Studium kształtowania jakości wyrobów emaliowanych

• Autorzy: Stanisław Hornik

Warianty tytułu

A Study of the Determination of Quality in the Case of Enamel Products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy było przedstawienie kształtowania jakości wyrobów emaliowanych na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych w zakresie wymagań stawianych różnym wyrobom emaliowanym; badań laboratoryjnych pozwalających określić mechanizm tworzenia struktury emalii, a w efekcie określić możliwości sterowania poziomem cech użytkowych tej powłoki; szczegółowej i wielokrotnej analizy wyników z wykorzystaniem programów komputerowych. Rezultaty pracy w postaci opracowania wzorców jakości dla poszczególnych wyrobów emaliowanych, akceptowanych przez użytkowników oraz zaproponowany system sterowania jakością mają charakter poznawczy, ale mogą być przydatne dla producentów wyrobów emaliowanych. Nabywcom zaś mogą zapewnić ofertę bogatego asortymentu wyrobów o oczekiwanej przez nich jakości.

EN

Anti-corrosion enamel protection is a technique which is currently being employed on a wide scale, both in the form of coatings in domestic household products and in many modern technical metal products. Due to the scale of domestic production of enamel products, achieving optimal quality for such products is a very important issue. However, the scale of technical and economic problems encountered in Poland is considerable. The descriptive part of this paper is based on an analysis of current specialist literature, both at home and abroad, the latter being mainly German and American in origin. The empirical part, on the other hand, offers a description and analysis of the research results, from which emerges a proposed procedure for the quality management of enamel products. The author's basic objective was to study the quality of enamel products based on research. At the outset, he accepted that such a study should be comprised of two parts, namely: identification of the expectations of customers of enamel products, development of a quality management system for these products. This objective was achieved through survey research, laboratory research and an in-depth and multi-faceted analysis of results with the help of computer programmes. The survey covered highly-skilled employees in the enamel industry, and assessed the importance of functional features for selected groups of enamel products. Expert knowledge appeared especially valuable in relation to the new products. On account of the unfavourable technological and economic situation of Polish firms mentioned earlier, the survey respondents were interested in preserving an objective stance in their assessments. Concerned primarily with economic benefits, the author tries to classify different enamel products into homogenous groups. With this aim in mind, the author makes use of the Euclidian distance concept and variance analysis. However, it turns out that certain types of enamel products (due to the conditions of their use) are highly specific in character, and thus it is impossible to group different enamel products into homogenous groups. The objective of the laboratory tests, which try to measure the impact of the chemical composition of enamels on their selected functional properties and to identify the possibilities for quality management of enamel products through the deliberate shaping of the microstructure of such coatings, is to determine whether enamel manufacturers can meet the demands of the users of the products in question. The research material consisted of enamels of varying qualitative and quantitative composition. The contraction in the number of enamels researched and functional properties tested allowed the author to carry out a model analysis of the research results. The microstructure of the selected enamels was then studied with the help of a scanning electron microscope. It was assumed that the structure of enamel is determined by chemical reactions between the enamel's components and that this has a decisive impact on the functionality of this coating. With the help of the scanning electron microscope (SEM), the author specified the total number of pores and measured the diameters of these pores. It turns out that enamels with a high number of pores but very small dimensions are characterised by the highest chemical and mechanical resistance. Based on the above-mentioned laboratory research, the author performed a series of mathematical calculations using the weighted regression method. These calculations were used to construct tables in which the author presents predicted levels of the properties of enamel coatings, which depend on the chemical composition of these coatings. This research and its results are presented in a later part of the study in the form of so-called Gibbs Triangles. A third way in which the results of this study are presented, i.e., with regard to predicting the quality of enamel depending on its chemical composition, is the optimalization table. Such a table allows enamels to be selected rationally according to their intended use. In the final part of this study, the author discusses the economic aspects of enamel product quality and presents his conclusions on this matter. The most important economic issues related to the problems addressed in this paper include: the proper identification of customer needs; the launch of products on the market that are competitive in relation to those of foreign firms - especially with regard to quality and price; the need to take into account economic factors in the production cycle as a whole; the introduction of original and secondary innovations; accurate analysis of the quality costs of products; and the need to take into account a product quality management system when designing strategies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Towaroznawstwo; Towaroznawstwo przemysłowe; Wyroby emaliowane; Jakość wyrobów emaliowanych; Badanie jakości wyrobów emaliowanych; Jakość produktów przemysłowych; Jakość wyrobów

EN

Commodity science; Industrial commodities; Enamel products; Quality of enamelled products; Quality control of enamelled products; Quality of industrial products; Quality of product

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Seria Specjalna, Monografie
• Rocznik: 2002
• Numer: nr 149
• Strony: 147

Twórcy

autor

Stanisław Hornik

Bibliografia

• Albert P., Polyak M. [1976], Beitrag zur Farb Stabilität von Emails, Mitteilungen des VDEfa, nr 24.
• Andersen A. [2000], Najlepsze wzorce, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa.
• Andrew B.E. [1976], Determination of Boron in Glass by Atomic Absorption Spectrophotometry, "American Ceramic Society Bulletin", nr 55.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R. [1993], Ekonomia, t. 1, PWE, Warszawa.
• Boduar M. [1989], Untersuchung über die optischen und morphologischen Eigenschaften von Titanemail, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Bogucka A. [1996], Dylematy, "Szkło i Ceramika", nr 1.
• Bohner M., Lemaite J. [1996], Effects of Sulfate, Pyrophosphate and Citrate Ions on the Physicochemical Properties of Cements Made of B-tricalcium Phosphate - Phosphoric Acid - Water Mixtures, "Journal of American Ceramic Society", nr 79.
• Böttcher G.O. [1978], Abriebfeste Emaillierungen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Böttcher G.O. [1993], Die Entwicklung funktioneller Emaillierungen in Kraftanlagen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 8.
• Bouse V. [1982], Kobaltfreie Einschickt- und Grundemails, "Mitteilungen des VDEfa", nr 5.
• Bouse V. [1989], Verfahren zur Beschreibung der Blasenstruktur von Emailüberzügen, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Buciewicz J. [1984], Odporność powłok emalii szklistych na ośrodki alkaliczne, "Szkło i Ceramika", nr 3.
• Buciewicz J. [1986], 170 lat polskiego emaliernictwa [w:] Problemy poprawy jakości i ekonomiki wyrobów emaliowanych, IV Sympozjum Emalierskie, SITPHut, Kraków- Raba Niżna.
• Buciewicz J., Hornik S. [1989], Emalie szkliste na chemiczną aparaturę stalową, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 276.
• Characterization of Multilayer Ceramic Membranes with the Atomic Force Microscope [1997], A. Guldberg, H. Pedersen, J. Tranto. J. Weiland Hoj, Key Engineering Materials, t. 1362-1363, 5th European Ceramic Conference, Euroeconomics V. Extended Abstracts (Versailles, France, June, 1997).
• Characterization of Thin Ceramic Layers with a Graded Pore Structure [1999], T. Moritz, G. Werner, G. Tomandl, M. Mangier, H. Eichler, U. Lembke, W. Hauffe, Materials Science Forum, t. 308-311, 5th International Symposium of Functionally Graded Materials (Dresden, Germany, 26-29 Oktober, 1998).
• Chmielewska D. [1996], Farby ceramiczne, szklarskie i emalierskie. "Szkło i Ceramika", nr 3.
• Chochół A. [1994], Badanie jakości wyrobów emaliowanych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 427.
• Chochół A. [1997], Procesy dyfuzji chemicznej zachodzącej w powłokach emalierskich, "Ochrona przed Korozją", nr 9.
• Chochół A., Hornik S. [1986], Wpływ czasu i temperatury wypalania na jakość nowo opracowanej emalii jednowarstwowej o podwyższonych właściwościach fizykochemicznych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 221.
• Chochół A., Salerno-Kochan R. [1997], Problemy korozji powłok emalierskich, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 492.
• Clausen N. [1976], Fracture Toughness of Al203 with Unstabilized Zr02 Dispersed Phase, "Journal of American Ceramic Society", nr 59.
• Cluster Analysis - Introductory Overview [1994], Wyd. Stat Soft, London.
• Coulter Elektronics GmbH - Charakteristik der Teile in der keramischen Industrie [1995], "Keramische Zeitschrift", nr 3.
• Dąbrowski A. [1993], Statystyka, 15 godzin z pakietem STATGRAPHICS, AR, Wrocław.
• Dekker P. [1996], Die Bestimmung der chemischen Resistanz von Emails und die Aussagefähigkeit der Ergebnisse, "Mitteilungen des VDEfa", nr 11.
• Drucker P. [1992], Innowacje i przedsiębiorczość. Zasady i praktyka, PWE, Warszawa.
• Duda I. [1995], Problemy stosowania wymogów norm ISO w praktyce gospodarczej Polski (na przykładzie przemysłu skórzanego) [w:] Optymalizacja jakości wyrobów, Materiały z konferencji, AE w Krakowie, Kraków.
• Dunning L.M. [1995], Trends in Porcelain Enamel Technology in the USA, "The Vitreous Enameller", nr 2.
• Dunning L.M., Faust W.D. [1976], Kationalisierung in der Emailindustrie durch elektrostatische Trockenpulververfahren, "Mitteilungen des VDEfa", nr 24.
• Email, was es ist, seine Geschichte und seine Herstellung [1963], Dr Rickmann und Rappe, Chemische Fabrik Köln Kalk, Köln.
• Encyklopedia techniki. Podstawy techniki [1994], PWN, Warszawa.
• Eppler R.A. [1992], Zirconia - Based Colors for Ceramic Glazes, "American Ceramic Society Bulletin", nr 51.
• Eppler R.A., Schweikert W.F. [1976], Interaction of Dilute Acetic Acid with Lead - Containing Vitreous Surfaces, "American Ceramic Society Bulletin", nr 55.
• Erismann W.C. [1986], L art de l'email en bijouterie, "Email im Bild", nr 11.
• Faber F. [1986], Möglichkeiten zur Minderung von Wasserstoffehlern durch Emailzusammensetzung und Emailliertechnologie, "Silikattechnik", nr 31.
• Faust W.D. [1988], The Impact of Industrial Coatings on Porcelain Enamel, "The International Enamelist", nr 38.
• Frey E., Scholze H. [1991], Blei- und Cadmiumlässigkeit von Schmelzfarben, Glasuren und Emails in Kontakt mit Essigsäure und Lebensmitteln und unter Lichteinwirkung, "Berichte Deutschen Keramischen Gesellschaft", nr 43.
• Frommer J., Meyer E. [1991], Atomic Force Microscopy: A Toll for Surface Science, "Journal of Physical Condens. Matter", nr 3.
• George H. [1978], Umweltfreundliche und kostensparende Verfahrenstechnik in der Vorbehandlung, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Geschirrspülmaschinen, Tests Stiftung Warentest [1995], "Test", nr 11.
• Glasser F.P., Marr J. [1979], Phase Relation in the System Na20-Ti02-Si02, "Journal of American Ceramic Society", nr 62.
• Goddard H.C. [1995], The Benefits and Costs of Alternative Solid Waste, "Resources Conservation and Recycling", nr 13.
• Gorman J.W., Hinman J.E. [1962], Simplex Lattice Design for Multicomponent System, "Technometrics", nr 4.
• Grabowski T. [1999], Podstawy teorii ekonomii, Wyd. Adam Marszalek, Toruń.
• Gramberg U. [1996], Corrosion Protection - Answers to a Challenge, "Stainless Steel World", nr 5.
• Gruszka B., Siwulski S. [1997], Wpływ składu chemicznego na właściwości emalii tytanowych, "Szkło i Ceramika", nr 4.
• Heberlein K. [1975], Verfahren der Pulverelektrostatik, "Mitteilungen des VDEfa", nr 23.
• Heberlein K. [1978], Elektrostatischer Emailauftrag, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Heidenbluth H.D. [1978], Metallreinigung und Vorbehandlung bei der Emaillierung, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Hellmold P., Gleditzsch S. [1989], Mechanisch resistente Deckemails durch gesteuerte Kristallisation, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Hellmold P., Saß H. [1991], Korrosion von Titanemails durch organische Säuren, "Mitteilungen des VDEfa", nr 10.
• Hellmold P., Schulz G. [1991], Korrosion von Titanemails, "Mitteilungen des VDEfa", nr 39.
• Hellmold P., Stuchlik U. [1994], Einfluß der Zusamensetzung von Titanemails auf ihre Eigenschaften, "Mitteilungen des VDEfa", nr 42.
• Hennicke H.W. [1973], Email immer aktuell - eine berechtigte Aussage, Haus der Technik, Essen.
• Herron L.W., Bergeron C.G. [1976], Kinetics of Oxidation of Organie Soils by Catalytic Ceramic Coatings, "American Ceramic Society Bulletin", nr 55.
• Hoffmann H. [1975a], Neue Verfahren als Möglichkeiten zur Rationalisierung des Emaillierprozesses, "Mitteilungen des VDEfa", nr 23.
• Hoffmann H. [1975b], Über die Auslösung von Substanzen aus Emaillierungen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 23.
• Hoffmann H., Zybell P. [1986], Entwicklungen in der Emaillierung, "Metalloberfläche", nr 2.
• Hofman L.A. [1997], Co nowego? Piece do pracy w wysokich temperaturach, "American Ceramic Society Bulletin", nr 10.
• Hornik S. [1983], Emalie ceramiczne na wyroby z blachy stalowej o podwyższonych własnościach chemicznych i mechanicznych, III Sympozjum Emalierskie, referaty, Wrocław- Rydzyna.
• Hornik S. [1984], Odporność powłok emalii szklistych na działanie wody, Materiały Konferencji Korozyjnej, Ustroń-Jaszowiec.
• Hornik S. [1985a], Emalie techniczne na wyroby z blachy stalowej, "Szkło i Ceramika", vol. 36, nr 1.
• Hornik S. [1985b], Korozja emalii szklistych pod wpływem wody, "Ochrona przed Korozją", vol. 28, nr 7.
• Hornik S. [1985c], Scelocestojkije emali dla zascity chozjajstvennych tovarov, Materiały IV Międzynarodowej Naukowo-Technicznej Konferencji Korozyjnej, t. 2, Varna.
• Hornik S. [1986a], Relacje między własnościami cieplnymi a użytkowymi powłok emalierskich, Materiały IV Sympozjum Emalierskiego, Kraków-Raba Niżna.
• Hornik S. [1986b], Wady powłok emalii na aparaturze chemicznej, sposoby zapobiegania i usuwania, 11 Konferencja Korozyjna "Korozja 87", t. 2, AGH, Kraków.
• Hornik S. [1987], Właściwości cieplne emalii a ich zastosowanie, "Szkło i Ceramika", vol. 38, nr 3-4.
• Hornik S. [1988], Badania nad emaliami stanowiącymi antykorozyjne zabezpieczenie stalowej aparatury chemicznej, "Ochrona przed Korozją", vol. 31, nr 8.
• Hornik S. [1989a], Die Emailüberzüge als die besten Korrosionschutzmittel der chemischen Apparate, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Hornik S. [1989b], Jakość wyrobów emaliowanych, "Problemy Jakości", nr 3.
• Hornik S. [1989c], Właściwości emalii zabezpieczających bojlery [w:] Nowoczesne technologie emaliowania - oszczędność energii i materiałów, wysoka jakość i rozwój eksportu, V Sympozjum Emalierskie, Piła-Wronki.
• Hornik S. [1989d], Zastosowanie mikroanalizatora rentgenowskiego do badania struktury powłok emalii szklistych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 282.
• Hornik S. [1990], Odporność emaliowanej aparatury chemicznej na działania czynników chemicznych [w:] Korozja 90, Materiały III Konferencji Korozyjnej, Politechnika Wrocławska, t. 2, Wrocław.
• Hornik S. [1992], Metoda badania twardości powłok emalierskich na wyrobach gospodarska domowego. Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 383.
• Hornik S. [1993], Określenie odporności białych powłok emalierskich na działanie produktów spożywczych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 406.
• Hornik S. [1994], Wpływ składu szkliw emalierskich na właściwości użytkowe emaliowanych wyrobów gospodarstwa domowego, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 427.
• Hornik S. [1996a], Badania nad optymalnym doborem środka czyszczącego do powierzchni emaliowanych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 469.
• Homik S. [1996b], Inquiry Research of Enamel Ware Users Expectations by the Recognition Method [w:] Naukovi i prikładni probliemi towaroznawstwa w rinkowich umowach, Materiały konferencyjne, Uniwersytet Ekonomiczny, Kijów.
• Hornik S. [1997a], Ekologiczne aspekty produkcji wyrobów emaliowanych [w:] Anty korozja, systemy, materiały, powłoki, VI Konferencja Naukowo-Techniczna, SITPChem, Gliwice- Ustroń-Jaszowiec.
• Hornik S. [1997b], Projektowanie nowych powłok emalierskich, Polski Biuletyn Ceramiczny PAN, Ceramika 54, Kraków.
• Hornik S. [1997c], Struktura emalii a jej właściwości użytkowe, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 492.
• Hornik S. [1998a], Realność spełnienia jakościowych oczekiwań użytkowników wyrobów emaliowanych [w:] Jakość wyrobów w gospodarce rynkowej, Materiały konferencyjne, AE w Krakowie, Kraków.
• Hornik S. [1998b], Wybrane problemy emaliowania bojlerów, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 505.
• Hornik S. [1999], The Preferences of Users in the Matter of Quality of Enameled Products [w:] Quality for the XXI Century, Proceedings of the 12 th IGWT Symposium, Poznań - Gdynia.
• Hornik S., Salerno-Kochan R. [1992], Szybka metoda badania ługoodporności wyrobówx emaliowanych, Zeszyty Naukowe AE w Krakowie, Kraków, nr 383.
• Ioffe V.J. [1989], Fluorfreie Emailüberzüge für Gegenstände des täglichen Bedarfs, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Isaacs A. [1999], Słownik fizyki, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Ivanov N.V., Savin L, [1989], Neues Verfahren zur Herstellung von Emaillierfritten, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Jermolenko N.N. [1988], Chimiczeskoje strojenije i niekotoryje svojstva oksidrtyeh stiekrov, Nauka, Leningrad.
• Jerochin V.V. [1989], Neue Emails und ihre Anwendungsgebiete, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Jong J., Hoens M.F. [1978], Emaillierte Sonnenkollektoren, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Joseph W. [1978], Über die Herstellung von Emailfritten im Elektroofen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 26.
• Joseph W. [1988], Structure of Enamel Coatings, "The Vitreous Enameller", nr 1.
• Jóźwiak J., Podgórski J. [1995], Statystyka od podstaw, PWE, Warszawa.
• Kamerscherl D.R., McKenzie R.B., Nardinelli C. [1991], Ekonomia, Fundacja Gospodarcza NSZZ "Solidarność", Gdańsk.
• Karlöf B., Östblom S. [1995], Benchmarking - Równaj do najlepszych, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa.
• Köhler H. [1992], Gesetzliche Bestimmungen zum Umweltschutz, "Mitteilungen des VDEfa", nr 40.
• Kokubo T. [1991], Bioactive Bone Cement Based on CaO-SiO2-P2O5 Glass, "Journal of American Ceramic Society", nr 74.
• Kowalczyk J., Zajączkowski E. [1987], Jak poprawić jakość, "Problemy Jakości", nr 1-2.
• Kowalska D. [1996], Zarządzanie kosztami jakości, "Problemy Jakości", nr 4.
• Kozioł J., Koziołowa A. [1995], Towaroznawstwo dla współczesnego konsumenta [w:] Optymalizacja jakości wyrobów, Materiały konferencji, AE w Krakowie, Kraków.
• Kühn W. [1992], Technologisches Verfahren zur Erhöhung der chemischen Beständigkeit von Emails insbesondere Titanemails, "Mitteilungen des VDEfa", nr 3.
• Levin I.P.. Johnson R.D. [1984], Estimating Price-Quality Tradeoffs Using Comparative Judgments, "Journal of Consumer Research", nr 6.
• Lisiecka K. [1997], Rachunek kosztów jakości sposobem obniżania kosztów własnych wytworzenia, "Problemy Jakości", nr 2.
• Litwin J.A. [1999], Podstawy technik mikroskopowych, UJ, Kraków.
• Lyonnet P. [1991], Tools of Total Quality, Chapman and Hall, London.
• Mecholsky J.J. [1977], Effect of Grinding on Flaw Geometry and Structure of Glass, "Journal of American Ceramic Society", nr 60.
• Merten H. [1989], Benoite avec son ventre roud, "Email im Bild", nr 6.
• Messnrev E. [1989], Die Entwicklung von metallkeramischen Werkstoffen fur den Anwendungsbereich emailliertes Kochgesches, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Metodyka badania powłok emalii szklistych zabezpieczających aparaturę chemiczną przed korozją [1984], J. Buciewicz, W. Nalepa, S. Hornik, A. Ostrowski [w:] Problemy korozji w przemyśle chemicznym i pokrewnych, Materiały konferencyjne, Ustroń-Jaszowiec.
• Mohr K. [1988], Europäische Normung und die Vollendung des Binnenmarktes, "Mitteilungen des VDEfa", nr 6.
• Nalepa W., Hornik S., Ostrowski A. [1984], Enamels for Internal Combustion Engines Exhaust Systems [w:] Rudo delia merceologia nell ambito delto sviluppo technologico, Atti deli XI Congresso di Merceologia, Miccoli Editore, Napoli.
• Nanometric Powder and Sintered Ceramics Studied by Atomic Force Microscopy [1998], A. Dias, R.L. Moreira, N.D.S. Mohallem, J.M.C. Vilela, M.S. Andrade, "Journal of Materials Research", nr 13.
• Newman D., Desantis J.L. [1988], Dealing with Rust in the Pickle - Free System, "The International Enamelist", nr 6-7.
• Norma Zakładowa ZN-80/492I-053 [1990], Ocena wpływu stali na łuszczenie się powłoki emalierskiej, Rybnickie Zakłady Wyrobów Metalowych - Huta Silesia.
• Ohsawa S., Kondo R. [1980], Reactivities of Various Silicates with Sodium Hydrooxide Solution, "Ceramic Bulletin", nr 9.
• Oleś A. [1998], Metody doświadczalne fizyki ciała stałego, WNT, Warszawa.
• Papp G. [1989], Current Trends in Continuosly Cast Steels Suitable for Enamelling with Highest Requirements for Formability, "Porcelain Enamel Digest", nr 1-8.
• Pauks P. [1989], Titan - Kalzium - Emails, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Pawłowski W. [1990], Blachy walcowane na zimno przeznaczone do emaliowania, OBJW Huty im. T. Sendzimira, Kraków.
• Peciakowski E. [1995], Zapewnienie jakości w procesie produkcyjnym w aspekcie norm ISO 9000, "Problemy Jakości", nr 2.
• Persous B. [1986], Suitable Preparation of Sheet-steel-essential to Cost Effectiveness and High Quality, "The Vitreous Enameller", nr 2.
• Petrov V.V. [1989], Entwicklung neuer Emails auf Grund der Angaben über die Oberflächenspannung ihrer Schmelzen, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Petzold A., Pöschmann H. [1992], Email und Emailliertechnik, Deutscher Verlag für Grundstoffeindustrie, Leipzig-Stuttgart.
• Piotrowski M. [1995], QFD - Projektowanie sterowane przez klienta, "Problemy Jakości", nr 3.
• Podeste W., Runte W. [1989], Corrosion - Resistant Enamelled Sheets for Regenerative Heat Exhangers, "Porcelain Enamel Digest", nr 4.
• Podstawy marketingu [1995], J. Altkorn, A. Czubała, R. Niestrój, M. Rawski, J. Szumliak, J.W. Wiktor, wyd. 3, Instytut Marketingu, Kraków.
• Pöschmann H. [1991], Emailoptimierung durch Spannungsmessung, "Mitteilungen des VDEfa", nr 10.
• Przybyłowicz K. [1999], Metaloznawstwo, WNT, Warszawa.
• Razmadze M.T. [1989], Tonfreie Emailschiicker und ihre praktische Anwendung, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Rhee K. [1989], Fluorine Losses During the Firing of Porcelain Enamels, "Porcelain Enamel Digest", nr 7.
• Rieke K. [1989], Limits of Quality Assurance in the Production and Application of Vitreous Enamels, "Porcelain Enamel Digest", nr 8.
• Rohm A. [1991], Die Technik der mehrfarbigen Emaillierung, "Mitteilungen des VDEfa", nr 39.
• Rumas W. [1989], Porównanie trwałości chemicznej emalii szklistych w rozcieńczonych roztworach alkalicznych, referat wygłoszony na V Sympozjum Emalierskim, Piła-Wronki, maszynopis powielony.
• Rybnickie Zakłady Wyrobów Metalowych - Informator Zakładowy [1992], nr 2.
• Scheffe H. [1958], Experiments with Mixtures, "Journal of Royal Statistic Society", seria B, nr 2.
• Schminke W. [1989], Improvement of Enameling by Special Temperature Control Düring Firing, "Porcelain Enamel Digest", nr 8.
• Schraven T., Hennicke H.W. [1988], Emailkorrosion in der Haushaltsgeschirrspülmaschine, "Mitteilungen des VDEfa", nr 8.
• Schultes B. [1976], Oberflächenstrukturen von Emaillierungen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 24.
• Sieger D. [1988], Ideen in Email, "Email im Bild", nr 7.
• Siwulski S., Gruszka B. [1996], Krystalizacja bezfluorowych emalii tytanowych, "Szkło i Ceramika", nr 2.
• Sołtyski K. [1993], Koszty jakości, "Problemy Jakości", nr 5.
• Stanisz A. [1998], Przystępny kurs statystyki, Statsoft Polska, Kraków.
• Statystyka matematyczna w zastosowaniach [1996], J. Steczkowski, M. Woźniak, K. Zając, A. Zeliaś, AE w Krakowie, Kraków.
• Sudoł S., Szymczak J., Haffer M. [2000], Marketingowe testowanie produktów, PWE, Warszawa.
• Szumtner A. [1994], Podstawy ilościowej mikroanalizy rentgenowskiej, WNT, Warszawa.
• Szwaja A. [1996], Badania nad emaliami tytanowymi, Prace AE we Wrocławiu, Chemia, nr 727.
• Szwaja A. [1997], Porowatość emalii tytanowych, "Szkło i Ceramika", nr 4.
• Szwaja A. [1999], Odporność emalii kryjących na artykuły spożywcze, "Szkło i Ceramika", nr 3.
• Teigeier D., Matalla G. [1989], Die Rolle des Fluors im Email - eine Herausforderung, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Tenzler H., Wenzel E. [1985], Schätzung der Kräfte auf Gasblasen im Email, "Silikattechnik", nr 30.
• Uszakov D.F. [1982], Besfloristyje pokrovnyje emali dla stali, "Steklo i Keramika", nr 6.
• Volenik K., Bouse V. [1989], Verfahren zur Beschreibung der Blasenstruktur von Emailuberziigen, XV Internationale Emaillierkongress, G.V. Akimow's State Research Institute for the Protection of Materials, Praha.
• Voß E. [1992], Neue Emailsysteme mit Antihäfteffekt, "Mitteilungen des VDEfa", nr 11.
• Wagner G. [1990], Grenzflächenspannung von Emaillierungen, "Mitteilungen des VDEfa", nr 38.
• Waschmaschinen Tests [1995], "Stiftung Warentest", nr 10.
• Weirauch D.F. [1978], Mechanical Adhesion between a Vitreous Coating and an Ironnickel Alloy, "American Ceramic Society Bulletin", nr 57.
• Weisenhaus W. [1983], Prüfvorschriften: Theorie und Praxis, "Mitteilungen des VDEfa", nr 31.
• Weisenhaus W. [1985a], Einfluß der Schmelzbedingungen auf eine Emailfritte, "Mitteilungen des VDEfa", nr 33.
• Weisenhaus W. [1985b], Emaliowanie bojlerów, referat wygłoszony na Sympozjum firmy Reimbold-Strick, Kraków, listopad, maszynopis powielony.
• White D. [1982], Wasserstoff beim Emaillierprozeß, "Mitteilungen des VDEfa, nr 30.
• Wieczorek I. [1990], Atlas wad emalierskich, nr 1, Rybnickie Zakłady Wyrobów Metalowych - Huta Silesia, Rybnik.
• Wieczorek I. [1991], Atlas wad emalierskich, nr 2, Rybnickie Zakłady Wyrobów Metalowych - Huta Silesia, Rybnik.
• Wieczorek I. [1998], Nowa generacja blach stalowych do emaliowania - blach bez skłonności do rybiej łuski, "Szkło i Ceramika", nr 5.
• Wieczorek I., Kocot M. [1989], Racjonalizacja procesu mielenia emalii [w:] Nowoczesne technologie emaliowania - oszczędność energii i materiałów, wysoka jakość i rozwój eksportu, V Sympozjum Emalierskie, Piła-Wronki.
• Wratil J. [1980], Hochtemperaturemail mit ungewöhnlichen Eigenschaften, "Mitteilungen des VDEfa", nr 28.
• WTO-38 - Warunki techniczne. Blachy i taśmy przeznaczone do tłoczenia, zgrzewania i emaliowania w Fabryce Kuchni - Wronki [1994], Huta im. T. Sendzimira, Kraków.
• Zalewski R.I. [1995Projektowanie jakości - uczyć się od najlepszych, "Problemy Jakości", nr 4.
• Zymonik Z. [1994], Koszty jakości w procesie realizacji wyrobu, "Normalizacja", nr 11.
• Zymonik Z. [1995], Jakość i marketing, "Normalizacja", nr 11.