measures

80%

Mrozik K., Idczak P.

Ekonomia i Środowisko

|

2017

|

nr 3 (62)

37-48

This study identifies and analyses ecosystem services (ES) in the context of their applicability for drought and flood prevention measures planning undertaken within the framework of small water retention. The results illustrate that ES classified as regulation and maintenance are the most significant because they, one the one hand, contribute the most to improving the flood retention capacity of river catchment areas, whilst on the other hand they provide desirable values that people derive from nature. Furthermore, we also find that the small water retention reservoir is a solution which assures both the best weather hazard prevention as well as the greatest number of benefits. (original abstract)

16

Możliwości wykorzystania danych z lotniczego skanowania laserowego do modelowania rzeźby dna projektowanego zbiornika wodnego Pietraszki (Kielce)

80%

Ciupa T., Suligowski R., Wałek G.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 150

29-40

W pracy zaprezentowano możliwości wykorzystania danych z lotniczego skanowania laserowego (ALS) do analizy morfologicznej czaszy projektowanego, wielozadaniowego zbiornika wodnego Pietraszki, zlokalizowanego u ujścia rzeki Sufraganiec (V rząd) w Kielcach. Materiał źródłowy stanowił numeryczny model terenu o strukturze GRID i wymiarze oczka siatki 0,5 m, opracowany przez firmę MGGP Aero na podstawie chmury punktów z nalotu wykonanego w 2011 r. Procedurę analityczną przeprowadzono z użyciem oprogramowania SAGA GIS, w którym dokonano modelowania dna doliny Sufragańca wyznaczając linię brzegową planowanego zbiornika wodnego, a następnie jego parametry geometryczne i morfologiczne. Efektem praktycznym tych prac, analiz i symulacji było określenie kubatury mas ziemnych przeznaczonych do przemieszczenia w obrębie projektowanego zbiornika w trakcie realizacji inwestycji, a także wydzielenie stref rekreacyjnego zagospodarowania jego brzegów. Wykazano zasadność zastosowania numerycznego modelu terenu, opracowanego na podstawie danych ALS, do szczegółowego modelowania linii brzegowej oraz rzeźby dna projektowanego zbiornika wodnego przy ustalonych dwóch poziomach piętrzenia. (abstrakt oryginalny)

17

Transformacja układu korytowego dolnej Skawy

80%

Witkowski K.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 150

41-59

Współczesne układy korytowe rzek karpackich powstały na skutek nasilonej antropopresji, sprowadzającej się przede wszystkim do zawężania łożysk i wytyczenia tras regulacyjnych. Intensyfikujące się w czasie wezbrań procesy erozji i redepozycji częstokroć prowadzą do powstania odcinków koryta, które w swym układzie odbiegają od jednonurtowego kanału ustabilizowanego przez człowieka. Celem opracowania jest określenie skali, genezy i kierunku przekształceń układu korytowego dolnej Skawy w XIX-XXI w. Uchwycenie czynników transformacji XIX-wiecznego koryta wielonurtowego w XX-wieczne koryto jednonurtowe, pozwala na rozpoznanie uwarunkowań odcinkowej renaturyzacji współczesnego koryta. Podstawą analiz były materiały kartograficzne umożliwiające porównanie koryta XIX i XXI-wiecznego. Bazowym źródłem była mapa drugiego wojskowego zdjęcia Austro-Węgier (tzw. zdjęcia franciszkowskiego), wykonana w latach 1806-1869. Jako materiał obrazujący współczesne koryto wykorzystano obraz satelitarny Google Satellite z 2012 r. Wyniki pomiarów na materiałach kartograficznych posłużyły jako dane wejściowe do przeprowadzenia klasyfikacji układu korytowego oraz form śródkorytowych. Klasyfikację koryta Skawy wykonano wg metody Brice'a (1975). Na podstawie analiz stwierdzono, iż do zmiany układu korytowego Skawy doszło na skutek regulacji koryta. We współczesnym korycie, w miejscach, gdzie dochodzi do zniszczenia trasy regulacyjnej, rozwijają się odcinki wielonurtowe. (abstrakt oryginalny)

18

Land Use Policy and Access to Water Bodies in Ukraine

80%

Marusenko R.

Przegląd Prawa Administracyjnego

|

2019

|

2

113-123

Wolny dostęp do zbiorników wodnych w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb człowieka jest obecnie bardzo skomplikowany na Ukrainie. Brzegi rzek i jezior zostały zabudowane nielegalnie. Do tego celu wykorzystano różne sposoby mające na celu obejście prawa. W artykule analizie poddano szeroko rozpowszechnione metody uzasadniania rozwoju wybrzeży rzek i jezior, których celem jest ograniczenie bądź zakaz dostępu do zbiorników wodnych. Ponadto wskazano na wady przepisów prawnych dotyczących dostępu do zbiorników wodnych. Udowodniono, że wolny dostęp do zbiorników wodnych nie może być zabezpieczony tylko poprzez zakaz wykonywania prawa własności lub wykorzystania działek znajdujących się przy ich brzegach. Reżim prawny nadbrzeżnych pasów ochronnych jest niejednoznaczny i zarazem sprzeczny z reżimem rozwoju miejscowości przybrzeżnych, ponieważ nie zapewnia wolnego dostępu do zbiorników wodnych. Należy podkreślić, że dla zapewnienia możliwości wolnego dostępu do zbiorników wodnych może być wykorzystane prawo adresowane do ogólnego użytkowania gruntów. Porównując rozwiązania stosowane w przypadku podobnych problemów w Polsce, stwierdzono, że konieczne jest zwiększenie skuteczności działań kontrolnych, co pozwoli na wykrywanie nielegalnej działalności na wczesnych etapach i jej zapobieganie.(abstrakt oryginalny)

19

Wykorzystanie znormalizowanego różnicowego wskaźnika wegetacji NDVI do oceny tempa zarastania zbiorników przybrzeżnych na przykładzie Jeziora Gardno

80%

Mironik K., Młodzik A., Cieśliński R.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2019

|

z. 157

33-49

Rozwój roślinności wodnej w strefie litoralnej znacząco zmienia charakter bezpośredniego otoczenia jeziora. Jednakże, na proces zanikania ma wpływ nie tylko bujna sukcesja roślinności, ale także dostawa materiału dennego wprowadzanego poprzez cieki zasilające. Celem pracy jest oszacowanie tempa i wielkości zarastania zbiorników przymorskich na przykładzie jeziora Gardno, w oparciu o znormalizowany indeks wegetacji NDVI. W ocenie zachodzących zmian, postępujących w poszczególnych sezonach letnich w obrębie niecki jeziornej, posłużono się dokładną analizą na podstawie zdjęć satelitarnych wykonywanych w latach 2000-2014. Głównym założeniem było opracowanie odpowiedniej metody pozwalającej określić zasięg ekspansji roślinności wodnej w jeziorze. Wstępne wyniki zestawiono z wartościami średniej miesięcznej temperatury powietrza oraz średnich miesięcznych sum opadów atmosferycznych pochodzących ze stacji zlokalizowanej w Łebie. Następnie wykonano szczegółową analizę mającą na celu wykazanie zależności między efektywnym zarastaniem a oddziaływaniem lokalnych warunków meteorologicznych takich jak temperatura powietrza czy warunki pluwialne. Zaobserwowane zmiany stale powiększającej się strefy litoralnej pozwalają wskazać postępujący proces zanikania jeziora Gardno. Oszacowano, iż w ciągu roku roślinność porastająca brzegi jeziora Gardno ulega zwiększeniu o około 0,5 ha, jednakże przyrost charakteryzuje się raz większym, raz mniejszym stopniem podczas każdego sezonu wegetacyjnego. (abstrakt oryginalny)

20

Tendencje zmian w zbiorowiskach roślin wodnych w ciekach o różnym sposobie umocnienia skarp

80%

Bondar-Nowakowska E., Hachoł J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr 01/3

205-215

W pracy przedstawiono ocenę wpływu faszynowych i kamiennych umocnień skarp cieku na skład ilościowy i jakościowy zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Analizę oparto na wynikach badań terenowych, prowadzonych w latach 2007-2008 oraz 2011-2012. Badania prowadzono na czterech małych i średnich ciekach nizinnych zlokalizowanych na terenie Dolnego Śląska, na których wyznaczono 16 odcinków badawczych. Odcinki te różniły się materiałem, którym umocniono skarpy. Badania terenowe obejmowały identyfikację występujących w korycie cieku gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na tej podstawie dla każdego odcinka obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera. Do oceny podobieństwa zbiorowisk roślin wodnych na odcinkach badawczych wykorzystano współczynnik podobieństwa gatunkowego Jaccarda. Z przeprowadzonych badań wynika, że sposób umocnienia skarp ma wpływ na analizowane wskaźniki roślinne. Wpływ ten nie uległ zmianie wraz z upływem czasu. Zaobserwowano natomiast korzystną zmianę wskaźników charakteryzujących zbiorowiska roślin wodnych.(abstrakt oryginalny)