Liberalizacja rynku energii elektrycznej - pierwsze doświadczenia

• Autorzy: Andrzej Szablewski , Ireneusz Wesołowski

Warianty tytułu

The Liberalization of the Electrical Energy Market - First Experiences

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu są implikacje liberalizacji energetyki, które powinny być uwzględnione w toku prac nad kształtowaniem koncepcji polityki energetycznej w odniesieniu do podsektora wytwarzania energii elektrycznej. Celem opracowania jest próba podsumowania doświadczeń tych krajów, które już wcześniej podjęły liberalizację elektroenergetyki i w związku z tym stanęły wobec konieczności rozwiązania problemów wynikających z przechodzenia od regulowanego monopolu przedsiębiorstw do konkurencyjnego rynku energii elektrycznej.

EN

The article attempts to summarise the experiences related to the liberalization of electrica1 energy sector. To start we note a regulatory paradox that stems from the first phase of the liberalization of network-based sectors. We concentrate our analyses on one only aspect of the state intervention into the operation of the sector, viz. the solving of the problem of the so called stranded costs. These costs entail the capital assets' expenses committed in the past by the then regulated monopolies as well as the costs of liabilities incurred previously. These liabilities loose their economic soundness with the moment when deregulation allows free access to the market. The article presents the origins and the volume of the liabilities incurred. It also presents an outline of the debate on the appropriateness of the contemplated mechanisms of compensation of these liabilities as well as the constraints imposed by the EU regulations.

Słowa kluczowe

PL

Rynek energetyczny; Energetyka; Energia elektryczna; Liberalizacja energetyki

EN

Energy market; Energetics; Electric power; Liberalization of energy production

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 1
• Strony: 69--91

Twórcy

autor

Andrzej Szablewski

• Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa

autor

Ireneusz Wesołowski

• Elektrownia Opole S.A.

Bibliografia

• Borenstein S., The Trouble With Electricity Markets: Understanding California's Restructuring Disaster, "Journal of Economic Perspectives" 2002, nr 1.
• Brennan T.J., Palmer K.L., Kopp R.J., Krupnick A.J., Burtraw D.,A Shock to the System. Restructuring America's Electricity Industry, Resources for the Future, Washington DC 1996.
• Competition in the Spanish Electricity Industry, Endesa SA, Madrid, ver. 1.2, 17 stycznia 1999.
• Dijk M.A. van, Liberalization of the West-European Electricity Markets "VGB PowerTech" 2000, nr l.
• Dyrektywa 96/92/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 19 grudnia 1996 r. w sprawie jednolitych zasad wewnętrznego rynku energii elektrycznej.
• Green R., Newbery D.M., The Electricity Industry in England and Wales, w: Competition in Regulated Industries, red. D. Helms i T. Jenkins, Oxford Press University, Oxford 1998.
• Indicative Guidelines for Transitional Regimens, Article 24 of Directive 96/92/EC - Draft, Third Meeting of the follow-up group for the implementation of Directive 96/92/EC, Brussels, maj 1998.
• Jasiński P., Ross C: The Use of Policies for Competition in the Promotion of Structural Change in Transforming Economies, "Post-Communist Economies" 1999, nr 2.
• Lasheras M.A., Stranded Costs in the Spanish Electricity Industry, European Electricity Regulation Forum, Florence, październik 1998.
• Mielczarski W., Elektroenergetyka w Unii Europejskiej, Łódź 2002.
• Morgan S., Witter D., Stranded Cost Securitization Outlook, "ABS Product Note Asset Backed Securities", kwiecień 1988.
• Methodolgy for Analysing State Aid Linked to Stranded Costs - Draft, European Commission, Brussels 1999.
• Project Finance, Energy Links Contracts for Second UK Merchant Plant, LCG, wrzesień 1998.
• Report on Stranded Costs, Regulatory and Competitive Issues Working Group Unipede, Eurelectric, kwiecień 1995, http://unipede.eurelectric.org.
• Review of Domestic Gas and Electricity Competition and Supply Price Regulation. Evidence and Initial Proposals, Ofgem, listopad 2000, www.ofgem.gov.uk.
• Sektor energii - członkostwo w Unii Europejskiej - załącznik nr 2, w: Ocena realizacji i korekta założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku, Dokument rządowy przyjęty przez Radę Ministrów 2 kwietnia 2002, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2002.
• Stranded Costs Claims Suspects Says Policy Report, "Power Economics", maj 2000.
• Szablewski A., Konkurencja, regulacja i restrukturyzacja niemieckiego sektora elektroenergetycznego, "Biuletyn Informacyjny Polskiego Towarzystwa Elektrociepłowni Zawodowych", wrzesień 1999.
• Szablewski A., Konsolidacja polskiego sektora elektroenergetycznego a proces tworzenia konkurencyjnego rynku energii elektrycznej, "Gospodarka Narodowa" 2002, nr 3.
• Szablewski A., Metody regulacji cen energii i paliw, "Gospodarka Narodowa" 1998, nr 2-3.
• Szablewski A., Po co regulacja?, "Nowe Życie Gospodarcze" 2001, nr 16.
• Szablewski A., Wesołowski I., Implikacje budowy europejskiego rynku energii elektrycznej, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa 200 la (Projekt PAN, Część A - niepublikowane).
• Szablewski A., Wesołowski I., Instytucjonalne i regulacyjne aspekty rozwoju rynków konkurencyjnych, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa 2001b (Projekt PAN, Część C - niepublikowane).
• Szablewski A, Wesołowski I., Unia dba o swoje, "Nowe Życie Gospodarcze" 2002, nr 2.
• Szablewski A., Wesołowski I., Podsektor wytwarzania energii elektrycznej wobec akcesji do UE, "Gospodarka Narodowa" 2002, nr 7-8.
• Thierer A.D., Walker AC, Electricity Deregulation: Separating Fact From Fiction in the Debate Over Stranded Costs Recovery, The Heritage Foundation, Talking Points, 11 marzec 1997, nr 20.
• Voß A., The Ability of the Various Types of Power Generation to Compete on the Liberalized Market, "VGB PowerTech" 2001, nr 4.
• Wesołowski I., Koszty transformacji w amerykańskim sektorze elektroenergetycznym, w: Konkurencja, regulacja i prywatyzacja sektora energetycznego, red. A. Szablewski, Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, "Monografie" 2000, nr 11.
• Wojtyna A., Nowe kierunki badań nad ekonomiczną rolą państwa, "Ekonomista", 2000, nr l.
• Zerka M, Dyrektywa 96/92/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 19 grudnia 1996, w sprawie jednolitych zasad wewnętrznego rynku energii elektrycznej z komentarzem, Warszawa 1999.