Wyniki wyszukiwania - BazEkon

1

Odpływ podziemny w małych zlewniach górskich Sudetów

100%

Buczyński S.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 151

7-26

Celem artykułu było rozpoznanie odpływu podziemnego w małych zlewniach górskich drenujących skały krystaliczne i zwięzłe skały osadowe. Na podstawie terenowych pomiarów hydrologicznych i krenologicznych przeprowadzonych w roku hydrologicznym 2013 w czterech zlewniach (Machowski Potok, Dopływ spod góry Grodziec, Podgórna oraz Mostowy Potok) o powierzchniach do 4,5 km2 policzono odpływ całkowity, podziemny i źródlany. Oszacowano również stosunek udziału odpływu źródłami w odpływie podziemnym oraz współczynnik zasilania podziemnego i współczynnik zasilania źródłami. Wyniki wskazują, że skały krystaliczne mają mniejszą pojemność, ale wyższą przewodność niż zwięzłe skały osadowe. Współczynnik odpływu podziemnego wyniósł od 11 do 20% wysokości opadów a 57% odpływu podziemnego ma formę dopływu dokorytowego i zachodzi wzdłuż doliny rzecznej. Jednocześnie małe zlewnie górskie stanowią strefę zasilania, a ok. 20% infiltrującej wody bierze udział w procesie dalekiego krążenia i zasila koryta niżej położonych systemów rzecznych. Otrzymane wyniki przełożyły się na zasoby dynamiczne w wysokości 5 974 m3·d-1 dla łącznej powierzchni 14,9 km2. (abstrakt oryginalny)

2

Land Use Pollution Potential of Water Sources Along the Southern Coast of South Africa

100%

Malherbe H., Gebel M., Pauleit S., Lorz C.

Change and Adaptation in Socio-Ecological Systems

|

2018

|

4

|

nr 1

7-20

Since the 1990's, the groundwater quality along the southern coast of the Western Cape Province of South Africa has been affected by increasing land use activities. Groundwater resources have become increasingly important in terms of providing good quality water. Polluted coastal groundwater as a source of submarine groundwater discharge also affects the quality of coastal water. For this study, land use activities causing groundwater pollution and areas at particular risk were identified. An assessment approach linking land use/land cover, groundwater and submarine groundwater discharge on a meso-scale was developed and the methods applied to two study regions along the southern coastal area. Dryland and irrigated crop cultivation, and urbanized areas are subject to a "high" and "very high" risk of groundwater nitrogen pollution. Application of fertilizer must be revised to ensure minimal effects on groundwater. Practice of agricultural activities at locations which are not suited to the environment's physical conditions must be reconsidered. Informal urban development may contribute to groundwater nitrogen pollution due to poor waste water disposal. Groundwater monitoring in areas at risk of nitrogen pollution is recommended. Land use activities in the submarine groundwater discharge contribution areas was not found to have major effects on coastal water. (original abstract)

3

Wypływy wód podziemnych w dnach mis jeziornych na przykładzie Jeziora Raduńskiego Górnego (Pojezierze Kaszubskie)

100%

Cieśliński R., Piekarz J.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 148

55-79

Celem głównym opracowania było odnalezienie i opisanie wypływów wód podziemnych w misie wybranego jeziora. Prace miały charakter pilotażowy; obejmowały tylko małą część analizowanej misy jeziornej. Celem dodatkowym było zmierzenie wydajności źródeł zlokalizowanych na dnie misy jeziornej oraz określenie właściwości fizycznych analizowanej wody ( temperatura, przewodność właściwa ). Zakres czasowy badań objął okres od stycznia 2011 r. do września 2012 r., a przestrzenny - obszar Jeziora Raduńskiego Górnego zlokalizowanego na Pojezierzu Kaszubskim. Metody obejmowały prace terenowe oraz przegląd materiałów archiwalnych. W trakcie badań terenowych odnaleziono w misie Jeziora Raduńskiego Górnego cztery wypływy wód podziemnych. Ich łączna wydajność wyniosła 4,6 dm3·s-1 i wahała się od 0,5 do 2,5 dm3·s-1 w zależności od punktu pomiarowego. Dodatkowo odnaleziono 15 wypływów wokół misy jeziora, których wydajność wyniosła 13,8 dm3·s-1. W przypadku wypływów podjeziornych - gdyby ich wydajność była stała, dałoby to w skali roku dopływ na poziomie około 145 000 m3, czyli Jezioro Raduńskie Górne otrzymywałoby ok. 0,15% dopływu z tego źródła zasilania. Jednakże dopływ ten jest prawdopodobnie zmienny sezonowo, przez co należy przyjąć, że w skali roku daje wartość na poziomie około 75 000 m3, co odpowiada udziałowi rzędu 0,08%. Należy założyć, że ze względu na przebadanie tylko ok. 0,5% powierzchni jeziora rzeczywista liczba takich źródeł jest wielokrotnie większa niż określona w trakcie badania. Potwierdzeniem tego faktu mogą być obliczenia bilansu wodnego wykonane dla jeziora, gdzie szacuje się, że dopływ do Jeziora Raduńskiego Górnego drogą podziemną wynosi 97 mln m3 rocznie. W przypadku zsumowania wydajności wypływów podjeziornych i tych zlokalizowanych wokół misy jeziora otrzymamy z kolei wynik na poziomie 18,4 dm3·s-1, co w skali roku daje wartość około 580 263 m3. Oczywiście i w tym przypadku jest ona zawyżona, gdyż część z wypływów pojawia się sezonowo, a wydajność jest zmienna w czasie. (abstrakt oryginalny)

4

Badanie strefy aeracji na stanowisku lizymetrycznym przy pomocy penetracyjnego profilowania oporności elektrycznej

100%

Żurek A. J., Mościcki W. J.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2017

|

z. 151

121-132

Rozpoznanie procesów przepływu wody i migracji zanieczyszczeń w strefie aeracji ma istotne znaczenie w szacowaniu zasobów wód podziemnych i ocenie ich podatności na zanieczyszczenie. Lizymetry o dużych rozmiarach są powszechnie stosowanymi modelami fizycznymi strefy aeracji. Eksperymenty znacznikowe realizowane w lizymetrach służą ocenie czasu przesączania przez strefę aeracji. W pracy przedstawiono wstępne rezultaty wykorzystania metody penetracyjnego profilowania opornościowego (PPO) do monitorowania procesu przemieszczania się znacznika w kolumnie lizymetru. Pomiary zostały wykonane w dwóch lizymetrach (Liz A i Liz I) wypełnionych tym samym gruntem piaszczystym. Iniekcji znacznika dokonano jedynie w lizymetrze A. Pomiary w lizymetrze I zostały potraktowane jako reperowe, oddające wpływ zmian wilgotności gruntu na jego oporność. Dla potrzeb uwzględnienia ewentualnego wpływu temperatury na pomiary oporności wykonano profilowanie temperaturowe w gruncie bezpośrednio przy lizymetrze. Uzyskane wykresy zmienności oporności w gruncie wypełniającym lizymetr A wyraźnie obrazują krzywe przejścia znacznika po 7 i 22 dobach od iniekcji. Pozwoliło to na przybliżoną ocenę prędkości przesączania znacznika. (abstrakt oryginalny)

5

Sezonowa zmienność stanów wód gruntowych w lasach łęgowych uroczyska warta

100%

Okoński B., Miler A. T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr 01/3

51-60

Teren badań znajduje się na obszarze leśnictwa Czeszewo w Uroczysku Warta w Nadleśnictwie Jarocin. Uroczysko Warta jest kompleksem leśnym zlokalizowanym na terasie zalewowej lewego brzegu rzeki Warty, pomiędzy 332 a 337,5 km jej biegu oraz ujściowym odcinkiem rzeki Lutyni (0 do 3,2 km). Średnia suma opadów atmosferycznych w rejonie badań za okres lat 1951-2000 wynosi 546 mm. Zmienność opadów rocznych w poszczególnych latach może być bardzo duża: raz na 10 lat sumy opadów mogą spadać do około 380 mm. Widoczna jest cykliczność wieloletnia występowania lat wilgotnych i posusznych. Ocenę sezonowych zmian stanów wód gruntowych przeprowadzono na podstawie monitoringu, w okresie od marca 2009 roku do maja 2011 roku. Pomiary prowadzono w 26 piezometrach automatycznie oraz wykorzystano obserwacje na 7 łatach wodowskazowych zainstalowanych na starorzeczach i rzece Lutyni. Lasy łęgowe należą do najbardziej złożonych ekosystemów. Regulacja koryt rzek, budowa ob- wałowań i zbiorników retencyjnych przyczyniły się do ograniczenia występowania zalewów i redukcji obszarów zalewowych i w rezultacie do degradacji lasów dolinnych. W Polsce jedynie 0,2% całkowitej powierzchni siedlisk łęgowych zajmują lasy łęgowe. Uroczysko Warta stanowi jedno z najważniejszych skupisk tych siedlisk. Wybudowanie w środkowym biegu rzeki Warty zbiornika Jeziorsko przyczyniło się do zmiany reżimu rzeki. Stąd w Uroczysku Warta zastosowano system urządzeń wodno-melioracyjnych, którego celem jest odtworzenie warunków hydrologicznych korzystnych dla zachowania ekosystemów lasów łęgowych łącznie z monitoringiem wód gruntowych i powierzchniowych. Zapas wody w glebie związany głównie ze stanem wód gruntowych wykazuje zmienność krótkoterminową i długoterminową. Zmiany krótkoterminowe związane są z warunkami pogodowymi oraz zużyciem wody przez roślinność. Zmienność długoterminowa wiąże się m.in. fazą rozwoju roślinności. Z uwagi na stosunkowo krótki okres monitoringu, w pracy przedstawiono aspekty związane ze zmiennością krótkoterminową stanów wód gruntowych. Stany wód gruntowych na Uroczysku Warta wykazują duże skorelowanie ze stanem napełnienia starorzeczy (współczynnik korelacji wynosi 0,758, p<0,000001). Zmienność stanów wód gruntowych jest dość znaczna, maksymalne tygodniowe wzrosty i spadki wynoszą ponad 20 cm. Sezonowość stanów wód gruntowych jest wyraźna, dla wartości średnich: zima -153,6 wiosna -206,5 lato -239,7 jesień -235,8 cm p.p.t. Podobne względne zmiany odnotowano dla wartości maksymalnych i minimalnych. Wyniki monitoringu stanów wód gruntowych wskazują na efektywność zastosowanego w Uroczyska Warta aktywnego systemu ochrony ekosystemów łęgowych.(abstrakt oryginalny)

6

Koncepcja pomiarów zmian retencji i odpływu na stacji monitoringowej Tuczno

100%

Krysztofiak-Kaniewska A., Miler A. T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr II/3

59-69

Powierzchnia poddana analizom położona jest w północno-zachodniej części Polski na terenie województwa zachodniopomorskiego. Badania zlokalizowano w bliskim sąsiedztwie meteorologicznej stacji badawczej zarządzanej przez Kate- drę Meteorologii UP w Poznaniu. Obszar znajduje się na terenie otuliny Drawieńskiego Parku Narodowego. Standardowe badania stosunków wodnych w lasach bazują na schemacie zlewniowym, który w zasadzie uniemożliwia oceny quasi- punktowe (w oddziałach, czy pododdziałach leśnych). Dlatego do obliczania profilowego odpływu i zmian retencji zaproponowano pomiary stanów wód gruntowych w transektach spływowych oraz oznaczanie uwilgotnienia w strefie aeracji metodą TDR. Reflektometria Czasowo-Domenowa (TDR) stała się znaną i użyteczną metodą dla pomiarów zawartości wody w glebie i wielkości przewodności elektrycznej w latach 80-tych ubiegłego wieku poprzez opublikowanie serii artykułów Toppy, Daltona i innych. Reflektometria Czasowo-Domenowa (TDR) jest wysoce dokładną i dostosowaną do pomiarów automatycznnych metodą dla określania zawartości wody i przewodności elektrycznej. Zawartość wody jest wnioskowana na podstawie przenikalności dielektrycznej ośrodka, podczas gdy przewodność elektryczna jest wnioskowana na podstawie tłumienia sygnału TDR. Mieszane modele empiryczne i dielektryczne są używane dla ustalania relacji zawartość wody a przenikalność dielektryczna. Glina i materia organiczna wiążą znaczne ilości wody, tak że mierzona wielkość stałej dielektrycznej jest zmniejszana i zależności z całkowitą zawartością wody wymagają odrębnych kalibracji. W metodzie TDR przenikalność dielektryczna ośrodka (np. gleby) wyliczana jest na podstawie pomiaru prędkości propagacji impulsu elektromagnetycznego wzdłuż falowodu utworzonego z elektrod przewodzących prąd elektryczny, tworzących sondę pomiarową umieszczoną w badanym ośrodku. Przenikalność dielektryczna warunkuje prędkość propagacji w takim falowodzie. Zatem na podstawie pomiaru prędkości propagacji impulsu elektromagnetycznego można ocenić wilgotność ośrodka.(abstrakt oryginalny)

7

Assessment of Observation Network and State of Exploration as to Groundwater Dynamics within Ukrainian Hydrogeological Province of Dnieper River

75%

Davybida L., Kuzmenko E.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2018

|

nr 12/2

19-31

W celu ponownego uruchomienia państwowej sieci hydrogeologicznej i dostosowania jej do standardów europejskich w możliwie najkrótszym terminie realizowane będą następujące zadania priorytetowe: inwentaryzacja stacji obserwacyjnych, ocena ich reprezentatywności, opracowanie koncepcji reformy systemu monitoringu oraz utworzenie jednej bazy danych z wykorzystaniem technologii GIS. Realizując powyższe zadania, przeprowadzono analizy geoinformatyczne dotyczące lokalizacji stacji monitorowania wód gruntowych w obrębie największej struktury hydrogeologicznej na Ukrainie (czyli zlewni wymiany wód Dniepru). W trakcie badań została utworzona baza danych, która obejmuje cyfrowe warstwy kartograficzne bazy topograficznej, ukształtowanie hydrogeologiczne pod strukturą geologiczną, zasady wymiany wód oraz stanowiska monitorowania wód powierzchniowych i podziemnych różnych warstw wodonośnych. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do opracowania koncepcji i wprowadzenia systemu monitoringu hydrogeologicznego na Ukrainie w oparciu o podejście geoinformacyjne i zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w dorzeczach. (abstrakt oryginalny)

8

Jakość wód podziemnych wybranych pięter makroregionu środkowopolskiego w aspekcie ich wykorzystania w systemach z pompą ciepła

75%

Klojzy-Karczmarczyk B.

Polityka Energetyczna

|

2008

|

11

|

z. 1

201-209

Atrakcyjnym źródłem wykorzystywanym w systemach pracy pomp ciepła, jako nośnik energii jest woda podziemna. Ważnym aspektem wykorzystania wody podziemnej jest jej skład fizykochemiczny, który zapewnia bezpieczną i prawidłową eksploatację systemu. Jeżeli parametry jakości wody znacznie odbiegają od dopuszczalnych, istotne znaczenie, ma zastosowanie po stronie dolnego źródła przed pompą ciepła, wymiennika pośredniego. W prezentowanej pracy przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych parametrów fizykochemicznych dla wód pobranych z różnych poziomów wodonośnych (trias, jura, kreda oraz z utworów wieku plejstocen - holocen) makroregionu środkowopolskiego. Wody te wykazują różnorodną mineralizację oraz zdecydowanie zróżnicowany skład fizykochemiczny. Generalnie można uznać, że analizowane wody triasowe charakteryzują się wysoką zawartością siarczanów i podwyższoną mineralizacją i pod względem tych parametrów przekraczają wartości dopuszczalne dla wód, zgodnie z wytycznymi producenta pomp ciepła. Również wody jurajskie wykazują zdecydowane przekroczenie wartości dopuszczalnych w odniesieniu do siarczanów i żelaza. Analizowane wody kredowe charakteryzują się generalnie dobrą jakością i nie przekraczają wartości granicznych. Wody czwartorzędowe charakteryzują się natomiast największą zmiennością, a ich mineralizacja kształtuje się na poziomie od wartości niskiej do podwyższonej. W trakcie obniżania temperatury nie obserwuje się zdecydowanych zmian parametrów fizykochemicznych analizowanych wód podziemnych. Niewielkie zmiany, które przyjmują charakter powtarzalności bez względu na charakter hydrogeochemiczny, zaczynają być widoczne przy obniżeniu temperatury do 6 oC. W trakcie projektowania systemu grzewczego z pompą ciepła w układzie woda/woda, istotnym elementem, jest zatem kontrola parametrów fizykochemicznych wód, szczególnie pobranych z poziomu czwartorzędowego o dużej zmienności. Badania prezentowane w pracy zostały przeprowadzone dla wybranych regionów oraz pięter wodonośnych i będą kontynuowane. (abstrakt oryginalny)

9

Wody podziemne - ukryty potencjał dla ludzkości

75%

Mizera A.

Aura

|

2022

|

nr 3

8-10

Pomimo, że wody gruntowe są niewidoczne, ich oddziaływanie jest wszędzie. Pod naszymi stopami są niczym ukryty skarb, bo prawie cała słodka woda na świecie, to wody gruntowe i w miarę nasilania się zmian klimatu będą stawały się coraz bardziej istotne dla naszego bytu. Musimy czynić wszystko, aby w sposób zrównoważony móc zarządzać tym cennym zasobem. Wody gruntowe mogą być poza zasięgiem wzroku, ale nie mogą być pomijane w gospodarce wodnej i w żaden sposób nie mogą być zaniedbane - World Water Day-2022. Wszechocean, który obejmuje 71 proc. powierzchni ziemi, zawiera prawie 98 proc. wody naszej planety. Występuje ona w różnych miejscach i formach. Jednak niewielki jej odsetek może być spożytkowany przez ludzi i wynosi on zaledwie około 0,3 proc. Pozostałe 99,7 procent to wody znajdujące się w oceanach i morzach, które poprzez swoje duże zasolenie nie są powszechnie wykorzystywane do celów konsumpcyjnych. Pomimo, że istnieją metody odsalania wody, są one jednak technologicznie zbyt kosztowne i energochłonne, by móc stosować je na skalę przemysłową. Innymi depozytami wody, które jak dotąd również nie stanowią doskonałego źródła dla egzystencji człowieka to lodowce oraz woda zawarta w atmosferze. Pozostają więc do dyspozycji rzeki i jeziora słodkowodne, które są głównym źródłem zasilania w wodę naszych gospodarstw domowych oraz wody zdeponowane pod powierzchnią ziemi. (abstrakt oryginalny)

10

Ochrona jednolitych części wód podziemnych w aspekcie realizacji małych elektrowni wodnych

75%

Operacz A., Kotowski T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2016

|

nr III/2

883-894

Nadrzędnym celem Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE jest ochrona wód i środowiska wodnego dla przyszłych pokoleń. Osiągnięcie dobrego stanu wszystkich części wód następuje poprzez określenie i wdrożenie koniecznych działań w ramach zintegrowanych programów działań w państwach członkowskich. Wydzielone tzw. jednolite części wód, zarówno powierzchniowe, jak i podziemne, należy chronić, aby przyszłym pokoleniom pozostawić je w dobrym stanie ilościowym i jakościowym. Inwestycje w energetykę odnawialną, uznawane są w świetle Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych za źródła energii promowane ze względu na troskę o środowisko. Tym samym korzyści z realizacji takich przedsięwzięć są wysoko cenione zarówno w skali regionalnej, jak i skali globalnej, szczególnie ze względu na zmiany klimatyczne oraz postępujące zanieczyszczenie środowiska. Krajowe doświadczenia w realizacji małych elektrowni wodnych świadczą jednak o wysokim stopniu niejednoznaczności i budzą wiele kontrowersji. Wpływ zarówno pozytywny, jak i negatywny realizacji MEW, jest wysoko zależny od indywidualnej lokalizacji oraz od aktualnego stanu środowiska. W artykule przedstawione zostały obowiązujące przepisy prawne oraz wskazane możliwe oddziaływania przedsięwzięcia ograniczone do analizy wpływu na ochronę jednolitych części wód podziemnych. Słowa kluczowe: jednolite części wód podziemnych (JCWPd), ochrona wód podziemnych, małe elektrownie wodne (MEW), cele środowiskowe prawne oraz wskazane możliwe oddziaływania przedsięwzięcia ograniczone do analizy wpływu na ochronę jednolitych części wód podziemnych.(abstrakt oryginalny)

11

Zawartość wybranych metali ciężkich w wodach odciekowych ze składowiska odpadów w Woli Suchożebrskiej

75%

Czarnocki S., Paluszkiewicz J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2014

|

nr II/3

881-890

Wody odciekowe w obrębie składowiska są zarówno efektem bezpośredniego przepływu wód pochodzących z opadów atmosferycznych jak i powstają w procesie przemian biochemicznych, najczęściej związków organicznych. Celem prezentowanych badań było przedstawienie zawartości kilku wybranych metali ciężkich znajdujących się w wodzie odciekającej ze składowiska a niebezpiecznych dla środowiska. Składowisko odpadów w Woli Suchożebrskiej położone jest we wschodniej części województwa mazowieckiego, w powiecie siedleckim. Przyjmuje ono odpady z terenu miasta Siedlce oraz kilku gmin ościennych. Wody odciekowe były pobierane zgodnie z normą PN-ISO 5667-10:1997 z uwzględnieniem pionowej stratyfikacji jakości odcieku. Badania obejmowały zawartość: Pb, Cd, Cu, Zn, Cr, Hg. Na przestrzeni lat 2007-2012 nie stwierdzono podwyższonych zawartości żadnego z badanych wskaźników w ściekach przemysłowych wprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych. Uzyskane wyniki potwierdzają, że w trakcie ostatnich lat eksploatacji składowiska, trafiały na nie jedynie odpady, których składowanie nie stanowi potencjonalnego źródła zanieczyszczenia środowiska metalami ciężkimi, przy zachowaniu zasady odpowiedniego gromadzenia i oczyszczania odcieków. (abstrakt oryginalny)

12

Zmiany stanów wód gruntowych na tle zmian klimatycznych w Nadleśnictwie Kaliska

75%

Frydel K., Miler A. T.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2014

|

nr II/3

743-755

Zmiany klimatyczne naturalne i antropogeniczne są przyczyną niekorzystnych zmian stosunków wodnych. W ostatnich dekadach XX wieku, szczególnie na początku lat 80-tych obniżył się poziom wód gruntowych na obszarze około sześciu tysięcy ha lasów w zarządzie Nadleśnictwa Kaliska. Stan ten utrzymywał się do połowy lat 90-tych. Ubiegłego wieku. Podjęto wtedy prace nad koncepcją małej retencji wodnej. Koncepcję zrealizowano w latach 1996-2003. W wyniku realizacji tych zamierzeń zaobserwowano podniesienie się poziomu lustra wód gruntowych na obszarze około 5 tysięcy ha lasu. Występująca w obniżeniach terenu woda dała możliwość zainstalowania łat wodowskazowych i potraktowania tych miejsc jako punktów piezometrycznych. Obserwacje poziomów wód przeprowadzono w latach 2012-2013 w okresie od ustąpienia lodu na przedwiośniu do jego ponownego pojawienia się późną jesienią. Zapas wody w glebie związany głównie ze stanem wód gruntowych wykazuje zmienność krótkoterminową i długoterminową. Zmiany krótkoterminowe związane są z warunkami pogodowymi oraz zużyciem wody przez roślinność. Zmienność długoterminowa wiąże się m.in. fazą rozwoju roślinności. Z uwagi na stosunkowo krótki okres monitoringu, w pracy przedstawiono aspekty związane ze zmiennością krótkoterminową stanów wód gruntowych. (abstrakt oryginalny)

13

Wpływ bezglebowych upraw szklarniowych na zanieczyszczenie płytkich wód gruntowych odciekami nawozowymi

75%

Dyśko J., Kaniszewski S., Kowalczyk W.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2013

|

nr I/2

127-135

W Polsce podstawowe warzywa szklarniowe uprawia się bezglebowo w systemie otwartym, to jest takim, w którym nadmiar pożywki wyciekający ze strefy wzrostu korzeni odprowadzany jest do gruntu szklarni lub do ścieków. Wy- cieki roztworów z mat uprawowych są bardziej skoncentrowane w porównaniu z pożywką dozowaną pod rośliny. Celem badań prowadzonych w latach 2010 -2012, było określenie wpływu podłożowych upraw bezglebowych pomidora i ogórka na wzrost zawartości składników mineralnych w płytkich wodach gruntowych, występujących pod obiektami uprawowymi oraz w ich sąsiedztwie. Próbki wody do analiz chemicznych pobierano co 3 tygodnie z piezometrów zlokalizowanych w szklarniach oraz terenach przyległych, w odległości 25 i 300 m od tych obiektów. Wyniki analiz chemicznych wody wskazują na wzrost stopnia zanieczyszczenia tych wód składnikami nawozowymi. Wody gruntowe znajdujące się bezpośrednio pod uprawami bezglebowymi zanieczyszczone były prawie wszystkimi składnikami, które występują w pożywkach nawozowych Do wód gruntowych w znacznych ilościach przedostawały się związki azotu, potasu, wapnia i magnezu. Zanieczyszczenie wód gruntowych pod uprawą ogórka było na podobnym poziomie jak pod uprawą pomidora. Zawartość składników mineralnych w wodach gruntowych malała wraz z wzrostem odległości od obiektów uprawowych (źródła wycieku pożywek do gleby)(abstrakt oryginalny)

14

Analysis of the Content of Pollutants in Surface Water in the Commune of Ostrzeszów

75%

Duszczyk J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2019

|

nr III/1

291-306

This paper presents the results of physical and chemical tests of surface water samples taken from the areas of the Ostrzeszów Commune, which is part of the Ostrzeszów County, located in the southern part of the Wielkopolska Province. The Ostrzeszów commune is included in the urban-rural areas. The physicochemical analysis of surface waters covered samples taken from seventeen measurement and control points from places as accessible as possible. The water quality was assessed in accordance with the applicable regulations of the Minister of the Environment. Surface waters were characterized by typical variability for agricultural areas, i.e. slightly alkaline, pH in the range of 7.5-8.45; specific conductivity in the range of 246-512 μS/cm; turbidity in the range of 1.7-10.5 NTU; total hardness in the range of 1.6-3.2 mmol∙dm3 Ca2 +, Mg2 +; alkalinity in the range of 66-142 mg∙dm3 CaCO3 ; chloride content in the range of 19-47 mg/dm3 Cl- ; content of biogenic compounds, ie: nitrites in the range of 0.02-0.36 mg∙dm3 N-NO2 - ; nitrates in the range of 0.05 - 4,9 mg∙dm-3 N-NO3 - ; ammonium ion in the range of 0.04-0.94 mg∙dm3 N-NH4 + ; the content of orthophosphate in the range of 0.11-1,56 mg∙dm3 P-PO4 3 -. The content of metals, i.e. manganese Mn, Fe iron, was characterized by high variability depending on the location of the sampling site (Mn manganese in the range of 0.006-0.22 mg∙dm3, Fe iron in the range of 0.02 - 0.28 mg∙dm3, potassium K in the range of 10-13 mg∙dm3). In all analyzed samples, the presence of copper Cu, nickel Ni and zinc Zn was not detected. The quality of surface waters of the Ostrzeszów commune, in addition to natural hydrological factors, is affected by areas covered by agricultural activity and the evident lack of developed sewerage system in the analyzed sampling regions. The research carried out at the turn of the year showed that the use of artificial and natural fertilizers in cultivated areas contributed to the increase in the content of biogenic and mineral substances in surface. (original abstract)

15

Evaluation of the Groundwater Levels and Salinity in Irrigable Areas Using Geographical Information System (GIS)

75%

Ayaz M., Sesveren S.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2019

|

nr III/1

263-278

Efforts on the management of water resources, especially irrigation and drainage, in arid-semiarid areas are extremely important for the sustainability of irrigated agriculture. Groundwater level should be constantly monitored and kept at the desired level in the project which is achieve the expected benefits from investments made for this goal. The research was done in right bank irrigation area which is located in Southeast Turkey, Suruc Plain in 2017. The spatial and temporal fluctuations of the groundwater table depth and groundwater salinity were measured in the course of five-month-periods; from July to October. The results of depth (m) and salinity (µmhos cm-1) of the groundwater observation wells were mapped using geographical information system (GIS). The results showed that groundwater was not found in many observation wells, while groundwater depth reached to a critical threshold level (<1 m) in wells with water from the mid-irrigation period (July) to the end (September and October). The groundwater depths were determined 0.0%, 0.34% for <1 m (risk for field crops cultivation) in July and August during maximum applied water for irrigation and was fluctuated between 68.35% and 96.81% for >2 m (risk free for drainage) from July to October in the study area. The groundwater salinity was found to be less than 2250 µmhos cm-1 at the research area. Depending on the research findings, it was noted that there were not any waterlogging, drainage and salinity problems stemming from the rise of groundwater table due to short-term irrigated agriculture in the plain. (original abstract)

16

Continuous 2-Dimensional Traffic Flow Model Based on Groundwater Flow Analogy

75%

Chalfen M., Kamińska J.

Logistyka

|

2015

|

nr 4, CD 2

2724-2738

W pracy przedstawiono makroskopowy model ruchu pojazdów podczas porannego szczytu wmieście średniej wielkości. Przyjęto niejednorodny rozkład rzeczywistych prędkości poruszania się pojazdów w poszczególnych rejonach miasta. Założono, że każdy kierowca wybiera trasę przejazdu minimalizując czas przejazdu z punktu startowego do punktu docelowego. Do wyznaczenia optymalnej, według tego kryterium, trasy zaproponowano analogię dwuwymiarowego ciągłego, stacjonarnego modelu przepływu wód podziemnych GWTF (GroundwaterTrafficFlow) oparty na równaniu Boussinesq'a, które numerycznie rozwiązano z wykorzystaniem metody elementów skończonych. Następnie wygenerowano losowo, z wykorzystaniem 2-wymiarowego rozkładu normalnego 5000 par punktów start-meta i wyznaczono dla nich optymalne trajektorie przejazdu. Wyniki otrzymane z modeluGWTF porównano z modelem STTF (ShortestTime TrafficFlow) wyszukiwania najtańszej ścieżki w grafie i z modelem SD(ShortestDistance)wyszukiwania najkrótszego, w sensie odległości, połączenia pomiędzy punktem startowym i docelowym. Analiza statystyczna otrzymanych z trzech modeli wyników pozwoliła stwierdzić, że model ciągły GWTF wyznacza trajektorie o czasach przejazdu zbliżonych do modelu STTF i wyraźnie krótszych niż SD. Omawiane modele wykorzystano do obliczenia gęstości ruchu samochodowego w całym mieście wykazując, że w wybór strategii przejazdu istotnie wpływa na przestrzenny rozkład gęstości ruchu. Opracowany model może być wykorzystany do modyfikacji sieci ulic i ich przepustowości w celu redukcji punktów o bardzo dużej gęstości ruchu.(abstrakt oryginalny)

17

Wykorzystanie wskaźników makrofitowych w ocenie presji wód kopalnianych na wody rzeczne

75%

Staniszewski R., Jusik S.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2014

|

nr III/1

959-970

Wskaźniki makrofitowe, takie jak Mean Trophic Rank (MTR), Macrophyte Biological Index for Rivers (IBMR), River Macrophyte Nutrient Index (RMNI), Reference Index (RI) i inne są z powodzeniem wykorzystywane w ocenie jakości ekosystemów rzecznych. Opierają się one głównie na tolerancji poszczególnych taksonów roślin naczyniowych, mszaków, wątrobowców i makroglonów na trofię wody. Oceniany odcinek rzeki Noteć znajdujący się powyżej jeziora Gopło odbiera zrzuty wód kopalnianych z odkrywki węgla brunatnego Tomisławice. W 2012 roku przeprowadzono badania dotyczące wpływu wód kopalnianych z odkrywki węgla brunatnego na trofię wód Noteci. Wykorzystano w tym celu kilka wskaźników makrofitowych oraz przeprowadzono analizy wskaźników troficznych na wybranych stanowiskach. Dla wybranych stanowisk dysponowano także wynikami badań z 2008 roku, które wykorzystano w celach porównawczych. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że wpływ charakterystyki troficznej wód kopalnianych na wielkości wskaźników makrofitowych oraz wskaźników jakości wody był nieznaczny. Wynika to z małych różnic trofii wód rzecznych i wód kopalnianych oraz braku wrażliwości wykorzystanych wskaźników makrofitowych na wypadnięcie pojedynczych gatunków wskaźnikowych z grupy roślin wodnych. Rośliną, która wypadła z listy makrofitów poniżej dopływu rzeki Pichny był grążel żółty, a niektóre wykazywały znaczny spadek pokrycia bez istotnego wpływu na wartości wskaźników makrofitowych. Świadczy to o niezbyt wysokiej czułości tego typu wskaźników w sygnalizowaniu nieznacznych zmian w środowisku wodnym. (abstrakt oryginalny)

18

Ocena podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie pestycydami organicznymi w naturalnych uwarunkowaniach zlewni rolniczej

75%

Kajewski I.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2010

|

nr 8/1

69-78

Specyficzna podatność wód podziemnych na zanieczyszczenie przez pestycydy organiczne zależy od czynników naturalnych (glebowych, klimatycznych i hydrologicznych) oraz od właściwości pestycydów, takich jak współczynnik sorpcji oraz czas połowicznego rozkładu. Problematyka oceny podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie sprowadza się najczęściej do opracowania mapy lub map podatności i ich późniejszej analizy. Mapy podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie przez pestycydy opracowano w środowisku GIS, wykorzystując system oparty na liczbowym indeksie AF, zaproponowany przez Rao i wsp. w 1985 r. Dla obszaru zlewni rolniczej Ciesielska Woda opracowano mapy podatności wód podziemnych na zanieczyszczenie przy różnych kombinacjach współczynnika sorpcji i czasu połowicznego rozkładu (tab. 2, rys. 1, 2). Analiza opracowanych map podatności pozwoliła na identyfikację pestycydów, których stosowanie w danych warunkach naturalnych badanej zlewni może stanowić największe ryzyko zanieczyszczenia wód podziemnych (rys. 3). (abstrakt oryginalny)

19

Właściwości fizyczno-chemiczne i jakość wód podziemnych w rejonie Skawiny

75%

Górnik M., Szczerbińska A.

Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2015

|

z. 140

79-89

W artykule przedstawiono wyniki badań właściwości fizyczno-chemicznych wód podziemnych w rejonie Skawiny. Stężenia jonów oznaczono metodą chromatografii jonowej, a ocenę jakości wód podziemnych wykonano na podstawie obowiązujących aktów prawnych. Badania przeprowadzono we wrześniu 2011 r. W sumie pobrano 30 prób wody, w tym 9 prób pochodziło ze źródeł, pozostałe natomiast ze studni gospodarskich. Stwierdzono, że wśród badanych wód przeważają wody cztero- i trzyjonowe. Badane wody charakteryzowały się znaczną mineralizacją w większości przypadków wynoszącą ponad 500 mg•dm-3. W czterech próbach mineralizacja była większa od 1000 mg•dm-3. Wody podziemne odznaczały się ponadto w większości przypadków dobrą jakością oraz znacznym zróżnicowaniem fizyczno-chemicznym. (abstrakt oryginalny)

20

Identification of Groundwater Potential Zones (GWPZ) Using Geospatial Techniques and AHP Method: a Case Study of the Boudinar Basin, Rif Belt (Morocco)

63%

Taher M., Mourabit T., Etebaai I., Dekkaki H. C., Amarjouf N., Amine A., Abdelhak B., Errahmouni A., Azzouzi S.

Geomatics and Environmental Engineering

|

2023

|

nr 17/3

83-105

The present study aims to delineate the groundwater potential zones (GWPZ) in the Boudinar Basin using geospatial techniques and through an analytical hierarchal process (AHP) method. For multi criteria decision analysis, fifteen thematic layers were integrated into a geographic information system (GIS) environment. In this analysis, each thematic layer is calculated for normalized weights. Furthermore, the consistency index and consistency ratio were calculated to ensure that the result was significant and reliable. The GWPZ map has been categorized into three classes: poor (50.82%), moderate (49.06%), and good (<1.00%). To compare the result, we used four other scenarios of the GWPZ. Two of them are the most similar to our result. Finally, predictive groundwater production and management strategies that ensure long-term sustainability are highly needed. (original abstract)