Otoczenie i przedsiębiorczość w zarządzaniu strategicznym organizacją gospodarczą

• Autorzy: Małgorzata Bednarczyk

Warianty tytułu

Environment and Entrepreneurship in the Strategic Management of an Organization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozprawa opisuje wzajemne powiązania pomiędzy otoczeniem, strategią i przedsiębiorczością we współczesnej organizacji gospodarczej. Autorka w pierwszych trzech rozdziałach identyfikuje problematykę pracy, a następnie, w rozdziale czwartym prezentuje analizę i diagnozę zależności strategii, badania otoczenia i przedsiębiorczości w małych i średnich przedsiębiorstwach. Charakterystyka małych i średnich przedsiębiorstw przeprowadzona została na przykładzie województwa krakowskiego. W rozdziale piątym zaprezentowane zostały wyniki jednostkowego badania makrootoczenia ze względu na wybór strategii wejścia na rynek polski przedsiębiorstwa niemieckiego, zoperacjonalizowaną diagnozę strategiczną, koncepcję przedsiębiorczości wewnętrznej i jej zastosowanie w realizacji strategii przedsiębiorstwa.

EN

The importance of scanning the environment and developing entrepreneurship in a firm results from the determinism of changes in the environment and organization, and structural connections between them. The environment study is aimed at searching and defining opportunities-chances and threats in the environment, which enable the concretization of the strategy of management, increasing the development possibilities of an organization. The paper presents an environment scanning model aiding in developing entrepreneurship in an organization. According to the situational approach the process of studying the environment of a firm consists of the the following phases: 1) environment identification, 2) environment monitoring, 3) forecasting of future trends of changes, 4) evaluation of present and future conditions of the environment. The level of entrepreneurship in an organization influences the direction of observation and scanning of the firm environment. The unit process of scanning the firm environment consists of the following phases: 1) preliminary phase, 2) preparation of the study, 3) realization of the study, 4) control and evaluation of the results. For the identification of the environment of an organization, its description is of special importance because of the accepted criteria and quantification of the environment elements. The methods and techniques of assessing the condition of the environment have been presented with reference to assessing of its dynamics, uncertainty (risk), intensity of competition and pressure of innovations on the strategic choices of the activities of an organization. The observation and definition of the environment condition are subjective and characteristic of a given organization, and directed in accordance with the current objective limitations. The theoretical model of scanning the environment which aids in the development of entrepreneurship in an organization has been adapted to the analysis of the environment in small and medium-sized firms at various stages of development, of various forms of ownership, functioning in the district of Cracow. Special Attention is given to the problem of scanning the macroenvironment and competitors in small and medium-sized firms. The adaptation of the environment scanning model in big firms has been presented in the context of the strategy of entering the Polish market by a foreign firm. The basic assumptions of the strategic reorientation of a Polish firm have been presented by means of the operationalized SWOT analysis and the introduction of the conception of intrapreneurship. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie przedsiębiorstwem; Zarządzanie strategiczne; Otoczenie przedsiębiorstwa; Przedsiębiorczość; Małe i średnie przedsiębiorstwa; Przedsiębiorczość wewnętrzna; Pozycja przedsiębiorstwa na rynku; Konkurencja; Instytucjonalne wspieranie przedsiębiorczości; Strategia konkurencji; Innowacyjność

EN

Enterprise management; Strategic management; Enterprise environment; Entrepreneurship; Small business; Intrapreneurship; Business strength; Competition; Institutional support of entrepreneurship; Competition strategy; Innovative character

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Seria Specjalna, Monografie
• Rocznik: 1996
• Numer: nr 128
• Strony: 165

Twórcy

autor

Małgorzata Bednarczyk

Bibliografia

• Ackoff R.L. [1973], Zasady planowania w korporacjach, PWE Warszawa.
• Albach H. [1978], Strategische Unternehmensplanung hei erhöhter Unsicherheit. "Zeitschrift für Betriebswirtschaft", Nr. 48.
• Albach H. [1992], Strategische Allianzen, Strategische Gruppen und strategische Familien, "Zeitschrift für Betriebswirtschaft". Nr. 6.
• Allen L.A. [1958], Management and Organization, McGraw-Hill. New York.
• Anderson C.R., Paine F.T. [1975], Managerial Perceptions and Strategie Behavior. "Academy of Management Journal", No 18 (4).
• Ansoff H.I. [1985], Zarządzanie strategiczne, PWE, Warszawa.
• Aquilar F.J. [1967], Scanning the Business Environment, Macmillan, New York.
• Astley W.G., Van den Ven A.H. [1983], Central Perspectives and Debates in Organization Theory, "Administrative Science Quarterly". No 28.
• Bain J.E. [1952], Price Theory, Wiley, New York.
• Bain J.E. [1968], Industrial Organization. Greenwich. New York.
• Bamberger I. [1989], Developing Competitive Advantage in Small and Medium-Size Firms, "Long Range Planning", No 5.
• Bednarczyk M. [1983], Organizowanie banku danych w systemie informacyjno-decyzyjnym przedsiębiorstwa przemysłowego, AE, Kraków.
• Bednarczyk M. [1992], Rozwój prywatnej przedsiębiorczości, w woj. krakowskim [w:] Studium przedsiębiorczości, AE, Kraków.
• Bednarczyk M. [1994a], "Computer Ltd." - start od zera [w:] Podstawy przedsiębiorczości. Analiza przypadków, praca zbiorowa pod red. J. Targalskiego, AE, Kraków.
• Bednarczyk M. [1994b], Zastosowanie koncepcji spin-off w przekształceniach przedsiębiorstw państwowych, Zeszyty Naukowe, AE, Kraków, nr 444.
• Bednarczyk M., Deskovic D. [1994], Spin-off- model prywatyzacji dużych przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe, AE, Kraków, nr 417.
• Bednarczyk M., Martin S.W. [1994], Entrepreneurs in Poland - A Study of Competitive Practices among Small Firms, Materiały z konferencji EIBA, Warszawa.
• Bieguński L., Wawrzyniak B. [1991], Polska przebudowa: Zachowania przedsiębiorstwa w procesie zmian, Fundacja im. F. Eberta w Polsce, Warszawa, z. 12.
• Bieniok H., Gruszczyńska-Malec G. [1995], Rola analizy strategicznej w zarządzaniu przedsiębiorstwem [w:] Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach transformacji gospodarki, Materiały z konferencji, UG, Jurata.
• Bieniok H., Marek J. [1992], Wartościowanie mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa, "Przegląd Organizacji", nr 2.
• Bieniok H., Rokita J. [1984], Struktura organizacyjna, PWN, Warszawa.
• Birley S., Westhead P. [1990], Growth and Performance Contrasts between "Types" of Small Firms, "Strategic Management Journal", No 11.
• Bitzer M. [1991], Intrepreneurship - Unternehmertum in der Unternehmung, Schaffer, Stuttgart.
• Botkin I.W., Matthews J.B. [1992], Winning Combinations: the Coming Ware of Entrepreneurial Partnership between Large and Small Companies, Wiley, New York.
• Bourgeois III L.J. [1980], Strategy and Environment: A Conceptual Integration, "Academy of Management Review", No 5.
• Burgelman R.A. [1983], Corporate Entrepreneurship and Strategic Management: Insights from a Process Study, "Management Science", No 12.
• Business Policy [1991], I.L. Bower, Ch.A. Bartlett, C.R. Christensen, A.E. Pearson, K.R. Andrews, 7th ed., Irwin, Homewood, Boston.
• Buzzell R.D., Gale B.T. [1987], The PIMS - Principles, Free Press, New York.
• Buzzell R.D., Gale B.T. [1989], Das PIMS - Programm, Gabler, Wiesbaden.
• Buzzell R.D., Gale B.T., Sultan M.G. [1975], Market Share - Key to Profitability, "Harvard Business Review", No 53 (1).
• Chandler A.D. [19621, Strategy and Structure, Mit Press, Cambridge Mass.
• Child I. [1972], Organizational Structure Environment and Performances: The Role of Strategic Choice, "Sociology". No 6.
• Chmielewski R., Kasprzyk J., Potrzebowski G. [1994], Otoczenie biznesu. Efekty i bariery, "Życie Gospodarcze", nr 51.
• Cyert R.M., March J.G. [1963], A Behavioral Theory of the Firm., Engiewood Cliffs. New York.
• Czekaj J., Martyniak Z. [1995], Zarządzanie systemem informacji w przedsiębiorstwie, aspekt strategiczny, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 3.
• Dale E., Urwick L. [1960], Staff in Organization, McGraw-Hill, New York.
• Dill W.R. [1958], Environment as an Influence on Managerial Autonomy, "ASQ".
• Domański T. [1991], Tworzenie i rozwój małego przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Doz Y. [1986], Strategic Management in Multinational Companies, Pergamon Press, New York.
• Drucker P.F. [1974], Management: Tasks, Resposibilities, Practices, Harper & Row, New York.
• Drucker P.F. [1976], Skuteczne zarządzanie, PWE, Warszawa.
• Drucker P.F. [1992], Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWE, Warszawa.
• Duncan R.B. [1972], Characteristics of Organizational Environments and Perceived Environmental Uncertainty, "ASQ", No 17.
• Dunst K.H. [1979], Portfolio - Management. Konzeption fur die strategische Unter- nehmensplannung, W. de Gruyter, Berlin.
• Dyllick T. [1989], Management der Umweltbeziehungen, Gabler, Wiesbaden.
• Emery F.E., Trist E.L. [1965], Causal Texture of Organizational Environments, "Human Relations", February.
• Encyclopedia of Entrepreneurship [1982], Patience-Hall Inc., New Jersey.
• Entrepreneurship, Intrapreneurship, and Venture Capital [1986], ed. by R.D. Hisrich, Lexington Books, Massachussets, Toronto.
• Fabiańska K., Rokita J. [1986], Planowanie rozwoju przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Fahey L., Narayanan V.K. [1986], Macroenvironmental Analysis for Strategic Management, West Publ. Co., St. Paul-New York-Los Angeles-San Francisco.
• Formbrunc I., Wally S. [1989], Structuring Small Firms for Rapid Growth, "Journal for Business Venturing", No 4.
• Foster M.J. [1993], Scenario Planning for Small Businesses, "Long Range Planning", No 1.
• Frąckowiak W. [1990], Zanim zaczniesz własny biznes, "Businessman Magazine", No 6.
• Freze E. [1991], Grundlagen der Organisation: die Organisation Struktur der Unternehmung, 4 Aufl., Gabler, Wiesbaden.
• Gabara W. [1969], Proces przystosowawczy organizacji do środowiska, PWE, Warszawa.
• Galbraith J.R., Kazanjian R.K. [1986], Strategy Implementation. Structure, Systems and Process, West Publ. Co., St. Paul.
• Gälweiler A. [1980], Produkt/Markt - Strategien als Voraussetzung, "Zeitschrift für Organization, Nr. 4.
• Gierszewska G., Romanowska M. [1995], Analiza strategiczna przeasiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Gruchman B., Zawisny K. [1992], Metody i instrumenty pobudzania przedsiębiorczości lokalnej, Zeszyty Naukowe, AE, Poznań, nr 205.
• Grudzewski W.M., Hejduk I. [1995], Czynniki ryzyka w rozwoju małych i średnich firm w Polsce, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 8.
• Hahn D., Taylor B. [1992], Strategische Unternehmungsführung, 6 Aufl., Physica, Heidelberg.
• Hake B. [1982], Was kann der ausländische Investor voraussehen? TU, Berlin.
• Hall A.O. [1968], Podstawy techniki systemów, PWN, Warszawa.
• Hamermesh R. [1987], Die Grenzen der Portfolioplanung, "Harvardmanager", Nr. 1.
• Haner F.T. [1985], Global Business Strategies for the 1980, Praeger, New York.
• Hare P.G. [1993], Polityka makroekonomiczna a polityka przemysłowa w kształtowaniu branżowej i regionalnej struktury gospodarki [w:] Transformacja systemu gospodarczego w krajach Europy Środkowowschodniej, pod red. J. Czekaja, PWN, Warszawa.
• Haspeslagh R.G. [1986], Making Strategy Work, Wiley, New York.
• Hawrylyshyn B. [1990], Drogi do przyszłości. Raport dla Klubu Rzymskiego, PTW, Warszawa.
• Hinterhuber H.H. [1989], Strategische Unternehmungsführung, 4 Aufl., de Gruyter, Berlin.
• Hinterhuber H.H. [1990], Wettbewerbsstrategie, 2 Aufl., de Gruyter, Berlin.
• Hrebiniak L.G., Joyce W.F. [1985], Organizational Adaptation: Strategie Choice and Environmental Determinism, "ASQ", September.
• Hunt M. [1972], Competition in the Major Home Appliance Industry (1960-1970) Ph D Diss. University, Cambridge Mass., Harvard University Press.
• Jain S.C. [1984], Macroenvironmental Scanning in USA Corporations, "Long Range Planning", No 17.
• Jeżak J. [1990], Zarządzanie strategiczne przedsiębiorstwem, UŁ, Łódź.
• Jurkowich R. [1974], A Core Technology of Organizational Environments, "ASQ", No 19.
• Kamerschen D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C. [1991], Ekonomia, Fundacja Gospodarcza NSZZ "Solidarność", Gdańsk.
• Karlöf B. [1992], Strategia biznesu, BMiB, Warszawa.
• Khandwalla P.N. [1972], Environment and its Impact on the Organization, "International Studies of Management and Organization", No 2.
• Kornai I. [1986], Wzrost, niedobór, efektywność, PWN, Warszawa.
• Kozielecki I. [1971], Psychologiczna teoria decyzji, PWN, Warszawa.
• Koźmiński A.K., Obłój K. [1989], Zarys teorii równowagi organizacyjnej, PWE, Warszawa.
• Koźmiński A.K., Zawiślak A.M. [1976], Pewność i gra. Wstęp do teorii zachowań organizacyjnych, PWE, Warszawa.
• Kreikebaum H. [1971], Die Potientialanalyse und ihre Bedeutung für die Unternehmensplanung , "Zeitschrift für Betriebswirtschaft", Nr. 41.
• Kreikebaum H. [1981], Strategische Unternehmensplanung, W. Kohlhammer Verlag, Stuttgart.
• Krupski R. [1993], Metody i organizacja planowania strategicznego w przedsiębiorstwie, Ossolineum, Wrocław.
• Krzyżanowski L. [1985]. Podstawy nauki zarządzania, PWN, Warszawa.
• Kubicek H. [1975], Empirische Organisationforschung. Konzeption und Methodik, Poeschel Verlag, Stuttgart.
• Kuratko D.F., Montagno R.V., Hornsby J.S. [1990], Developing and Intrapreneurial Assessment Instrument for an Effective Corporate Entrepreneurial Environment, "Strategic Management Journal", No 11.
• Kwiatkowski S. [1993], Źródła sukcesów i porażek polskich przedsiębiorstw, "Przegląd Organizacji", nr 11.
• Lawrence P.R. [1981], Organization and Environment Perspective, in: A.H. Van de Ven, W.F. Joyce, Perspectives on Organization Design and Behavior, New York.
• Lawrence P.R., Lorsch I.W. [1974], Organization and Environment: Managing Differentiation and Integration, Homewood III., Irwin.
• Leavitt H. [1965], Applied Organizational Change in Industry [in:] The Handbook of Organizations, Rand Mc Wally, Chicago.
• Leontiades M. [1982], Management Policy, Strategy and Plans, Little Brown and Co., Boston-Toronto.
• Ludwicki T. [1995], Świat strategii, "Przegląd Organizacji", nr 4.
• Machaczka J., Walczyk E. [1995], Fazy rozwoju przedsiębiorstwa [w:] Podstawy przedsiębiorczości, praca zbiorowa pod red. J. Targalskiego, AE, Kraków.
• Mapa ryzyka inwestycyjnego II [1994], praca zbiorowa pod red. J.M. Dąbrowskiego, "Transformacja Gospodarki", nr 43.
• Martyniak Z. [1987], Organizatoryka, PWE, Warszawa.
• Martyniak Z. [1988], Historia myśli organizatorskiej, AE, Kraków.
• Martyniak Z. [1990], Metoda refleksji strategicznej, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 4-6.
• Martyniak Z. [1996], Metody organizowania procesora pracy, PWE, Warszawa.
• Masłyk E. [1978], Teoria i praktyka rozwoju organizacyjnego, Ossolineum, Wroclaw.
• Masłyk E. [1985], Zmiana i niepewność w procesach organizacyjnych, PWE, Warszawa.
• Mason E.S. [1939], Price and Production Policies of Large Scale Enterprise, "American Economic Review", No 29.
• Matusiak K.B. [1994], Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce, UJ, Kraków.
• Mauthe K.D. [1984], Strategische Analyse, Kirsch, München.
• Mauthe K.D., Roventa P. [1982], Versionen der Portfolio - Analyse auf dem Prüfstand, "Zeitschrift für Organization", Nr. 4.
• Mikołajczyk Z. [1993], Pilotowanie zmian w przedsiębiorstwie, "Organizacja i Zarządzanie", nr 4.
• Mikołajczyk Z. [1995], Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania, PWN, Warszawa.
• Mikroekonomia [1995], praca zbiorowa pod red. Z. Dach, AE, Kraków.
• Miles R.E., Snow Ch.C. [1978], Organizational Strategy, Structure and Process, McGraw Hill. New York.
• Miles R.E., Snow Ch.C. [1984], Fit, Failure and the Hall of Fame, "Caliiornia Management Review", No 26.
• Miller D. [1983], The Correlates of Entrepreneurship in Three Types of Firm, "Management Science", No 7.
• Miller D. [1987], The Structural and Environment Correlates of Business Strategy, "Strategic Management Journal". No 8.
• Miller D., Friesen P. [1982], Innovation in Conservative and Entrepreneurial Firms: Two Models of Strategic Management, "Strategic Management Journal", No 3.
• Miller D., Friesen P. [1983]. Strategy - Making and Environment: The Third Link. Ten Empirical Archetypes, "Strategic Management Journal", No 4.
• Mintzberg H. [1973], The Nature of Managerial Work, Harper & Row, New York.
• Mintzberg H. [1990], Strategy - Making in Three Models, "California Management Review", No 2.
• Mintzberg H., Raisinghani D., Theoret A. [1976], The Structure of Unstructured Decision Processes, "ASQ", No 21.
• Morgan E.J., Crawford N.K. [1994], Encouraging the Competiveness of Small and Medium-Sized Firms Across Europe - Service Provision by Regional Technology Centres, Materiały z konferencji EIBA, Warszawa.
• Morgan E.J. [1986], Image of Organization, CA, Beverly Hills.
• Morgan G. [1989a], Creative Organizations Theory: A Resource Book, SAGE Publ., Newbury Park.
• Morgan G. [1989b], Mocne i słabe strony metafory kulturowej [w:] Wybrane zagadnienia w badaniach organizacji, UJ, Kraków (tłum. M. Niezgoda).
• Naylor T.H., Vernon J.M. [1983], Managerial Economics. Corporate Economics and Strategy, McGraw Hill Book Comp.
• Niemeier J. [1986], Wettbewerbsumwelt und interne Konfigurationen. Lang. Frankfurt a. Main-New York.
• Nogalski B. [1993], Wybrane formy współpracy między partnerami zagranicznymi, "Przegląd Organizacji", nr 2.
• Nogalski B., Rybicki J. [1995], Analiza portfelowa jako wynik przekształceń w strukturze przedsiębiorstwa, Materiały z konferencji nt. Zarządzanie przedsiębiorstwem w warunkach transformacji gospodarki, UG, Jurata.
• Nowak S. [1985], Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa.
• Obłój K. [1987], Strategia przetrwania organizacji, PWN, Warszawa.
• Obłój K. [1990a], Dostosowanie przedsiębiorstwa do nowego otoczenia (cz. I), "Przegląd Organizacji", nr 2-3.
• Obłój K. [1990b], Dostosowanie przedsiębiorstwa do nowego otoczenia (cz. II), "Przegląd Organizacji", nr 4.
• Obłój K. [1994], Strategia sukcesu firmy, PWE, Warszawa.
• O'Farall P.N., Hitchins D.W.N. [1988], The Relative Competitiveness and Performance of Smal Manufacturing Firms in Scotland and the Mid-West of Ireland: Analysis of Matched Pairs, Regional Studiespur 22.
• Penc J. [1993], Innowacje w przedsiębiorstwie, "Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa", nr 3.
• Piekarz H. [1991], Efekt organizacyjny jako kryterium oceny systemu wytwórczego, Zeszyty Naukowe, AE, Seria specjalna: Monografie, Kraków, nr 102.
• Pieter I. [1967], Ogólna metodologia pracy naukowej, PWN, Warszawa.
• Pinchot G. [1985], Intrapreneuring, Harper & Row, New York.
• Planowanie strategiczne [1993], praca zbiorowa pod red. A. Klasika, PWE, Warszawa.
• Podstawy marketingu [1992], praca zbiorowa pod red. j. Altkorna, Instytut Marketingu, Kraków.
• Podstawy przedsiębiorczości [1995], praca zbiorowa pod red. J. Targalskiego, AE, Kraków.
• Porter M.E. [1976], Interbrand Choice, Strategy, and Bilateral Market Power, Cambridge, Mass., Harvard University Press.
• Porter M.E. [1980], Competitive Strategy, Free Press, New York.
• Porter M.E. [1985], Competitive Advantage, Free Press, New York.
• Porter M.E. [1986], Competition in Global Industries, Boston Mass., Harvard Business School.
• Porter M.E. [1990a], The Competitive Advantage of Nations, Free Press, New York.
• Porter M.E. [1990b], Nationale Wettbewerbskraft - woher kommt sie? "Harvard Manager", Nr. 4.
• Porter M.E. [1992], Strategia konkurencji, PWE, Warszawa.
• Poznańska K., Schulte-Zurhausen M. [1994], Kryteria klasyfikacji małych i średnich przedsiębiorstw, "Przegląd Organizacji", nr 2.
• Press G. [1992], Assessing Competitors Business Philosophies, "Long Range Planning", No 5.
• Private Enterprise Development and the Economic and Political Restructuring of me Cracow Region in Poland [1994], M. Bednarczyk, J. Jaworski, J. Kot, K. Zieliński, in: Privatization & Economic Reform in Central Europe. The Changing Business Climate, ed. by D.A. Rondinelli. Publ. Group, USA.
• Problemy restrukturyzacji przemysłu w woj. krakowskim [1996], M. Bednarczyk, M. Dziura, J. Kot, E. Piasecka, w: Rola mezoekonomii w rynkowym systemie zarządzania gospodarką [1996], Materiały z konferencji, AE, Kraków.
• Prokopenko J., Pavlin J. [1991], Entrepreneurship Development in Public Enterprises, International Labour Office, Geneva.
• Quinn J.B. [1979], Technological Innovation, Entrepreneurship and Strategy, "Sloan Management Review", Spring.
• Quinn J.B. [1980], Strategic for Change: Logical Incrementalism, Irwin, Homewood, Illinois.
• Rappaport A. [1990], The Staying Power of the Public Corporation, "Harvard Business Review", Jan-Feb.
• Restructuring Krakow: The Dynamics of Regional Transformation [1995], J. Hardy, A. Rainnie, J. Kot, M. Bednarczyk, E. Piasecka, M. Dziura, Materiały z konferencji nt. Regional Futures: Past and Present, East and West, Gothenburg, Sweden.
• Roberts Ch.C. [1983], Der Schumpeterische Unternehmer, Technischer Forschrift und die Prognostizierbarkeit der Wirtschaftlichen Entwicklung [in:] Beiträge zu Schumpeters Theorie der dynamischen Wirtschaft, Kolloquium 28.10.1983, Aachen.
• Roure J.B., Keeley R.H. [1989], Comparison of Predicting Factors of Successfull Hight Growth Technological Ventures in Europe and the USA [in:] S. Birley European Entrepreneurship, EFER, Granfield.
• Rowe A.J., Mason R.O., Dickel K.E. [1985], Strategic Management, Addison Wesley Puhl. Co., Massachusetts.
• Sahlam W.A., Stevenson H.H. [1992], The Entrepreneurial Venture, HBS Publ., Massachusetts.
• Sainte Marie G. de [1993], Kierowanie małym i średnim przedsiębiorstwem, Poltext, Warszawa.
• Schollhammer H. [1982], Internal Corporate Entrepreneurship [in:] Encyclopedia of Entrepreneurship, Prentice-Hall Inc., New Jersey.
• Schreyögg G. [1978], Umwelt, Technologie und Organisationsstruktur, Haupt, Bern-Stuttgart.
• Schreyögg G. [1984], Unternehmensstrategie, de Gruyter, Berlin-New York.
• Schreyögg G. [1988], Planung II, Fern Universität, Hagen.
• Schreyögg G. [1991], Unternehmenskultur [in:] Handwörterbuch der Organisation, 5 Aufl., E. Frese Hrsg., Poeschel Verlag, Stuttgart.
• Schreyögg G. [1992], Zur Logik der strategischen Unternehmensführung, "Management Revue", Nr. 3.
• Schumpeter J.A. [1960], Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Schumpeter J.A. [1987], Beiträge zur Sozialökonomik, Böhlau Verlag, Wien.
• Shrivastava P. [1987], Rigor and Practical Usefulness of Research in Strategic Management, "Strategic Management Journal", Vol. 8.
• Smircich L. [1983], Concepts of Culture and Organizational Analysis, "Administrative Science Quarterly", No 28.
• Stabryła A. [1978], Technika procesu zarządzania, Ossolineum, Wrocław.
• Stabryła A. [1995a], Podstawy zarządzania firmą, PWN, Warszawa.
• Stabryła A. [1995b], Zarządzanie rozwojem firmy, Księgarnia Akademicka, Kraków.
• Stecki L. [1995], Holding, TNOiK, Toruń.
• Steinmann H. [1981], Planung und Kontrolle, Vahlen, München.
• Steinmann H., Kumar B., Wasner A. [1986], Internationalisierung von deutschen Mittelbetrieben in Frankreich Management, Diskussionsbeiträge, H. 32, Nürnberg.
• Steinmann H., Lohr A. [1989], Unternehmensethik, Poeschel Verlag, Stuttgart.
• Steinmann H., Schreyögg G. [1992], Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem, PW, Wrocław.
• Sterniczuk H. [1975], Pojęcie otoczenia organizacji gospodarczej, "Problemy Organizacji", nr 4.
• Stones J.A.F., Wankel Ch. [1992], Kierowanie, PWE, Warszawa.
• Strategia rozwoju przedsiębiorstwa [1985], praca zbiorowa pod red. J. Rokity i H. Bienioka, AE, Katowice.
• Strategie Management [1979], D.E. Schendel, C.W. Hofer (eds.), Boston.
• Szromnik A. [1992], Kapitał niemiecki w Polsce, F. Ebert Stiftung, Z. 14, Warszawa.
• Teoria podstaw [1973], praca zbiorowa pod red. S. Nowaka, PWN, Warszawa.
• Terkel M. [1991], Integrative Management, Innovation and New Venturing, ELSEViER, Amsterdam-Oxford-New York-Toronto.
• Ting W. [1988], Multinational Risk Assessment and Management, Quorum Books, New York-London.
• Trzcieniecki J. [1979], Projektowanie systemów zarządzania, PWN, Warszawa.
• Trzeieniecki J. [1990], Grundlagen des strategischen Leitens [in:] Berichte aus der Fachhochschule. 13 Fachhochschule Münster.
• Umfeldanalysen für das strategische Management [1983], G. Buchinger (Hrsg.), Signum Verlag, Wien.
• Urwick L., Brech E.F.L. [1957], The Making Scientific Management, Pitman, London.
• Van de Ven A.H., Joyce W.F. [1981], Perspectives on Organization Design and Behavior, Wiley, New York.
• Wall J.L. [1974], What the Competition is Doing: Your Need to Know, "Harvard Business Review", November.
• Watermann R.H., Peters T.J., Philips J.R. [1980], Structure, is not Organization, "McKinsey Quarterly", Summer.
• Wawrzyniak B. [1989], Polityka strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Welge M.K. [1985]. Unternehmensführung, Bd. 1, C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart.
• Welge M.K. [1987], Organisation, Bd. 2. C.E. Poeschel Verlag, Stuttgart.
• White J.S. [1988], Intrapreneuring, Penguin Books, Ontario.
• Wiedmann K.P., Jugel S. [1987], Corporate - Identity - Strategic, "Die Unternehmung, Nr. 13.
• Wilson P., Gorb P. [1983], How Large and Small Firms Can Grow Together. "Long Range Planning", No 16.
• Wypych M. [1993], Synergia lokalna a rozwój przedsiębiorczości, "Przegląd Organizacji", nr 2.
• Zarządzanie przedsiębiorstwami uczestnikami dóbr konsumpcyjnych [1990], praca zbiorowa pod red. J. Beksiaka, t. 4, PWN, Warszawa.
• Zarządzanie. Teoria i praktyka [1995], praca zbiorowa pod red. A.K. Koźmińskiego, W. Piotrowskiego, PWN, Warszawa.
• Zieleniewski J. [1969], Organizacja i zarządzanie, PWN, Warszawa.